به گزارش خبرنگار مهر، سالن سعدی حوزه هنری اصفهان این روزها شاهد حضور کم نظیر اساتید هنرمند رشته‌های مختلف خوشنویسی، نگارگری، تذهیب، موسیقی است که برای بازدید از آثار امیر خطه خط کشور «معین الکتاب» گردآمده اند.
استاد نصرالله معین ملقب به معین الکتاب و امیرخطه خط، یکی از خطاطان به نام اصفهانی بود که ۶۵ سال سابقه فعالیت در هنر خوشنویسی داشت و یکی از مؤسسان، استادان و مشاوران عالی انجمن خوشنویسان و از شاگردان استادان کاوه و زرین خط بود.
این هنرمند نامی که در خطوط نستعلیق، شکسته، نسخ، ثلث تبحر داشت و دیگر خطوط را نیز می‌نوشت در سال ۱۳۸۸ دارفانی را وداع گفت.
فریبا معین دختر استاد در مراسم گرامیداشت یاد این هنرمند، ضمن خیرمقدم به تمامی هنرمندان و اهالی فرهنگ و هنر، شعری از استاد سخا در خصوص استاد معین الکتاب را خواند.
در ادامه فرزند استاد حسن کسایی در خصوص استاد معین گفت: صحبت در این جلسه با حضور اساتید بزرگ فرهنگ و هنر اصفهان برای من به سه دلیل دشوار است، اول یاد کردن از بزرگ مرد خطه خوشنویسی که زبان من از بیان خصوصیات ایشان قاصر است و دوم اینکه من خوشنویس نیستم و صبح امروز به من گفتند که باید سخنرانی کنم.
جواد کسایی ادامه داد: بخت با ما یار بوده که توانستیم مظهر این بزرگان مانند جلیل شهناز، دکتر حسین عمومی، استاد معین و دیگر هنرمندان را درک کنیم.
وی تاکید کرد: وقتی در مظهر این بزرگان بودیم انگار در مکتب و در حال آموزش هستیم، هم از نظر هنری و هم از نظر اخلاقی، انگار این بزرگان در عالم خاکی زندگی نمی‌کردند.
کسایی افزود: نصرالله معین هنرمندی بود از جنس اشک، شاید کسی بهتر از معین بنویسد اما پیوستگی و گرمی خط ایشان را ندارد، استاد معین هنرمندی بود که باید قدرها می‌دید و در صدر می‌نشست اما روزگار نخواست.
«معین» یک استاد خود آموخته است
در ادامه شاگرد استاد معین ضمن نکوداشت یاد این هنرمند خوشنویس اصفهانی گفت: نمی‌دانم خاک اصفهان چگونه است که این همه هنرمند از آن ظهور می‌کند.
علی شیرازی افزود: در دوره معاصر همزمان دو استاد خوشنویسی (فضایلی و معین) در اصفهان ظهور کردند که هر کدام به سهم خود نقش مؤثری در جلو بردن خوشنویسی اصفهان داشتند.
وی تصریح کرد: در زمان‌های گذشته آموزش با سختی انجام می‌شد و ایشان برای آموزش خط به تهران می‌رفتند که با سختی نیز همراه بود اما نسل امروز فضای مجازی در اختیارشان است و در سراسر کشور آموزش می‌بینند.
شاگرد استاد معین خاطرنشان کرد: استاد معین حقیقتاً عاشق و همیشه در حال و هوای هنری بودند، استاد معین در واقع از بهترین شاگرد استاد کاوه بود اما هیچکس خطش به پایه استاد معین نرسید.
وی اضافه کرد: استاد معین تکمیل کننده شیوه استاد کاوه بودند و اگر بگوییم سبک استاد معین خاص خود بود بیراه نگفته‌ایم، وی در شهرستانها هیچ رقیبی نداشت و در تهران هم از هیچکس کم نداشتند.
استاد شیرازی تاکید کرد: با اینکه اصفهان در گذشته نیز مرکز فرهنگی و هنری بود اما بازار خوشنویسی آن هنوز راه نیفتاده بود، بر این اساس استاد معین سفارشات بازار را هم انجام می‌دادند.
حسن و عیب سفارشات بازار در دنیای هنر
و با بیان اینکه انجام سفارشات بازار یک حسن و یک عیب دارد، دارد، گفت: حسن آن این است که خوشنویس را حرفه‌ای می‌کند و عیب آن این است که انسان را بازاری نویس می‌کند، اما استاد معین با دقت و توجهی که داشتند هر کاری را نمی‌پذیرفتند و طبق آداب خودشان رفتار می‌کردند به همین دلیل مشتری‌های بازاری به حاشیه می‌رفتند.
استاد شیرازی با اشاره به یادگیری خط استاد معین زیر نظر استاد کاوه گفت: تعلیم و تعلم در آن زمان کار دشوارتری بود و استاد معین در واقع یک استاد خود آموخته است، وی نسبت به اساتید خود قدرشناس بود.
