خبرگزاری مهر - گروه استانها: سایت محمدآباد یک دهه پیش برای سازماندهی و جمع‌آوری پسماندهای استان در یک منطقه و همچنین پردازش و تفکیک زباله تأسیس شد اما متأسفانه این طرح نیز همانند بسیاری از طرح‌ها که تنها در کاغذ مناسب هستند و در اجرا چنگی به دل نمی‌زنند، اجرایی شد و حالا به یک تهدید بزرگ برای سلامت استان تبدیل شده است.
سایت محمدآباد به دلیل انباشت بیش از اندازه زباله و عدم پردازش صحیح زباله در این منطقه با تهدید جدی مواجه شد. از سوی دیگر عدم دریافت زباله به صورت تفکیک شده، خرابی دستگاه‌های پردازش زباله و دریافت زباله از شهرهای متعدد سبب شده تا ظرفیت سایت محمدآباد زودتر از حد معین تکمیل شود.
ورود زباله‌های صنعتی و پزشکی خطرناک، دفع غیربهداشتی زباله‌ها در این سایت و وجود شیرآبه‌های ناشی از این زباله‌ها سبب شده تا علاوه بر مردم، خاک و آب‌های زیر زمین منطقه محمدآباد نیز مورد تهدید جدی قرار بگیرند.
امکان اعلام جرم برای مدیران سایت پسماند محمدآباد
تولید گازهای سمی دی اکسین و فوران، آلودگی آب و خاک منطقه و انتقال بیماری از طریق دام‌های منطقه تنها گوشه‌ای از دستاوردهای این سایت پسماند برای قزوین بوده است.
افزایش حجم آلودگی باعث شده تا مرادی دادیار شعبه پنجم دادسرای عمومی انقلاب اسلامی در قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار مهر از وجود ۱۲ نقص در این سایت خبر داده و عنوان کند: برای این ۱۲ نقص می‌توان برای شهرداری و مسئولین وقت اعلام جرم کرد.
اما استان قزوین هنوز با بحران سایت محمدآباد و هزار و یک مشکل آن کنار نیامده که مسئله احداث سایتی جدید برای پسماندهای صنعتی و پسماندهای ویژه استانها در منطقه بویین زهرا مطرح شده است.
خبرها حاکی از برنامه‌ریزی برای احداث یک سایت صنعتی در منطقه اشتهارد بویین زهرا است. این در حالی است که زنگ هشدار برای فرونشست و فروچاله‌های این دشت بارها و بارها از سوی رسانه‌ها و مدیریت بحران استان قزوین به صدا درآمده است.
تکرار داستان تلخ محمدآباد این بار در نقطه‌ای دیگر از قزوین و خلق بحران‌های مختلف زیستی، کشاورزی، آلودگی، خسارات جدی به دام‌ها و شیوع بیماری آن هم در محلی که نبض زمین به شمارش افتاده و فروچاله‌های متعددی در اعماق زمین ایجاد شده به یقین خیانت بزرگی است که بشر می‌تواند در قبال خود و محیط حیات خود به جا بیاورد.
احداث سایت منوط به ارزیابی اثرات زیست محیطی است
مهران شنتیائی مدیر کل حفاظت محیط زیست استان قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در خصوص احداث سایت پسماند صنعتی در منطقه اظهار کرد: موضوع احداث سایت پسماند صنعتی در موقعیت مکانی مد نظر پس از بررسی‌ها و مطالعات صورت پذیرفته پیشنهاد شده است.
شنتیانی قرار ندادن این سایت بر روی آبخوان دشت قزوین را یک امتیاز بزرگ بر شمرده و بیان کرده است: اجرای نهایی طرح در موقعیت مکانی پیشنهادی منوط به ارائه گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی است که در آن تمامی موضوعات و اثرات بررسی خواهد شد.
اجازه نمی‌دهیم سایت پسماند در بویین زهرا احداث شود
حسین حسین‌خانی بخشدار مرکزی بویین زهرا نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: با توجه به مشکلاتی که سایت پسماند محمدآباد در قزوین برای استان به وجود آورد تمام مسئولین شهرستان بویین زهرا با طرح احداث سایت پسماند جدید در این شهرستان مخالفت کرده‌اند.
بخشدار بخش مرکزی بوئین‌زهرا اذعان کرد: البته این مسئله در سال گذشته مطرح شد و با مخالفت‌ها و مکاتبه‌های شدید مسئولین متوقف شد.
