خبرگزاری مهر، گروه استانها - عامر توکلی: شهرستان تایباد میزبان گمرک تاریخی دوغارون با قدمتی بیش از یک‌صد سال است که محل ارتباطات تجاری و مسافری جمهوری اسلامی ایران و افغانستان است.
در طول یک‌صد سال گذشته با افزایش فعالیت‌های این گمرک، زیرساخت‌های گمرک متناسب با فعالیت آن پیشرفت داشته است اما آنچه هنوز متناسب با این پیشرفت، ارتقا نیافته، محورهای مواصلاتی منتهی به گمرک دوغارون است که سالانه جان تعدادی از شهروندان تایبادی را می‌گیرد.
از مجموع حدود ۱۱۱ کیلومتر محور ترانزیتی شهرستان تایباد، ۲۸ کیلومتر جاده دو بانده است که از این میزان، سهم دوغارون ۱۸ کیلومتر و محور تایباد به مشهد ۱۰ کیلومتر است و تردد در مابقی جاده‌ها همچنان به‌صورت دو طرفه انجام می‌شود.
افزایش تردد خودروهای سبک و خودروهای سنگین به واسطه افزایش تردد در گمرک دوغارون و همچنین افزایش مناطق معدنی به‌ویژه در راه‌های روستایی، لزوم تسریع در ایجاد باند دوم محورهای مهم تایباد خواف، تایباد تربت جام و تایباد باخرز را بیش از پیش یادآوری می‌کند.
روز خونین جاده‌های تایباد با ۵ کشته
چهارشنبه دو هفته گذشته مردم تایباد با خبر تلخ تصادف دو خودروی سواری پراید در محور تایباد خواف روز خود را شروع کردند و شامگاه همان روز با تصادف یک خودرو پیکان وانت با یک دستگاه تریلر کامشان تلخ‌تر شد.
سرهنگ حسین میش‌مست در مورد این حوادث گفت: اگر همکاران ما برای اداره راه سهمی در این تصادف قائل شدند، به این دلیل است که این اداره متولی راه است و باید راه‌های دسترسی و غیر مجاز به راه اصلی را مسدود کند به نحوی که کسی نتواند از این راه‌ها به راه اصلی ورود پیدا کند مگر اینکه در راه‌هایی که به‌صورت آنتنی و ایمن وصل به راه اصلی هستند.
رئیس پلیس راه خراسان رضوی تصریح کرد: راه‌های فرعی مشخص شده و آشکارسازی می‌شوند و موضوعات ایمنی آن لحاظ شده است اما در تصادف دوم که منجر به برخورد خودرو وانت با تریلر بود، ورود از راه غیر قانونی و دسترسی غیر مجاز بود، بنابراین سهم اداره راه را در علت‌نامه حادثه قید کردند.
تبدیل راه دسترسی محلی به جاده ترانزیتی
وی خاطرنشان کرد: باید به مسئولین و متولیان امر بگوییم، با رشد قارچ‌گونه معادن سنگ آهن در شهرستان خواف، هرچند در اقتصاد کشور بسیار تأثیرگذار بود و جای شکر دارد اما راه‌های ما توسعه پیدا نکرد؛ ممکن است این راه‌ها برای دسترسی‌های محلی بوده باشد و ممکن است در نقشه راهداری بگویند فقط یک راه دسترسی با تردد تعداد مشخصی خودرو است.
میش‌مست گفت: امروز می‌بینیم این راه دسترسی محلی به یک راه ترانزیتی تبدیل شده است که هم با معادن شهرستان خواف و تایباد و هم رونق شهرستان تایباد و مرز دوغارون در ارتباط بوده و شاهد تردد خودروهای ترانزیتی هستیم، بنابراین باید این راه ارتقا پیدا کند و به یک راه یک‌طرفه و مجزا تبدیل شود؛ یعنی باندها از یکدیگر جدا باشند که شاهد حوادث ناگوار در این مسیر نباشیم.
