به گزارش خبرگزاری مهر، دکتر ابراهیم صالحی عمران در نشست سراسری مسؤولین کانون‌های بسیج اساتید دانشگاه فنی و حرفه‌ای با تاکید بر اینکه باید آموزش عالی مهارتی را در نظام آموزش عالی کشور جا بیاندازیم، درباره دو چالش اساسی افزود: چند سال قبل وزارت کار از تمامی کارفرمایان درخواست کرد نیاز خود به نیروهای انسانی متخصص را اعلام کنند بسیار جالب بود که اعلام نیاز به حدود ۶۰۰ هزار نیروی متخصص در رشته‌های مختلف ثبت شد، اما تا جایی که مطلع هستم وزارت کار تنها توانست ۱۵۰ هزار نیرو را به آن‌ها معرفی کند، اما چرا؟
وی ادامه داد: این موضوع یک ابر چالش است که کشور ما با معضل بیکاری فارغ‌التحصیلان روبه‌روست. در کشوری زندگی می‌کنیم که در بسیاری از رشته‌های تحصیلی مازاد دانش آموخته داریم ولی در بخش نیروی انسانی کمبودهای فراوانی وجود دارد این کمبود نیروی متخصص نشان می‌دهد نیروی کار آماده مورد نیاز برای بخش‌های صنعتی تولیدی به ویژه بخش خصوصی وجود ندارد. البته باید سطح پایین بهره‌وری نیروی انسانی را هم مقایسه کنید.
۸۵ درصد جویندگان کار هیچ مهارتی ندارند
رئیس دانشگاه فنی و حرفه‌ای عنوان کرد: بارها وزیر کار اعلام کرد که ۸۵ درصد جویندگان کار فاقد هرگونه مهارتی هستند. ما باید نگاه کارشناسانه داشته باشیم که ببینیم تاکنون چه کرده‌ایم و چه کار مناسبی برای رفع این معضل باید انجام دهیم. وقتی ثروت زیادی در سیستم‌های آموزشی برای تربیت نیروی انسانی صرف می‌شود چرا باید در کشور با معضل بیکاری و کمبود نیروی انسانی ماهر و موردنیاز بخش‌های تولیدی و اقتصادی کشور روبه‌رو باشیم.
وی جهت‌گیری آموزش عالی دنیا را به سمت آموزش مهارتی دانست و گفت: با وجود آنکه تمامی کشورها مهارت‌آموزی را در نهاد آموزش عالی خود وارد کردند، اما ما هنوز برای تغییر برنامه‌های درسی، تربیت نیروهای انسانی متخصص متناسب با نیازهای حرفه‌ای و مشاغل تردید داریم.
صالحی عمران افزود: تردید داریم که کارفرما و بخش خصوصی را در مراکز آموزش عالی بنشانیم و از تجربه آن‌ها در تدوین رشته‌های تحصیلی و سرفصل‌های درسی استفاده کنیم. بیش از ۳۰ سال است که درگیر آموزش‌های فنی و حرفه‌ای در کشور هستم و آسیب‌شناسی انجام داده‌ام بر این اساس معتقدم که باید یکسری برنامه‌ها در داخل دانشگاه انجام شود و مربوط به اصلاحاتی در سیستم آموزش مهارتی ماست.
وی ادامه داد: در ابتدا باید تحلیل دقیقی از نیازها و رشته‌های تحصیلی صورت گیرد. رشته‌های دانشگاه فنی و حرفه‌ای برای راه‌اندازی باید سیگنال خود را از بازار کار بگیرد نه از درون سیستم آموزشی. بر این اساس بعد از ۱۵ یا حتی ۲۰ سال سرفصل‌های دانشگاه را تغییر دادیم و اولین الزام در این راه تجهیزات بود. ۳۴۰۰ کارگاه داریم که دانشجویان حدود ۶۰ تا ۷۰ ساعت دروس عملی را در آنجا می‌گذرانند پس باید به محیط‌های کارگاهی بیشتر اهمیت داده شود و طبیعتاً به تجهیزات عمده‌ای نیاز است.
