به گزارش خبرنگار مهر، نمایندگان در جلسه علنی امروز (چهارشنبه، ۱۷ آذر ماه) مجلس شورای اسلامی چند ماده از طرح حمایت از مالکیت صنعتی را به تصویب رساندند.
مطابق با ماده ۷۵ این طرح، نمونه اشیاء (مدل‌های) مصرفی عبارت است از راه‌حل‌های جدید فنی در رابطه با شکل و ساختار محصول یا ترکیبی از آنها که موجب بهبود عملکرد آن می‌شود. نمونه شیء(مدل) مصرفی، زمانی قابل ثبت است که جدید و دارای بودن کاربرد صنعتی باشد.
تبصره۱- حمایت از نمونه اشیاء (مدل‌های) مصرفی، منحصر به فرآورده‌ها بوده و شامل فرآیندها نمی‌شود.
تبصره۲- حمایت از نمونه اشیاء (مدل‌های) مصرفی، شامل فرآورده‌های مواد شیمیایی، مواد مرکب و چندسازه نمی‌باشد.
بر اساس ماده ۷۶ طرح مذکور، گواهینامه نمونه اشیاء (مدل‌های) مصرفی، سندی است که مرجع ثبت مالکیت صنعتی برای نمونه اشیاء (مدل‌های) مصرفی صادر نموده و نشان‌دهنده حقوق انحصاری مندرج در این قانون برای دارنده آن است.
در ماده ۷۷ آمده است، مدت اعتبار گواهینامه نمونه اشیاء (مدل‌های) مصرفی، سه‌سال پس از تاریخ تسلیم اظهارنامه است. دارنده گواهینامه نمونه شیء (مدل) مصرفی می‌تواند با پرداخت هزینه مربوط، تمدید اعتبار گواهینامه را برای یک دوره سه‌ساله دیگر درخواست نماید. این درخواست باید حداکثر ظرف مدت شش‌ماه قبل از انقضای مدت اعتبار ثبت نمونه شیء (مدل) مصرفی در هر دوره مطرح شود.
درصورت عدم درخواست در مدت مذکور، درخواست تمدید حداکثر ظرف مدت شش ماه پس از پایان اعتبار گواهینامه نمونه شیء (مدل) مصرفی با پرداخت جریمه تأخیر معادل دو برابر حق‌الثبت امکان‌پذیر است. در غیر این صورت، اعتبار گواهینامه نمونه شیء(مدل) مصرفی خاتمه می‌یابد.
تبصره- مرجع ثبت مکلف است یک ماه قبل از انقضای اعتبار گواهینامه در این ماده، به نحو مقتضی مراتب لزوم پرداخت هزینه تمدید اعتبار را به اطلاع دارنده گواهینامه نمونه شیء (مدل) مصرفی برساند.
مطابق با ماده ۷۸ طرح مذکور، در صورتی که موضوع نمونه شیء (مدل) مصرفی، افزوده یا اصلاح فنی در یک اختراع باشد، بهره‌برداری از آن نمونه شیء (مدل) مصرفی منوط به اجازه دارنده حق اختراع است.
در ماده ۷۹ آمده است: هزینه صدور گواهینامه نمونه شیء (مدل) مصرفی، سی‌درصد(۳۰%) هزینه صدور گواهینامه اختراع است، لکن هزینه‌های سالانه یا دوره‌ای تمدید همانند اختراع است.
در ماده ۸۰ آمده است: متقاضی ثبت اختراع در زمان بررسی تقاضای ثبت اختراع می‌تواند درخواست ثبت خود را به عنوان نمونه شیء (مدل) مصرفی تغییر دهد. همچنین درصورتی که تقاضای ثبت اختراع به صورت کلی یا جزئی رد شود، متقاضی می‌تواند ظرف مدت بیست روز پس از ابلاغ تصمیم مرجع ثبت، تقاضای خود را مبنی‌بر ثبت به عنوان نمونه شیء (مدل) مصرفی به مرجع ثبت تسلیم کند. در این صورت، زمان حمایت از اظهارنامه نمونه شیء (مدل) مصرفی، همان زمان تسلیم اظهارنامه اولیه می‌باشد.
تبصره۱- در صورت تغییر درخواست ثبت از اختراع به نمونه شیء (مدل) مصرفی، مابه‌التفاوت هزینه‌ها مسترد نمی‌شود.
تبصره۲- متقاضی ثبت نمونه شیء (مدل) مصرفی تا قبل از تصمیم مرجع ثبت نسبت به رد یا قبول اظهارنامه می‌تواند با پرداخت مابه‌التفاوت هزینه‌ها درخواست ثبت خود را به عنوان اختراع تغییر دهد، مشروط بر آنکه شرایط ماهوی لازم برای ثبت اختراع را داشته باشد.
