خبرگزاری مهر - گروه استانها؛ مختار رحیمی: شهرستانهای شرق استان هرمزگان همواره به سرزمین مردمان متعهد به نظام و انقلاب، خونگرم، دلاور در دفاع از مرزها و کم توقع شناخته و معرفی شدهاند، اما با وجود بهره مندی از ظرفیتهای بسیاری در بخشهای مختلفی از قبیل گردشگری دریایی، کشاورزی و راههای ارتباطی مهم دریایی، حال با گذشت ۴۲ سال از عمر انقلاب اسلامی ایران، اما همچنان شهرستانهای شرق استان هرمزگان واژه محرومیت را با خود به همراه دارند.
هرچند که مردمان ساکن این چند شهرستان زرخیز از دیرباز تاکنون به پشتکار، خستگی ناپذیری شناخته میشوند، اما متأسفانه با وجود نیروی انسانی و کار جوان به دلیل نبود یا کمبود زیرساختهای مناسب، از روند توسعه صنعتی جا مانده است و صنایع کشاورزی، گردشگری، صنعت و معدن همچنان در گیر و دار روشهای سنتی و یا تجهیزات قدیمی است. به طوری که متأسفانه تمامی این داشتهها نتوانسته شهرستانهای شرق استان هرمزگان را از ردیف شهرستانهای محروم جدا کند و مردمان این شهرستانها همچنان نداشته های خود را شمارش میکنند.
تخصیص آب یکی از خواستههای جدی مردم شرق هرمزگان
با توجه به سفر رئیس جمهور به استان هرمزگان در روز پنجشنبه، مردم شرق استان نیز از رئیس جمهور خواستهها و مطالباتی دارند و امیدوار هستند تا هیئت دولت با سفر به این شهرستانها مشکلات عمده این مناطق را از نزدیک مشاهده و مصوبات راهگشایی را در دولت به تصویب برسانند.
مردم این دیار از همین روزها منتظر آثار مثبت و زدودن غبار محرومیت از چهره دیارشان هستند، انتظارات از دولت سیزدهم در محافل عمومی و صفحات مجازی و رسانهای دست به دست میشود از حوزههای فرهنگ و ورزش گرفته، تا اقتصاد، رفع مشکل بیکاری، ایجاد زیرساختهای صنعت گردشگری، انتصابهای به دور از رابطه، کشاورزی و با توجه به خشکسالیهای چندین ساله این مناطق مقوله مهم تخصیص آب که میتوان گفت یکی از اصلی ترین و عمومی ترین مطالبات مردم شرق هرمزگان از دولت سیزدهم است.
یکی دیگر از مطالباتی که مردمان این دیار به دنبال آن هستند پیگیری روند طرح توسعه سواحل مکران است، که بر این باورند که با سرانجام رسیدن این طرح نه تنها شرق هرمزگان بلکه کل کشور از این توسعه بهره مند خواهند شد و مردم به شعارها و برنامههای عدالت محور و فساد گریز رئیس جمهور دل بستهاند تا شاید آلام چند ساله آنها در خصوص بیکاری، تورم و فلاکت کمی تسکین پیدا کند.
بیکاری؛ دغدغه مشترک جوانان هرمزگانی
به گفته مسئولان و مردم، نبود زیرساخت، عدم تخصیص اعتبارات بانکی، عدم مهارت افراد در رستههای مرتبط با مشاغل مرتبط با دریا، عدم استقرار شرکتهای بزرگ، شغلهای کاذب، عدم حمایت از جوانان تحصیل کرده و نبود سرمایه در گردش عملاً شرق هرمزگان را به یکی از بیکارترین شهرستانهای استانهای جنوبی کشور تبدیل کرده که موجب شده خیلی از جوانان به شغلهای کاذب رو آورند و افرادی هم از این شهرستانها مهاجرت کنند.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم همه مسئولان و مردم شرق استان هرمزگان بر مجاهدت برای توسعه و نوسازی زیرساختها، پشتیبانی و مانع زدایی از امر تولید و اهتمام خاص نسبت به کاهش آمار بیکاران و مهاجرت از شهرستانهای شرق هرمزگان نیز تاکید دارند.
دولت سیزدهم در روند کند توسعه سواحل مکران پای کار بیاید
از آنجائیکه طرح توسعه سواحل مکران به کندی پیش میرود، از این رو امید به تحقق کامل برنامههای این طرح به دولت آینده رسید، تا با همت جهادی خود این طرح بزرگ و تأثیرگذار اقتصادی را به سرانجام برساند.
