خبرگزاری مهر -گروه استانها؛ نوشین سلامت: شب یلدا که هر سال به رسم عادت بهانه دورهمی و برگزاری جشن در محافل کوچک و بزرگ در نقاط مختلف کشور است، چند سالی است با تشنج وضعیت اقتصادی جامعه، روند رو به افزایش تورم و کاهش قدرت خرید مردم فقط به یک مناسبت عادی در تقویم ملی تبدیل شده است.
«گرانی»، این سریال تکراری که در سال‌های اخیر در اعیاد و مناسبت‌های مختلف در کشور دلیل اصلی شرمندگی والدین کم درآمد از فرزندان خود بوده و روی خوش را از بسیاری از مردم گرفته حالا در طولانی‌ترین شب ۱۴۰۰ به حدی اوج گرفته است که فقط تعداد معدودی از افراد که از طبقه مرفه جامعه هستند، می‌توانند این شب را کنار خانواده خود جشن گرفته و شادی کنند.
با حذف شدن آجیل از دورهمی های شب یلدای مردم از سال‌های گذشته به دنبال گرانی، بیشترین تنقلات مورد استفاده مردم در شب چله به میوه، شیرینی و تنقلات ساده دیگر ختم می‌شود، اما قیمت همین تنقلات ساده هم در مقایسه با شب چله سال گذشته بسیار متفاوت بوده و با سرعت در حال افزایش است.
علی‌رغم اینکه به زعم بسیاری از مسئولان دولتی نرخ تورم میوه و شیرینی در آبان ماه نسبت به مهرماه ۱۴۰۰ رشد منفی داشته است اما در مقایسه شاخص قیمت مصرف‌کننده آبان امسال با سال گذشته به خوبی متوجه می‌شویم که قیمت این اقلام نه تنها کاهش نیافته یا ثابت نبوده بلکه افزایش چند برابری داشته است.
رشد ۲.۵ برابری قیمت میوه
بازدید میدانی و مشاهدات عینی خبرنگار مهر از بازار روز اردبیل در آستانه طولانی‌ترین شب سال نشان می‌دهد که رغبت استقبال از این شب نسبت به سال یا سال‌های گذشته در بین مردم استان به شدت کاهش یافته و چندان رمقی در سطح بازار دیده نمی‌شود.
از آنجا که میوه، شیرینی و سایر تنقلات شب یلدا با قیمت‌های باورنکردنی به مردم عرضه می‌شوند تقاضا برای خرید این اقلام به محدودترین میزان خود در یک سال اخیر و ماه‌های قبل رسیده است.
قیمت میوه‌های مختلف که معمولاً در شب چله مورد استفاده عموم مردم است نسبت به یلدای سال گذشته افزایش ۲ تا ۲.۵ برابری را نشان می‌دهند. صفر رحیمی، رئیس اتحادیه میوه و تره بار استان اردبیل در گفت و گو با خبرنگار مهر، به قیمت روز میوه در بازار اشاره و اذعان کرد: قیمت میوه‌های مختلف که معمولاً در شب چله مورد استفاده عموم مردم است نسبت به یلدای سال گذشته افزایش ۲ تا ۲.۵ برابری را نشان می‌دهند.
وی ادامه داد: هم اکنون با افت محسوس تقاضا در بازار مواجه هستیم به طوری که از یک هفته اخیر به دلیل نبود تقاضا از سوی مصرف کننده میزان کمی میوه برای عرضه وارد بازار شد که همین موضوع نیز در افزایش قیمت میوه دخیل است.
بازار یلدا بی رمق تر از همیشه / گرانی‌ها کنترل می‌شود؟
احدزاده، یکی از شهروندان اردبیلی در گفت و گو با مهر، به وضعیت گرانی در بازار آستانه شب یلدا اشاره و اظهار کرد: قیمت‌های برخی از اقلام شب یلدا برای افرادی که با حقوق کارگری امرار معاش می‌کنند حیرت انگیز بوده چرا که هزینه‌های زندگی برای دهک‌های پایین جامعه واقعاً کمرشکن است.
وی با تاکید به لزوم نظارت دقیق در بازار برای کنترل و مهار گرانی‌ها گفت: اوضاع کنونی بازار نشان می‌دهد که نظارت دقیقی در قیمت گذاری و جلوگیری از تخلف‌های صنفی در بازار اردبیل وجود ندارد چرا که قیمت اقلام با کیفیت یکسان در نقاط مختلف شهر متفاوت است.
