خبرگزاری مهر – گروه استانها: بالا رفتن نرخ بیکاری در استان صنعتی یزد در شرایطی که بیشتر فرصت‌های شغلی را کارگران استان‌های همجوار یا اتباع بیگانه اشغال کرده‌اند، امری طبیعی است زیرا جوانان تحصیلکرده یزدی در استانی که دارالعلم نامیده شده است، دارای تحصیلات تکمیلی در درجات مختلف هستند.
فرصت‌های شغلی ایجاد شده متناسب با سطح تحصیلات آنها نیست. آمار جالب‌تر اینکه این موضوع بیشتر درباره بانوان یزدی صدق می‌کند. بر اساس آخرین آمار مرکز آمار ایران نرخ بیکاری زنان استان یزد ۱۴ درصد بیشتر از میانگین کشوری است.
آمار بالای بیکاری زنان یزدی
نتایج طرح آمارگیری نیروی کار مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۹ نشان می‌دهد که استان یزد با ۲۸.۸ درصد، همچنان در صدر نرخ بیکاری زنان در کشور است.
نرخ بیکاری زنان تحصیلکرده دانشگاهی استان یزد در سال ۱۳۹۹ به ۳۷ درصد رسیده در حالی که این رقم در میانگین کشوری ۲۳ درصد است. به این ترتیب می‌توان گفت در این سال‌ها فرصت‌های شغلی مناسبی برای اشتغال بانوان ایجاد نشده یا تقاضای بانوان یزدی برای اشتغال افزایش یافته است.
البته باید در نظر گرفت که فرهنگ یزدی‌ها برای اشتغال بانوان نیز، انها را از اشتغال در برخی از فرصت‌های شغلی باز می‌دارد یا افزایش تعداد دانشجویان زن استان نشان از علاقه بیشتر آنها به تحصیل در مقاطع تکمیلی و در نتیجه یافتن شغل مناسب است که عمدتاً در استان یافت نمی‌شود.
اما در شرایطی که کرونا بازار کار را به شدت تحت تأثیر قرار داده است، شاید زنان یزدی بتوانند از این فرصت برای نوع دیگری از اشتغال یعنی اشتغال خانگی بهره لازم را ببرند.
از سال ۸۹ که قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده، هر ساله اعتبارات قرض‌الحسنه به متقاضیان استان یزد پرداخت شده است.
تخصیص ۱۰۰ درصد اعتبارات در سال گذشته
مدیر کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان یزد در گفتگو با خبرنگار مهر با اعلام اینکه خوشبختانه ۱۰۰ درصد منابع مشاغل خانگی در سال گذشته در استان یزد پرداخت شد، اظهار داشت: تقاضای شرکت در طرح ملی مشاغل خانگی در استان یزد رو به افزایش و عمدتاً در رشته‌های همچون فرآوری و بسته بندی، ساختن زیورآلات سنتی، خیاطی، بافندگی تابلو فرش و قالیبافی است.
فریبا آیت اللهی ادامه داد: اعتبار سال جاری این طرح، ۳۰ میلیارد تومان یعنی تقریباً ۷۰۰ برابر سال گذشته است که تاکنون ۲۰ میلیارد تومان آن پرداخت شده است.
وی افزود: تسهیلات مشاغل خانگی در دو بخش فردی و پشتیبان پرداخت می‌شود؛ در بخش فردی یعنی ایجاد اشتغال برای یک نفر سقف تسهیلات ۵۰ میلیون تومان است و در بخش پشتیبان که شامل شخصی است که با دایر کردن کارگاهی برای چند نفر اشتغال ایجاد می‌کند، سقف تسهیلات ۲۵۰ میلیون تومان به صورت قرض الحسنه است.