وی تصریح کرد: معین چند خط را می‌نوشت، در شکسته استاد بود و خط نستعلیق را هم می‌نوشت، در خط ثلث و نسخ نیز کارشناس بودند و نظر می‌دادند و شعر می‌سرودند و ذوق عجیبی داشتند.
شاگرد استاد معین اضافه کرد: وی از دهه ۵۰ در اصفهان در خوشنویسی تثبیت شده است و ایشان آثارشان را به عنوان اثر هنری پیش از انقلاب می‌فروختند، باید بیشتر به این توجه کنیم که بزرگان ما چگونه در هنر تثبیت می‌شدند.
نباید از مجموعه آموزش‌های انجمن خوشنویسان کاسته شود
وی با اشاره به اینکه باید چند خط را به مجموعه آموزشی انجمن خوشنویسان بیافزاییم نه آنکه از آموزش‌ها را کم کنیم، افزود: فضای اصفهان انسان را وادار به یادگیری می‌کند و معدل سلیقه اصفهانی‌ها از سلیقه غیر اصفهانی‌ها در هنر بالاتر است.
استاد علی شیرازی شاگرد خاطرنشان کرد: اگر از مسئولان استان بودم آثار استاد معین و استاد فضایلی را در موزه نگهداری می‌کردم. استاد معین هرگز نمرده و نخواهد مرد چون آثارش زنده است. راز ماندگاری این افراد در این است که با مردم زندگی می‌کردند.
تاریخ شفاهی محافل هنری اصفهان ثبت نشده است
در ادامه این مراسم هنرمند اصفهانی در خصوص استاد معین گفت: استاد معین هیچ گونه سیاست مندی در زندگی نداشتند و زندگیشان فقط عشق بود. با دیدن آثار استاد معین و شنیدن خاطرات زندگیشان به این نتیجه رسیدم که تاریخ شفاهی محافل هنری اصفهان ثبت نشده است چه در خصوص استاد معین و چه دیگر اساتید.
شهاب شهیدانی ادامه داد: اساتید هنر اصفهان در محافل با یکدیگر دیدار داشتند و به تعامل می‌پرداختند، دغدغه این را دارم که اطلاعات محافل هنری از زبان اساتید مختلف بیان شود و به دست پژوهشگران برسدو در این میان تنها حوزه‌ای که در مکتب اصفهان هنوز پژوهشی در مورد آن انجام نداده ایم خوشنویسی است. ی
وی تصریح کرد: چند ویژگی در مکتب اصفهان است که استاد معین را هم می‌توان در ظرف آن قرار داد. از جمله اینکه هنرمند استقلال دارد و سبک شیوه خاص خود را دارد.
این هنرمند اصفهانی با بیان اینکه استقلال از ویژگی‌هایی است که مکتب اصفهان به هنرمندان می‌دهد، گفت: تنوع و تکثر از جمله ویژگی‌های مکتب اصفهان است، هر که در اصفهان زندگی می‌کند چون آثار زیاد هنری می بیند روحیه تنوع و تکثر دارد.
وی افزود: ریاضت و سختی نیز یکی دیگر از خصوصیات مکتب اصفهان است، معتقدم زیستن در مکتب اصفهان سخت است. هم عوام و هم خواص اصفهان همیشه اثر هنری می‌بینند به همین دلیل رقابت میان هنرمندان این شهر زیاد است، زیستن در چنین فرهنگی نبوغ می‌خواهد.
شهیدانی با اشاره به اهمیت مکتب اصفهان در هنر خاطرنشان کرد: اینجا جای صعودهای متعالی است و این از ویژگی‌های خوب مکتب اصفهان است و بسیار سخت است که بتوان خود را به عنوان برترین جا انداخت.
وی از همه اساتید اصفهان خواست تا خاطرات خود را از محافل هنری ثبت و ضبط کنند تا پژوهشگران بتوانند از آن استفاده کنند و خاطرات دهه ۴۰ و ۵۰ و تجارب آنان را به نسل آینده منتقل کند.
در پایان این مراسم صالحی و کامکاری به دو نوازی تنبک و نی پرداختند و نمایشگاه آثار استاد معین با دست نوشته‌ای از استاد علی شیرازی افتتاح شد.
گفتنی است، نمایشگاه ۵۱ اثر برجسته از استاد معین الکتاب شامل خط‌های شکسته و تعلیق، نستعلیق و سیاه مشق در دو گالری عمارت سعدی (گلستان و نقطه) تا ۱۲ ماه جهت بازدید عموم دایر است و علاقه مندان می‌توانند همه روزه به جز روزهای تعطیل در ساعات ۱۶ الی ۲۰ از این نمایشگاه در خیابان استانداری، گذرسعدی، عمارت سعدی حوزه هنری استان اصفهان دیدن کنند.