رحیمی، رئیس اتحادیه میوه و تره بار استان به نبود دستور معین در نرخ گذاری اقلام شب یلدا گفت: هیچ پیشنهاد یا دستور واحدی برای تعیین و اعلام قیمت مشخص هر میوه از سوی نهادهای بالادست دریافت نشده و قیمت میوه‌ها بر حسب تشخیص عرضه کننده، هزینه‌های حمل و استنباط او از کیفیت محصول تعیین می‌شود.
مشکل نقدینگی و تورم بهانه‌ای برای توجیه وضعیت اقتصادی
بالاپور، یکی از اهالی کسبه بازار اردبیل نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر، تصریح کرد: شاید گفتن این جمله چندان صحیح نباشد اما مردم دیگر پولی برای صرف چنین اقلام غیرضروری در مناسبت‌های مختلف من جمله شب یلدا یا سایر عید و خوشگذرانی ها ندارند و این ادعا به خوبی از وضعیت خرید و استقبال مردم از بازار پیداست.
وی ادامه داد: باید اقرار داشت که وضعیت کنونی اقتصاد کشور و مردم و همچنین فزونی گرانی‌ها هیچکدام ارتباط کلانی با مشکل نقدینگی مطرح در کشور یا تورم ندارند و این مسائل باید با مدیریت شرایط داخل برطرف و پی جویی شود.
بانوی جوان اردبیلی نیز به عدم نظارت کافی بر بازار و تعیین قیمت کالاها اشاره و اظهار کرد: نسخه مشخص دستوری از سوی نهادهای مربوطه در این راستا وجود ندارد و همین موضوع سبب آزادی فروش و نرخ گذاری کالاها از سوی اصناف و کسبه شده است که برای رعایت حال عموم مردم و رفاه آن‌ها باید با جدیت در این راستا عمل کرد.
کبری علامتی، یکی دیگر از شهروندان اردبیل کاهش اعتنا به سنت‌ها را از چشم گرانی‌ها دید و گفت: در سال‌های دور وقتی گرانی تا این اندازه در جامعه مرسوم نبود تمامی آداب که ویژه این جشن قدیمی است در نقاط مختلف کشور انجام و برگزاری می‌شد اما با گذشت زمان و افزایش گرانی‌ها و مشکلات اقتصادی مردم حالا اثر کمرنگی از این مراسم‌ها در بین مردم به چشم می‌خورد.
وی همچنین از سادگی مراسم‌های گذشته حرف به میان آورد و افزود: فراموشی سنت‌های قدیم و پدرانمان سال به سال تشدید می‌شود و متأسفانه هیچ اقدام فرهنگی از سوی صاحبان سخن و تصمیم در این راستا انجام نمی‌گیرد و این موضوع برای مردمی که سالیان دراز با فرهنگ و سنن در این کشور زندگی کردند دردناک است.
تشکیل بیش از ۸۰ پرونده تخلف در آستانه شب یلدا
رامین صادقی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: در یک هفته اخیر با تشدید نظارت و بازدید از بازار در آستانه شب یلدا برخی تخلفات شناسایی و تعداد ۸۱ فقره پرونده تخلف صنفی تشکیل شد.
وی با بیان اینکه در این بازه زمانی تعداد ۲۴۵ مورد بازدید توسط گشت‌های مشترک انجام شده است، افزود: ۶ گشت مشترک تا پایان روز ۳۰ آذر در سطح استان فعال خواهند بود که در این گشت‌ها تعزیرات، بازرسی صنعت، معدن و تجارت و مأموران بهداشتی علوم پزشکی حضور دارند.
به گفته رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت پرهیز از صدور فاکتور، عدم درج قیمت و گرانفروشی عمده تخلفات صورت گرفته بوده است.
قیمت یک دورهمی ساده چند؟
طبق اظهارات اتحادیه میوه و تره بار استان در حال حاضر هر کیلو میوه شب یلدا با قیمت‌های متفاوت از ۷ هزار تومان تا ۳۰ هزار تومان در بازار عرضه می‌شود که با احتساب ۳۰ تا ۴۵ هزار تومان برای هر کیلو شیرینی خشک و تر قیمت یک دورهمی ساده برای یک خانواده ۴ نفری چیزی حدود ۱۳۵ تا ۱۶۰ هزار تومان می‌شود، البته این زمانی است که آجیل و خشکبار را از سبد دورهمی یلدایی خود حذف کرده باشیم!
رحیمی، رئیس اتحادیه میوه و تره بار استان در خصوص نرخ گذاری میوه‌ها در میدان تره بار گفت: قیمت مصوبی از سوی هیچ نهادی در بازار به میوه فروشان ابلاغ نشده است و نرخ گذاری تنها بر حسب کیفیت میوه‌ها تعیین می‌شود.
