خبرگزاری مهر - گروه استانها- سمیه نوری: استان کرمانشاه با ۳۷۱ کیلومتر مرز مشترک با ۲ بخش کرد و عرب نشین کشور عراق و داشتن پنج مرز رسمی و یک بازارچه، سالانه حدود نیمی از کل صادرات کالاهای غیر نفتی کشور ایران را به عراق را به خود اختصاص می‌دهد.
سرپل‌ذهاب یکی از شهرستان‌های مهم استان کرمانشاه است که در غرب استان کرمانشاه واقع شده و بیش از ۹۰ هزار نفر جمعیت و ۴۸ کیلومتر مرز با کشور عراق دارد.
شغل اصلی مردم سرپل ذهاب کشاورزی و دامداری است و فراورده‌ها و محصولات کشاورزی شهرستان نیز شامل گندم، جو، برنج و بنشن، کنجد، گیاهان علوفه‌ای، ذرت، انواع تره بار، سیب، گلابی، انار، انگور و انجیر است.
یکی از موقعیت‌های قابل توجه شهرستان سرپل ذهاب که از اهمیت بسیار زیادی برخورد است وجود مرز تیله‌کو بوده که به لحاظ پتانسیل‌های تجاری و ظرفیت‌های صادراتی برای استفاده از موقعیت‌های آن مورد توجه بیشتر مسئولین قرار گیرد.
طبق گزارشات و پیگیری‌های گذشته مهر در خصوص موافقت‌های عراق برای بازگشایی مرز تیله‌کو و بررسی وضعیت معیشت و اشتغال مردم سرپل ذهاب که در گرو بازگشایی این مرز بوده حالا با انتصاب استاندار جدید استان کرمانشاه طی یک ماه گذشته اخیر به دنبال بررسی و پیگیری نحوه روند پیشرفت و تصمیمات جدید برای باز گشایی مرز تیله‌کو است.
چشم انتظاری مردم سرپل ذهاب برای تحقق وعده‌های فراموش شده
خبرگزاری مهر از سال گذشته در گزارشی با عنوان «وضعیت معیشت و اشتغال مردم سرپل‌ذهاب در گرو بازگشایی مرز تیله‌کو» پیگیر بازگشایی مجدد این مرز و بازگرداندن رونق به اشتغال و معیشت مرزنشینان سرپر ذهابی بود.
رحمان مرادی مرزنشین سرپل ذهابی از بازگشت رونق به زندگی مردم با باز شدن مرز تیله‌کو می‌گوید و اظهار می‌کند: مرز رسمی تیله‌کو ظرفیتی بزرگ برای خارج کردن منطقه محروم سرپل ذهاب از شر معضلاتی همچون بیکاری، فقر و محرومیت است.
وی ادامه داد: مردم مظلوم سرپل ذهاب که سال‌ها زیر آتش رژیم بعث مقاومت کردند، پس از زلزله سال ۹۶ برای تأمین معیشت‌شان با مشکل مواجه هستند و رونق از معیشت آنها افتاده است.
این مرزنشین سرپل ذهابی گفت: بارها در طی این سال‌ها وعده بازگشایی مرز تیله‌کو به مردم سرپل ذهاب داده شده اما متأسفانه در میدان عمل هیچکدام از وعده‌های مسئولین دولت قبل محقق نشده است.
وی با انتقاد از قول‌های نمایشی و عملی نشده در دولت قبل در خصوص بازگشایی مرز تیله‌کو، گفت: آخرین بار در نوروز ۱۴۰۰ استاندار وقت کرمانشاه از موافقت کشور عراق برای بازگشایی مرز تیله‌کو خبر داد و گفت به زودی تیمی برای بررسی بازگشایی این مرز تشکیل می‌شود که تا پایان فعالیت ایشان در کرمانشاه این اتفاق رخ نداد و پیگیری نشد.
مرادی خاطرنشان کرد: پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم و اقداماتی برای عملی شدن وعده‌ها، مردم مرز نشین سرپل ذهاب بار دیگر امید بازگشایی مرز تیله‌کو و بازارچه این مرز در دلشان سر زد و منتظر اقدام جهادی دولت آقای رئیسی برای بازگشت رونق به معیشت‌شان هستند.
وی در پایان ابراز امیدواری کرد: با توجه به روحیه‌ای که از دولت سیزدهم مشاهده شده منتظریم مسئولین دولت سیزدهم، وعده‌های عملی نشده دولت قبل را عملی کنند.
