خبرگزاری مهر، گروه سیاست- محمد مهاجرانی: همزمان با گسترش بحران افغانستان، کشورها و سازمان‌های بین‌المللی مختلف در تلاش و تکاپو هستند که با بررسی راهکارهای دیپلماتیک و سیاسی بتوانند در کنترل و جلوگیری از سرایت این بحران به سایر کشورها چاره‌جویی کنند.
پس از آنکه وزارت امور خارجه کشورمان نشست موفق وزرای امور خارجه همسایگان افغانستان را در تهران برگزار کرد؛ پاکستان، همسایه‌ی جنوبی افغانستان نیز با برگزاری نشستی در فرمت «سازمان همکاری اسلامی»، گام دیگری برای گردآوری کشورها و دستیابی به تعاملات دیپلماتیک برداشت.
در همین راستا حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان عصر روز شنبه برای شرکت در هفدهمین اجلاس فوق‌العاده وزرای امورخارجه عضو سازمان همکاری اسلامی از فرودگاه مهرآباد عازم اسلام‌آباد شد.
در این سفر حسن کاظمی قمی نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان نیز امیرعبداللهیان را همراهی کرد.
استقبال متفاوت وزیر پاکستانی از امیرعبداللهیان
پس از یک پرواز سه ساعته هواپیمای حامل وزیر در فرودگاه «چاکالالا» اسلام‌آباد بر زمین نشست و در بدو ورود، مورد استقبال «علی محمدخان» وزیر دولت پاکستان در امور پارلمانی قرار گرفت.
این وزیر ارشد پاکستانی برای استقبال از وزیر امورخارجه منتظر نماند که حتی امیرعبداللهیان به پایین پله‌های هواپیما برسد و شخصاً به بالای پله‌ها و مقابل درب خروجی هواپیما آمد تا از همان لحظه‌ی اول ورود وزیر امور خارجه ایران به خاک پاکستان، از وی صمیمانه استقبال کند.
تدابیر امنیتی ویژه در اسلام‌آباد
نخستین مسأله‌ای که در بدو ورود به اسلام‌آباد به چشم می‌خورد، جو سنگین امنیتی و حضور پر تعداد نیروهای نظامی در سطح شهر بود که حکایت از برگزاری یک نشست مهم بین‌المللی در این شهر داشت.
هفدهمین اجلاس فوق‌العاده وزرای امور خارجه عضو سازمان همکاری اسلامی صبح روز یک‌شنبه در محل پارلمان ملی پاکستان آغاز به کار کرد.
هدف نشست اسلام‌آباد از زبان وزیرخارجه پاکستان
شاه‌محمود قریشی وزیر خارجه پاکستان در بدو ورود از میهمانان استقبال می‌کرد و در همان ابتدا در پاسخ به خبرنگار اعزامی مهر در خصوص برگزاری این نشست گفت: «هدف از نشست امروز جلب توجه حداکثری به وضعیت اقتصادی افغانستان و بحران انسانی قریب‌الوقوعی است که این کشور را تهدید می‌کند.»
وی با بیان اینکه مردم افغانستان نیازمند کمک هستند، گفت: «هدف از این کنفرانس، اتخاذ رویکردی هماهنگ در قبال افغانستان است.»
وزیر امور خارجه پاکستان تصریح کرد: «افتخار میزبانی از وزرای خارجه کشورهای اسلامی، نهادها و مؤسسات مالی بین‌المللی را دارم که همگی برای ابراز همبستگی خود با مردم افغانستان در اینجا حضور دارند.»
صندلی ویژه ایران در ردیف اول
نکته قابل توجه دیگر در محل برگزاری اجلاس، جایگاه ویژه وزیر امور خارجه کشورمان در ردیف اول بود، در صورتی که میز برخی از کشورها مانند ترکیه، قطر و بحرین، چند ردیف عقب‌تر از جایگاه ایران بود.
این اجلاس پس از قرائت قرآن با سخنرانی وزیر امور خارجه پاکستان آغاز شد و در ادامه نیز عمران‌خان نخست وزیر پاکستان سخنرانی کرد.