در سال ۱۳۹۱ بود که با تأکیدات مقام معظم رهبری موضوع تمرکز زدایی با محوریت توسعه سواحل مکران در جنوب شرقی کشور، مشتمل بر پنج شهرستان جاسک، سیریک، میناب در استان هرمزگان و چابهار و کنارک در استان سیستان و بلوچستان در مجاورت دریای عمان مطرح شد. که بخش عمدهای از این طرح با بیش از ۶۰ درصد در استان هرمزگان قرار گرفته شده است، که مشمول شهرستان میناب، جاسک و سیریک گسترش پیدا میکند.
پس از آن نیز بهطور متناوب توجه مسئولان کشوری و استانی بر اهمیت توسعه سواحل مکران روز به روز افزوده شده، بهطوری که چشم انداز توسعه سواحل مکران در جنوب شرقی کشور در استانهای هرمزگان و سیستان و بلوچستان در قالب مجموعهای از راهبردها، پروژهها و طرحهای استراتژیکی مبتنی بر موقعیت جغرافیایی سواحل مکران، که بر اساس سیاستهای کلی برنامه پنجم توسعه و همچنین مبتنیبر سند چشمانداز توسعه متوازن این منطقه و بر اساس سیاستهای کلی برنامه ششم توسعه در بهکارگیری ظرفیت و قابلیتهای متنوع در جغرافیای این ساحل نیز آئین نامهای تنظیم شد.
ولی متأسفانه در طول این چند سال پیشرفت توسعه مکران با کندی روبرو است. تمام امیدها به تحقق کامل برنامههای این طرح به دولت آینده رسید، که با همت جهادی خود و بر اساس شعارهای رئیس جمهور دولت سیزدهم که مبتنی بر عدالت خواهی و توضیح عادلانه ظرفیتهای نظام کشور، این طرح بزرگ و تأثیرگذار اقتصادی را به سرانجام برساند.
راهکاری برای برون رفت کشاورزان از مشکل فرو محصول
مشکل فروش محصولات کشاورزی در هرمزگان همچنان لاینحل مانده و کشاورزان نا امید از حل مشکلاتشان هستند، انگار سریال اختلال و نوسان قیمت بازار در بخش کشاورزی پایان یافتنی نیست. و هر ساله کشاورزان این منطقه با افت شدید قیمت برخی از محصولات کشاورزی در فصل برداشت روبرو هستند.
مردم و کشاورزان این مناطق بر این باور هستند که بی تدبیری مسئولان هر ساله یک یا دو محصول را زمین گیر میکند و کشاورزان به جای فروش و دریافت حتی سودهای اندک از سر ناچاری محصولات شأن را خوراک دام یا به آب روان میسپارند. هر چند که با آغاز روزهای برداشت محصولات کشاورزی، اخبار افزایش اعتراض کشاورزان نسبت به افت قیمتها، سر خط عناوین خبرها قرار میگیرند. ولی متأسفانه تاکنون اقدامات اساسی در این راستا برای کشاورزان شرق هرمزگان صورت نگرفته است.
شرق هرمزگان با لب تشنه میان دو دریا
آب مطالبه مهم و فوری مردم شرق استان هرمزگان است. از آنجائیکه شهرستانهای شرق استان هرمزگان در محل تلاقی دو دریای عمان و خلیج فارس قرار گرفتهاند، اما سهم آنها از آب شرب جیره بندی آب است، به طوری که در بعضی از روستاها بیش از ۴۵ الی ۶۰ روز طول میکشد تا اینکه نوبت آبگیری آنها برسد.
بیش از ۲۰ سال است که «خشکسالی» منطقه و کشور را تهدید میکند، در حال حاضر مشکل کمبود و نبود آب هم اینک مانع توسعه بخش کشاورزی در این مناطق است و نبود منابع مالی و عدم تخصیص مربوطه جهت ایجاد و تأسیس آب شیرین کن به واسطه وزارت نیرو و بخش خصوصی از موانع و مشکلاتی است که به کمبود آب در منطقه دامن زده است.
مهار روان آبها راهگشای توسعه صنعت کشاورزی است
شهرستانهای شرق استان هرمزگان در حالی به دلیل نبود زیرساختها از قطار توسعه عقب مانده بود که سیل دی ماه سال ۹۸ و دی ماه سال جاری حدود ۲,۵۰۰ میلیارد تومان خسارت روی دست مردم و کشاورزان این منطقه نیز گذاشت که با روال عادی تخصیصهای استان، جبران این خسارت بزرگ دهها سال زمان میبرد. بسیاری از کشاورزان در میناب و رودان با سیل روزهای اخیر ورشکسته شدهاند و کمک قطره چکانی دولت هم نمیتواند از خسارتها بکاهد.