سید ابراهیم رئیسی در گفتگوی تلویزیونی با مردم استان کرمانشاه که در ایام انتخابات از شبکه استانی زاگرس پخش شد، اظهار کرد: استان کرمانشاه می‌تواند با بهره‌برداری از ارتباطات و مرز مشترک با کشور عراق کار اقتصادی کشور را جلو برده و با برقراری مسیر ریلی علاوه بر مسیر هوایی و جاده‌ای این استان با کشور عراق، صادرات به این کشور و تردد مردم و زائرین را فعال‌تر و آسان‌تر کند.
وی افزود: مشکلات مرزنشینان و مسائل اقتصادی آنان باید در تصمیمات اقتصادی لحاظ شود، بازارچه‌های مرزی می‌توانند فعال کننده و سامانده انتقال کالا به آن سوی مرزها باشند و این کار امکان پذیر است.
بهمن امیری مقدم استاندار کرمانشاه در نشست ویژه بررسی مشکلات مرزی سرپل ذهاب، با اشاره به نقش مؤثر سرپل ذهاب به واسطه بازگشایی مرز تیله‌کو برای ایجاد اشتغال پایدار، توسعه صادرات و مبادلات تجاری و رونق معیشت مرز نشینان، اظهار کرد: بر اساس مکاتبه دریافتی از وزارت امور خارجه، وزارت دارایی و اقتصادی اقلیم کردستان عراق با ایجاد گمرک در بازارچه مرزی تیله‌کو که مقدمه‌ای برای بازگشایی این مرز و آغاز تبادلات تجاری خواهد بود، موافقت کرده است.
تکمیل زیرساخت گمرکی مرز تیله‌کو گامی رو به جلو برای بازگشایی
وی افزود: بازگشایی کامل مرز تیله‌کو به عنوان یکی از مطالبات جدی مردم منطقه سرپل ذهاب و با تکمیل زیرساخت‌های گمرکی در سفر رسمی عراق پیگیری شده که با موافقت اعلام شده برای بازگشایی این مرز به‌عنوان یکی از اهرم‌های مهم در ایجاد اشتغال یک گام رو به جلو برداشته شده که به زودی وارد فاز عملیاتی می‌شود.
استاندار کرمانشاه با تاکید بر اهمیت بازگشایی کامل مرز تیله‌کو، تصریح کرد: ایجاد بازارچه‌های مرزی تیله‌کو به دلیل موقعیت‌های مناسب سرپل‌ذهاب در رونق اقتصادی منطقه و ایجاد اشتغال باید هرچه سریع‌تر پیگیری و از فرصت‌های بهینه برای گسترش مبادلات تجاری و افزایش درآمدزایی مردم در کنار اشتغال پایدار استفاده شود.
امیر مقدم بیان کرد: با راه اندازی بازارچه‌های مرزی در این منطقه بار ترافیکی مرز پرویزخان به عنوان یکی از مرزهای مهم صادراتی و دروازه بزرگ تجاری کشور که به نوعی شاهراه اقتصادی است را می کاهد و در انجام فعالیت‌های تجاری تسهیل و تسریع در مرزهای استان کرمانشاه صورت می‌گیرد.
وی با اشاره به تراکم جمعیتی مناسب مرزنشینان و حضور فعالان اقتصادی و تجاری در این منطقه و لزوم بازگشایی هرچه سریع‌تر آن، افزود: بدون شک مرز تیله‌کو در شهرستان سرپل ذهاب که مرز مشترک با منطقه گرمیان اقلیم کردستان عراق را دارد می‌تواند باعث گسترش فعالیت‌های اقتصادی و تجاری بین ایران و عراق شود.
وی تاکید کرد: اجرای تفاهم‌های صورت گرفته بین استان کرمانشاه و استان‌های مرزی عراق امری بسیار مهم بوده که در سفرهای آتی و در دیدار با هیأت‌های عراقی این موضوع را با رویکرد توسعه و تعمیق بیش از پیش در سطح روابط و همکاری‌های بین کرمانشاه و استان‌های مرزی عراق پیگیری می‌شود.
آمادگی زیرساخت‌های لازم در مرز تیله‌کو
بهزاد باباخانی مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: بازارچه مرزی تیله‌کو در شهرستان سرپل ذهاب طی چندسال گذشته به دلیل اختلاف نظر از جانب کشور عراق بازگشایی نشد.
