ابوالقاسم دلفی سفیر سابق ایران در فرانسه در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به این سوال که ارزیابی شما از واکنش غربیها به پیشنهادات ایران در مذاکرات وین چیست؟ گفت: مذاکرات در مورد موضوعات هستهای جمهوری اسلامی ایران و کشورهای ۱+۴ بعد از ۵ ماه فاصله با ششمین دور که در دولت قبل انجام شده بود، هفته گذشته از سر گرفته شد و بعد از چندین دور گفتگو همانطور که اعلام شده با پیشنهادات دوگانه جمهوری اسلامی ایران همراه بود.
وی بابیان اینکه دور جدید گفتگوها بعد از پیشنهادهای دوگانه ایران متوقف شد و قرار شد هیئتها به کشورهای خودشان بروند و تبادل نظر کرده و مجدداً به میز مذاکره برگردند، گفت: اولین نکته که از بازتاب محافل خبری مشخص میشود، این است که فاصله بین مطالبات دو طرف در شرایط فعلی بسیار زیاد است. آنچه مورد درخواست جمهوری اسلامی ایران بود را تیم مذاکره کننده طی دو سند به طرفهای مقابل ارائه و اعلام کرد که این دو طرح قابل رد کردن نیست و مطالبی در آن وجود دارد که میتوان بر سر آن توافق کرد تا موضوع به سرانجام برسد.
فرابرجامی خواندن پیشنهادات ایران توسط غرب، برای افزایش قدرت چانهزنی است
سفیر سابق ایران در فرانسه با اشاره به موضوع پیشنهادهای ایران به طرفهای مذاکره کننده، گفت: این طرحها در خصوص رفع تحریمها است تحریمهایی که بعد از سال ۲۰۱۵ علیه ایران وضع شد و یا آن تحریمهایی که بعد از خروج ترامپ از برجام اعمال شده است در حالی که طرفهای مقابل به ویژه آمریکاییها معتقدند ما همه آنچه که در شش دور گذشته مذاکرات به توافق رسیدیم و آمریکا و سایر طرفها قبول کرده بودند و بر آن تعهد داشتند، ایران از آن فراتر رفته و بیشتر از آن امتیاز میخواهد لذا این نقطه است که امروز مذاکرات در آن قرار دارد.
دلفی خاطرنشان کرد: این دور از مذاکرات دور اولی از مذاکرات است که در دولت سیزدهم و با تیم مذاکره کننده جدید انجام میشود، به همین دلیل طبیعی است که درخواستهای حداکثری مطرح شده است.
تیم مذاکره کننده ایرانی در وین اختیارات کامل برای مذاکرات دارد
وی بابیان اینکه علت ارائه درخواستهای حداکثری در مذاکرات، این است که بتوانند در مذاکرات جای مانور داشته باشند، گفت: هیچ جای نگرانی در خصوص اینکه آیا به توافق میرسیم یا خیر وجود ندارد. اساس موضوع این است که مذاکرات شروع شده و ایران با آمادگی کامل و با یک تیم کارشناسی همه فن حریف و دارای همه ابعاد لازم به وین رفته و لذا اختیارت کامل را هم در این خصوص دارد تا بتواند مذاکره کند. طبیعتاً طرف مقابل نیز سعی میکند پیشنهادهای ایران را درخواستهای حداکثری تلقی کند تا بر این اساس بتواند قدرت چانه زنی در طول مذاکرات را داشته باشد.
سفیر سابق ایران در فرانسه خاطرنشان کرد: مشخص است که مذاکرات ایران با گروه ۱+۴ و به صورت غیرمستقیم آمریکاییها تنها در وین خلاصه نمیشود بلکه مذاکرات هستهای ایران با گروه مقابل معبری است برای ورود به چالشهای پیش روی مناسبات ایران با بخشی از دنیا و بخشی از کشورهایی که در مورد توانمندی هستهای ایران سوال دارند و میخواهند جلوی پیشرفت هستهای ایران را در جهت رسیدن به نقطه غیرقابل بازگشت بگیرند.
فقط از دریچه مذاکرات نمیتوانیم به مطالباتمان برسیم
دلفی یادآور شد: انتظار اینکه تنها از دریچه مذاکرات وین و توافق بر سر موضوعات هستهای، بتوانیم به آنچه حقوق و مطالبات ماست برسیم مقداری دور از ذهن است و بایستی مجموعهای از اتفاقات و مناسبات را در نظر بگیریم تا به این خواستهها دست یابیم.
وی ادامه داد: کشورهایی که در مقابل ایران هستند هر کدام دیدگاهها و نقطه نظرات مشخص خود را دارند و این طور نیست که تمامی آنها در مورد نوع تعامل و رسیدن به تفاهم با ایران دارای یک نگاه مشترک باشند، پس ما میتوانیم با استفاده از این اختلافات با طرفهای مقابل گفتوگوهای جداگانهای را در طول مذاکرات انجام بدهیم و خواستههایمان را از ابعاد مختلف مطرح کنیم و اجازه ندهیم آمریکاییها خواستههای خودشان را به عنوان خواستههای همگانی از طریق گفتوگو در مقابل ما قرار دهند.
سفیر سابق ایران در فرانسه با اشاره به مواضع اخیر رئیسجمهور فرانسه در سفر به کشورهای حاشیه خلیج فارس، گفت: دیدگاه فرانسویها قطعاً با دیدگاه سایر کشورها همراهی کامل ندارد و در سفری که آقای مکرون به منطقه داشت و به عربستان امارات و قطر سفر کرد مطالبی در خصوص مباحث هستهای ایران گفته است که تا حدودی با دیدگاه سایر کشورها متفاوت است.
