به گزارش خبرگزاری مهر، چاپ دوم کتاب «کاوش در ایران: عکسهای اریش.اف. اشمیت» با ترجمه هایده مشایخ و ویرایش زهره هدایتی بیدهندی با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۲۸۸ صفحه (قطع رحلی و به صورت تمام گلاسه و نفیس) به بهای ۳۴۰ هزار تومان توسط انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شده است. چاپ نخست این کتاب سال ۱۳۹۷ منتشر شده بود.
اریش. اف. اشمیت انسانشناس و باستانشناس آمریکایی کار کاوش خود در ایران را از خرداد سال ۱۳۱۰ با پروژه دامغان آغاز کرد و تا پایان حفاریهای تختجمشید در سال ۱۳۱۸ ادامه داد. پروژه دامغان به هدایت اشمیت یکی از نخستین پروژههای روشمند اکتشاف در ایران به شمار میآید. این دوره همزمان با دهه ۱۹۳۰ میلادی است که نقطه عطف باستانشناسی خاور نزدیک در گذار از حفاری برای یافتن گنج به دوره بنیاننهادن اصول علمی و روشمند حفاری و کاوش است.
کتاب کاوش در ایران؛ عکسهای اریش. اف. اشمیت (سالهای ۱۳۰۹-۱۳۱۹) روایتی مصور از دوران حضور اشمیت و گروه همکار او در ایران و عراق است. تهیهکننده و نویسنده کتاب، عایشه گورسان-سالتسمان، در پیشگفتار اشاره میکند که در حین کار بر سفالهای عصر مفرغ تپهحصارِ دامغان در دانشگاه فیلادلفیا به عکسهای موجود از پروژه اشمیت در بخش آرشیو موزه علاقهمند میشود. این عکسها مصادف با دستیابی اتفاقی به مکاتبات اشمیت و مدیر موزه دانشگاه و دیگر افراد و دولتمردان در این دوران حدوداً ده ساله است. وجود عکسها و مکتوبات بسیار و دقیق که همگی سالم مانده بودند، عایشه گورسان را به انگیزه تدوین این کتاب مصور و جذاب که روایتگر چرایی، چگونگی و آغاز و انجام پروژه دامغان است، ترغیب میکند؛ او بدینمنظور از میان ۲۶۰۰ عکس تاریخی و چشمنواز اشمیت در آرشیو موزه، ۶۴ قطعه را با توجه به جزئیات قومشناختی و باستانشناسی و کیفیت، انتخاب و در کنار ۸۸ قطعه عکس دیگر در لوح فشرده، همراه کتاب چاپ میکند. در چاپ فارسی کتاب کاوش در ایران عکسهای لوح فشرده در کنار آن نامهها و ۶۴ عکس، به ضمیمه و توضیح چاپ شده است.
عایشه گورسان-سالتسمان انسانشناس فارغالتحصیل از دانشگاه پنسیلوانیاست که درباره تاریخشناسی سفالهای عصر مفرغ منطقه تپهحصار دامغان ایران کتابی را با بهرهگیری از یافتههای اریش. اف. اشمیت در سال ۲۰۱۶ به چاپ رسانده است. کتابی که همانطور که گفته شد، واسطه آشنایی با اسناد و عکسهای برجامانده از اریش. اف. اشمیت و گروهش و جزم شدن عزم گورسان در نگارش و تدوین کتاب کاوش در ایران شد.
در توضیح بیشتر درباره کتاب کاوش در ایران باید افزود که عکسهای بهجای مانده از اشمیت و گروه او از ایران و مناطق عراق (فارا) در این دوره (در حدود نود سال پیش)، از کیفیت و وضوح خارقالعادهای برخوردارند و به تعبیر محقق و پدیدآورنده کتاب نوعی بیزمانی را تداعی میکنند. روایت متنی و سیر تاریخی کتاب نیز که حاصل کندوکاو در مکاتبات و اوراق اداری اشمیت و افراد گوناگون است، با پیوست شدن به عکسهای تماشایی کتاب، بر زیبایی و زنده بودن آنها افزوده است.