خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - رامین حسین آبادیان: روز پنجشنبه بود که «برهم صالح» رئیس جمهور عراق با صدور فرمانی موعد برگزاری اولین جلسه پارلمان جدید این کشور را تعیین کرد. صالح با صدور این فرمان، روز ۹ ژانویه سال آتی میلادی (۱۹ دی ماه) را به عنوان تاریخ برگزاری اولین جلسه پارلمان جدید عراق تعیین کرد. در فرمان رئیس جمهور عراق آمده است که مُسنترین فرد در میان نمایندگان حاضر در پارلمان، ریاست سِنی جلسه را برعهده خواهد داشت.
رهبر ائتلاف «فتح» عراق دیدار میان سران هیئت هماهنگی شیعی با «مقتدی صدر» در شهر «نجف» را مثبت و مسئولانه توصیف کرد این اتفاق درحالی رخ داد که روز چهارشنبه گذشته سران هیئت هماهنگی شیعیان عراق دیدار مهمی را با «مقتدی صدر» رهبر جریان صدر در شهر «نجف» برگزار کردند.
پس از پایان دیدار مذکور،. «هادی العامری» رهبر ائتلاف «فتح» گفت: «دیدار با مقتدی صدر، مسئولانه و مثبت بود. این دیدار بر اساس ترجیح منافع دولت مقتدر انجام شد. موضوع تضمینهای موفقیت تشکیل دولت در روزهای آینده بررسی خواهد شد».
البته برگزاری دیدار میان سران هیئت هماهنگی شیعی با رهبر جریان صدر حاشیههایی را نیز به دنبال داشت. از جمله میتوان به عدم مشارکت «نوری المالکی» رهبر ائتلاف «دولت قانون» در این دیدار اشاره کرد.
در همین ارتباط، «عالیه نصیف» عضو ائتلاف دولت قانون عراق گفت: «ادعاهای مطرح شده در خصوص علت حضور نیافتن نوری المالکی در نجف به هیچ وجه صحت ندارد». این عضو ائتلاف دولت قانون در ادامه سخنانش اظهار داشت: «کسانی که اختلاف بین المالکی و صدر را مطرح میکنند، در پی ضربه زدن به وحدت اعضای هیئت هماهنگی و بیت شیعی هستند». وی همچنین عنوان کرد: «صدر از مجموعه هیئت هماهنگی برای نشست دعوت کرد و این دعوت به شخصیتهایی که امروز با او دیدار میکنند، محدود نمیشود».
«سعد السعدی» عضو هیئت هماهنگی شیعی در عراق در خصوص جزئیات نشست «نجف» میگوید: «دیدار روز چهارشنبه بسیار مثبت بود و در آن مسائل مهمی مطرح شد. بر خلاف آنچه در رسانهها مطرح شد، این دیدار سازنده بود و همه طرفها بر تداوم تماسها در مرحله آینده تأکید کردند. اعضای هیئت هماهنگی شیعی بر انسجام و همبستگی میان نیروهای این هیئت و حفظ یکپارچگی آن تأکید کردند».
به نظر میرسد که توافق نانوشتهای میان طرفهای سیاسی عراق در خصوص عدم انتخاب رؤسای کنونی قوای سه گانه در دوره جدید وجود دارد در همین حال، اعضای هیئت هماهنگی شیعیان عراق در جریان دیدار با مقتدی صدر بر لزوم تشکیل «دولت توافقی» تأکید و اعلام کردند که امکان ندارد دولت بدون مشارکت تمامی طرفها، تشکیل شود.
این بدان معناست که علیرغم اینکه جریان صدر حائز بیشترین تعداد کرسیها در پارلمان جدید شده است اما به تنهایی قادر به تشکیل دولت جدید نخواهد بود و ناگزیر باید به توافق با دیگر احزاب و جریانهای سیاسی تَن در دهد.
بنابراین، پیام مهم سران هیئت هماهنگی شیعیان در نشست نجف این بود که هیچیک از طرفها به تنهایی قادر به رقم زدن آینده سیاسی عراق و تشکیل دولت جدید نخواهند بود. لذا پر واضح است که هیئت مذکور همچنان بر موضع پیشین خود مبنی بر لزوم تشکیل «دولت توافقی» و یا همان «دولت فراحزبی» پایبند است.
از سوی دیگر، یکی دیگر از مسائل مهم در رایزنیهای سیاسی برای تشکیل دولت آتی عراق، تصمیم گیری در خصوص رؤسای کنونی قوای سه گانه (رئیس جمهور، نخست وزیر و رئیس پارلمان) است. طبق آخرین اخبار و گزارشها، طرفهای سیاسی در نشست روز چهارشنبه «نجف» هیچ بحثی را پیرامون مسأله مذکور مطرح نکردند اما گمانه زنیها حاکی از آن است که توافقی نانوشته در خصوص عدم انتخاب رؤسای کنونی قوای سه گانه در دوره جدید میان طرفهای مختلف وجود دارد.
افزون بر آنچه که گفته شد، برخی شخصیتها در جریان صدر همچنان بر لزوم تشکیل دولت تنها توسط این جریان و بدون مشارکت دیگر احزاب و جریانهای سیاسی، تأکید دارند. این افراد با استناد به اینکه جریان صدر بیشترین تعداد کرسیها در پارلمان را به دست آورده است، شعار تشکیل «دولت اکثریت ملی» را سر میدهند که در واقع، مقصودشان از اکثریت همان جریان صدر است.
در حال حاضر هیئت هماهنگی شیعیان بیش از پیش به تشکیل فراکسیون اکثریت در پارلمان نزدیک شده است این در حالی است که هیئت هماهنگی شیعیان نیز با جلب نظر احزاب و جریانهای سیاسی راه یافته به پارلمان، اکنون بیش از پیش به تشکیل فراکسیون اکثریت در پارلمان نزدیک شده است؛ فراکسیونی که مسئولیت تعیین نخست وزیر را برعهده خواهد داشت.
در همین راستا، «رسول راضی» نماینده سابق پارلمان عراق میگوید: «هیئت هماهنگی شیعیان توانسته است نظر احزاب و جریانهای سیاسی مختلف برای تشکیل فراکسیون اکثریت را جلب کند».
این نماینده سابق پارلمان عراق در ادامه نیز اظهار داشت: «بدین ترتیب این هیئت در اولین جلسه پارلمان جدید میتواند با تصاحب بیش از ۱۶۵ کرسی فراکسیون اکثریت را تشکیل دهد». رسول راضی همچنین عنوان کرد: «دولت آتی عراق باید توافقی باشد و این بدان معناست که هیئت هماهنگی شیعیان در صورت تشکیل فراکسیون اکثریت، از طریق رایزنی با دیگر طرفهای پیروز، دولت توافقی را تشکیل خواهد داد».
بر اساس تمامی آنچه که گفته شد، به نظر میرسد که تنها سناریویی که میتواند پس از گذشت قریب به ۳ ماه، به خلأ سیاسی در عراق پایان بخشد تشکیل «دولت توافقی» با مشارکت تمامی احزاب و جریانهای سیاسی است.