به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی انتشارات پیام آزادگان، نشست نقد و بررسی کتاب «جنگ، اسارت، مذاکره» پژوهش و نگارش فتح‌الله پرتو، دیروز دوشنبه ۲۴ آبان با حضور جواد کاموربخشایش، حسین بهشتی‌پور و نویسنده کتاب در کتابفروشی به‌نشر برگزار شد.
کتاب «جنگ، اسارت، مذاکره» به اهمیت حضور بیش از ۴۰ هزار اسیر جنگی در اردوگاه‌های عراق می‌پردازد. تأثیری که می‌توان آن را در سیاست‌گذاری‌ها، اتاق فکر جنگ، مذاکرات دوران جنگ و نیز پذیرش قطعنامه ۵۹۸ جست‌وجو کرد.
جواد کامور بخشایش در این جلسه گفت: این اثر یک کتاب عالمانه است که مشخص است در تهیه این اثر زحمات بسیار کشیده شده است. نویسنده این کتاب با محدودیت‌های امنیتی روبه‌رو بوده و به اسناد زیادی دسترس نداشت که با وجود این مطالب کتاب را به خوبی و دقیق به مخاطب ارائه داده است.
وی افزود: از جمله ویژگی‌های این کتاب می‌توان به تببین تجاوز بعثی‌ها، آمارهای دقیق و درست، ایمان و اطلاعات دقیق اسرای ایران، بی اطلاعی اسیران عراقی از آینده جنگ، به تصویر کشیدن درست اسارت و… اشاره کرد. اگر مشکلات ویراستاری کتاب برطرف شود یک اثر ماندگار خواهد بود و قابلیت ترجمه به زبان‌های دیگر را نیز دارد.
کامور بخشایش ادامه داد: ما یک مدل شهودی داریم که بر اساس اعتقاد و باورهاست و متناسب با جنگی است که ما داشتیم و یک مدل مفهومی. از مدل شهودی در این کتاب باید بیشتر استفاده می‌شد. مدل مفهومی که در این کتاب ارائه شده یک مدل عقلایی و منطقی است. معتقدم تصمیم گیری در اسارت به مدل شهودی نزدیکتر است و با مدل مفهومی که درکتاب به آن اشاره شده فاصله دارد همچنین نویسنده کتاب می‌توانست از دیگر مدل‌های تصمیم‌گیری نیز استفاده کند.
این منتقد در پایان گفت: نویسنده سعی کرده بدون جهت گیری و نگاه جانبدارانه به مباحث کتاب بپردازد که این قابل تقدیر است.
حسن بهشتی‌پور نیز درباره این کتاب اشاره کرد: به دو فصل اول این کتاب نقدی ندارم و از نظر من در بهترین حالت نگاشته شده است. منابعی که برای آنها ذکر شده در دسترس هستند و می‌توان به آسانی به آنها استناد کرد که از نقاط قوت آن به شمار می‌رود.
وی افزود: برخی اشکال‌های این کتاب ویراستاری بوده و قابل اصلاح است و برخی دیگر اسنادی هستند که نمی‌توان آنها را اصلاح کرد. این کتاب قابلیت ترجمه به زبان‌های دیگر را دارد اما متأسفانه بیان ادبی این اثر علمی در فصل‌های سوم و چهارم احساسی و حماسی شده است و این کار را برای ترجمه به زبان‌های دیگر سخت می‌کند. استفاده از منابع دست اول از دیگر مواردی است که باید به آن توجه می‌شد.
فتح‌الله پرتو، نویسنده این کتاب نیز در این نشست گفت: ژیم بعث می‌خواست از دو بلوک غرب و شرق استفاده کرده و جنگ را هم از نظر سخت افزاری و هم از نظر رسانه‌ای کنترل کند و به نفع خود به اتمام برساند. عنوان ما تأثیر اسرا بر جنگ بود و در واقع قصد داشتیم که در این کتاب تأثیرات ۴۰ هزار اسیری را که در طول دفاع مقدس به اسارت درآمدند، بررسی کنیم.
وی افزود: در پژوهش با منابع بسیار کمی روبه‌رو بودیم و بسیاری از منابع توصیفی بودند که این موضوع دست ما را در استفاده از آنها می‌بست و بسیاری از مطالب و منابعی که از آن بهره بردیم در حیطه تاریخ شفاهی قرار می‌گرفتند.
پرتو ادامه داد: ایران در طول جنگ تحمیلی ۴۲ هزار اسیر داشته است که این میزان در تصمیم‌گیری‌های ما و سازمانی و نهادی مرتبط با جنگ تحمیلی تأثیرگذار بودند و ما این موضوع را به عنوان یک شاخص در پژوهش مطرح کردیم و به دنبال پاسخ به این مسئله بودیم که اسرا عاملی تأثیرگذار در مذاکره و صدور قطعنامه یا پذیرش بودند و همواره اثبات تجاوز از سوی صدام و امپراطوری‌های رسانه‌ای که در اختیارش بود یک اصل بوده است.