خبرگزاری مهر - گروه هنر- عطیه مؤذن: «هفت روز سیما» عنوان بسته خبری-تحلیلی ویژهای است که در پایان هر هفته به بازخوانی اهم تحولات خبری مرتبط با متن و حاشیه تولیدات صداوسیما و اتفاقات پیرامونی آن در طول هفته میپردازد.
در این بسته خبری هفتگی تلاش کردیم در کنار خبرهای رسمی فعالیت برنامهسازان و مدیران سیما، نیمنگاهی به حواشی رسانهای و حتی شایعاتی که بهرغم غیررسمی بودن میتوانستند در اخبار مرتبط با سیما تأثیرگذار باشند هم داشته باشیم.
امروز پنجشنبه ۱۸ آذر ماه میتوانید با صد و سومین بسته خبری «هفت روز سیما» در مرور متن و حاشیه اتفاقات تلویزیون و خارج از تلویزیون در هفتهای که گذشت، با ما همراه شوید.
چهره هفته؛ احسان علیخانی
درحالیکه این روزها همه انتظار میکشیدند که خبرهای جدیدی از عصر جدید احسان علیخانی بشنوند و تلنت شو علیخانی در تلویزیون به منصه ظهور برسد او ظاهراً در این چند ماهی که به دلیل کرونا به خود و گروهش وقفه داده بود، درگیر ساخت پروژه دیگری بوده است. برنامه اینترنتی «جوکر» که البته در همان سوله و لوکیشن «عصر جدید» ساخته شد و حالا به خروجی هم رسیده است.
این برنامه اینترنتی که با اجرای سیامک انصاری تولید میشود بیشتر از مجری، بازیگر محور است و چالشی برای خنداندن طرف مقابل و حذف او از بازی است؛ ایدهای که اگرچه کپی است و آنچنان که در ابتدای برنامه اشاره میشود در کشورهای دیگر هم به تولید رسیده است با این حال میتوان به عنوان کپی خوش ساخت دیگری از علیخانی یاد کرد. همانطور که «عصر جدید» که قبل از آن مدلهایی از استعدادیابی خوانندگی و اجرا و بازیگری در تلویزیون تولید شده بود و کپیهای دست چندم زیادی داشت با اجرا و کارگردانی علیخانی توانست مخاطب فراگیر پیدا کند و شرکت کنندههایی تربیت کند که برخی استعدادهایی برای برنامهها، سریالها و… شدند.
حالا «جوکر» دومین تجربه علیخانی در قالب ساخت یک برنامه کپی است که از پس آن هم خوب برآمده است؛ اگرچه که شاید خودش هم با احتیاط از این تجربه خبررسانی کرد و حتی تا زمانی که به پخش قسمت اول نرسید و بازخوردها را نگرفت رسماً از سمت خود در این پروژه پردهبرداری نکرد. نکتهای که مورد توجه هم قرار گرفت و در تغییر تیتراژ برنامه به چشم آمد. نام احسان علیخانی در تیتراژ پایانی قسمت اول «جوکر» تنها به عنوان «مشاور پروژه» مطرح شد و در قسمت دوم با عنوان «مدیر پروژه و مدیر هنری» نامش تغییر پیدا کرد و شاید خود علیخانی هم به دلیل ریسک بالای تولیدات این چنینی ابتدا از طرح جدی کم و کیف حضورش در پروژه پرهیز داشته است.
این روزها یک بار دیگر تیزرهای «عصر جدید» هم روی آنتن میرود و با توجه به اینکه اکثر نفرات اصلی تیم پشت صحنه «عصرجدید» از جمله حامد میرفتاحی، مسعود رجبیان، محسن نجفی، امیرحسین بزرگزادگان و… در «جوکر» هستند باید دید علیخانی چه زمانی میتواند فصل جدید مسابقه استعدادیابی تلویزیونی خود را شروع کند و وارد فاز تولید شود.
در عین حال احسان علیخانی این روزها فراتر از یک مجری صاحب نام و کاربلد میتواند عنوان «برنامه ساز» ی توانمند را هم یدک بکشد که اگرچه سراغ کپیهای جذاب رفته است اما باز هم توانسته همان کپیها را هم به گونهای پیاده کند که طراحیهای جدیدی داشته باشد و مخاطبش را راضی نگه دارد اتفاقی که خیلی از برنامه سازان با کپی نعل به نعل از مسابقات و برنامههای خارجی نتوانستند در آن توفیق کسب کنند و این بار علیخانی موفقیتهای شبکه خانگی را هم از آن خود کرده است.
او که سالها با غم و بغضهایی که از مخاطبانش برای «ماه عسل» میگرفت معروف بود حالا توانسته در خنده گیری از مخاطبان هم پیشتاز شود.
حاشیه هفته؛ جزیره را کسی میبیند!؟
شاید بارها برایتان سوال شده باشد که چرا سریالهای شبکه نمایش خانگی به شکلی باسمهای، مصنوعی و با ضعفهای شدید کیفی و ساختاری روانه پلتفرمها میشوند. درحالیکه هر یک از آنها ساختاری لاکچری دارند و از لباس و اکسسوار و چیدمان تا خانهها و ویلاها و لوکیشن ها همه گواه هزینههایی کلان هستند اما باز هم یک جای کار میلنگد و این همه هزینه و آفتابه و لگنهای هفت دست به خدمت کیفیت سازی کار نیامده است.