بانوان در صدر دریافت تسهیلات مشاغل خانگی
مدیر کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان یزد با بیان اینکه اولویت پرداخت این تسهیلات برای بخش پشتیبان است، افزود: این تسهیلات امسال به نزدیک به هزار نفر از متقاضیان پرداخت شده است که ۸۰ درصد از آنها بانوان هستند.
وی با اشاره به افزایش تقاضا برای دریافت تسهیلات خانگی به نسبت افزایش اعتبارات سهم استان، اعلام کرد: این تسهیلات با اولویت فارغ التحصیلان دانشگاهی در ۳۲۲ رشته در حوزه‌های جهاد کشاورزی، میراث و صنایع دستی و فرهنگ و ارشاد اسلامی پرداخت می‌شود.
برنامه ریزی برای آموزش بازاریابی
مدیر کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان یزد درباره مشکلات فعالیت در حوزه مشاغل خانگی، یکی از آنها را مشکلات سطح عرضه عنوان و بیان کرد: در قالب طرح مجزایی شناسایی و آسیب شناسی مشاغل خانگی در همه شهرستان‌ها انجام و اقدامات لازم برای آموزش و اثربخشی بیشتر به این مشاغل با مدیریت جهاد دانشگاهی در حال انجام است.
وی افزود: برندسازی و ارتقای کیفیت عرضه در طرح مشاغل خانگی هم حائز اهمیت است از این رو آموزش متقاضیان با جدیت پیگیری و ساختارسازی شده است.
محدودیت های فرهنگی اشتغال زنان یزدی
اما مدیر کل بانوان و خانواده استانداری یزد هم عقیده دارد کارآفرینی بهترین راهکار برای اشتغال بانوان یزدی با توجه به افزایش سطح تقاضای اشتغال از سوی آنهاست.
اعظم کاظمی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: زنان یزدی به سمت تحصیل در مقاطع تحصیلات تکمیلی گرایش یافته اند و هر شغلی مناسب فعالیت آنها نیست اما با توجه به شرایط اقتصادی جامعه، زنان هم نیازمند کار هستند.
وی ادامه داد: البته اخیراً شاهد پیشرفت بانوان استان در بحث مشاغل خانگی و کسب مهارت‌های لازم هستیم اما لازم است که دولت حمایت‌های خود را در این بخش افزایش دهد تا شاهد امیدواری و رونق این مشاغل از سوی بانوان یزدی باشیم.
مدیرکل بانوان و خانواده استانداری یزد تاکید کرد: بر اساس فرهنگ اصیل یزدی‌ها، زنان آمادگی پذیرش هر نوع شغلی را نداشته و محدودیت‌های فرهنگی نیز بر این بخش حکمفرماست.
کاظمی ادامه داد: برای مثال زنان یزدی بیشتر به دنبال اشتغال در بخش‌های اداری و مدیریتی هستند و کار در کارخانه‌ها اصلاً با فرهنگ یزدی‌ها مطابقت ندارد هر چند با توجه به مشکلات اقتصادی جامعه شاهد آن هستیم از این رو بهترین نسخه برای اشتغال بانوان، همان کارآفرینی است.
اهمیت مشاغل خانگی در اشتغال زنان یزدی
مشکلات اقتصادی از یک سو و تقاضای استقلال مالی از سوی دیگر باعث شده است که تقاضای اشتغال در بین زنان یزدی به ویژه فارغ التحصیلان دانشگاهی افزایش یابد و امید است با نگاه به این نیاز و با توجه به بالا بودن نرخ بیکاری زنان یزدی در کشور، نگاه ویژه ای به استان یزد معطوف شود.
هر چند در شرایط کرونا همه مشاغل از جمله مشاغل خانگی با مشکل مواجه شدند اما به نظر می‌رسد اعتماد مردم به خرید محصولات خانگی همچنان باقی است و این پشتوانه‌ای برای فعالان اشتغال خانگی است که عمدتاً جامعه زنان را شامل می‌شود و نوید بخش آینده کاری خوب برای زنان یزدی است.