خبرگزاری مهر، گروه استانها- اعظم محبی: همه ساله با فرارسیدن فصل سرما، دغدغه کمبود گاز طبیعی به عنوان یک چالش اساسی فراروی واحدهای تولیدی و صنعتی و فعالان این بخش قرار دارد؛ موضوعی تکراری که علاوه بر تبعات اقتصادی و درآمدی، بر اشتغال هم تأثیرگذار است.
وجود برخی سو تفاهمات بین ایران و کشور ترکمنستان سبب شده تا در سالهای اخیر مقوله واردات گاز از ترکمنستان از مسیر گلستان با وقفه روبرو شود، گاز وارداتی از این خط، نیاز سه استان خراسان شمالی، مازندران و گلستان را تأمین میکند.
طبق گفته وزیر کشور در جلسه معارفه استاندار گلستان، با روی کار آمدن دولت سیزدهم مذاکرات بین دو کشور ایران و ترکمنستان برای حل مشکل گازی در حال انجام است اما احتمال قطع گاز از سوی این کشور هم دور از ذهن نیست و باید نیاز استان از سایر خطوط داخلی تأمین شود.
با شروع فصل سرما و افزایش میزان مصرف گاز در کشور و با توجه به اینکه گلستان در انتهای خطوط گازی قرار دارد، افت فشار اتفاق افتاده و مسئولان برای تأمین مصرف گاز خانگی مجبور به قطع گاز واحدهای بزرگ صنعتی مانند کارخانه سیمان، نیروگاه علی آباد کتول، کورههای آجرپزی و مانند آن هستند و این صنایع باید از سوختهای جایگزین استفاده کنند.
با وجود تاکید مستمر مدیران ارشد استان مبنی بر دوگانه سوز شدن صنایع گلستان اما این موضوع تاکنون به طور کامل تحقق نیافته است.
کمبود و گرانی سوخت مازوت و اثرات زیست محیطی آن، سبب شده تا فعالان صنعتی رغبتی به استفاده از آن نداشته باشند و در صورت قطع یا کمبود گاز ترجیح میدهند واحد تولیدی خود را تعطیل کنند.
۶۰ درصد تولید گاز در مخازن جنوبی کشور اتفاق میافتد و این در حالی است که ۷۵ درصد گاز کشور در یک سوم نیمه شمالی مصرف میشود لازمه دوگانهسوز شدن واحدهای صنعتی اختصاص به موقع و کافی سوختهای جایگزین مازاد بوده که تجربه سالیان گذشته هم نشان میدهد استان در تأمین به موقع سوخت جایگزین دچار مشکل است.
یکی از واحدهای پرمصرف گلستان کارخانه سیمان است و با توجه به اجرای طرح جهش تولید مسکن، استمرار تولید این کارخانه ضروری است و تعطیلی این واحد موجب کمبود و در نهایت شوک قیمتی در بازار خواهد شد.
عدم واردات گاز از ترکمنستان ۳ استان را دچار چالش میکند
عضو هیأت رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: سه استان مازندران، خراسان شمالی و گلستان در فصل سرما به دلیل عدم واردات گاز از ترکمنستان دچار چالش خواهند شد.
رحمان قرهباش با بیان اینکه سال ۱۳۹۹ واردات گاز از ترکمنستان اتفاق نیفتاد، افزود: در سال گذشته با خط انشعاب از سمت سمنان مشکل کمبود گاز گلستان تا حدودی بر طرف شد اما همچنان افت فشار وجود داشت و صنایع پرمصرف تعطیل شدند.
وی بیان کرد: مقرر شده امسال با تفاهم با ترکمنستان واردات گاز انجام شود که اگر چنین اتفاقی روی دهد، مشکل قطعی گاز نخواهیم داشت.
قرهباش ادامه داد: در بحثهای فنی و زیرساختی برای واردات گاز از ترکمنستان مسألهای نداریم و حدود ۵۰ کیلومتر لولهگذاری کردهایم اما متأسفانه، به دلیل برخی سوتفاهمها این لولهها بدون استفاده مانده است.
وی گفت: در گلستان کارخانجات متعدد پرمصرف مانند کورههای آجرپزی، کارخانه سیمان، فولاد گنبد و نیروگاه علیآباد وجود دارد که در صورت قطعی گاز از این امر متأثر میشوند.
سوخت جایگزین مقرون به صرفه نیست
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان هم در خصوص واحدهای صنعتی و دوگانه سوز شدن آنها به خبرنگار مهر گفت: اکثر واحدهای صنعتی گلستان دوگانه سوز بوده و با توجه به پیش بینی شرایط گازی، به همه واحدهای صنعتی اطلاع رسانی شده سوخت کافی ذخیره کنند.
حسین طلوعیان افزود: واحدهای پرمصرف مانند سیمان، واحدهای آجری، لبنی، روغن و غیره هم دوگانه سوز شده و بسیاری از آنها به اندازه نیاز خود سوخت ذخیره کردهاند.
