به گزارش خبرگزاری مهر، نوشین محمدحسینی، روز چهارشنبه در نشست خبری که به مناسبت هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها برگزار شد، گفت: همزمانی با کرونا و توجه بیشتر ما به اینکه برای پیشگیری از ابتلاء به کرونا، بیشتر از شوینده‌ها و مواد ضدعفونی‌کننده استفاده کنیم، متأسفانه آمار مسمومیت را هم تحت تأثیر قرار داده است.
وی ادامه داد: فصل سرما نیز یکی از فصول برای مسمومیت با مونوکسید کربن است، اگر ما به بخاری‌ها دقت نکنیم و استاندارد بودن بخاری و لوله آن را مدنظر قرار ندهیم، متأسفانه حتی این قاتل خاموش می‌تواند جان افراد خانواده را بگیرد و ممکن است یک خانواده با هم دچار مسمومیت شده و همه باهم از بین بروند. بنابراین این هفته در نظر گرفته شده تا توجه همه را به این مطلب جمع کند که مسمومیت در بسیاری از موارد قابل پیشگیری است.
مدیر کل دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت محور سازمان غذا و دارو درباره ریکال برخی داروها از بازار، گفت: ریکال موضوعی جهانی بوده و قاعده علمی دارد که اگر گزارشی برسد و بعد از آن مشخص شود که آن فرآورده در روند تولیدش و…، مشکلی ایجاد شده، ریکال می‌شود. از زمانی که مواد اولیه یک فرآورده جمع‌آوری می‌شود تا تبدیل به فرآورده شود، تمام مراحل ثبت و ضبط می‌شود و اگر این فرآورده در سطح عرضه مشکلی ایجاد کند، به طور کامل جمع آوری می‌شود که روندی جهانی است.
محمدحسینی درباره میزان مصرف خودسرانه داروهای آرمبخش و مسکن، افزود: بیشترین مرگ ناشی از مسمومیت با سوءمصرف مواد مخدر، محرک و الکل است. بعد از آن سموم دفع آفات، قرص برنج، جونده‌کش‌ها، سرب و سیانور است و بعد از آن مرگ ناشی از مسمومیت با مونوکسید کربن است که ۱۱ تا ۱۵ درصد از مرگ‌های ناشی از مسمومیت را تشکیل می‌دهد و مرگ ناشی از مسمومیت دارویی ۷ تا ۱۰ درصد کل مرگ‌های ناشی از مسمومیت را به خود اختصاص می‌دهد. بنابراین اولین مرگ و میرمان در حوزه مسمومیت‌ها مربوط به دارو نیست، بلکه بین ۵۵ تا ۶۵ درصد از مرگ‌های ناشی از مسمومیت، با سوءمصرف مواد مخدر، محرک و الکل است.
وی ادامه داد: با این حال در گروه مسمومیت دارویی، آرامبخش‌ها بیشتر منجر به مسمومیت می‌شوند. خوشبختانه در مراجعه به بیمارستان بسیاری از افراد نجات پیدا می‌کنند. مصرف خودسرانه متأسفانه نه تنها در کشور ما بلکه در هیچ کجای دنیا ثبت نمی‌شود. زیرا کسانی که مصرف خودسرانه دارو دارند، جایی اعلام نمی‌کنند. البته از روی آمار فروش داروها و میزان تجویز آن‌ها می‌توان حدودی گفت که متأسفانه در زمینه مصرف آرامبخش‌ها، مصرف خودسرانه داریم که لازم است تاکید بیشتری در زمینه مصرف منطقی این داروها انجام شود.
محمد حسینی درباره مدیریت تجویز و مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در کشور، گفت: با توجه به شیوع بیماری کرونا، آمار مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در کشور بالا رفته است.
وی افزود: متأسفانه با شیوع کرونا با توجه به اینکه اقبال زیادی به استفاده از ضدعفونی‌کننده‌ها، الکل و…، ایجاد شده، طبیعتاً با در دسترس قرار گرفتن بیشتر این موارد، در ابتدا مسمومیت را بیشتر افزایش داد. اگر نیمه اول سال ۱۳۹۹ را با نیمه اول ۱۴۰۰ مقایسه کنیم، می‌بینیم که در نیمه نخست سال ۱۳۹۹ تعداد زیادی مسمومیت با متانول داشتیم که نزدیک به ۱۰۰۰ نفر مرگ بر اثر مصرف متانول داشتیم که خوشبختانه این عدد در سال ۱۴۰۰ به شدت کاهش یافت و ۷۸ درصد کاهش در مسمومیت با متانول داشتیم.
محمد حسینی گفت: داروهایی که بدون نسخه می‌توانند در داروخانه‌ها عرضه شوند، اقلامی هستند که لیست آن‌ها در سیستم غذا و دارو وجود دارد. برای اینکه این اقلام درست مصرف شوند و تداخلی با داروهای مصرفی و موقعیت زمینه‌ای مصرف‌کننده نداشته باشند، در سازمان غذا و دارو استانداردی با عنوان "مدیریت ناخوشی‌های جزئی در داروخانه" تدوین و برای داروخانه‌ها ابلاغ شده که طی آن استاندارد، یکسری سوالاتی داروساز از بیمار می‌پرسد و در صورتیکه داروی بدون نسخه را برای بیمار خطرناک تشخیص دهد، می‌تواند او را به پزشک هدایت کند و در غیر این صورت می‌تواند دارو را تحویل دهد. همچنین کتابچه راهنمایی هم در این زمینه تدوین شده که در اختیار داروخانه‌ها قرار می‌گیرد.
وی افزود: مرگ و میری که با مواد مخدر و محرک در سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ داشتیم، اصلی‌ترین مسمومیت با مواد مخدر و محرک با اختلاف زیاد بوده در داروی متادون ۴۵ درصد و در ترامادول ۲۰ درصد بوده است. همچنین مسمومیت با تریاک ۲۸ درصد و شیشه ۸ درصد بوده است و بعد از آن مرفین، حشیش و هروئین بودند. بنابراین دقت در نحوه نگهداری داروهای متادون برای کسانیکه برای درمان آن را استفاده می‌کنند و همچنین ترامادول که برایشان تجویز شده مهم است و مسمومیت با این مواد بالا و بسیار خطرناک است.
محمد حسینی ادامه داد: همچنین مسمومیت با قرص برنج بیش از نیمی از مسمومیت‌های سموم و آفات را تشکیل می‌دهد. علی‌رغم اینکه عرضه قرص برنج در کشور ممنوع است. کسی که با قرص برنج مسموم می‌شود، تقریباً نجات دادنش غیرممکن است. متأسفانه این ماده به صورت قاچاق هنوز عرضه می‌شود اما نگهداری و مصرف آن ممنوع و به شدت خطرناک است. حتی لازم نیست که خورده شود، بلکه گازی که از این قرص‌ها متصاعد می‌شود، گاهی وقتی داخل کیسه‌های حبوبات و برنج قرار می‌دهند، می‌تواند کشنده باشد. تاکید می‌کنم که قرص برنج فروخته و تهیه نشود و ما هم به دنبال خرید آن نباشیم.