به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از سازمان فناوری اطلاعات ایران، «سامانه پایش اراضی» به عنوان یکی از دو بخش اصلی سامانه «پنجره واحد مدیریت زمین» با هدف رصد و جلوگیری از تخریب اراضی کشاورزی و حفظ جنگل‌ها و مراتع استان‌های اصفهان، البرز، قزوین و زنجان آغاز به کار کرد.
ساز و کار فعالیت سامانه پایش اراضی که توسط سازمان فناوری اطلاعات ایران و با همکاری ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی ایجاد و راه‌اندازی شده، به گونه‌ای است که تصاویر و داده‌های ماهواره‌ای را با تکیه بر فناوری‌های نوین و ظرفیت‌های بومی کشور و با تعیین مختصات زمین، دریافت کرده و ضمن تحلیل و پردازش اطلاعات دریافتی و مقایسه آنها با یکدیگر در بازه‌های زمانی مشخص، به بررسی وضعیت اراضی کشور می‌پردازد.
ذی‌نفعان سامانه پایش اراضی را دستگاه‌هایی از جمله وزارت راه و شهرسازی، سازمان محیط زیست، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، سازمان امور اراضی و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور تشکیل می‌دهند که به نوعی تکلیف قانونی برای حفظ، نگهداری و مدیریت اراضی کشور برعهده آنها است.
سامانه پایش اراضی را میتوان فصل جدیدی در استفاده از فناوری‌های نوین به منظور مقابله با پدیده زمین‌خواری دانست. سامانه‌ای که امکانی را برای متولیان این مهم در کشور فراهم می‌کند تا بتوانند از ناکارآمدی ابزارهای سنتی و روش‌های میدانی رصد اراضی کشور عبور کرده و با تکیه بر به روزترین ابزارهای ماهواره‌ای به صیانت از زمین‌های کشاورزی و جلوگیری از ساخت و سازهای غیرقانونی بپردازند.
با راه‌اندازی سامانه پایش اراضی کشور، زمین‌های کشاورزی و منابع طبیعی به صورت مستمر و از فضای آسمان توسط ماهواره‌ها رصد شده و هر گونه تغییر نظیر دیوارکشی، گودبرداری، پی‌کنی، احداث بنا، قطع درختان باغی و جنگلی و احداث استخر قابل شناسایی است.
در همین حال با فعال شدن این سامانه، سوابق بهره‌برداری از اراضی در سنوات گذشته نیز به راحتی قابل مشاهده است و امکان جلوگیری از تصرف غیرقانونی اراضی منابع طبیعی فراهم می‌شود.
گفتنی است؛ سامانه پنجره واحد مدیریت زمین، یکی از ۲۳ پروژه اولویت‌دار دولت الکترونیک است که به منظور ایجاد سهولت در ارائه خدمات و مجوزهای زمین محور و مدیریت و پایش بهینه اراضی ایجاد و راه‌اندازی شده است.
ثبت و صدور مجوزهای مرتبط با ساخت و ساز در اراضی و املاک خصوصی و استعلامات مربوطه، ثبت و واگذاری بهره‌برداری از اراضی و املاک ملی، دولتی و وقفی، ثبت و پیگیری گزارش‌های مردمی زمین خواری و نظارت بر اجرای قوانین مرتبط با حوزه زمین، اهداف چهارگانه این سامانه است. به عبارت دیگر «زمین»، سامانه‌ای است که امکان ثبت درخواست و پیگیری به صورت الکترونیکی و بدون مراجعه حضوری را برای متقاضیانی فراهم می‌کند که قصد اقداماتی نظیر تغییر کاربری، تفکیک، تجمیع، واگذاری و ساخت و ساز در اراضی و املاک کشور را دارند.
سامانه زمین دارای دو زیرسامانه با عنوان «درگاه متقاضیان» و «پایش اراضی» است و هم اکنون به نشانی https://iraneland.ir قابل دسترس و استفاده برای کاربران است.
پیش‌بینی شده است با همکاری سازمان‌های متولی حفاظت از اراضی، در سال آینده کل اراضی کشور زیر چتر حفاظتی سامانه پایش اراضی کشور قرار بگیرند.