خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - رامین حسین آبادیان: جنجال آفرینی‌های عربستان سعودی علیه لبنان به بهانه اظهارنظر اخیر «جورج قرداحی» وزیر اطلاع رسانی این کشور، به تازگی وارد فاز جدیدی شده است. ماجرا از آنجا آغاز شد که قرداحی قبل از ورود به کابینه «نجیب میقاتی» در کسوت یک مجری و فعال رسانه‌ای، در برنامه‌ای تلویزیونی معروف به «برلمان شعب» (پارلمان مردم) به صراحت بر ضرورت توقف تجاوز به یمن تاکید کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که تحولات جاری در یمن را چگونه ارزیابی می‌کند، گفت: «تجاوز وحشیانه به یمن که هشت سال از آن می‌گذرد، باید متوقف شود. آنچه یمنی‌ها انجام می‌دهند، حقوق قانونی آنها در دفاع از خود است و من پایداری مردم یمن در قبال این تجاوز را ارج می‌نهم». پس از آن، جنجال آفرینی‌های عجیب و غریب سعودی‌ها تنها به دلیل یک اظهارنظر ساده که پیشتر نیز توسط دیگر شخصیت‌های دیپلماتیک مسبوق به سابقه بوده است، آغاز شد.
عربستان سعودی با ایجاد صف‌آرایی عربی در قبال لبنان به دنبال آن است تا مشابه همان سناریویی را که در سال ۲۰۱۷ علیه قطر اجرا کرد، امروز علیه لبنان پیاده‌سازی کند در همین راستا، عربستان سعودی روز جمعه به سفیر لبنان در این کشور ۴۸ ساعت مهلت داد تا خاک این کشور را ترک کرده و واردات تمامی کالاهای لبنانی به این کشور را نیز متوقف کرد. ریاض همچنین سفیرش در بیروت را فرا خوانده است. بحرین هم به تبعیت عربستان سعودی، از سفیر لبنان خواسته ظرف ۴۸ ساعت، این کشور را ترک کند. هفته گذشته، کشورهای مختلف عربستان سعودی، بحرین، امارات و کویت سفرای لبنان را فراخوانده بودند. امارات و کویت نیز اقدامات مشابهی را انجام دادند.
آنچه که واضح به نظر می‌رسد این است که عربستان سعودی رفتاری مشابه با آنچه را که در سال ۲۰۱۷ در قبال قطر در پیش گرفته بود، اکنون در رابطه با لبنان تکرار می‌کند. این بدان معناست که سعودی‌ها برای تکرار یک سناریوی مشابه که پیشتر در قطر اجرا شده بود، تلاش می‌کنند. در جریان بحران دیپلماتیک با قطر نیز عربستان سعودی بدون اینکه اتفاق خاصی در روابط میان ریاض و دوحه رخ داده باشد، به ایجاد یک صف آرایی عربی در مواجهه با قطر مبادرت ورزید.
اکنون پس از قریب به ۴ سال، تاریخ مجدداً تکرار شده است و این‌بار، لبنان آماج هجمه ریاض و متحدان آن قرار گرفته است. مقامات ریاض اظهار نظر ساده «قرداحی» درباره جنگ یمن را آن هم در شرایطی که هیچ پست سیاسی در اختیار نداشت، بهترین فرصت برای پیاده سازی سناریوی از پیش طراحی شده خود علیه لبنان دیدند. آنها به این نتیجه رسیدند که اگر از این فرصت استفاده نکنند شاید چنین فرصتی برای تشدید فشارهایشان بر لبنان مجدداً تکرار نشود.
یکی از علل و عوامل جنجال آفرینی‌های عربستان سعودی علیه لبنان، تلاش ریاض برای سرپوش نهادن بر ناکامی‌های پی در پی در یمن است. از آنجایی که مقامات سعودی خود به خوبی می‌دانند که نیروهای یمنی دیر یا زود با آزادسازی شهر «مأرب» از لوث عناصر وابسته به آنها دستاورد بزرگ و چشمگیری را رقم خواهد زد، بنابراین در صدد هستند تا افکار عمومی را از توجه و اهتمام به این دستاورد بزرگ منحرف سازند.
