دکتر داوود زارعیان در گفتگو با خبرنگار مهر به تشریح دلایل مدنظر شرکت مخابرات ایران برای درخواست افزایش و تغییر تعرفه‌های مخابراتی پرداخت و گفت: ما به دنبال منطقی شدن تعرفه‌های مخابراتی از جمله تعرفه خدمات تلفن ثابت هستیم و معتقدیم که این تغییر تعرفه باید ۱۵ سال پیش اتفاق می‌افتاد.
وی با بیان اینکه از سال ۸۲ تا به امروز در تعرفه تلفن ثابت افزایش و تغییری صورت نگرفته است و طی این سال‌ها فقط دو بار شاهد تغییر در ساختار تعرفه‌ای خدمات تلفن ثابت بودیم، افزود: ما بارها اعلام کردیم که حاضریم به ساختار تعرفه تلفن ثابت در سال ۸۲ و قبل از زمان خصوصی شدن مخابرات بازگردیم و آن را اجرایی کنیم. در حال حاضر آنقدر تعرفه‌های مخابرات پایین است که ما در دولت قبل اعلام کردیم که حاضریم حتی با وجود پایین بودن تعرفه‌ها، تعرفه سال ۸۲ را اجرا کنیم. اما سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با این مساله مخالفت می‌کرد.
تعرفه تلفن ثابت ۱۸ سال است که ثابت مانده
زارعیان با اشاره به اینکه یکی از دلایل عمده درخواست ما برای تغییر تعرفه‌های مخابراتی، ثابت ماندن ۱۸ ساله تعرفه تلفن ثابت به رغم افزایش هزینه‌های جاری و سرمایه‌ای شرکت مخابرات ایران است، خاطرنشان کرد: دلیل دوم نیز این است که با وجود تعرفه پایین، اما هزینه‌ها در بخش جمع آوری صورتحساب بالا است به نحوی که مخابرات هم اکنون حدود ۱۰ میلیون خط تلفن ثابت دارد که از نظر اقتصادی حتی به صرفه نیست برای آنها صورتحساب به صورت پیامک ارسال شود. به همین خاطر ما به جای آنکه برای ۲۸ میلیون خط تلفن ثابت که در کشور فعال است، برای ۱۸ میلیون خط به صورت ماهانه صورتحساب صادر می‌کنیم و برای ۱۰ میلیون دیگر اصلاً صورتحسابی صادر نمی‌شود چرا که به صرفه نیست.
وی گفت: برای مثال هزینه وصول بانکی صورتحساب خطی که حدود هزار تومان مصرف داشته است، حدود دو هزار و ۴۰۰ تومان است. لذا ما ترجیح می‌دهیم که برای اینگونه خطوط کم کارد اصلاً صورتحساب صادر نکنیم.
ضرورت نوسازی و بازسازی شبکه تلفن ثابت
معاون شرکت مخابرات ایران افزایش هزینه نگهداری را از دیگر دلایل مخابرات برای تغییر تعرفه تلفن ثابت عنوان کرد و گفت: با توجه به اینکه بخش عمده کارها برای نگهداری از خطوط مخابراتی به بخش‌های بیرونی برون سپاری شده است، هزینه ماهانه نگهداری هر خط تلفن ثابت به طور متوسط ۲۳ هزار تومان می‌شود. یعنی اگر بخواهیم یک خط تلفن فقط بوق داشته باشد باید برای آن ۲۳ هزار تومان هزینه به پیمانکار پرداخت کنیم.
وی دلیل بعدی برای درخواست افزایش تعرفه‌های تلفن ثابت را ضرورت نوسازی و بازسازی شبکه تلفن ثابت دانست و خاطرنشان کرد: زمانی که از عمر تجهیزات می‌گذرد باید به روزرسانی شود و تغییر فناوری در حوزه‌های مختلف ایجاب می‌کند که ما در این بخش سرمایه گذاری کنیم؛ هم اکنون با توجه به تحولات اخیر در بخش ارز، هزینه سرمایه گذاری هم تا ۷ برابر افزایش پیدا کرده است.