دلفی ادامه داد: آقای مکرون اتهاماتی به ایران وارد کرده و گفته است که ایران به دنبال افزایش ذخایر اورانیوم خودش است که هم برای ایران مضر است و هم برای امنیت منطقه، به عبارت دیگر او با این حرف منطقه را در مقابل ایران قرار داده است در حالی که خود آقای مکرون در این سفر با عربستان، امارات و قطر قراردادهای سنگین نظامی برای تحویل جنگنده و سایر ملزومات نظامی امضا کرده است.
وی افزود: از آقای مکرون باید پرسید که آیا این سلاحها در منطقه امنیت ایجاد میکند و آیا فرانسویها با فروش این سلاحها، که رقمهای سنگینی را نصیب اقتصاد فرانسه میکند، باعث میشود مشکل یمن یا امنیت منطقه، خلیج فارس و کشورهای منطقه تأمین شود، یا موجب افزایش تنش میشود. اگر فروش سلاح به کشورهای منطقه میتواند از نظر فرانسه مجاز باشد بر این اساس هر کشوری در این منطقه این حق را خواهد داشت که در جهت تأمین امنیت و ثبات و دفاع از خود، وسایل و ضرورتهای مناسب را فراهم کند.
سفیر اسبق ایران در فرانسه گفت: سوال اول از آقای مکرون، فرانسویها و کارخانههای تولید اسلحه در این کشور این است که این نوع حضور نظامی در منطقه را چگونه توجیه میکنند. در حالی که همزمان اسلحه توسط فرانسویها به کشورهای منطقه فروخته میشود فرانسویها مدعی این هستند که ایران باعث ناامنی و به هم خوردن امنیت منطقه شده است.
فرانسه معتقد است که رژیم صهیونیستی هم باید در مذاکرات هستهای حضور داشته باشد
دلفی ادامه داد: آقای مکرون در خصوص مذاکرات هستهای نظرات نسبتاً متفاوتتری در سفر به امارات اعلام کرد که مذاکرات هستهای بایستی سمت و سویی داشته باشد که به مسائل دیگر ورود پیدا نکند، بنابراین مکرون معتقد است که کشورهای درگیر در موضوع هستهای به دنبال این نیستند که مسائل منطقهای را با مسائل هستهای مورد بحث و مطالبه قرار دهند.
وی افزود: مکرون اعلام میکند که در این مذاکرات همه پنج کشور عضو شورای امنیت باید حضور داشته باشند یعنی آمریکاییها نیز باید به صورت کامل به مذاکرات برگردند، همچنین تاکید دارد چینیها با توجه به توافق همکاری بلند مدتی که با ایران دارند باید در این مذاکرات نقش پررنگتری داشته باشند. ضمن اینکه اذعان میکند که علاوه بر این پنج کشور، کشورهایی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم امنیتشان در گرو موضوعات هستهای و مذاکرات است مانند کشورهای حوزه خلیج فارس و رژیم صهیونیستی نیز در این مذاکرات باید حضور داشته باشند.
دیدگاه فرانسه در مذاکرات، متفاوت از دیدگاه آمریکاست
سفیر سابق ایران در فرانسه تصریح کرد: اظهارات رئیسجمهور فرانسه نشان میدهد دیدگاههایی که فرانسویها در مذاکرات وین دارند، مقداری با آمریکاییها که نوع دیگر از مذاکره و تفاهم را دنبال میکنند، متفاوت است.
دلفی در بخش دیگری از سخنان خود به مواضع آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص فعالیت هستهای کشورمان اشاره کرد و گفت: آژانس نیز در مذاکرات و موضوعات هستهای ایران با گروه ۱+۵ جایگاه مشخصی دارد و اگر مناسبات ایران با آژانس وجهه مناسبتری به خودش نگیرد، آژانس میتواند به عنوان یک چالش در مقابل ایران باشد.
وی ادامه داد: آژانس همچنین در مورد میزان ذخایر ۲۰ درصد و ۶۰ در صد ایران ایجاد تردید کرده است و اگرچه سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز اعلام کرده که هیچ کشوری به جز ۵ کشوری که در این مذاکرات نیز حضور دارند به اندازه ایران ذخایر اورانیوم ندارند، بنابراین این نشان میدهد آژانس هم نسبت به این ذخایر و تولید بیشتر غنیسازی ۶۰ درصد توسط ایران نگرانی دارد به همین دلیل بایستی آژانس را در شرایطی قرار دهیم که بتواند همراهی بیشتری با ایران داشته باشد.
روابط دوجانبه را همزمان با مذاکرات هستهای جلو ببریم
سفیر سابق ایران در فرانسه تصریح کرد: اگرچه دیدگاههای آژانس معمولاً سیاسی است و از زاویه سیاسی به مسئله فنی هستهای نگاه میکند اما به هر حال مذاکرات علاوه بر اینکه در وین باید با قاطعیت و دقت مورد پیگیری قرار بگیرد، بایستی در سایر زمینهها مثل موضوعات دوجانبه با کشورهای حاضر در مذاکرات و تلطیف روابط با سایر کشورها دنبال شود تا شرایطی به وجود بیاید که به روند مذاکرات در وین کمک کند.
دلفی گفت: بیش از ۱۵ سال است در خصوص مسائل هستهای در حال مذاکره هستیم و طبیعی است تا زمانی که فقط بخواهیم در خصوص مسائل هستهای مذاکرات را پیش ببریم، انتظار اینکه به خواستههای حداکثری و صد درصدی خودمان برسیم ضعیف است. مگر اینکه تلفیق مذاکرات هستهای با روابط دوجانبه با کشورها و تلطیف روابط با سایر کشورها را بتوانیم در یک بستهای که همه عوامل را در بر میگیرد جلو ببریم.
*زهرا رحیمی فرد