صالحی عمران خاطرنشان کرد: با رایزنی‌های صورت گرفته در سال گذشته بودجه آزمایشگاه‌های خود را از ۱۵ میلیارد به ۲۰۰ میلیارد تومان ارتقا دادیم که گام بزرگی بود، اما راه هنوز بسیار است. بعد از پرداختن به محیط‌های عملی و کارگاهی توجه به جذب اساتید توانمند اهمیت داشت. این دانشگاه حدود ۱۸ هزار مدرس حق‌التدریس دارد که شاید این تعداد در هیچ دانشگاهی نباشد بر این اساس سعی شد که آئین‌نامه صلاحیت مدرسین را تهیه کنیم و هر مدرس را بررسی کنیم.
نمی‌توانیم آموزش جوانان دانشگاه را به دست اساتیدی بسپاریم که با ارتباطات شخصی به دانشگاه راه یافتند
وی افزود: نمی‌توانیم آموزش جوانان محصل در این دانشگاه را به دست اساتیدی بسپاریم که حرفه‌ای نیستند یا با ارتباطات شخصی به دانشگاه راه پیدا کرده‌اند. دانشگاه فنی و حرفه‌ای اولین دانشگاهی بود که حتی قبل از وزارت علوم اعلام کرد اساتید که قصد جذب دارند باید یک سال دوره در صنعت بگذرانند. در این تحریم‌ها حتی سعی شد که برای اعطای گرنت ارتباطاتی را شکل دهیم و ماه اخیر حدود ۲۵ نفر از همکاران ما به مدت دو هفته برای گذراندن دوره‌ای آموزشی در رومانی بودند. این امر یکی از موارد بحث‌های توانمندسازی اساتید ماست.
رئیس دانشگاه فنی و حرفه‌ای با بیان اینکه نسبت استاد به دانشجو هنوز در این سیستم عدد بالایی است، اظهار داشت: همچنان با سازمان اداری استخدامی چالش داریم. هرچه صحبت می‌شود که برای حل مشکل اشتغال، افزایش بهره‌وری کشور و حرکت سیاست کشور به سمت مهارت‌آموزی یکی از شاخص‌ها، توسعه اشخص آموزش فنی‌وحرفه‌ای است، اما هنوز مشکل داریم.
وی افزود: این دانشگاه نیاز به حمایت دارد چه نیازی به توسعه آموزش نظری در کشور است. در حال حاضر ۷۰ دانشکده ما با جمعیت زیر هزار نفر اداره و مدیریت می‌شوند. وقتی کارفرمایان ما به نیروی انسانی متخصص نیاز دارند چرا سیستم آموزشی را اصلاح نمی‌کنیم؟ یکی از بهترین راه‌های ساماندهی و آمایش آموزش عالی هدفمندی آموزش عالی و جهت‌گیری به سمت آموزش‌های مهارتی است.
وی با اشاره به شکل‌گیری قانون نظام آموزش جامع مهارتی ادامه داد: آموزش فنی و حرفه‌ای در مقایسه با آموزش نظری باید اولویت پیدا کند و باید مورد توجه سیاستگذاران ما باشد. ما تنها دانشگاهی هستیم که سالانه تعدادی از رشته‌ها حذف و تعدادی کد رشته محل جدید را اضافه می‌کنیم. آموزش مهارتی باید با تولید و اشتغال آشتی کند و آموزش در دستیابی افراد به شغل و ورود به بازار کار باید تأثیر داشته باشد.
باز گذاشتن درهای دانشگاه فنی و حرفه‌ای بروی کارفرمایان و بخش خصوصی
صالحی عمران به موضوع راه‌اندازی طرح برندملی در این دانشگاه اشاره کرد و افزود: در بحث اشتغال دانشجویان مسئولیتی را برای خود قائل شدیم و با باز گذاشتن درهای دانشگاه به کارفرمایان و بخش خصوصی مطرح کردیم که آن‌ها کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌های ما را تجهیز کنند و در مقابل ما نیروهای انسانی مورد نیاز شما را آموزش می‌دهیم (در این مدت دانشجوها می‌توانند با حضور در آن صنعت یا بخش از نزدیک با روند کار آن‌ها آشنا شود).
رئیس دانشگاه فنی و حرفه‌ای افزود: قبل از طرح بحث استفاده از لوازم خانگی داخلی و ممنوعیت ورود اجناس خارجی در این بخش، ما با گروهی در صنعت وارد صحبت شدیم و کارگاه‌های خود را در اختیارشان گذاشتیم و از طرفی نیروهای مورد نیازشان را آموزش دادیم و دانشجویان می‌توانستند با حضور در صنعت، محصولات آن‌ها و روند کارشان بیشتر آشنا شوند و تجربه کسب کنند.