زارعیان تصریح کرد: لازم است که تعرفه‌ها منطقی شود و کمک شود تا ما بتوانیم بخشی از درآمد مخابرات را در بخش‌های توسعه‌ای هزینه کنیم. به ویژه در دو سال اخیر و بعد از کرونا، افزایش توجه مردم به فضای مجازی، استفاده بیشتر از اینترنت به ویژه در بخش‌های مختلف آموزشی و اقتصادی و بازرگانی، ضرورت نوسازی شبکه را حتمی کرده و به همین دلیل باید در این بخش هم سرمایه گذاری شود.
وی گفت: هزینه کرد شرکت مخابرات ایران و شرکت‌های وابسته به مخابرات چون در سطح کل کشور سرویس می‌دهند نسبت به شرکت‌هایی که در مراکز استان‌ها و یا نقاط پر درآمد سرویس می‌دهند خیلی بیشتر است. مخابرات موظف است که توسعه را حتی به روستاها ببرد و به همین دلیل نیازمند سرمایه و بودجه کافی است.
معاون شرکت مخابرات ایران در پاسخ به این سوال که در ۴ سال اخیر توسعه مخابرات در اینترنت و ثابت چگونه بوده است؟ تاکید کرد: اگر توسعه‌ای در شبکه مخابرات انجام نمی‌شد وضع به شدت خراب بود. مخابرات به طور متوسط در ۴ سال اخیر هر سال ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تلفن ثابت جدید واگذار کرد و در حوزه تلفن ثابت توسعه داشتیم.
وی با بیان اینکه در بخش adsl هم طی این چند سال سرمایه گذاری انجام شده و افزایش ضریب نفوذ اینترنت در کشور نشانه این ادعا است گفت: مخابرات در بخش ftth نیز سرمایه گذاری کرده و هم اکنون نزدیک به ۱۲۰ هزار مشترک ftth در شبکه مخابرات فعال هستند. همه اینها با سرمایه گذاری جدید انجام شده است. ما ظرفیت بین استانی و ظرفیت بین مراکز را از طریق فیبر افزایش داده‌ایم اما باید سرمایه گذاری بیشتری انجام شود.
معاون شرکت مخابرات ایران در مورد اینکه آیا نمی‌توان ضرر تلفن ثابت را از درآمد adsl جبران کرد، اظهار داشت: وقتی امکان توسعه وجود نداشته باشد خود به خود سرعت Adsl هم پایین می‌آید و بحث دیگر این است که امکان پذیر نیست که ۲۸ میلیون مشترک تلفن ثابت را با ۵ میلیون مشترک adsl پوشش داد، حتی اگر سرعت ۱۰۰ مگابیت روی اینترنت ارائه دهیم.
وی خاطرنشان کرد: به هر حال شبکه تلفن ثابت رقیبی مانند تلفن همراه دارد. حتی اگر همه درآمد adsl را وارد بخش تلفن ثابت کنیم بازهم جوابگو نخواهد بود. به همین دلیل است که در ۸ سال گذشته به ۱۷ شرکت بخش خصوصی برای توسعه تلفن ثابت مجوز داده شد اما آنها حتی یک ریال هم در شبکه سازی و توسعه کم بازده، سرمایه گذاری نکردند.
نرخ تلفن ثابت تقریباً ۱۵ برابر کمتر از تعرفه تلفن همراه است
زارعیان در پاسخ به این سوال که آیا افزایش تعرفه‌ها باعث نمی‌شود که کاربر به جای استفاده از تلفن ثابت به سمت استفاده از موبایل برود؟ تصریح کرد: در حال حاضر هزینه یک دقیقه مکالمه با تلفن همراه حداقل ۶۲ تومان است اما یک دقیقه مکالمه با تلفن ثابت ۴۵ ریال (حدود ۴ تومان) یعنی نرخ تلفن ثابت تقریباً ۱۵ برابر کمتر از تعرفه تلفن همراه است. در این زمینه نیازمند فرهنگسازی هستیم و باید مردم را ترغیب کنیم که از شبکه ارزان‌تر استفاده کنند. در هر زمانی به نفع مردم است که از شبکه ثابت استفاده کنند به ویژه برای استفاده از اینترنت.