۱۶ فوتی و ۱۰۹ مجروح در جاده‌های تایباد
پس از وقوع این حوادث، رئیس پلیس راه شهرستان تایباد نیز در سخنرانی پیش از خطبه‌های نمازجمعه آن هفته شهرستان تایباد، گفت: در حوادث شهری و جاده‌ای به ترتیب نزدیک به ۵۷ درصد سواری‌ها، ۱۴ درصد کامیون‌ها، ۶ درصد موتورسیکلت‌ها و سایر وسایل نقلیه مسبب وقوع هستند و همچنین بیشترین آمار متوفیان بین ۱۵ تا ۳۰ سال است که بیش از ۲۰ درصد فوتی‌ها را تشکیل می‌دهند.
وی به تصادفات جاده‌ای محورهای مواصلاتی تایباد در سال جاری اشاره و اظهار کرد: متأسفانه تصادفات جاده‌ای در سال ۱۴۰۰ منجر به از دست رفتن ۱۶ نفر و مجروح شدن ۱۰۹ نفر در شهرستان شده است که این آمار نگران کننده‌ای است، اشکالات راه‌های کشور ساختاری است و اصلاح پذیر نیستند.
علیرضا حاج‌علی افزود: هر حادثه زاییده یک تخلف است، بنابراین می‌توان با پرهیز از تخلفات حادثه‌ساز مانند سرعت و سبقت غیرمجاز، انحراف به چپ و استفاده از تلفن همراه حین رانندگی و همچنین بستن کمربند ایمنی که می‌تواند ۹۵ درصد از شدت صدمات بکاهد، حافظ جان و مال خود و دیگران باشیم.
مرگ مردم را می‌بینید ولی کاری نمی‌کنید
مولانا غلام نبی توکلی، امام جمعه اهل سنت تایباد نیز در خطبه‌های نماز جمعه ۲۱ آبان ماه با اشاره به دو حادثه فوت، اخیر گفت: متأسفانه در دو واقعه تلخ شاهد بودیم که ۵ نفر از همشهریان ما در محور تایباد به خواف جان باختند و خانواده‌هایی داغدار شدند، لازم است به خانواده‌های داغدار تسلیت عرض کنم.
وی اضافه کرد: اما سخنم با نماینده مجلس، مسئولان استانی و وزارت راه است، آقایان مسئول مردم چه گناهی کردند که در این جاده‌ها به ناحق کشته شوند؟ مگر همیشه صحبت از مردم نیست و آنان را ولی نعمت خود نمی‌دانید؟ چرا مرگ مردم را می‌بینید ولی هیچ کاری نمی‌کنید؟
توکلی با اشاره به پروژه دو بانده شدن محور دوغارون مشهد بیان کرد: به‌نام دوغارون، بخشی از محور تربت جام به مشهد دو بانده شده است اما کمتر از ۱۵ کیلومتر از جاده تایباد با آن ترافیک بالا و جاده‌های ترانزیتی شلوغ، دوبانده شده است، چطور به خود اجازه می‌دهید ولی نعمت شما در این جاده‌ها پر پر شوند و خانواده‌های زیادی نابود شوند؟ از آقایان مسئول تقاضا می‌کنیم هرچه سریع‌تر به داد مردم در این محورها برسند، خودروهای سنگین و ترافیک بالا مال و جان مردم را نابود کردند، حق این مردم چنین جاده‌هایی نیست.
انتقادات بجاست، پول نداریم!
جلیل رحیمی جهان آبادی، نماینده مردم تایباد در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به انتقادات مطرح شده مردم، شورای شهرستان و امامان جمعه به وضعیت محورهای مواصلاتی، در صفحه خود در شبکه‌های اجتماعی عنوان کرد: واقعیت این است که آمار تصادفات در محورهای ترانزیتی به تایباد خیلی بالا است، هم محور مشهد به دوغارون و به‌ویژه محور خواف به تایباد، به‌عنوان نماینده در حد توان خود برای تکمیل مسیر ترانزیتی تایباد تا آنجا که پول بوده تلاش کردم.