وی گفت: اگر بنا به احداث سایت در بویین زهرا باشد ما اجازه این کار را نمی‌دهیم زیرا شهرستان بویین زهرا یکی از قطب‌های کشاورزی استان است و با احداث سایت احتمال آلودگی آب کشاورزی وجود دارد از طرف دیگر این منطقه پتانسیل و بافت خوبی برای کشاورزی است که احداث سایت می‌تواند ما را با مشکلات بسیاری همراه کند.
این مسئول در با اشاره به اینکه مردم از وضعیت محمدآباد ناراضی هستند و تمایل به تکرار این مسئله ندارند تصریح کرد: از طرف دیگر آب‌های زیرزمینی ما با وجود چاه‌های غیرمجاز دچار فرونشست و زمین شکافته شده است و احداث سایت به این مشکلات دامن می‌زند.
به گزارش مهر حسین‌خانی در حالی از توقف ساخت این سایت سخن می‌گوید که علی رغم گفته‌های او و نظرات مدیرکل محیط زیست، سازمان صنعت، معدن و تجارت در ۴ آبان ماه سال جاری فراخوان جدیدی را با عنوان جذب سرمایه گذار برای پسماندهای صنعتی استان صادر کرده است.
در این فراخوان آمده است: «اجرای مصوبات کارگروه پسماند استان و ماده ۲۲ آئین نامه اجرایی قانون مدیریت پسماند، سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قزوین براساس مصوبه شورایعالی حفاظت محیط زیست مورخ ۶/ ۱۱ / ۹۹ در نظر دارد با همکاری استانداری، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و اداره کل حفاظت محیط زیست به منظور اجرای ماده ۱۲ قانون مدیریت پسماند و ماده ۱۸ آئین نامه اجرایی مدیریت پسماندها نسبت به جذب سرمایه گذاران (اشخاص حقیقی و حقوقی) به منظور راه اندازی سایت مدیریت پسماندهای صنعتی و ویژه در استان اقدام نماید.»
نقطه مکانی احداث سایت مشخص نیست
زهرا محمدی یکی از کارشناسان محیط زیست استان قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به موقعیت جغرافیایی احداث سایت محمد آباد اظهار کرد: در حدود دو سال گذشته مسئله احداث سایت پسماند صنعتی در برخی مناطق قزوین مطرح شد اما با ورود و دخالت نهادهای مردمی اجرای این پروژه از دستور خارج شد.
وی افزود: طبق اخبار رسیده جذب سرمایه گذار انجام شده و طی چند ماه آینده زمین برای احداث سایت تحویل داده می‌شود و اولین اقدام احداث لندفیل درسایت است که این فرایند کمتر از ۳ ماه انجام می‌شود.
این کارشناس ابراز کرد: اما نکته‌ای اصلی این است که در نامه رسمی سازمان حفاظت از محیط زیست نقطه مکانی احداث سایت مشخص نیست اما طبق مصوبات مطرح شده این سایت بین نجم آباد و شهریار کرج قرار دارد که البته این امر می‌تواند نشانه تبدیل سایت استانی به سایت کشوری باشد.
وی گفت: نکته جالب ماجرا اینجا است که مختصات قید شده برای احداث سایت و جذب سرمایه‌گذار به جایی فراتر از استان و چه بسا کشور منتهی می‌شود که این مسئله نیز به خودی خود غیر ممکن است و انسان را با هزار و یک سوال مواجه می‌کند.
این کارشناس در پایان تصریح کرد: لازم است مردم و مسئولین نسبت به این مسئله آگاهی داشته باشند و برای جلوگیری از آسیب‌های پیش رو اقدامات لازم را انجام دهند.
استان قزوین فاقد مدیریت حوزه زیست محیطی جامع و پایدار در زمینه‌های مختلف هوا، آب، خاک و پسماند است و از طرف دیگر این سوال مطرح می‌شود که تکلیف ۱۰ هکتار زمینی که در کنار سایت محمد آباد قرار دارد چه می‌شود؟
اما در شرایطی که در سکوت کار ساخت این سایت در حال انجام است، فرمانداری تاکستان ششم دی ماه با ارسال نامه‌ای به پیله فروش معاون اقتصادی استاندار قزوین از تشکیل یک جلسه ذیل کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید استان قزوین برای حل مشکل پسماند یک شرکت صنایع غذایی خبر داده است.