اجلاس در هنگام اذان ظهر متوقف شد و پس از اقامه‌ی نماز فرصتی برای دیدارهای دو جانبه بین وزرای خارجه کشورها و میهمانان شکل گرفت.
امیرعبداللهیان در این هنگام با «ایمن الصفدی» وزیر امور خارجه اردن، جیحون بایرام‌اف وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان، مولود چاووش اوغلو، ریاض المالکی وزیر امورخارجه فلسطین و همچنین وزیر امور خارجه سیرالئون دیدار و گفتگو کرد.
دعوت «عمران خان» از حجت‌الاسلام رئیسی برای سفر به پاکستان
همچنین وزیر امور خارجه کشورمان دیدار و گفتگویی با عمران‌خان نخست‌وزیر پاکستان داشت و پس از این دیدار در گفتگویی که با خبرنگار مهر داشت، گفت: «در این دیدار در خصوص مناسبات دوجانبه بحث و گفتگو کردیم و همکاری‌های اقتصادی و تجاری دو کشور در حوزه استان‌های مرزی یکی از موضوعات مورد بحث بود.»
وی با بیان اینکه تأکید طرفین بر این بود که همکاری‌های دو کشور در همه زمینه‌ها توسعه پیدا کند، گفت: «عمران‌خان در این دیدار تأکید ویژه بر توسعه و تحکیم روابط بین ایران و پاکستان کرد البته رئیس‌جمهور ایران هم نسبت به پیشرفت و گسترش همکاری‌های دو کشور اهتمام ویژه دارد.»
وزیر امور خارجه با بیان اینکه عمران‌خان دو بار به تهران سفر کرده و انتظار دارد که در پاسخ به آن سفرها، مسئولان ایران هم سفرهایی را به پاکستان داشته باشند، گفت: «عمران‌خان از حجت‌الاسلام رئیسی دعوت کرد تا در آینده نزدیک به اسلام‌آباد سفر کند.»
اولین دیدار وزیر امور خارجه ایران با نماینده طالبان
امیرعبداللهیان همچنین در حاشیه برگزاری این اجلاس دیدار کوتاهی نیز با «امیرخان متقی» سرپرست وزارت امور خارجه طالبان داشت که در واکنش به این موضوع، سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در نشست خبری خود با خبرنگاران گفت: «چنین گفتگوهایی در حاشیه اجلاس‌های بین‌المللی کاملاً طبیعی است. گفتگویی از طرف وزیر خارجه هیأت سرپرستی افغانستان با امیرعبداللهیان به صورت مختصر انجام شد و عکس آن را همه دیدند.»
وی با بیان اینکه تأکید اولیه ما مردم افغانستان است، گفت: «تمامی تلاش خود را در تهران و در اسلام آباد برای ارائه کمک‌های بین‌المللی به مردم افغانستان انجام دادیم.»
۴ محور مهم در سخنرانی امیرعبداللهیان
امیرعبداللهیان که اولین سخنران جلسه بعد از ظهر اجلاس بود در سخنانش بر چهار محور ذیل تاکید کرد:
نخست؛ کشورهای اسلامی، هیئت حاکمه سرپرستی افغانستان و همه طرف‌ها را به تشکیل دولت فراگیر تشویق کنند.
دوم؛ مردم افغانستان نیازمند کمک‌های فوری بشردوستانه هستند. تشکیل صندوق مالی بین کشورهای اسلامی برای این هدف ضروریست.
سوم؛ آزادسازی دارایی‌های مالی افغانستان یک ضرورت است.
چهارم؛ بی تردید دول عضو سازمان ملل متحد و دبیرکل آن می‌توانند نقش مهمی در کمک به تشکیل دولت فراگیر و کمک به مردم افغانستان ایفا کنند و مانع از بروز یک فاجعه انسانی جدید شوند.
امیرعبداللهیان پس از ایراد سخنرانی در این اجلاس با «حسین ابراهیم طاها» دبیر کل جدید سازمان همکاری اسلامی و هیئت اعزامی صلیب سرخ جهانی دیدار و گفتگو کرد.