وی بیان کرد: به دلیل گران بودن سوخت مازوت، برخی واحدهای آجرپزی ترجیح میدهند که هنگام قطعی گاز فعالیت نکنند زیرا سوخت جایگزین مقرون به صرفه نیست.
طلوعیان با بیان اینکه واحدهای صنعتی میتوانند سوخت خود را از شرکت فرآوردههای نفتی تأمین کنند، گفت: هزار و ۱۶۰ واحد صنعتی در گلستان پروانه بهره برداری داشته که از این تعداد حدود ۹۰۰ واحد فعال است.
وی ادامه داد: سال گذشته به دلیل افت فشار که منجر به قطعی گاز واحدهای صنعتی شد، مشکلاتی را در واحدهای آجر، سیمان و نیروگاه برق داشتیم.
طلوعیان توضیح داد: سوخت به اندازه کافی در کشور وجود دارد اما هر سال در حمل و نقل و ترابری سوخت دچار مشکل میشویم.
وی با بیان اینکه گاز واحدهای صنفی در زمستان مشمول قطع گاز نمیشود، افزود: هم اکنون ۲۰ درصد خبازیهای استان دوگانه سوز بوده و مقرر شده با اعطای تسهیلات در طرح ضربتی این عدد به ۵۰ درصد برسد تا در زمینه تأمین نان مردم مشکلی ایجاد نشود.
۸۰ درصد گاز مصرفی در حوزه خانگی است
مدیرعامل شرکت گاز گلستان هم به خبرنگار مهر گفت: ایران دومین ذخایر گازی جهان را داشته اما با میزان مصرفی که دارد چهارمین مصرف کننده گاز طبیعی در جهان است.
علی طالبی با بیان اینکه ۱۰۰ درصد جمعیت شهری و ۹۸ درصد جمعیت روستایی استان از نعمت گاز طبیعی برخوردار هستند، افزود: در گلستان ۶۱۴ هزار مشترک از گاز طبیعی استفاده کرده و ۸۰ درصد مصرف در فصل زمستان مربوط به بخش خانگی و تجاری است.
وی بیان کرد: میزان مصرف گاز در مهر ماه دو میلیون مترمکعب بود اما هم اکنون به هفت میلیون رسیده و در اوج بار به ۱۵ میلیون مترمکعب هم میرسد و این وضعیت مصرفی نامطلوب است.
طالبی گفت: دیسپاچینگ ملی برای صنایع از جمله نیروگاه و کارخانه سیمان محدودیت اعمال کرده و آنها از ۱۵ آبان باید به سمت مصرف سوخت مازوت بروند.
وی عنوان کرد: در گذشته نیاز گازی گلستان از ترانزیت گاز از سمت سرخس به نکا تأمین میشد ولی با توجه به افزایش مشترکان، هم اکنون گاز استان میتواند از چهار مسیر، خط سرخس به نکا، خط ویژه وارداتی از ترکمنستان در کردکوی، خط ۴۲ اینچ دامغان-کیاسر- نکا که از غرب وارد میشود و خط علی آباد کتول از سمت شاهرود، تأمین شود اما از هر طرفی که حساب کنیم گلستان در انتهای خط قرار دارد.
واحدهای پرمصرف از مدار خارج میشوند
وی افزود: دو سناریو برای زمستان پیش بینی شده نخست اینکه با مذاکرات دیپلماسی بتوانیم از واردات گاز ترکمنستان استفاده کنیم و دیگر سناریوی بدون گاز ترکمنستان و تأمین از خطوط داخلی که در سال گذشته این اتفاق افتاد.
طالبی بیان کرد: این امر باعث افت فشار گاز در استان شده و باید واحدهای پرمصرف از مدار خارج شود.
وی ادامه داد: باید ذخیره سازی سوخت مایع توسط صنایع انجام شده و آنها با هماهنگی شرکت نفت و گاز از سوخت مازوت استفاده کرده و برای دو ماه ذخیره داشته باشند تا تولید مختل نشود.
طالبی گفت: در سال گذشته حدود دو هفته، گاز برخی از صنایع قطع شد اما بسیاری از واحدها از سوخت ذخیره استفاده کردند.
مدیرعامل شرکت گاز گلستان توضیح داد: ۶۰ درصد تولید گاز در مخازن جنوبی اتفاق میافتد و این در حالی است که یک سوم نیمه شمالی کشور ۷۵ درصد مصرف گاز را به خود اختصاص میدهند و با توجه به فاصله همواره این مشکلات در زمستان وجود دارد.
وی متذکر شد: در اوج مصرف سیاست ما پایداری گاز خانگی و تجاری بوده و باید گاز واحدهای صنعتی گروه A، مراکز نظامی، امنیتی و بیمارستانها و غیره را حفظ کرد.
فعالان اقتصادی گلستان از دولتمردان انتظار دارند تا با پیش بینی تمهیداتی کمبود گاز و قطعی آن را در زمستان به حداقل برسانند زیرا تعطیلی هر یک از واحدهای صنعتی و تولیدی، روزانه چندصد میلیارد تومان به بخش صنعت استان خسارت وارد میکند.