خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ تور قطارهای گردشگری که قرار بود در مسیر توسعه گردشگری کشور حرکت کنند و میراث صنعتی راه آهن سراسری کشور را زنده نگه دارند، با شیوع ویروس کرونا مدتی تعطیل شده بود حالا با برخی از مشکلات نیز دست و پنجه نرم میکند تا راهی برای رونق دوباره آن پیدا شود.
تا قبل از شیوع ویروس کرونا قطارهای گردشگری به عنوان نوع دیگری از گردشگری صنعتی به راه افتاده بودند. این بار جاذبههای مسیر از دریچه شیشهای قطارها نه تنها قابل دیدن بود بلکه میشد گاهی روی ریل ایستاد و در جایی که مسافران همیشه از آن گذر میکردند، از قطار پیاده شد و نگاهی دقیقتر به اطراف کرد. گاهی در مسیر متعلقات به موضوع راه آهن برای مسافران تشریح میشد مانند بناهای به جا مانده از زمان گذشته، از زمانی که راه آهن ساخته شد یا اولینهای راه آهن در هر مسیر. محل اقامت سوزنبانان یا محل دفن کارگرانی که در راه ساخت این مسیرها جان دادند. غیر از آن پلهای ساخته شده و جاذبههای متنوع مسیر نیز به گردشگران توضیح داده میشد. تا بعداً که اگر مسافری همین مسیرها را با قطارهای معمولی طی کردند، بدانند در این مسیر چه چیزهایی نهفته است.
سوت قطار گردشگری زعفران ۲۳ آبان ماه شنیده شد. قرار بود اولین تور قطار گردشگری استان خراسان رضوی با ورود این قطار اختصاصی به سمت شهرستان تربت حیدریه اجرا شود. این اتفاق نیز افتاد و یک بار مسافران تا تربت حیدریه رفتند تا بهانهای برای توسعه گردشگری کشاورزی و دیدن مزارع زعفران و باغات تربت حیدریه باشد.
اما آن طور که یوسف بیدخوری معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی استان خراسان رضوی به خبرنگار مهر گفت: این قطار به صورت مسیر همیشگی اجرا میشود اما آن روز قطار ویژه ای را به این برنامه اختصاص دادند که چون برای مسافر به صرفه نبود و امکان این را نداشت که مسیر زیادی را طی کند و مسافر باید دوباره سوار اتوبوس میشد، متوقف شد و از آن به بعد تنها مسیر همیشگی با قطارهای معمول حرکت میکند. ضمن اینکه در حال حاضر فصل کشت زعفران نیست و این تورها با هدف زعفران برگزار نمیشود.
قطارهای دیگری با هدف گردشگری در مسیر راه آهن کشور برگزار میشدند مانند قطار زاهدان به میرجاوه که اگرچه در مسیر خود میرود اما یک بار معرفی شد که این مسیر هم میتواند به شبکه گردشگری پیوسته و مسافران خود را داشته باشد و کسانی در این مسیر سوار قطار شوند که میخواهند جاذبههای میرجاوه را دیده و از زاهدان سوار این قطار شوند.
این مسیرهای گردشگری ریلی در جنوب کشور و در استان خوزستان نیز گهگاهی وجود داشت و تا قبل از کرونا نیز اجرا میشدند اما در حال حاضر متوقف مانده اند.
همچنین قرار بود راه آهن، مسیرهای ویژه ای را نیز به گردشگری ریلی در لرستان اختصاص دهد حتی فخرالدین پیروزفر مدیرکل راهآهن لرستان گفته بود: قطار گردشگری لرستان را راهاندازی کردیم. یک قطار ریلباس با ظرفیت ۲۰۰ تا ۳۰۰ گردشگر در نظر گرفته شده و در این مسیر هر جا که منطقه زیبایی است قطار توقف کوتاهی خواهد داشت و سکو برای اهالی محل و گردشگران ایجاد شده است تا گردشگران پیاده شوند و از طبیعت لذت ببرند اما اگر شرایط کرونایی حاکم نبود این ظرفیت قطار کامل میشد. چنانچه قطار گردشگری مجدداً فعالیت خود را آغاز کند قطعاً ظرفیت گردشگران ۱۰۰ درصد خواهد بود. بنابراین در این مسیر نیز قطاری مخصوص گردش در ریل حرکت نمیکند.
فعالترین مسیر گردشگری ریلی در مسیر شمال کشور هست که به شیرگاه، سوادکوه و پل سفید میرود. این قطارها نیز به دو صورت در روزهای جمعه و ۵ شنبه برگزار میشد. یکی از آنها مخصوص گردش در این مسیر بود یعنی قطاری ویژه گردشگران آن اختصاص میگرفت که در مسیرهای بین راه توقف میکرد و جاذبههای مسیر به صورت تخصصی توضیح داده میشد اما قطار دیگر که هنوز هم برخی از آن گاهی با تأیید مدیران راه آهن برگزار میشود، در مسیر متوقف نمیشود بلکه بخشی از قطار معمولی به مسافران گردشگری ریلی تعلق گرفته و در نهایت در پایان ایستگاه پیاده شده و برای برگشت نیز سوار مسیر قطار برگشت میشوند.
همچنین ممکن است این مسافران تا گرمسار یا ایستگاههای بین راه توقف کنند و تا پایان مسیر، همراه قطار نباشند. اما این تورها نیز گاهی برگزار و گاهی لغو میشود که عمده دلایل آن نیز به کرونا برمی گردد.
به همین دلیل افرادی که در این تورها ثبت نام میکنند باید چند روز قبل مطمئن شوند که آیا این تور در این هفته برگزار خواهد شد یا کرونا باز هم آن را لغو میکند چون یکی از مشکلاتی که برگزار کنندگان تورهای قطارهای گردشگری دارند این است که تهویه مناسبی در قطارها نیست به همین دلیل در برگزار کردن یا لغو آن دچار تردید میشوند.
مرداد ماه امسال پرونده «راه آهن سراسری ایران» در چهل و چهارمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو به عنوان بیست و پنجمین اثر میراث فرهنگی ملموس ایران ثبت جهانی شد و برگزاری چنین امکانی میتواند مردم ایران را با داشتههای صنعتی و میراثی خود آشنا کند. در این راه شرکت راه آهن ایران بیشترین نقش را در حفظ و معرفی این میراث به عهده دارد.