نکته جالب این نامه بند دوم مصوبه این جلسه است. در این بند آمده است:
«مقرر گردید به منظور دغدغه‌های مدیریت شرکت و سایر صنایع شهرستان موضوع راه اندازی سایت پسماند صنعتی در اراضی نجم آباد از طریق مبادی استانی ذیربط پیگیری گرد».
به گزارش خبرنگار مهر همه این نامه نگاری‌ها و فراخوان‌ها نشان از یک رویداد بزرگ دارد. رویدادی که می‌تواند تیر خلاصی بر پیکره نیمه جان دشت قزوین باشد.
منطقه بویین زهرا به زباله دانی استان قزوین تبدیل شده است
محمود داوران در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: طبق فراخوان سازمان صنعت و معدن موافقت‌های اولیه محیط زیست در خصوص احداث سایت پسماند انجام شده و حدود ۵۰ هکتار نیز به این سایت اختصاص داده شده است.
دبیر شبکه تشکل‌های محیط زیست و منابع طبیعی اذعان کرد: افق بهره‌برداری از سایت طبق فراخوان حدود ۳۰ سال است و در ادامه عنوان شده که این فراخوان بر اساس تاییده سازمان حفاظت از محیط زیست در تاریخ یکم شهریور ماه سال جاری انجام شده است.
وی با اشاره به اینکه محیط زیست موافقت‌های لازم را انجام داده است گفت: طبق قانون پسماند تفکیک پسماند به نهادهای مختلف واگذار می‌شود و پسماندهای صنعتی نیز عمدتاً به عهده واحدهای تولیدی است اما اینکه سازمان صمت در این ماجرا ورود پیدا کرده این مسئله مطرح می‌شود که آیا سایت پسماند مختص استان بوده یا پسماند استان‌های دیگر نیز وارد سایت می‌شود؟
این کارشناس با اشاره به اینکه به طور کلی هر نهادی که بخواهد سایت پسماند احداث کند باید مجوز آن را از محیط زیست دریافت کند، مطرح کرد: هر سایتی که انتخاب شود باید از نظر مکان یابی شاخص‌های مشخصی را طی کند برای مثال باید جنس زمین، وضعیت اب‌های زیر زمینی و شیب آن، اقلیم و بافت و موقعیت آن نسبت به مراکز انسانی، کشاور زی، منابع آب، جاده‌ها و مراکز مسکونی مشخص شود.
وی با اشاره به اینکه پسماند صنعتی و ویژه از حساسیت بالایی برخوردار است گفت: از طرف دیگر باید مشخص شود که به خاک، آب، هوا و محیط آسیب نمی‌زند و سازههایی که در این محیط انجام می‌شود نیز باید استاندارد بوده و ارزیابی محیطی شود.
داوران ارزیابی و پایش مستمر محیط زیست بر موضوع و گزارش دهی را اولویت اصلی دانست و تشریح کرد: استان قزوین به ویژه در منطقه بویین زهرا به زباله دانی تبدیل شده است که با توجه به تجربه منفی ما در سایت محمدآباد می‌توان گفت استان ما فاقد مدیریت حوزه زیست محیطی جامع و پایدار در زمینه‌های مختلف هوا، آب، خاک و پسماند است و از طرف دیگر این سوال مطرح می‌شود که تکلیف ۱۰ هکتار زمینی که در کنار سایت محمد آباد قرار دارد چه می‌شود؟
به گزارش خبرنگار مهر احداث سایت در نجم آباد شاید بتواند به ظاهر مشکل دفع پسماند صنعتی را برطرف کند اما با توجه به مشکلات محیطی منطقه بویین زهرا من جمله فرونشست زمین یا تالاب الله آباد به یقین استان و چه بسا زمین را با هزار و یک مشکل زیستی مواجه کند و در نهایت این مردم و زیست آن‌ها است که قربانی تصمیمات انسانی به ویژه نهادی که خود را حامی محیط زیست می‌داند می‌شود.
مدیران عالی استان در همین ابتدا باید با شفاف سازی ابعاد ایجاد این پروژه، پیوست‌های زیست محیطی آن را برای اطمینان خاطر مردم و فعالان زیست محیطی هرچه زودتر منتشر کنند و اگر پیوست زیست محیطی قانع کننده‌ای برای این پروژه وجود ندارد سریعاً دستور توقف پروژه صادر شود.