این هفته ویدئویی در فضای مجازی منتشر شد که مهمترین دلیل بر ضعف مفرط این سریالها محسوب میشود. اینکه نه تنها بازیگر در این پروژهها زحمتی برای حفظ کردن دیالوگها و تمرین و ممارست برای کارش نمیکشد که از تدوینگر تا کارگردان، تهیه کننده و حتی هیچیک از عوامل اصلی قبل از خروجی کار، آن را نمیبینند که بخواهند برای کیفی سازی آن تلاش کنند.
این ویدئو البته بخشی فراتر از سریال نبود که به شکلی پنهانی و محرمانه منتشر شده باشد بلکه بخشی از خود سریال بود که بدون همان نظارت قبلی در قسمت جدید سریال «جزیره» به کارگردانی سیروس مقدم عرضه شد. ماجرا هم از این قرار است که میترا حجار در سکانسی از سریال «جزیره» دیالوگی با امیر مقاره دارد که عین به عین دیالوگهایش را به شکلی عیان و آشکار از روی فیلمنامهای که در خارج از قاب دوربین قرار گرفته است، میخواند و وقتی یکی از دیالوگها را که ابتدا با شیوه خود گفته بوده است، دوباره با نگاه به فیلمنامه تغییر میدهد و اصلاحش میکند این تغییر همچنان در سریال باقی میماند و نه در تدوین نهایی و نه در خروجی کار این اصلاح اعمال نمیشود.
سریال «جزیره» با حضور بازیگران چهره همچون محمدرضا فروتن، میترا حجار، هنگامه قاضیانی و همچنین بازیگری امیر مقاره خواننده پاپ این روزها در شبکه خانگی عرضه میشود که در جزیره کیش به تولید رسیده است و منوچهر محمدی به همراه امیرحسین حیدری تهیه کنندگی آن را به عهده دارد.
این سریال از ابتدای پخش با نقدهای مختلفی همراه شد اما علی رغم این نقدها اعلام شد به دلیل اقبال مخاطب قرار است فصل دوم آن نیز ساخته شود. این دومین تجربه سیروس مقدم در سریال سازی شبکه خانگی پس از «خواب زده» است که در هیچیک از این آثار توفیق لازم را به دست نیاورده است.
اتفاق هفته؛ پیمان جبلی و پاسخ به نقدها
مسلم است که نقد شنیدن و در عین حال منعطف بودن و پذیرا بودن نسبت به آن کار سختی است و باز سختتر در مقام پاسخ برآمدن است. با این حال این هفته پیمان جبلی رئیس صداوسیما در روز ۱۶ آذر به دانشگاه صداوسیما رفت و گفتگویی با نمایندگان تشکلهای دانشجویی کشور در این دانشگاه داشت و نقدهایی شنید و پاسخ گفت.
در این جلسه حجمی از انتقادات صریح و تند و تیز از طرف دانشجویان نسبت به رویکردهای صداوسیما در بخشهای مدیریتی و همچنین خروجی آنتن در این سالها مطرح شد. از نقدها به آگهیهای بازرگانی تا نبود شفافیت درباره دستمزدهای سلبریتی ها و بخش بازرگانی صداوسیما، از آنتن دادن به سریال سازانی که تجربههای شکست خورده شأن یکی پس از دیگری به ریزش مخاطب صداوسیما منجر شده است تا رویکردهای خبری و جهت گیری های جناجی که مردم را از متن اصلی وقایع حذف کرده است و بیشتر طرف مسئولان و دستگاهها بوده است.
جبلی هم که از همان ابتدای جلسه نکاتی را در برگهای مقابل خود یادداشت میکرد به بخش عمده انتقادات به صداوسیما در یک سخنرانی حدوداً یک ساعته پاسخ گفت.
مهمترین بخش این پاسخ گویی این بود که برخلاف سنت معمول مدیران که با یک فرار رو به جلو سعی در حفظ محق بودن خود و زیر مجموعه شأن داشتند برخی از نقدها را پذیرفت، در مقام توضیح دادن فضا و چرایی برخی دیگر برآمد و با مثالهایی که در هر یک از موقعیتها بیان میکرد نشان داد که چگونه در بطن ماجرا قرار دارد و حتی از پس لرزههای رویکردهای جدید در سازمان گفت که گاه مورد مواخذه هم قرار گرفته است که همه این موارد در نوع خود اتفاق ویژهای بود و کمتر دیده شده است مدیری در این سطح از یک پست کلیدی به شرح وقایع و چرایی ماجرا هم بپردازد.