وی گفت: برای مثال زمانی که مشترک یک اینترنت ۴ مگابیتی در منزل داشته باشد ۵ نفر همزمان از آن اشتراک استفاده می‌کنند اما در تلفن همراه هر نفر به صورت اختصاصی از اشتراکش استفاده می‌کند.
معاون شرکت مخابرات ایران با بیان اینکه قطعاً هیچ گاه تعرفه تلفن ثابت به یک چهارم تلفن همراه هم نخواهد رسید، اضافه کرد: میانگین ماهانه هزینه تلفن ثابت به ازای هر مشترک (آرپو) ۶,۵۰۰ تومان ماهانه است. اما هزینه تلفن همراه چندین برابر است. لذا تحت هر شرایطی حتی در خوشبینانه ترین حالت هم اگر تعرفه‌ها تعدیل شود باز هم قیمت‌ها یک چهارم همراه نخواهد شد.
تغییر در ساختار تعرفه تلفن ثابت
وی در مورد پیشنهاد مخابرات برای افزایش تعرفه‌های مخابرات اظهار داشت: پیشنهاد ما تغییر در ساختار تعرفه تلفن ثابت است. هزینه نگهداری یک خط تلفن از مشترکان دریافت شود اما تعرفه مکالمه همان تعرفه ثابت باقی بماند. ممکن است این هزینه نگهداری به صورت پلکانی نسبت به شهر و روستا متغیر باشد. در صورت تصویب این پیشنهاد، می‌توان تخفیف‌های را برای مشترکان مانند رایگان کردن تلفن شهری، در نظر گرفت.
وی تاکید کرد: هزینه نگهداری مشخصی برای خط تلفن مشترک پیشنهاد داده‌ایم و برای مکالمه فعلاً پیشنهادی برای تغییر نخواهیم داشت. برای خرید خط نیز فعلاً پیشنهادی نداریم. کما اینکه شورای رقابت و همه نهادهای ذیربط با کلیات قضیه موافق هستند.
وی ادامه داد: ما پیشنهاد عددی ندادیم. شورای رقابت یک فرمول نسبت به قیمت تمام شده و هزینه‌ها داده است و ما آن را مبنا قرار می‌دهیم.
برآوردمان این است که به احتمال زیاد این هزینه نگهداری در مناطق مختلف برای خطوط متفاوت باشد. برای مثال هزینه نگهداری یک خط در تهران به طور قطع به مراتب گران‌تر از شهرستان‌ها است و به همین جهت ممکن است تعرفه نگهداری متفاوت باشد.
ماندگاری شبکه تلفن ثابت منوط به توسعه است
زارعیان با بیان اینکه پیشنهاد مخابرات مبنی بر منطقی شدن تعرفه‌ها در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات به زودی بررسی می‌شود، گفت: ماندگاری شبکه تلفن ثابت منوط به توسعه است و ما به دلایل مختلف از جمله اینکه بتوانیم در بازار حضور خوبی داشته باشیم و پاسخگوی نیازهای جامعه باشیم، تعهداتی که به وزارت ارتباطات داریم را محقق کرده و به توسعه شبکه ملی اطلاعات، کمک کنیم، قطعاً اقدامات اساسی در برنامه داریم.
وی افزود: حتی ما از سایر محل‌هایی که امکانش را داریم این سرمایه گذاری را افزایش می‌دهیم. حتی اینکه بخشی از املاک مازاد را فروخته و برای توسعه شبکه سرمایه گذاری کنیم.