رئیس دانشگاه فنی و حرفه‌ای تصریح کرد: باید به سراغ صنعت رفت، در تدوین برنامه‌های درسی صنعت و کارفرما باید کنار ما باشند.
وی با بیان اینکه برای راه‌اندازی مقطع کارشناسی در این دانشگاه توصیه‌های زیادی بوده است، گفت: با این امر مخالفت کردم، چون معتقدم دانشجو ۵ سال آموزش مهارتی می‌بیند و برای ورودش به بازار کار و راه‌اندازی یک کار تولیدی کافی است البته به حمایت نیاز دارد و مربوط به اصلاحات رابطه کارفرما، آموزش دوگانه، مسئولیت گرفتن دانشگاه‌ها برای اشتغال دانشجویان است.
دانشگاه جامع علمی کاربردی در مسیری که نباید می‌رفت، رفت
صالحی عمران بیان کرد: باید در آموزش‌های دانشگاهی انعطاف‌پذیر بود ما آموزش ثابت نداریم و نباید اصرار داشته باشیم همچون دانشگاه جامع علمی کاربردی که در مسیری که نباید می‌رفت، رفت. در آموزش مهارتی که متناسب با نیازهای شغلی آینده فناوری است باید انعطاف‌پذیری وجود داشته باشد.
وی گفت: بر اساس جداول سازمان برنامه و بودجه، میزان سرانه بودجه دانشجوی کاردانی این دانشگاه حتی از یک دانش آموز هنرستان کارودانش کمتر است و در شرایطی که سرانه بودجه منظور شده برای یک هنرجوی کار و دانش و هنرستان ۸۰ میلیون ریال است، این رقم برای یک دانشجوی فنی و حرفه‌ای تنها ۵۳ میلیون ریال است.
بی عدالتی حتی در بودجه غذای دانشجویان
وی با بیان اینکه فارغ از ابقاء یا رفتنم از این مسؤولیت، این مشکل بودجه را به سازمان برنامه بودجه منعکس کرده‌ام، گفت: بودجه دوره‌های کاردانی این دانشگاه ۱۱۰ میلیون ریال به ازای هر دانشجو است اما در بخش دوره‌های کاردانی گروه پزشکی این رقم ۲۸۰ میلیون ریال است و حال پرسش این است که آیا در دوره‌های عملی این دانشگاه نیازی به تأمین مواد مصرفی و دیگر موارد نیست؟
صالحی عمران گفت: این بی عدالتی حتی در بودجه غذای دانشجویان نیز به چشم می‌خورد، تا سال گذشته بودجه هر وعده غذای دانشجویی در کشور ۸۰ هزار ریال بود و حال آنکه بودجه هر وعده غذای دانشجویان فنی و حرفه‌ای تنها ۱۶ هزار ریال بود.
رئیس دانشگاه فنی و حرفه‌ای ادامه داد: امسال این بودجه برای دانشجویان به ۱۵۰ هزار ریال افزایش یافته، در حالی که بودجه یک وعده غذا دانشجوی فنی و حرفه‌ای به ۸۰ هزار ریال رسیده است.
آموزش عالی مهارتی با این بودجه‌ها در کشور اصلاح نمی‌شود
وی تصریح کرد: آموزش عالی مهارتی با این بودجه‌ها در کشور اصلاح نمی‌شود، آموزش مهارتی به حمایت عملی و بودجه‌ای نیاز دارد.
صالحی عمران گفت: سال ۹۰ با مصوبه مجلس این دانشگاه از آموزش و پرورش جدا شده و به آموزش عالی پیوست و امسال در شرایطی که دانشگاه‌ها با کمبود دانشجو مواجه هستند با عنایت به آگاهی خانواده‌ها، شاهد انتخاب رشته ۹۰ هزار داوطلب در این دانشگاه بودیم.
وی گفت: در بخش سیاست‌گذاری کلان باید از دانشگاه فنی و حرفه‌ای حمایت شود، به این منظور به اعتقاد عملی دولتمردان و سیاستگذاران آموزش عالی در وزارت علوم نیاز داریم.
تعداد ۱۱۰ استاد و مسؤول کانون‌های بسیج دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ای کشور به مدت ۲ روز با محور تبیین علمی و عملی بیانیه گام دوم انقلاب با رویکرد علم و فناوری در مشهد گردهم آمدند.