علیرضا پیمان پاک در گفت و گو با خبرنگار مهر در مورد جزئیات بازگشت محصولات کشاورزی صادراتی، اظهار کرد: اخباری که طی روزهای گذشته در مورد عودت محصولات کشاورزی صادراتی منتشر شد بی انصافی بود؛ حجم قابل توجهی محصول کشاورزی صادر می‌شود و کمتر از ۵ درصد از این صادرات به کشور عودت می‌خورد؛ به عنوان مثال ۳۰۰ هزار تن سیب صادر می‌شود و دو هزار تن برگشت می‌خورد.
رئیس سازمان توسعه تجارت ایران افزود: قرنطینه باید جلوی این اتفاق را بگیرد. شاید از ۱۰۰ کانتینری که صادر می‌شود ۲ کانتینر از دست قرنطینه در برود؛ به عنوان مثال می‌توان به صادرات فلفل دلمه‌ای اشاره کرد. باید وضعیت فلفل دلمه‌ای را از مقصد تولید مدیریت کنیم. در این فرایند هیچ ایرادی در مورد سموم و کود وارد نشده بود بلکه استانداردهای روسیه با ایران متفاوت است. استانداردهای روسیه بر پایه گوست است. این استاندارد باید ترجمه و تطبیق داده می‌شد؛ مثلاً این سموم مواد افزودنی را نمی‌پذیریم و این فاکتورها را داریم.
وی ادامه داد: در اینجا باید تولیدکننده به این مسائل توجه کند. اینکه تولیدکننده بگوید من شیوه تولید خود را دارم درست نیست و نتیجه همین عودت خوردن محصولات صادراتی است.
معاون وزیر صمت افزود: در کل دنیا این اتفاق می‌افتد؛ عودت خوردن برنج‌های هندی، عودت خوردن ذرت‌های برزیلی و … از این دست مثالهاست. اخبار انهدام محصولات کشاورزی در کشورهای عربی را بررسی کنید که چه حجم‌های زیادی کالا منهدم می‌شود.
موج رسانه‌ای، سختگیری کشورها نسبت به محصولات ایرانی را زیاد می‌کند
وی با بیان اینکه فرهنگ ما باید صادراتی شود، اظهار کرد: یکی از عمده مشکلات ما در حوزه تجارت نداشتن فرهنگ صادراتی است. وقتی یک کانتینر عودت می‌خورد در بوق و کرنا می‌کنند و محصول ایرانی را بی کیفیت نشان می‌دهند. مگر در این ۴ ماه سموم و کود زیاد شده است؟ در ایران گلخانه‌های هیدروپونیک داریم که با نرم افزار تأمین مواد اولیه و آب محصول را مدیریت می‌کنند اما به جای بُلد کردن این مسائل عودت خوردن‌ها بُلد می‌شود. در این زمان نیز بقیه کشورها رسانه‌ها را بررسی می‌کنند و سختگیری نسبت به محصولات ایرانی افزایش می‌یابد. در واقع موج رسانه‌ای موجب سخت گیری کشورها می‌شود.
رئیس سازمان توسعه تجارت ایران تصریح کرد: همین الان در مرزهای روسیه پول می‌گیرند و کالای بی کیفیت اسرائیل و ترکیه را وارد این کشور می‌کنند. ولی چون موج رسانه‌ای در آن خصوص ایجاد نشده مردم آن کشورها حساس نیستند.
سفیر ایران در روسیه ۴۸ بار با وزارت بهداشت در مورد صادرات فلفل مکاتبه کرده بود
وی در مورد عملکرد وزارت بهداشت در این حوزه نیز گفت: در حوزه فلفل دلمه‌ای کم کاری از سوی وزارت بهداشت روی داد، زیرا سفیر ما در روسیه طی ۹ ماه گذشته ۴۸ بار به مسئولان کشور نامه فرستاده اما هیچ جوابی دریافت نکرده است.
سم‌های ایرانی باید رجیستر شوند
پیمان پاک افزود: بنابراین کم کاری قطعاً بوده اما ایجاد موج رسانه‌ای درست نیست. در این ۴۸ مکاتبه‌ای که سفیر ما انجام داده اصلاً عنوان نشده که محصول ایرانی سم دارد بلکه گفته اطلاعات بدهید محصولات را رجیستر کنیم.
