به گزارش خبرنگار مهر، نمایندگان در جلسه علنی امروز (چهارشنبه، ۱۷ آذر ماه) مجلس شورای اسلامی چند ماده از طرح حمایت از مالکیت صنعتی را به تصویب رساندند.
بر اساس ماده ۳۳ این طرح، جنبه‌های مادی حقوق ناشی از اختراع یا حق بهره‌برداری انحصاری از آن، متعلق به دارنده گواهینامه اختراع (مالک اختراع) است.
مطابق با ماده ۳۴ طرح حمایت از مالکیت صنعتی، مدت اعتبار گواهینامه اختراع، حداکثر بیست‌سال پس از تاریخ تسلیم اظهارنامه است.
در ماده ۳۵ طرح حمایت از مالکیت صنعتی آمده است: بهره‌برداری از اختراع ثبت‌شده در ایران، از سوی اشخاصی غیر از مالک اختراع، مشروط به موافقت مالک آن یا نماینده یا قائم مقام وی است. مالک اختراع ثبت‌شده یا نماینده یا قائم مقام او می‌تواند با رعایت مواد (۳۸) و (۵۸) این قانون علیه هر شخصی که بدون اجازه وی یا نماینده یا قائم‌مقام او، مبادرت به انجام یکی از اعمال مندرج در مواد (۳۶) و (۳۷) این قانون نموده و مرتکب نقض حقوق وی شده است، حسب مورد، دعوا یا شکایت خود را در مرجع صالح قضائی اقامه کند.
بر اساس ماده ۳۶ این طرح، درصورتی که اختراع به صورت فرآورده باشد، حقوق مادی ناشی از گواهینامه اختراع و بهره‌برداری انحصاری از آن عبارت است از:
۱- ساخت
۲- واردات
۳- عرضه برای فروش
۴- فروش و استفاده از فرآورده
۵- ذخیره به قصد فروش یا عرضه برای فروش یا استفاده از فرآورده
تبصره- بهره‌برداری‌های مندرج در این ماده شامل ریزسازواره (میکروارگانیسم) های دست‌ورزی‌شده موضوع گواهینامه اختراع که با قصد تجاری‌سازی از طریق تکثیر یا تولید مثل به دست آمده و واجد همان ویژگی‌های مورد ادعا در گواهینامه هستند نیز می‌شود.
در ماده ۳۷ طرح مذکور آمده است: در صورتی که اختراع به صورت فرآیند باشد، حقوق مادی ناشی از گواهینامه اختراع عبارت است از:
۱- استفاده از فرآیند
۲- موارد مندرج در ماده (۳۶) این قانون درخصوص فرآورده‌هایی که به‌طور مستقیم از طریق فرآیند به دست می‌آیند به جز ارقام گیاهی یا دامی
تبصره- در خصوص فرآیندهای زیستی موضوع گواهینامه اختراع که موجب تکثیر ریزسازواره (میکروارگانیسم) دست‌ورزی‌شده مورد ادعا می‌شود، فرآورده‌هایی که به‌طور مستقیم از ریزسازواره (میکروارگانیسم) دست‌ورزی‌شده تکثیرشده به دست می‌آید نیز مشمول این ماده است.
مطابق با ماده ۳۸ طرح حمایت از مالکیت صنعتی، حقوق مادی ناشی از اختراع ثبت‌شده و بهره‌برداری از آن، شامل موارد زیر نمی‌شود:
۱- فروش مجدد فرآورده‌هایی که توسط مالک اختراع یا با توافق او در بازار عرضه می‌شود.
۲- واردات فرآورده‌هایی که توسط مالک یا با توافق او در بازار عرضه شده است.
تبصره- مفاد بندهای (۱ و ۲) این ماده شامل فروش مجدد فرآورده‌هایی که حاوی منبع ژنتیکی قابل تکثیر هستند و توسط مالک اختراع یا با توافق او در بازار ارائه شده‌اند نیز می‌شود، مشروط بر آنکه ماده ژنتیکی به‌دست‌آمده به طور متوالی برای تکثیر یا رویش مجدد به کار گرفته نشود.
۳- استفاده از وسایل موضوع اختراع در هواپیماها، وسائط نقلیه زمینی یا کشتی‌های سایر کشورها که به طور موقت یا به‌طور تصادفی وارد حریم هوایی، مرزهای زمینی یا آب‌های کشور می‌شوند.
۴- بهره‌برداری از اختراع که با هدف استفاده در تحقیقات علمی یا آزمایشی یا با اهداف آموزشی و پژوهشی انجام می‌شود.
۵- بهره‌برداری توسط هر شخصی که به صورت غیرمتقلبانه قبل از تقاضای ثبت اختراع یا در مواقعی که حق تقدم تقاضا شده است، قبل از تاریخ تقاضای حق تقدم همان اختراع، از اختراع استفاده می‌کرده یا اقدامات جدی و مؤثری جهت آماده‌شدن برای استفاده از آن در ایران به عمل آورده است، مشروط بر آنکه آن شخص اثبات نماید دانش اختراع را از طریق افشای اطلاعات در موعد مهلت ارفاقی مخترع که در آن اظهارنامه تسلیم شده است و یا در نتیجه نقض تعهدات خود نسبت به مالک اختراع یا نماینده وی به دست نیاورده است.
حقوق استفاده‌کننده قبلی تنها به همراه شرکت یا کسب‌وکار یا به‌همراه بخشی که در آن از اختراع استفاده می‌شده یا مقدمات استفاده از آن فراهم گردیده، قابل انتقال یا واگذاری است.
۶- استفاده شخصی از اختراع بدون مقاصد تجاری
۷- اقدام مقدماتی برای استفاده تجاری از اختراع دارویی
۸- ساخت داروهای ترکیبی تک‌نسخه‌ای
۹- تغییر شیوه کاربرد داروی ثبت‌شده بدون تغییر در ماهیت