نکته هفته؛ سریالهایی که سینمایی بودند
این روزها تراکم اکران در میان سینماییها بالاست و تقریباً همزمان چندین فیلم مختلف در ژانرهای مختلف کمدی، اجتماعی و حتی در فضاهای عاشقانه و تاریخ معاصر روی پرده رفته است و شاید همین تراکم باعث شد برخی از سینماییها هم با یک نسخه سریالی عرضه در پلتفرمها را به پرده و فروش به آنها را به سود گیشه ترجیح دهند که «روز بلوا» به کارگردانی بهروز شعیبی نمونهای از آنهاست. این فیلم سینمایی ابتدا در جشنواره فیلم فجر اکران شد و حالا بدون اکران سینمایی در یک سریال سه قسمتی در پلتفرمهای اینترنتی عرضه شده است.
بعد از این فیلم، اثر دیگری هم در قالب یک مینی سریال چهار قسمتی به تلویزیون امد که نسخهای از یک اثر پرحاشیه است و ماجراها و معضلات آن باعث شد حتی به یک سانس نمایشی در قالب جشنواره فیلم فجر هم نرسد.
تاکنون سه قسمت از این سریال با نام «خط مقدم» به کارگردانی شهریار بحرانی روی آنتن شبکه یک رفته است، سریالی که به سالهای ۶۳ تا ۶۵ میپردازد و محور آن شهید حسن طهرانی مقدم و عملیاتهای موشکی است که با مدیریت او در زمان جنگ با عراق انجام میشد.
آنطور که شواهد و خبرهای پیش از این منتشر شده نشان میدهد این مینی سریال براساس فیلم «آفتاب نیمه شب» است و شهریار بحرانی پیش از این درباره آن گفته بود که «در این فیلم برشی از زندگی شهید حسن طهرانی مقدم را مبنای کار قرار دادهایم که به نظر ما از دیگر مقاطع زندگی وی مبنایی تر و مهمتر است» تولید این پروژه در سکوت خبری و در سال ۹۸ آغاز شده بوده است و در مقابل پروژه دیگری که با تیمی دیگر با همین سوژه قرار بوده است ساخته شود این فیلم جایگزین شده و مجوز ساخت دریافت میکند.
بحرانی با این فیلم پس از ۱۱ سال به سینما بازمی گردد و متقاضی حضور در جشنواره ۳۹ فجر نیز میشود با این حال این فیلم در لیست نهایی انتخاب نمیشود و حالا با خروجی مینی سریالی که این شبها روی آنتن رفته است میتوان دلیل این رد انتخاب را متوجه شد.
سطح کیفی اثر به قدری ضعیف است که از یک تله فیلم معمولی نیز استانداردهای آن پایینتر است و نه قصه و خط روایی داستان و نه ساختار و فرم آنکه تنها فیلم درباره شهید طهرانی مقدم است در جذب اولیه مخاطب ناتوان است و او را پس میزند.
حسین عارف چهرهای که برای بازیگری نقش شهید طهرانی مقدم انتخاب شده و حتی دیگر بازیگرانی که نقش همرزمان او را ایفا میکنند هیچیک بازیگران جدی و شناخته شده نیستند و توانایی همذات پنداری با مخاطب را ندارند و این درحالی است که تهیه کننده پیش از این در مصاحبهای گفته بود بعد از گزینههای مختلفی که کاندیدا شدهاند به این چهره رسیدهاند تا در نقشهای مختلف دیده نشده باشد.
البته غیر از بازیگری، فیلم در بدیهیترین ساختارهای نمایشی الکن است و آنقدر ضعیف عمل کرده است که گویی با فضای کلیشهای دهه ۶۰ ساخته شده و حالا بازپخش آن روی آنتن رفته و حتی از القابی چون «سید» و دیالوگهای لوث شده آن زمانی استفاده میشود.
شهریار بحرانی امشب هم قرار است در برنامه «سریالیست» شبکه یک حضور یابد و احتمالاً به بخشی از حواشی فیلم خود و مینی سریال پخش شده پاسخ گوید.
پیشنهاد هفته؛ مستندهای گنجینه
شبکه مستند چند فصل از مجموعه «گنجینه» را پیش از این به پخش رسانده است و حالا این مجموعه قرار است از هفته آینده روی آنتن شبکه مستند برود.
مستند «گنجینه» به تهیه کنندگی حنیف شهپرراد ساخته شده و او پیش از این درباره فصل جدید گفته بود: «مجموعه «گنجینه» بیشتر یک کار پژوهشی است. یعنی تمرکز ما بیشتر روی این مساله است که در آرشیو مستندهای قدیمی یا کلاسیک سازمان کنکاش و با نگاه روز آنها را تحلیل کنیم. یکی از نکات جالبی که میتوانم درباره مستندهای انتخاب شده بیان کنم این است که برخی مستندها با اتفاقات امروز بسیارمتناسب است. مثل مستند «طاعون» پوران درخشنده که ممکن است برای بینندهها جذاب باشد.»
این مجموعه با استفاده از آرشیوی از مستندهای سازمان صداوسیما تولید شده است که به صورت زمان تاریخی پیش میرود و فصل جدید آن به مستندهای دهه ۷۰ رسیده است.
برخی از این مستندها که تاکنون هم در تلویزیون پخش نشدهاند در طول این مجموعه به نگاهی به حوادث و اتفاقات روز دوباره تحلیل شده و به نوعی از طریق این مجموعه پخش میشوند.