کالاهای کشاورزی و غذایی در گمرک چین رجیستر شدند
معاون وزیر صمت با اشاره به رجیستر شدن کالاها در گمرک چین، گفت: کل محصولات کشاورزی و صنایع غذایی باید در گمرک چین رجیستر می‌شد زیرا از ابتدای سال ۲۰۲۲ میلادی اطلاعات هر کسی رجیستر نباشد کالایش برگشت می‌خورد.
پیمان پاک اظهار کرد: اگرچه وظیفه سایر دستگاه‌ها بود اما من همکاران سازمان توسعه تجارت را ملزم به انجام این کار کردم تا مساله عودت پیش نیاید و رسانه‌ها اعلام کنند که «کالاهای ما توسط چین هم برگشته داده شد.» آخرین مجموعه سازمان غذا و دارو و قرنطینه بود که این کار را انجام داد و بهانه آنها برای عدم انجام نیز نبود مترجم چینی بود. به هر حال سازمان توسعه تجارت طی یک ماه گذشته این کار را انجام داد و کالاهای ما به راحتی به چین صادر می‌شوند.
وی افزود: این مساله به مسمومیت و مواد مورد استفاده در محصولات کشاورزی ارتباطی نداشت بلکه یک چارچوب قانونی مبنی بر درج اطلاعات بود که اگر درج نمی‌شد صحبت می‌شد که مواد غذایی ما آلوده بوده است.
پیمان پاک گفت: البته این مسائل ارتباطی به کیفیت محصول ندارد؛ قطعاً کیفیت محصول باید اصلاح شود و این کیفیت پایدار باشد.
چرا سیب زمینی‌ها از ازبکستان عودت خورد؟
وی در مورد بازگشت بار سیب زمینی از کشور ازبکستان، گفت: بر اساس قانون انتزاع وزارت جهاد کشاورزی مسئول حوزه محصولات کشاورزی است اما چون هنوز بین المللی نشده‌اند سازمان توسعه تجارت به این وزارتخانه کمک می‌کند. چندی پیش مسئولان وزارت کشاورزی ازبکستان به ایران آمدند و ما برنامه ریزی کردیم و حجم قابل توجهی بار سیب زمینی به ازبکستان صادر شد و تعدادی کانتنیر بازگشت خورد.
معاون وزیر صمت تصریح کرد: علت بازگشت سیب زمینی نیز این بود که برای بازار ازبکستان تولید نشده بود؛ به این معنا که تولیدکننده همان باری را که برای عراق تولید کرده بود برای ازبکستان فرستاده بود در حالی که استانداردهای این دو کشور کاملاً با هم متفاوت است. تولیدکننده همان باری را که برای عراق تولید کرده بود برای ازبکستان فرستاده بود در حالی که استانداردهای این دو کشور کاملاً با هم متفاوت است.
وی گفت: تولیدکننده و صادرکننده باید به این مسائل توجه داشته باشند؛ اگر کالا با یک بسته بندی دقیق و با کیفیت به عراق صادر شود خریداری ندارد زیرا قیمت بالایی پیدا می‌کند و خریدار به صورت فله می‌خواهد بخرد؛ اما در کشور دیگر باید وضعیت بسته بندی مناسب باشد و استاندارد رعایت شود.
بر اساس بازار هدف استانداردهای تولید و صادرات را پیاده می‌کنیم
رئیس سازمان توسعه تجارت ایران افزود: باید بر اساس بازار هدف استانداردهای تولید و صادرات را پیاده کنیم. مثلاً قرار است یک میلیارد دلار کالا به قزاقستان صادر شود باید دو نکته مدنظر قرار گیرد یکی اینکه چه کالاهایی صادر شود و دیگری اینکه چه الزاماتی باید داشته باشد. تعیین الزامات همچون مباحث راه، مالی، تعرفه‌ای، توسعه بازار و… وظیفه حاکمیت و دیگری الزامات کالایی همچون بسته بندی، استانداردها، قوانین و مقررات، کیفیت، ارتباط با پلتفرم‌ها و… است.
پیمان پاک ادامه داد: در حال حاضر این نقشه راه برای برخی از کشورها شروع شده و به صورت موازی در حال کار هستیم؛ در واقع منتظر نهایی شدن نقشه راه و برنامه نیستیم و به صورت موازی کار را جلو می بریم که نتیجه این امر افزایش صادرات در نیمه دوم سال بود.
معاون وزیر صمت گفت: یکی از ویژگی‌های برنامه توجه به کنسرسیوم‌های صادراتی و زنجیره تأمین است که به عنوان گام نخست در دستور کار قرار گرفته‌اند.