خبرگزاری مهر، گروه استانها؛ قربانعلی طاهری فر*؛ بنیان مرکزی مستند پرتره بانو قدس ایران که ویژگی خیرهکنندهای به بازخوانی بیوگرافیک سوژه بخشیده است پارادوکس شخصیتی و اجتماعی بانو قدس ایران در مسیر زندگی او است.
دختری که در فضای اجتماعی کاملاً متفاوت از منظر شرایط اقتصادی، خانوادگی و حتی رفاهی بزرگ شده است و در مخیله خود هیچگاه ازدواج با یک روحانی و به تعبیر خودش ملأ نمی گنجد دست به انتخابی عجیب میزند و میشود زن یک طلبه ساده بی آلایش.
گرچه این طلب ساده بعدها ماندگار ترین چهره سیاسی و مذهبی عصر خویش میشود و بر تمام ابعاد زندگی بانو قدس سایه میافکند اما این انتخاب بانو قدس است که او را شاخص میکند انتخابی که او را با فراز و نشیبهای بسیاری در حیات خویش مواجه میسازد و به واسطه همین انتخاب می باید در کنار همسرش جهاد کند جهاد با نفس و با تمام شرایط و دشواریها و تنگناهایی که در مسیر مبارزات یک رهبر انقلابی سرسخت و یک عارف وارسته ایجاد خواهد شد.
فیلم بانو قدس ایران را تجربهای نو و خلاقانه در سینمای مستند ایران است گرچه میتوان چندین مثال و مصداق مشابه برای چنین شیوه روایتی پیدا کرد اما زمانی که حکایت بانویی روایت میشود که زیر یک سقف و تا آخرین لحظه گام به گام و نفس و نفس با رهبر بزرگترین خیزش و جریان انقلابی و مذهبی قرن همراه بوده است کار بسیار دشوار و سخت میگردد و فیلم ساز روی لبه تیغ حرکت میکند و در چنین شرایطی فیلمسازی که واقعگرا و صداقت پیشه باشد روی لبه تیغ تیزتر.
کارگردان فیلم علیرغم تمام نداشتهها و فقر تصویری و اسنادی از عکس و فیلم آرشیوی بانو قدس گرفته تا تصاویر زندگی و حیات مبارزاتی در ترکیه، نجف و پاریس و حتی ایران پس از انقلاب با هوشمندی و نگاهی خلاقانه فضای نوستالژیک خانه و هر آنچه که از این زندگی بر جای مانده را دستاویز قرار میدهد تا به واسطه نگاه شاعرانه خود این طبیعت بی جان را جانی دوباره بخشیده و آنها را پیشروی دیدگان مخاطبانش احیا کند و در این مسیر به موفقیت نسبی نیز میرسد.
بانو قدس ایران به مدد وقایع نگاری ظریف و غیرمستقیم، ترکیب بندی متناسب صحنهها، استفاده دراماتیک از صداها و سکوت، اجرای بسیار تحسین برانگیز راوی متناسب با اتمسفر حاکم در مسیر حوادث و رویدادها و نیز نگاه فرا تقدس گرایانه صاحب اثر، ضمن عبور از ورطه تکرار و کلیشه، روایتی منسجم و ماندگار را از زندگی و حیات سرکار خانم خدیجه ثقفی همسر فقید رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) به نمایش میگذارد.
*کارگردان تلویزیون