تبصره۳- تقدیم هم‌زمان اظهارنامه نمونه شیء (مدل) مصرفی و اظهارنامه اختراع امکان‌پذیر است.
بر اساس ماده ۸۱ این طرح، پس از تسلیم اظهارنامه به مرجع ثبت، درصورت وجود شرایط شکلی و عدم وجود سابقه ثبت درمورد نمونه شیء (مدل) مصرفی موضوع تقاضا، مرجع مذکور ظرف مدت دو ماه نظر خود مبنی بر پذیرش اظهارنامه را به متقاضی ابلاغ می‌کند؛ در غیر این صورت، با رعایت ماده(۲۳) این قانون، اظهارنامه را رد می‌کند.
در ماده ۸۲ آمده است: مفاد مواد (۳) تا (۱۰)، تبصره(۲) ماده(۱۲)، مواد (۱۳) تا (۱۵)، (۲۰) تا (۲۵)، (۲۹) تا (۳۳)، (۳۵)، (۳۶)، (۳۸)، بندهای (۱) تا (۳) ماده(۳۹)، مواد (۴۰) تا (۵۰)، (۵۳) تا (۶۳)، ماده(۶۴) و تبصره‌های (۱) و (۳) آن، مواد (۶۵) تا (۷۰)، صدر ماده(۷۱) و مواد (۷۲) تا (۷۴) این قانون و تبصره‌های آنها، حسب مورد در خصوص نمونه شیء (مدل) مصرفی نیز مجری است.
تبصره ۱- تمام مهلت‌های مربوط به ثبت نمونه شیء (مدل) مصرفی، نصف مواعد ذکرشده درمورد فرآیند ثبت اختراعات است. مهلت‌های ده‌روزه، مشمول این تبصره نمی‌شود.
تبصره۲- مدت حق تقدم موضوع کنوانسیون پاریس برای حمایت از مالکیت صنعتی درخصوص نمونه شیء(مدل) مصرفی دوازده ماه می‌باشد.
در ماده ۸۳ این طرح آمده است: از نظر این قانون، هرگونه ترکیب خطوط یا رنگ‌ها یا هر دو و هرگونه شکل سه‌بعدی با خطوط، رنگ‌ها و یا بدون آنها، به‌گونه‌ای که چنین ترکیب یا شکل به یک فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی شکل ظاهری و بصری خاصی را بدهد، طرح صنعتی است.
براساس ماده ۸۴ طرح مذکور، موارد زیر از مصادیق طرح صنعتی موضوع این قانون نبوده و از حیطه حمایت از طرح صنعتی خارج است:
۱- طرحهای حاوی نمادها یا نشانه‌های رسمی دولتی
۲- روش‌ها و اصول مربوط به طراحی صنعتی
۳- طرحهای مغایر با موازین شرعی، نظم عمومی و یا اخلاق حسنه
۴- تغییر در ابعاد کالاهای موجود
۵- طرح‌هایی که عین یا به طرز گمراه‌کننده‌ای حاوی یا شبیه علامت تجارتی ثبت‌شده دیگری باشند
۶- طرحی که صرفاً عملکرد فنی داشته باشد و شکل جدیدی را برای یک فرآورده یا محصول ارائه ندهد
۷- قطعات وابسته در طرحهای مرکب (لوازم یدکی)
تبصره- آن بخش از طرح صنعتی که تنها راه دسترسی به یک نتیجه فنی محسوب می‌شود، مشمول حمایت این فصل از قانون نمی شود.
در ماده ۸۵ طرح مذکور آمده است: طرح صنعتی زمانی قابل ثبت است که جدید و اصیل باشد.
تبصره ۱- منظور از جدید بودن این است که ازطریق انتشار به طور محسوس و یا ازطریق استفاده به هرنحو دیگر قبل از تاریخ تسلیم اظهارنامه یا حسب مورد قبل از حق تقدم اظهارنامه برای ثبت در هیچ نقطه‌ای از جهان برای عموم افشاء نشده باشد.
تبصره ۲-منظور از اصیل بودن به این معنا است که به‌طور مستقل به وسیله طراح پدید آمده و روگرفت(فتوکپی) یا تقلید از طرحهای موجود نباشد.
