به گزارش خبرنگار مهر، راه آهن شلمچه بصره یکی از مهمترین طرحهای ترانزیتی غرب آسیا است. پروژهای که در صورت احداث میتواند شبکههای ریلی ایران و عراق را به یکدیگر متصل کرده و در آینده جز مهمی از راه ابریشم باشد.
راه آهن شلمچه بصره تنها ۳۲ کیلومتر طول داشته و در قالب این پروژه قرار است تا یک پل متحرک نیز روی شط العرب احداث شود. با این وجود در سالهای اخیر این طرح در دالانهای پیچ در پیچ سیاسی ایران و عراق گیر کرده و هنوز احداث نگشته است.
سال ۹۰ ایران شبکه ریلی خود را به مرز شلمچه رساند. پس از آن، روند اتصال راه آهن به عراق به دولت بعدی منتقل شد؛ لکن در ۱۰ سال گذشته گام مثبتی در عملیات اتصال ریلی دو کشور مشاهده نگردیده است.
این طرح در سالهای گذشته یکی از موضوعات مذاکرات بین مقامات دو کشور بوده است. پروژه مذکور از بلندپایهترین مقامات سیاسی در سطح رئیس جمهور و نخست وزیر تا ردههای پایینتر مطرح شده و هربار طرف عراقی قول مجوز شروع عملیات عمرانی را داده، لکن در سطح اجرایی به وعدههای خود عمل ننموده است.
پس از دیدار رئیس جمهور ایران و نخست وزیر عراق در تابستان سال جاری، سید ابراهیم رئیسی با وعده تسریع ساخت این پروژه گفت: «اراده ایران و عراق توسعه کریدور ریلی و ارتباط شلمچه با بصره است که با دستور نخست وزیر این کشور قرار است به سرعت انجام شود و این موضوع با پیگیری وزیران مربوطه در ایران و عراق به سرعت دنبال میشود.» با این حال عراق از آن موقع تاکنون حتی از تحویل اراضی به سرمایه گذار و پیمانکار ایرانی جهت شروع کار امتناع ورزیده است.
پس از آنکه در ماه گذشته رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی در سفری ویژه به عراق، راه آهن شلمچه بصره را در دستور کار خود قرار داد، امیدها برای احداث این خط ریلی مجدداً زنده شد، چرا که از نظر کارشناسان، وی با توجه به سابقه خود در کسوت معاون اقتصادی در سپاه پاسداران قدرت چانه زنی بالاتری در عراق نسبت به وزرای پیشین دارد.
رستم قاسمی پس از این سفر گفت: «طلسم سالها تفاهمنامه و مذاکره شکسته شد. این توافقنامه (جدید) دارای یک زمانبندی مشخصی بوده و یکی از بندهای آن این است که طی یک ماه آینده عملاً عملیات اجرایی شروع خواهد شد.» وی همچنین افزود: «در یک ماه آینده بناست که نیروهای متخصص در دو سوی پل برای شروع عملیات مطالعاتی و اجرایی مستقر شوند.»
هم اکنون یک ماه از سفر وزیر راه به عراق میگذرد. در این راستا هنوز خبری از شروع عملیات و ورود افراد و تجهیزات ایرانی به عراق جهت احداث راه آهن شلمچه-بصره منتشر نشده است. باید دید آیا وعده زمانی قاسمی در رابطه با احداث این راه آهن عملیاتی میشود یا کلاف گره خورده راه آهن شلمچه-بصره توسط وزیر جدید نیز باز شدنی نیست.
این پروژه محل نگرانی جدی آمریکا در خاورمیانه است و این رژیم از نفوذ خود در دولت عراق برای جلوگیری از اجرای آن استفاده میکند. لازم به ذکر است که این خط ریلی منافع اقتصادی زیادی برای هر دو کشور به همراه خواهد داشت؛ خصوصاً آنکه اقتصاد عراق در چرخه صادرات نفت قفل شده و درآمدهای ترانزیتی کریدور شرق-غرب میتواند راه تنفس جدیدی برای مردم و دولت این کشور باشد.