وی به قیمت دقیق میوه‌های سیب، پرتغال، انار و هندوانه اشاره کرد و یادآور شد: قیمت هر کیلو انار ۱۵ تا ۳۰ هزار تومان، سیب قرمز ۱۰ هزار تا ۲۰ هزار تومان، پرتغال ۱۲ هزار تا ۲۵ هزار تومان و هندوانه برای هر کیلو از ۱۰ هزار تا ۱۴ هزار تومان در بازار اردبیل به متقاضیان عرضه می‌شود.
در یک هفته اخیر بیش از ۵۰۰ تن هندوانه و بالغ بر ۱۰۰ هزار تن سیب و پرتغال برای عرضه به جامعه مصرف کننده وارد بازار اردبیل شده است.
در حال حاضر به دلیل استقبال کم و افول تقاضای پیش بینی شده از بازار شب یلدا در یک هفته اخیر بیش از ۵۰۰ تن هندوانه و بالغ بر ۱۰۰ تن سیب و پرتغال برای عرضه به جامعه مصرف کننده وارد بازار اردبیل شده است.
اتحادیه میوه و تره‌بار اردبیل یلدای امسال هم به علت ازدیاد میوه‌فروشی‌های سیار غرفه‌های عرضه مستقیم میوه در این استان ایجاد و راه‌اندازی نکرده است.
واکسینه نشده‌ها از شرکت در دورهمی ها پرهیز کنند
حالا که باز هم یک یلدای کرونایی دیگر را شاهد هستیم توصیه‌های بهداشتی و مراقبتی تا پایان شب چله ۱۴۰۰ با ما خواهد بود تا مبادا با لحظه‌ای غفلت مسبب عمری پشیمانی برای خود و عزیزان مان باشیم.
جعفرزاده، معاون بهداشتی علوم پزشکی اردبیل درباره توصیه‌های بهداشتی شب چله گفت: باتوجه به شیوع سویه جدید بیماری کرونا در جهان و شناسایی یک مورد در کشور انتظار می‌رود هم‌وطنان و همشهریان در اردبیل یلدای امسال را با احتیاط بیشتری سپری کنند.
وی با اشاره به تشدید رعایت پروتکل‌های بهداشتی به اقتضای شرایط موجود تصریح کرد: شرکت در دورهمی‌ها و هر گونه محافل کوچک و بزرگ سبب تشدید بیماری کرونا در استان خواهد شد و از مردم فهیم استان تقاضا داریم اگر قصد حضور در دورهمی شب چله را دارند حتماً نسبت به رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی اقدام کنند.
معاون دانشگاه علوم پزشکی استان با تاکید بر اهمیت واکسیناسیون در جلوگیری از شیوع حداکثری بیماری کرونا اذعان کرد: افرادی که به هر دلیلی واکسینه نشدند باید از شرکت در دورهمی‌های هر چند جزئی و کوچک خودداری کنند تا با این اقدام خود از احتمال شیوع بیماری در سطح گسترده جلوگیری شود.
کرونا نزدیک به دو سال است که وارد زندگی اجتماعی مردم شده و در هر لحظه و آن عمر آن‌ها خودنمایی می‌کند و همین موضوع سبب شده تا با راه‌اندازی کمک مومنانه و تهیه و ارائه بسته‌های معیشتی حداقل گوشه‌ای از آلام و درد مردم بی‌بضاعت تسکین یابد.
به گفته صفر توحیدی، معاون توسعه مشارکت‌های مردمی کمیته امداد امام خمینی (ره) استان به دنبال همین موضوع در آستانه شب یلدا مراکز نیکوکاری و کمیته امداد استان اقدام به تهیه و توزیع ۵ هزار بسته معیشتی در مناطق محروم و کم‌برخوردار کرده است.
حالا که شب یلدای ۱۴۰۰ هم قرار است برای مردم کشور در اوج گرانی‌ها و البته سخت و سنگین بگذرد شاید دستگیری از تعدادی از نیازمندان و گره زدن لحظات خوب خود به لحظات آن‌ها خالی از لطف نباشد.
یلدای امسال هم از این قرار است که در یک روی سکه شب چله بی‌رونق افراد فقیر و در آن رو یلدای پرتجملات افراد مرفه جامعه را شاهد هستیم، سنتی دیرینه که سال‌هاست در سایه بی‌توجهی به فرهنگ و شاکله اصلی این سنت غرق در تجملات بوده و شامل هزینه‌های سرسام آور است، که به این ترتیب فرصت یک شب به یاد ماندنی را به راحتی از خانواده‌ها دریغ می‌کند، اما اگر نظارت بر گرانی‌ها و مدیریت شرایط فعلی به درستی انجام شود، هیچ مردی شرمنده خانواده خود نخواهد بود.