حسن کاظمی قمی نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان در پاسخ به خبرنگار مهر، در تشریح جزئیات این اجلاس گفت: «جامعه جهانی و کشورهای اسلامی به روند تغییرات در افغانستان واکنش نشان داده‌اند و به دنبال این هستند که بتوانند کمک‌های انسان دوستانه را برای مردم این کشور افزایش دهند تا بخشی از مشکلات مردم التیام داده شود اما آن چیزی که باید به عنوان واقعیت به آنها توجه داشت، این است که مسائل در افغانستان باید به صورت ریشه‌ای و اصولی حل شود و شرایطی به وجود بیاید که جنگ‌های نیابتی که آمریکا بعد از فرار خودش از افغانستان ایجاد کرده است، از بین برود.»
تاکید چاووش اغلو بر تشکیل یک صندوق اعتباری برای کمک به افغانستان
مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه در حاشیه این اجلاس در گفتگویی که با خبرنگار مهر داشت در خصوص اهداف برگزاری این نشست گفت: «یکی از اهداف نشست وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی، هماهنگ کردن کمک‌های بشردوستانه به مردم افغانستان است. اقتصاد آنها در وضعیت بغرنجی قرار دارد و این در حالی است که آنها در تلاشند تا دارایی‌های بلوکه شده‌شان را در آمریکا آزاد کنند.»
چاووش اغلو همچنین بر لزوم تشکیل یک «صندوق اعتباری» ذیل بانک توسعه اسلامی تاکید کرد و گفت: «ما باید از فرآیندی که سازمان ملل برای کمک به افغانستان ایجاد کرده حمایت کرده و چنین سازوکاری را در میان کشورهای اسلامی بوجود بیاوریم.»
امتناع وزیرخارجه عربستان از گفتگو با خبرنگار مهر
البته لازم به ذکر است که خبرنگار مهر، پس از مواجهه با وزیر امور خارجه و هیئت اعزامی سعودی خواستار مصاحبه با «فیصل بن فرحان» وزیر امور خارجه عربستان شد که با پاسخ منفی از سوی این هیئت دیپلماتیک مواجه شد.
امیرعبداللهیان پس از پایان این اجلاس به هتل محل استقرار خود رفت و در آن‌جا با «ژنرال قمر جاوید باجوا» فرمانده ارتش پاکستان دیدار و گفتگو کرد.
دیدارها و رایزنی‌های امیرعبداللهیان تا پای پله‌های هواپیما و در آخرین لحظات حضور وی در اسلام‌آباد ادامه داشت و در آخرین لحظات با «سید فخر امام» وزیر کشاورزی و امنیت غذایی پاکستان دیدار و گفتگو کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین پیش از سوار شدن در هواپیما، با خبرنگاران ایرانی و پاکستانی حاضر در این اجلاس گفتگوی صمیمانه داشت و در پایان عکس یادگاری گرفت.
هواپیمای حامل امیرعبداللهیان، بامداد دوشنبه در فرودگاه مهرآباد بر زمین نشست و این بار نیز وی، اتوبوس مسافران را بر ماشین تشریفات فرودگاه ترجیح داد.
وزیر امور خارجه کشورمان پس از پایان این سفر در صفحه شخصی خود در توئیتر گفت: «در گفتگوهای متنوع در حاشیه اجلاس OIC در اسلام آباد. بر توسعه همکاری با پاکستان ، کشورهای همسایه و اسلامی تاکید کردم. آینده افغانستان در سایه تشکیل دولت فراگیر با مشارکت همه اقوام تضمین خواهد شد. آزادی سرزمین مادری فلسطینیان و قبله اول مسلمین نیز مورد تاکید قرار گرفت.»
در پایان نیز می‌توانیم به ارادت ویژه مردم پاکستان نسبت به امام رضا (ع) اشاره کنیم که بنابر روایت خبرنگار اعزامی مهر، مسئولین پاکستانی اعم از نیروهای دولتی و امنیتی در مواجهه با امیرعبداللهیان، با شور و شوق فراوان از دیدار با وزیر امور خارجه ایران، عشق و محبت خود به حضرت علی بن موسی‌الرضا (ع) را بیان می‌کردند.