_خبرگزاری مهر؛ گروه مجله _ مرضیه کیان: شروط عربستان سعودی برای جلوگیری از شیوع کرونا و تظاهر به مهم بودن جان مردم را گوشه ذهن نگه دارید که اجازه ورود زائران برای اعمال حج را ندادند و آن را مقایسه کنید با فجایعی که از سال ۱۳۵۴ در چنین روزهایی در منا رخ داد و بارها و بارها در صورت‌های مختلف نمود پیدا کرد؛ فجایعی که نزدیک به یک قرن سابقه دارد!
از میان تعدد اتفاقات ناگواری که به اختصار از آنها یاد می‌شود، ۳ فاجعه که ابعاد گسترده‌تری را شامل می‌شود، شرح داده شده؛
_سال ۱۳۰۵ شمسی: کشتار حجاج مصری در منا
_سال ۱۳۴۸ شمسی: کشته شدن ۸ نفر از حجاج به دلیل ازدحام و اتوبوس‌ها
_سال ۱۳۶۹ شمسی: حادثه تونل منا و جان باختن ۱۴۰۰ حاجی
_سال ۱۳۷۴ شمسی: جان باختن ۲۷۰ تا ۳۰۰ نفر از حجاج در ازدحام منطقه جمرات
_سال ۱۳۷۴ شمسی: آتش‌سوزی در منا و جان باختن ۳ نفر
_سال ۱۳۸۲ شمسی: جان‌باختن ۲۴۴ تا ۲۵۰ نفر بر اثر ازدحام جمعیت در فاجعه جمرات
_سال ۱۳۸۴ شمسی: جان دادن ۲۵۱ نفر از حجاج در ازدحام جمرات
آتش سوزی چادرها در حدود نیم قرن پیش
حدود ۲۵ هزار نفر در سال ۱۳۵۴ به مکه اعزام شدند که ۹۰ درصدشان بالای ۵۰ یا ۶۰ سال سن داشتند و این یعنی هم واجب الحج بودند و هم آسیب‌پذیر.
حجاج در منا بیتوته کرده بودند و اعمال آخرین مراسم را به جا می‌آورند که ناگهان صدای انفجار فضا را پر کرد. یکی از کپسول‌های گاز که برای تهیه غذا در اختیار آنها گذاشته شده بود، منفجر شد و چادر آتش گرفت. تا حاجیان به خود بیایند و از محل دور شوند، چادرهای دیگر نیز دچار حریق شدند و کپسول‌های داخل چادرها یکی پس از دیگری ترکیدند.
در دود غلیظی که در منطقه پیچیده بود، فقط صدای فریاد مردم بود که به گوش می‌رسید. ترس و شرایط بحرانی باعث شده بود خیلی‌ها بدون توجه به همراهان خود، برای نجات جانشان پا به فرار بگذارند.
عده‌ای به سمت کوه گریزان بودند و همین باعث شده بود، سنگ‌ها از دامنه کوه بغلتد و تعدادی از حجاج بر اثر اصابت سنگ از بالای جانشان را از دست بدهند یا مجروح شوند.
چند روز بعد از حادثه، عربستان تعداد جانباختگان را ۲۰۰ نفر اعلام کرد که ۱۷ نفرشان ایرانی بودند.
فاجعه کشتار در تظاهرت برائت از مشرکین
ساعت ۲ بعد از ظهر مرداد ماه سال ۱۳۶۶ بود. حاجیان برای راهپیمایی برائت از مشرکین حوالی مسجدالحرام در حرکت بودند و شعار «الموت لامریکا» «الموت لاسرائیل» سر می‌دادند. برخلاف هر ساله که پلیس بعد از انجام مراسم، جهت متوقف شدن جمعیت راه را باز می‌کرد، کماندوهای سعودی تقاطع شارع مسجدالحرام را با توقف ماشین‌ها در وسط خیابان مسدود کردند.
ناگهان به محض نزدیک شدن صف پیشین تظاهرات، افراد پلیس با علامت افسر سعودی همزمان باتوم‌های چوبی‌شان را بالا برده و به سر مردم فرود می‌آوردند.
ضرب و شتم پلیس بر سر حاجیان بی‌پناه از یک سو و پرتاب سنگ‌های بزرگ، چوب، آهن، کولر و هر وسیله سنگین دیگر از سوی دیگر، ۲۷۵ تن از حجاج ایرانی و ۴۵ تن از حجاج دیگر کشورها را به شهادت رساند.
در این فاجعه که تا ساعت ۲۳ طول کشید، حتی به زنان و جانبازان هم رحم نشد، به‌طوری‌که نیمی از کشته‌شدگان زنان بودند.
این فاجعه در حالی رخ داد که به مراسم برائت از مشرکین در آیات متعدد قرآن و در سوره‌هایی مثل نساء، انعام، یونس، حجر، قصص، روم، فصلت، توبه، بی نه و احزاب اشاره شده و این عمل ریشه در سنت ابراهیمی دارد.
فاجعه منا در روز عید قربان
مهرماه سال ۱۳۹۴، از نظر تعداد جانباختگان و مجروحین بی‌سابقه‌ترین و تاکنون آخرین فاجعه منا بود.
روز عید قربان از ساعت ۸:۲۰ دقیقه مسیر حرکت سیل عظیم جمعیت حجاج متوقف شد. ازدحام جمعیت هر آن بیشتر و فشرده‌تر می‌شد. فشار جمعیت حجاج را همچون موجی به این‌طرف و آن‌طرف حرکت می‌داد. حرارت ۵۰ درجه هوا و تشنگی امان حاجی‌ها را بریده بود.
ساعت ۹ شده بود و راه همچنان بسته! تعدادی از شرطه‌ها، به جای اینکه راه را باز کنند، جمعیت را به سمتی هدایت کردند که ازدحام بیشتر شد. با این کار، نه تنها راه جمرات به کلی بسته شد، بلکه پلیس به کسانی که سوی جمرات می‌رفتند هم دستور داد برگردند!
مشاهدات میدانی از جان‌باختن ۸۰۰۰ نفر و باقی آمار از جان باختن دست‌کم ۲٬۲۳۶ زائر در خیابان ۲۰۴ خبر می‌دهد.
عظمت این حادثه باعث شد تا دولت سعودی تمام توان خود را برای مخفی نگه‌داشتن آمار واقعی قربانیان به خرج دهد و از همکاری با مسئولان و بازپس دادن جنازه‌ها تا حد ممکن خودداری کند تا اینکه هشدار مقام معظم رهبری در سخنرانی نوشهر، باعث شد اجساد قربانیان ایرانی را بازگردانند.
منا به عنوان پایگاه امن مسلمانان در مکه بارها و بارها مقتل حجاج جهان شد که سخت می‌توان نقش و سوءمدیریت آل سعود را در این فجایع نادیده گرفت. موردی که می‌توان ادعا کرد به طور مشترک در همه این اتفاقات وجود داشت این بود که بعد از رخ دادن اتفاقات، عمال سعودی مانع کمک‌رسانی مردم به آسیب دیدگان می‌شدند که بدون شک نمی‌توان بر عمدی بودن آن چشم بست.