در ماده ۸۶ این طرح آمده است: اظهارنامه ثبت طرح صنعتی باید بر اساس برگه (فرم) مخصوصی که مطابق آیین‌نامه اجرائی این قانون تهیه می‌شود، به زبان فارسی تکمیل و پس از درج تاریخ، امضاء شود و شامل موارد زیر باشد:
۱- اطلاعات هویتی متقاضی یا نماینده او
۲- اطلاعات هویتی طراح
۳- عنوان طرح صنعتی و مشخصات گرافیکی تشکیل‌دهنده آن
۴- تعیین طبقه طرح صنعتی براساس طبقه‌بندی بین‌المللی طرحهای صنعتی
۵- تاریخ، محل و شماره اظهارنامه یا گواهینامه طرح صنعتی در خارج از کشور (درصورت درخواست حق تقدم)
۶- اطلاعات مربوط به اظهارنامه اصلی (درصورت تکمیلی بودن طرح صنعتی)
۷- تعیین نوع فرآورده یا محصولی که ثبت طرح صنعتی برای آن درخواست شده است
۸- تعیین پیوست‌ها
براساس ماده ۸۷ طرح مذکور، مدارک زیر باید به اظهارنامه پیوست شود:
۱-مدارک هویت متقاضی و طراح
۲- نمونه شکل یا تصویر گرافیکی یا نمونه ترسیم‌شده از جوانب مختلف طرح مورد تقاضای حمایت
۳- تسلیم نمونک (ماکت) یا نمونه واقعی طرح، درصورت درخواست مرجع ثبت
۴- توصیف طرح و تعیین کالاهایی که طرح صنعتی بر روی آنها اجراء می‌شود
۵- درخواست کتبی مبنی‌بر عدم ذکر نام طراح، درصورتی که او بخواهد نامش در اظهارنامه درج نشود
۶- مدارک مربوط به حق تقدم که باید هم‌زمان با تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف مدت یک ماه از آن تاریخ تسلیم شود، درصورت درخواست حق تقدم
۷- رسید مربوط به پرداخت هزینه‌های قانونی
در ماده ۸۸ این طرح آمده است: دو یا چند طرح صنعتی مربوط به یک طبقه از طبقه‌بندی بین‌المللی و یا یک مجموعه یا ترکیبی از اجزاء، ولو مربوط به طبقات مختلف باشند، چنانچه با هم استعمال گردند را می‌توان با پرداخت هزینه جداگانه در یک اظهارنامه قید و به مرجع ثبت تسلیم کرد.
تبصره- در فرضی که اظهارنامه حاوی طرحهای صنعتی متعدد است، تصاویر یا اشکال یا نمونه اشیاء (مدل‌ها) باید به صورت جداگانه ارائه شود.
در ماده ۸۹ این طرح آمده است: مرجع ثبت، تاریخ تقاضا را همان تاریخ دریافت اظهارنامه محسوب می‌کند، در صورتی که اظهارنامه دارای نواقصی باشد جهت اصلاح و تکمیل آن یک‌ماه مهلت داده خواهد شد، مشروط بر اینکه حداقل شرایط لازم برای پذیرش اظهارنامه شامل تقاضای صریح یا ضمنی ثبت، مشخصاتی که شناخت هویت متقاضی یا نماینده وی و تماس با ایشان را ممکن سازد و نمایش‌گرافیکی طرح صنعتی را دارا باشد. درصورتی که اظهارنامه دارای نواقصی باشد و جهت اصلاح مهلت داده شود، تاریخ دریافت اصلاحات تاریخ تقاضا محسوب می‌شود.
تبصره -اگر اظهارنامه فاقد شرایط فوق باشد، مرجع‌ثبت اظهارنامه را رد کرده و در صورت در دست داشتن اطلاعات تماس متقاضی یا نماینده وی، مراتب را به وی اعلام می‌کند
مطابق با ماده ۹۰ طرح مذکور، پس از تسلیم اظهارنامه به مرجع ثبت، تاریخ تقاضا و حسب مورد، شماره طبقه‌بندی ملی یا بین‌المللی طرحهای صنعتی روی آن قید می‌شود. در صورت وجود شرایط شکلی، کارشناسان ذی‌ربط حداکثر ظرف مدت چهارماه، شرایط مندرج در مواد(۸۳)، (۸۴) و (۸۵) این قانون را مورد بررسی قرار می‌دهند و نتیجه این بررسی به متقاضی ابلاغ می‌شود.
متقاضی می‌تواند ظرف مدت یک ماه به گزارش کارشناسی پاسخ داده و دلایل خود را ارائه کند یا اینکه ظرف همان مدت، تغییراتی را در مضمون اظهارنامه انجام دهد، مشروط بر اینکه در نتیجه این تغییرات، اطلاعات مندرج در اظهارنامه جدید از حدود اظهارنامه اولیه تجاوز نکند. مرجع ثبت، نظر نهایی خود مبنی‌بر پذیرش یا عدم پذیرش اظهارنامه مورد تقاضا را که کارشناسان ذی‌ربط با در نظر گرفتن دلایل و پاسخ متقاضی و دلایل ذی‌نفعان (درصورت ارائه) تدوین نموده‌اند، ظرف مدت یک ماه به متقاضی ابلاغ می‌کند. درصورت ردّ تقاضای ثبت، متقاضی می‌تواند با رعایت مفاد ماده (۲۳) این قانون به این تصمیم اعتراض کند.