به گزارش خبرنگار مهر، آیتالله رضا رمضانی دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت (ع) و حجتالاسلام سعید جازاری رئیس دانشگاه بین المللی اهل بیت (ع) با اساتید، محققان و دانشجویان دانشکده شورای جهانی کلیساها در ژنو دیدار و گفتگو کردند.
در این دیدار حجت الاسلام سعید جازاری با تأکید بر اصول شیعه گفت: شیعه، برخلاف جریان اکثریتی اهل سنت، در تعامل و گفتوگوی بین ادیانی از نقاط و اصول مشترک مهمی با مسیحیت و کلیسا برخوردار است. اصولاً مفاهیم الهیاتی و کلامی در اندیشه شیعه بر اصولی مبتنی است که در دو دین مهم یهودیت و مسیحیت نیز جنبه اساسی و مبنایی دارند. مسائلی مانند شهادت، شفاعت، عصمت، رجعت، توسل، ایمان به غیب و مانند آنها در میان اندیشهورزان شیعه و کلیسا از عناصر مشترک ایمانی به شمار میآیند.
رئیس دانشگاه بین المللی اهل بیت (ع) افزود: ما بر این باوریم که بخشی از تمایز و تفاوت میان ادیان و مذاهبِ به مبانی فرهنگی در جغرافیای مختلف و بخشی به جریانسازیهای سیاسی باز میگردد. در حقیقت، اگر این دو مسئله دقیق مورد تأمل قرار گیرد، تعامل بین ادیانی موضوعی سهلالوصول خواهد بود.
وی با اشاره به وجود دوازده امام برای شیعیان اظهار داشت: امام دوازدهم شیعیان، حضرت مهدی (عج) نام دارد و همه ما معتقدیم بین حضرت مهدی و حضرت عیسی جدایی وجود ندارد و امام مهدی با حضرت عیسی برای نجات بشر ظهور خواهند کرد.
جازاری افزود: مسیحیت و شیعه هر دو به معاد اعتقاد دارند و با این تفاسیر، مسئله قیامت نیز برای هر دو مهم است. از نکاتی که میتوان به آن اشاره کرد، بحث شفاعت است. این یک رفاقت معنوی و عرفانی است که اهل سنت آن را باور ندارند و رد میکنند. ازنظر اسلامِ شیعه، شفاعت همان اتحاد یا اشتراک عرفانی است. به عنوان مثال، ما امامانی داشتیم که همسرانی مسیحی داشتند. این موضوع بیانگر یک پیوند و ارتباط شخصی با مسیحیت است.
همچنین در ادامه آیتالله رمضانی، دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (ع) با اشاره به فرق بین سنی و شیعه بیان کرد: تفاوت اصلی شیعه و سنی این است که سنی در منابع سنت، فقط به فعل، قول و تقریر پیغمبر توجه میکند؛ ولی شیعه قول، تقریر و فعل معصوم را نیز مورد توجه قرار میدهد. معصومان از نظر شیعه ۱۴ نفرند که مقام خاص عصمت دارند؛ مثل حواریون که در نظر مسیحیت محترم و مقدس هستند.
دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (ع) افزود: همه معصومان در مقام عصمت هستند و به همین سبب، قول، فعل و تقریر آنها برای ما حجت است. بر این اساس، ما معتقدیم که ارتباط با مقام عصمت در دهم هجرت که رحلت پیامبر گرام اسلام (ص) است، پایان نمییابد؛ بلکه پس از رحلت ایشان نیز تا زمان حاضر ادامه دارد.
وی ادامه داد: ما باور داریم که مفسران و تبیینکنندگان قرآن، معصومان (علیهمالسلام) هستند و ازآنجاکه مقام عصمت توسط امام معصوم (حضرت مهدی) تاکنون ادامه دارد، پس هنوز مبین قرآن موجود است؛ یعنی کسی که بهصورت جامع، کامل و دقیق میتواند قرآن را تفسیر کند. دیگران در تفسیر خود گاه به یک بعد و گاه به چند بعد از آیات الهی میپردازند و تنها کسی که به همه ابعاد اشراف دارد، مقام معصوم است. ما برای سایر انسانها چنین مقام عصمتی را قائل نیستیم.
آیتالله رمضانی اظهار کرد: تمامی کاتولیکها هم معتقد به عصمت برای پاپ نیستند؛ مثلاً هانس کونگ در کتاب نقدناپذیری پاپ، مقام عصمت همیشگی پاپ را انکار میکند، هرچند که میتوان گفت او یک کاتولیک منتقد است.
دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (ع) با بیان این نکته که معارف اهل بیت (ع) در سه عرصه معارف آنها همراه با عقلانیت است، همراه با عرفان و معنویت است و در همهجا اساس و بنیان آن، عدالت است خلاصه میشود، ادامه داد: آیات در این زمینه بسیار زیاد است. آخرین جمله این که «لَقَد أَرسَلنا رُسُلَنا بِالبَیِّناتِ وَأَنزَلنا مَعَهُمُ الکِتابَ وَالمیزانَ لِیَقومَ النّاسُ بِالقِسطِ؛ یعنی همه انبیا برای تحقق عدالت آمدند. آنها آمدند تا همه طعم عدالت را بچشند.