وی افزود: در حال حاضر تمام زیر ساخت‌های لازم برای راه اندازی و بازگشایی مرز تیله کو در حوزه‌های مورد نیاز آماده برای انجام انجام معاملات تجاری و اقتصادی است.
مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری کرمانشاه با بیان اینکه امسال تصمیمات برای بازگشایی این مرز به طور جدی‌تری در حال پیگیری است، تصریح کرد: با پیگیری‌های استاندار جدید استان کرمانشاه و دستور وزیر اقتصاد اقلیم کردستان برای عملیاتی کردن این طرح دیداری که در روزهای آینده بین طرفین انجام برنامه ریزی شده است و پیش بینی می‌شود که در صورت توافقات اولیه اقدامات بازگشایی این مرز به طور قطعی آغاز شود.
باباخانی ادامه داد: این اقدام نه تنها باعث اشتغال برای مردم سرپل ذهاب شده و بلکه سبب توسعه اقتصادی و افزایش تمایل برای تجارت برای واردات کالا از طریق مرزهای استان کرمانشاه می‌شود.
مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری کرمانشاه، تاکید کرد: در صورت بازگشایی این مرز می‌توان بازارچه تیله کو را به عنوان پشتیبانی برای صادرات و واردات مرز پرویزخان در فصول پرکار تلقی کرد تا از حجم ترافیک مرز پرویز خان کاسته شود.
وی بیان کرد: وضعیت کولبری یا تجارت مرزنشینان در سه مرز شیخ صله، شوشمی و تیله کو وجود دارد که در صورت بازگشایی بازارچه مرزی تیله کو شرایط بهتری برای تجارت با فاصله ۲۰ کیلومتر از مرز ایجاد خواهد شد.
تقویت رابطه ایران و عراق در گرو بازگشایی مرز تیله کو
نورالدین فرزادی پور در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: با توجه به اینکه از گذشته اختلاف نظراتی بین اقلیم و دولت مرکزی بوده هماهنگی‌ها در مرز عراق تا به حال به سرانجام نرسیده بود.
وی افزود: شهرستان سرپل ذهاب زیر ساخت‌های لازم در مرز تیله کو را برای شروع فعالیت‌های مرزی و بازارچه‌های آن را فراهم کرده و آمادگی کافی و لازم را برای بازگشایی این مرز دارد.
فرماندار سرپل ذهاب تصریح کرد: یکی از فرصت‌های مناسب اقتصادی در شهرستان‌های مرزی، وجود مرز مشترک و بازارچه‌های مرزی بوده که در صورت به کار گیری این ظرفیت‌ها مردم آن منطقه می‌توانند در راستای اشتغالزایی از مزایای آن بهره‌مند شوند.
وی تاکید کرد: در صورت بازگشایی این مرز برای بهبود زیر ساخت‌ها در برنامه‌های مطالعاتی مورد توجه قرار خواهد گرفت، ضمن اینکه بازگشایی و پیشرفت مرز تیله کو به دلیل حسن همجواری باعث تقویت رابطه بین ۲ کشور شده و تبادل تجارت و بازرگانی و در نهایت توسعه اشتغال برای هر ۲ کشور راه به همراه دارد که همین امر موجب تبدیل تهدیدها به فرصت می‌شود.
آمادگی اداره گمرک برای حضور و فعالیت در مرز تیله کو علی رغم کمبود نیرو
بختیار رحمان پور در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن تأیید موقعیت مناسب مرز تیله کو برای تجارت و ایجاد بازارچه‌های مرزی، اظهار کرد: تا کنون زیر ساخت‌هایی در این مرز برای راه اندازی بازارچه‌های آن آماده شده که شرایط را برای شروع فعالیت در حوزه گمرکات فراهم کرده است.
وی افزود: با وجود کمبود نیرو در بخش گمرک استان کرمانشاه اما این اداره با حداقل نیرو هم توان انجام و پیگیری در این مرز را دارد و در صورت بالا رفتن حجم معاملات و پیشرفت این مرز مسئولان قطعاً برای کمبود نیرو تصمیمات جدی‌تری صورت می‌گیرد.
مدیرکل گمرکات استان کرمانشاه تصریح کرد: استان کرمانشاه پنج مرز رسمی با بازارچه‌های فعال را دارد که در صورت راه اندازی مرز تیله کو، مرزهای رسمی استان کرمانشاه به ۶ مرز فعال در استان کرمانشاه می‌رسد.