تمامی حوزههای زیرساختی از جمله راه، آب، برق، گاز، اینترنت و مخابرات، فضاهای فرهنگی تاریخی و آموزشی، زیرساختهای عمران شهری، امکان ورزشی و هرآنچه برای داشتن شهری آباد لازم است در سیل سال ۱۳۹۸ و سیل سال ۱۴۰۰ نیز متأثر شدند
به گفته مسئولان، در خصوص مهار آب و بهره گیری از این ظرفیت در شرق استان هرمزگان سه سد استقلال، سد جگین و سد سرنی وجود دارد ولی پاسخگوی مهار روان آبها نیست. سد استقلال در شهرستان میناب نیاز به لایه روبی اساسی دارد. ظرفیت سد جگین در شهرستان جاسک و سد سرنی در بشاگرد هم برای مهار روان آبها کافی نیست و از آنجایی که نوع سرمایه گذاری در این حوزه حالت انقباظی دارد، این بخش از این نظر دچار مشکل است، به نحوی که در کل کشور میانگین اراضی آبی ۴۶ درصد ولی در شرق استان هرمزگان، این نرخ به گفته مسئولان ۱۰ درصد است که نشان میدهد در این زمینه اقدامات مناسب و زیرساختهای اساسی انجام نشده است.
لزوم تقویت صنعت آبزی پروری در سواحل شرقی هرمزگان
پرورش میگو یکی از منحصر به فردترین ظرفیتهای آبزی پروری در شهرستانهای شرق هرمزگان است که با توسعه این صنعت میتوان این شهرستانها را به عنوان یکی از قطبهای اصلی پرورش میگو چه در سطح ملی و حتی بین المللی معرفی کرد.
سواحل شرق استان هرمزگان با وجود ۴۸۰ کیلومتر سواحل گسترده بکر شنی و گلی، آب و هوای گرم و مرطوب و زمستانهای سرد و ملایم و شرایط جلگهای و همچنین وجود خورها، همگی این نقاط قوت در تولید میگو بشمار میرود که شهرستانهای شرق هرمزگان با دارا بودن تمامی شرایط موجود نیز به یکی از مناطق مستعد در امر پرورش میگو در کشور به حساب میآید، از آنجائیکه آبزی پروری به خصوص صنعت پرورش میگو یک صنعت نوپا و رو به رشد در دنیا محسوب میشود، از این رو شهرستانهای شرق هرمزگان دارای پتانسیلهای خوبی در صنعت پرورش میگو هستند.
در منطقه شرق استان هرمزگان منطقه تحت عنوان خور آذینی در شهرستان سیریک که مهمترین زیستگاههای میگو در کشور است، به گونهای که این منطقه بهترین محل و مهمترین زیستگاه میگو مولد (مادر) در کشور است، و از این رو سال هاست که شیلات استان هرمزگان با رها کردن میگوی مادر در این زیستگاه اقدام به پرورش و زاد و ولد میگو دریایی میکند.
موانع توسعه طرحهای پرورش میگو در شرق هرمزگان مرتفع شود
با وجود اینکه شرق هرمزگان بهترین زیستگاه طبیعی میگو و بیشترین مزارع پرورش میگو در این منطقه وجود دارد، و با توجه به اینکه جامعه صیادی و سرمایه گذاران در حوزه پرورش میگو در مزرعه پرورش میگو استقبال خوبی دارند، و به ویژه اینکه ورود این قشر زحمت کش به حوزه آبزی پروری میتواند سبب کاهش فشار بر ذخایر آبزیان کشور شود. اما پرورش دهندگان این بخش با مشکلات زیادی روبرو بودهاند.
یکی از مشکلات پیش روی متقاضیان این است که واگذاری اراضی جهت ایجاد مزارع پرورش میگو به این افراد از طریق تعارض منافع واگذار شده که نیاز است دولت سیزدهم برنامههای خاصی نسبت به واگذاری زمین مزارع پرورش میگو داشته باشد. یکی از خواستههای متقاضیان مزارع پرورش میگو این است که طرحهای پرورش میگو در سطح شرق هرمزگان با جدیت دنبال شود و موانعی را که در مسیر وجود دارد با همکاری مدیران دستگاههای اجرایی مربوطه نیز به سرانجام برسانند.
همچنین صاحبان مزارع پرورش میگو انتظار دارند که دولت در جهت رفع موانع و مشکلات در حوزه سایتهای پرورش میگو به کمک آنها بیاید بخصوص در زمانی که سیل چند سال اخیر باعث خسارت سنگینی به آنها شده است، و از طرفی چند سالی هست که مزارع پرورش میگو در استان درگیر بیماری لکه سفید میگو شدهاند.