ارتباط بین شیعه و سنی در حوزه آکادمیک
دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (ع) بیان کرد: بخش اول تعاملی است که بین اساتید سنی و شیعه به وجود آمده و بخش دیگر، وجود دانشگاه تقریب مذاهب در ایران است که اکثراً دانشجویان اهل سنت دارد. تلاش ما بر این است که در این دانشگاه ادبیات و فرهنگ شیعی به درستی بیان شود. ما در سطوح بالاتر نیز این ارتباطات را داشتیم؛ همچون آیتالله بروجردی و شیخ شلتوت که فقه جعفری توسط آنان رسمی شد و در حال حاضر در دانشگاههای ایران در رشتههای تحصیلی و بحثهای اصولی به حنبلی و شافعی و… میپردازند. ما در اینجا با تفکرات مختلفی روبهرو هستیم؛ ولی تلاش بسیاری برای ایجاد وحدت میکنیم؛ با این حال، وحدت حاصل نمیشود اندیشه شما چیست؟
همچنین در ادامه حجت الاسلام جازاری رئیس دانشگاه بینالمللی اهلبیت (ع) بیان کرد: عدم حصول وحدت و تقریب، معلول عوامل مختلفی مانندِ جریانهای سیاسی، منافع اقتصادی و تفاوت در ساختارهای فرهنگی است.
آیتالله رمضانی در پاسخ به این سوال که با توجه به وجود تفکرات مختلف و تلاش بسیاری که برای ایجاد وحدت انجام شده؛ ولی این وحدت حاصل نشده اظهار داشت: ما درصدد آن نیستیم که دو نفر، یا دو مذهب و یا دو گروه یک نوع تفکر داشته باشند. ما باید تلاش کنیم تا به گوهر دین که همان کرامت انسانی است و به کسانی که این گوهر را با خود به ارمغان آوردهاند، توهین نشود. همه پیامبران الهی برای مهرورزی، صلح و گسترش عدالت از طرف خداوند آمدهاند.
توقع از مسیحیت چیست؟
دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (ع) بیان کرد: انتظار ما این است که رهبران دینیِ مسیحیت و اسلام برای مهمترین آموزه خداوند که حفظ جایگاه و کرامت انسان است، تلاش کنند. آنان باید بکوشند تا با ترویج آموزههای راستین اسلام و مسیحیت، ظلم و فقر از میان انسانها رخت بربندد و تمامی بشر در کنارهم زندگی مسالمتآمیز، همراه با معنویت و اخلاق داشته باشند. ما باید به مرحلهای برسیم که کسی به خود اجازه ندهد به انجیل، تورات و قرآن اهانت کند. پیامبران الهی ازحضرت ابراهیم گرفته تا حضرت موسی، عیسی و محمد نباید به سخره گرفته شوند و باید نزد بشر مقدس بمانند؛ زیرا بشر فطرتاً به امر مقدس گرایش دارد.
در ادامه حجتالاسلام سعید جازاری، رئیس دانشگاه بینالمللی اهلبیت (ع) در پاسخ به این سوال که علت افزایش تعداد دانشجویان دختر نسبت به پسر در دانشگاههای ایران چیست، بیان کرد: برای این موضوع نمیتوان میزانی تعیین کرد و بسته به شرایط تغییرپذیر است.
آیت الله رمضانی در ادامه گفت: در بعضی از رشتهها این تعداد مساویاند و در برخی متناسب با رشته تعداد دانشجویان دختر و پسر متفاوت است. نکتهای که مهم است اینکه نیمی از جمعیت دنیا را زنان تشکیل میدهند و در امر آموزش و پژوهش این زنان هستند که باید حضور داشته باشند و لذا در امر آموزش و پژوهش نباید فرقی بین زن و مرد باشد.
آیتالله رمضانی در پاسخ به این سوال که آیا شیعیانی با تفکرات رادیکال وجود دارند، گفت: در همهی ادیان تفکرات رادیکال وجود دارد. در میان فرق مسیحیت و یهودیت نیز در طول قرنهای مختلف جریانهای رادیکال وجو داشته و دارند و در فرق اسلامی نیز همینگونه است؛ مثلاً جریان داعش از نظر ما اصلاً جزو مسلمانان نیستند. افرادی که هزاران نفر را سر ببرند با هیچ مبنایی از قرآن و عصمت سازگار نیستند.
دبیر کل مجمع جهانی اهلبیت (ع) در پایان افزود: عرفان نوعی معرفت قلبی است که انسان در درون خود حقیقتی را احساس میکند و به مرحلهای میرسد که در نظام هستی به غیر از حق کسی را بهعنوان بزرگترین قدرت و بزرگترین حکمت نمیبیند. از نظر اندیشه و نظر در عرفان به اینجا میرسیم که هستی، قدرت و حکمت خداست و تمام اسماً و صفات الهی در کل هستی منتشر است.