به گزارش خبرنگار مهر، قطعه سوم پروژه ملی آزادراه کنار گذر شرق اصفهان بر اساس طراحی مشاور آن، قرار است از پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی بگذرد. آزادراه کنارگذر شرق که نقطه اتصال کریدور شمال به جنوب کشور است، با شش باند رفت و برگشت از کیلومتر ۳۰ آزادراه اصفهان - نطنز - کاشان آغاز و به طول ۹۳ کیلومتر به سمت شرق ادامه می‌یابد. این آزادراه جاده اصفهان- اردستان را قطع و با عبور به سمت بزرگراه اصفهان- نائین در غرب و سپس منطقه باغ رضوان به سمت جنوب می‌رود و با عبور از کنار شهر جدید بهارستان و گردنه لاشتر به آزادراه اصفهان - شیراز متصل می‌شود.
این پروژه که از سال ۱۳۵۵ طراحی و در سال ۱۳۸۱ عملیات اجرایی آن آغاز شد، از سال ۱۳۸۵ به دلیل مشکلات اعتباری به مدت ۱۰ سال نیز متوقف بوده است. ۵۵ کیلومتر از قطعه‌های یک و دو این آزادراه از تقاطع جاده اصفهان- کاشان تا پل فرودگاه آبان ماه سال گذشته به ارزش ۱۸ هزار میلیارد ریال افتتاح شد.
قطعه اول آزادراه شرق اصفهان از آزادراه اصفهان - نطنز تا آزادراه اصفهان- اردستان به طول ۳۰ کیلومتر، قطعه دوم آن در ادامه تا جاده اصفهان - نائین به طول ۳۳ کیلومتر و قطعه سوم این کنارگذر از جوار باغ رضوان تا گردنه لاشتر پس از بهارستان، به طول ۳۰ کیلومتر است.
گردنه لاشتر در غرب پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی قرار دارد. پارک ملی کلاه‌قاضی با وسعت بیش از ۴۷ هزار هکتار در ۳۶ کیلومتری جنوب شرقی شهر اصفهان و در مجاورت شهر جدید بهارستان واقع شده که غرب این منطقه به گردنه گریژنه، گردنه لاشتر و اتوبان اصفهان- شهرضا محدود می‌شود.
هرچند به رغم تماس‌های متعدد، اداره کل حفاظت محیط‌زیست اصفهان حاضر به پاسخگویی و اعلام موضع درباره این پروژه نشد اما پیگیری‌های خبرنگار مهر حاکی است این پروژه ملی که از دوره مدیریت احمدرضا لاهیجان زاده مدیرکل اسبق محیط‌زیست اصفهان به محیط‌زیست اعلام شده همواره مورد مخالفت محیط‌زیست استان بوده و تاکنون موفق به اخذ مجوز نشده است؛ البته در این مدت برای ادامه احداث مسیر آزادراه از پارک ملی کلاه قاضی گزینه‌های مختلفی به محیط‌زیست ارائه شده و حتی احتمال گذر آن از راه کوهستانی منطقه نیز وجود دارد.
هیچ پروژه‌ای را بدون مطالعات زیست محیطی اجرا نمی‌کنیم
در همین پیوند بهزاد شاهسوندی معاون مهندسی و ساخت اداره کل راه و شهرسازی استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه هیچ پروژه‌ای را بدون مطالعات زیست محیطی اجرا نمی‌کنیم، اظهار داشت: برای همه پروژه‌ها یک مشاور زیست‌محیطی داریم که همه مسائل را در نظر می‌گیرد و مطالعات پس از تکمیل، به اداره محیط‌زیست ارائه می‌شود که ممکن است محیط زیست از طرح ما ایراد بگیرد اما آنقدر طرح را اصلاح می‌کنیم تا الزامات و نظر محیط‌زیست در پروژه رعایت شود.