عربستان سعودی حساب ویژه ای بر روی ایجاد خلأ سیاسی در لبنان باز کرده است و از همین روی برای ساقط کردن دولت «نجیب میقاتی» تلاش می‌کند به عبارت بهتر، مقامات عربستان سعودی به دنبال آن هستند تا دستاوردهای میدانی قریب الوقوع نیروهای یمنی در مأرب را تحت الشعاع بحران در روابط دیپلماتیک با لبنان قرار دهند. از جمله دیگر اهدافی که سعودی‌ها از رهگذر جنجال آفرینی علیه لبنان دنبال می‌کنند، تلاش برای سرنگون کردن دولت «نجیب میقاتی» است.
در همین ارتباط، باید گفت که عربستان سعودی حساب ویژه ای بر روی ایجاد خلأ سیاسی و خلأ قدرت در لبنان باز کرده است. مقامات ریاض بر این باورند که تحقق این هدف جز با ساقط شدن دولت میقاتی میسر نخواهد شد. از همین روی، آنها اظهارنظر اخیر «جورج قرداحی» را دستاویزی برای اعمال فشارهای بیشتر به دولت جهت وادار کردن آن به استعفا، قرار داده اند. طبیعی است که اگر در برهه کنونی دولت لبنان ساقط شود، در فاصله کوتاه باقی مانده تا زمان برگزاری انتخابات پارلمانی، لبنان عملاً با یک خلأ سیاسی مواجه خواهد شد.
از سوی دیگر، در طول قریب به یک سال گذشته عربستان سعودی تمام تلاش خود را برای ایجاد «خلأ سیاسی» و «فروپاشی اقتصادی و امنیتی» لبنان به کار بسته است. با این حال، سعودی‌ها در هیچ یک از زمینه‌های مذکور نتوانستند توفیق قابل ذکری را حاصل نمایند. به عنوان نمونه، عربستان تلاش کرد تا پس از وقوع انفجار مهیب در بندر بیروت، اقتصاد لبنان را تحت فشار قرار داده و آن را متلاشی سازد.
با این حال، سیاست عربستان برای «فروپاشی اقتصادی» در لبنان ناکام ماند. پس از آن، ریاض به سراغ سناریوی ایجاد خلأ سیاسی در لبنان رفت و مانع از تشکیل دولت این کشور به ریاست سعد الحریری شد. حریری در نهایت به درخواست عربستان سعودی از سمت خود استعفا داد تا بتواند به اجرایی شدن سناریوی خلأ سیاسی و خلأ قدرت در لبنان به عربستان سعودی کمک کرده باشد.
ناکامی‌های ریاض در ضربه زدن به لبنان در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی در طول یک سال گذشته موجب شد تا مقامات سعودی به بهانه اظهارنظر «قرداحی» خود به صورت مستقیم وارد خط مواجهه با لبنان شوند با این حال، ریاض در پیاده سازی این سناریو هم توفیقی حاصل نکرد و پس از آن به سراغ سناریوی «فروپاشی امنیتی» در لبنان رفت. در این زمینه می‌توان به حادثه اخیر در منطقه «الطیونه» بیروت اشاره کرد که توسط عناصر وابسته به حزب «القوات اللبنانیه» به ریاست «سمیر جعجع» رخ داد.
حزب مذکور که پول و سلاح خود را مستقیماً از عربستان سعودی دریافت می‌کند با به شهادت رساندن شماری از هواداران حزب الله لبنان تلاش کرد تا فتنه بزرگی را علیه این گروه مقاومتی ایجاد کند.
علیرغم آنچه که گفته شد، سناریوی مذکور نیز با صبر، درایت و حکمت حزب الله لبنان ناکام ماند و عربستان سعودی نتوانست از طریق عناصر دست نشانده خود در لبنان، این کشور را به تونل تاریک جنگ داخلی و به تبع آن «فروپاشی امنیتی» بکشاند.
سلسله ناکامی‌های گسترده ریاض در لبنان در عرصه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و امنیتی که بدان اشاره شد، مقامات سعودی را بر آن داشت تا خود به صورت مستقیم برای به زانو درآوردن لبنان و ضربه به مقاومت این کشور وارد عمل شوند. در این میان، همانطور که پیشتر گفته شد، آنها اظهارنظر ساده «قرداحی» درباره جنگ یمن را دستاویزی برای اجرای سناریوی از پیش طراحی شده خود علیه بیروت قرار دادند.