وی در ادامه مطلب خود می‌افزاید: قطعه دوم محور تایباد به تربت جام حدفاصل ارزنچه تا احمد آباد صولت، در حال اجرا است اما مردم نامحرم نیستند، واقعاً پول نیست! برای همین قطعه، سه سال به‌دنبال یک پیمانکار بودیم، وقتی اوراق و اسناد دو ساله به پیمانکار می‌دهیم، طبیعی است که پای کار نمی‌آید.
رحیمی اضافه کرد: با این شرایط یا باید از بانک قرض بگیریم یا پیمانکاری پیدا کنیم که وضع مالی خوبی داشته باشد که امروز کار کند و افزایش قیمت‌های گوناگون و روزانه را تحمل کند، چنین پیمانکارانی کم هستند مضاف بر اینکه دیگر جاده‌ها نظیر تایباد به باخرز، باخرز به زاوه و تایباد خواف نیازمند دو بانده شدن و تعریض است.
این نماینده مجلس در ادامه فایل صوتی خود به بودجه کشور اشاره کرد و گفت: از کل بودجه کشور، ۱۵ درصد عمرانی است و از این بودجه رقمی که برای طرح‌های عمرانی در نظر گرفته می‌شود، زیر ۵۰ درصد تخصیص پیدا می‌کند. یعنی اگر ما ۱ میلیارد تومان برای کاری، بودجه‌ای تصویب کنیم، حدود ۴۵۰ میلیون تومان واریز می‌شود.
وی افزود: حرف مردم را قبول دارم و در جلسه‌ای که با وزیر راه خواهیم داشت، موضوع محور خواف به تایباد را گرچه قبلاً مکاتبه و پیگیری شده، به‌عنوان یک پروژه ملی درخواست خواهم کرد، همچنین موضوع را به رئیس جمهور نیز منتقل می‌کنم زیرا اگر بخواهیم ترانزیت به سمت دوغارون انجام شود، این جاده باید دوبانده شود.
تنها ۲۸ کیلومتر جاده ترانزیتی دو بانده است
رئیس اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای شهرستان تایباد نیز در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: شهرستان تایباد حدود ۱۱۱ کیلومتر جاده با شهرستان‌های تربت جام، خواف، باخرز و گمرک بین‌المللی دوغارون دارد که از این میزان، ۱۸ کیلومتر محور تایباد به دوغارون به‌طور کامل دو بانده است و از محور تایباد به مشهد نیز فقط ده کیلومتر دو بانده است.
مسعود سروری با بیان اینکه قطعه دوم این محور در حال اجرا است، گفت: افزایش مناطق معدنی در بخش جنوب شهرستان به‌ویژه در محورهای روستایی سبب افزایش تردد خودروهای سنگین در این مسیرها شده است که در نهایت، این ترافیک به محور تایباد به خواف منتقل می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: در شش ماهه اول سال جاری از مسیر تایباد به خواف، ۲۴۷ هزار و ۹۵۹ خودروی سنگین و همچنین از مسیر خواف به تایباد، ۲۲۷ هزار و ۶۳۷ خودروی سنگین تردد کردند که نسبت این ترددها به کل ترددهای مسیر ۳۱ درصد از مسیر تایباد به خواف و ۲۹ درصد از مسیر خواف به تایباد است.
وی با اشاره به اینکه دو دستگاه تردد شمار در حوزه استحفاظی تربت جام و خواف نصب شده و مسیرهای تایباد به تربت حیدریه و تایباد به دوغارون در حوزه اداره راهداری تایباد است، گفت: وجود معادن سنگان و همچنین معادن جنوب شهرستان تایباد، یکی از مهم‌ترین دلایل ترافیک در این محور است.
آمار حجم تردد خودروهای سنگین در کنار وقوع حوادث پرتکرار جاده‌ای، بر ضرورت دوبانده شدن فوری محور خواف به تایباد تأکید دارد تا دیگر شاهد بروز اتفاقات ناگوار نباشیم، به‌ویژه اینکه این محور در کنار مسیر تردد خودروهای سنگین، محور کشاورزی شهرستان است و ترددهای فصول کاشت و برداشت محصول به‌ویژه در فصل برداشت زعفران افزایش می‌یابد.