وی افزود: محیط‌زیست در برخی پروژه‌ها که ممکن است احداث یک مسیر منطقه حفاظت شده را قطع کند و برای گونه‌های جانوری و گیاهی یک منطقه آسیب زا باشد، مخالفت کند و باید تدابیری اندیشیده شود که محیط‌زیست برای مثال در مواردی اعلام می‌کند که در یک منطقه برای احداث مسیر و جلوگیری از ورود حیات وحش، زیرگذر ساخته شده یا دپوی خاک ایجاد شود که یک نمونه آن جاده پناهگاه حیات وحش موته به سمت گلپایگان است که سمت چپ جاده برای جلوگیری از ورود آهوها به جاده خاکریز بلند احداث کرده‌ایم.
ملزم به رعایت الزامات محیط‌زیستی در پروژه ملی آزادراه کنار گذر شرق اصفهان هستیم
معاون مهندسی و ساخت اداره کل راه و شهرسازی استان اصفهان با بیان اینکه ملزم به رعایت الزامات محیط‌زیستی در پروژه ملی آزادراه کنار گذر شرق اصفهان هستیم، ابراز داشت: برای گذر بخشی از این پروژه از پارک ملی کلاه قاضی در صورت لزوم و اگر مشاور پروژه طرح احداث پل یا زیرگذر را ارائه کند، امکان احداث وجود دارد و باید الزامات محیط‌زیستی رعایت شود.
شاهسوندی خاطرنشان کرد: محیط‌زیست با مجوز عبور مسیر در دو کیلومتر از اراضی حفاظت شده در محور چوپانان- انارک پناهگاه حیات وحش عباس نیز در صورتی موافقت کرد که خواسته‌ها و الزامات این دستگاه برآورده شد. محیط زیست به سادگی مجوز نمی‌دهد و وقتی مجوز ندهند نمی‌توانیم کار کنیم.
به گزارش خبرنگار مهر، منطقه‌ای که امروز تحت عنوان پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی شناخته می‌شود با داشتن گله‌های عظیم پازن و آهو در میان کوه‌ها و صخره‌های ریز و درشت از دیرباز مورد توجه حاکمان و پادشاهان و از شکارگاه‌های مخصوص پادشاهان صفوی و قجری و به خصوص ظل‌السلطان، برادر ناصرالدین شاه بوده است.
ارتفاعات کلاه قاضی به همراه دشت‌های اطراف آن یکی از بهترین زیستگاه‌های حیات وحش این منطقه از ایران بوده و چناچه در تاریخ آمده است در زمان شاه‌عباس صفوی و بعد از آن به ویژه در دوره قاجاریه، این کوه‌ها از شکارگاه‌های سلاطین بوده و در اواخر قرن نوزده، ظل السلطان پسر ارشد ناصرالدین شاه که سال‌های متمادی حاکم اصفهان بود در کتاب خاطرات خود مکرر از کلاه قاضی و شاهکوه به عنوان شکارگاهی خوب و غنی یاد کرده است.
در سال ۱۳۴۶ بر اساس مصوبه شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید، این منطقه به همراه ۱۶ منطقه دیگر، برای حفظ و حمایت و تکثیر جانواران وحشی قرق اعلام شد؛ در سال ۱۳۴۹ با توجه به وسعت زیاد منطقه برای امکان مدیریت بهتر، به ۲ قسمت تقسیم شد. قسمت شمال غربی منطقه حفاظت شده شاهکوه نامیده شد و قسمت جنوب شرقی، شامل ارتفاعات کلاه قاضی، شیدان، ورپشت و قارنه، پارک وحش کلاه قاضی نام گرفت. در سال ۱۳۶۹ با توسعه صنعت و کشاورزی و باغات در این منطقه و همین طور ملاحظات نظامی، منطقه شاهکوه آزاد اعلام شد و پارک وحش کلاه قاضی به پناهگاه حیات وحش، تنزل پیدا کرد.
در سال ۱۳۷۴ طی مصوبه شماره ۱۴۴ شورای عالی حفاظت محیط زیست، بخشی از منطقه به پارک ملی ارتقا یافت و بقیه، پناهگاه حیات وحش باقی ماند.