خبرگزاری مهر، گروه استانها- مریم شریفی: مردم استان گلستان از همان روزهای آغازین نهضت رهبر کبیر انقلاب در کنار امام خود قرار گرفتند و نقش بسیار ویژه‌ای در پیروزی انقلاب اسلامی ایفا کردند.
به گواه تاریخ مردم گرگان و گلستان فعلی مثل تمامی شهرهای بزرگ ایران به میدان آمدند و حماسه‌های بزرگی خلق کردند تا آنجا که تاریخ نگار برجسته کشور می‌گوید با تلاش مردم شجاع و بیدار منطقه، انقلاب اسلامی در گرگان یک روز زودتر از شهرهای دیگر در روز ۲۱ بهمن به پیروزی رسید.
با «غلامرضا خارکوهی» تاریخ نگار برجسته گرگانی به گفتگو نشستیم تا از حال و هوای روزهای انقلاب در گلستان بیشتر بشنویم.
*مردم استان گلستان از چه زمانی به جریان انقلاب پیوستند و وارد مبارزات سیاسی شدند؟
از همان سال ۱۳۴۱ که امام خمینی نهضت خود را آغاز کرد، مردم منطقه به تدریج آگاه شدند و به نهضت امام پیوستند و با پخش اطلاعیه و تشکیل جلسات در محافل مخفی اعتراض خود را به حکومت شاه اعلام می‌کردند.
روحانیان، دانشجویان، کشاورزان، کسبه و همه اقشار هر کدام به یک شکل اعتراض خود را ابراز می‌کردند، اما در سال ۵۷ مخصوصاً نیمه دوم سال ۵۷ با باز شدن مدارس و دانشگاه‌ها اعتراض‌ها شکل علنی‌تری به خود گرفت.
مردم همه روزه در گرگان و شهرهای اطراف با برگزاری راهپیمایی و مجالس سخرانی از رژیم انتقاد کرده و با تعطیل کردن کارها و تحصن امور رژیم را مختل می‌کردند.
*برخورد مأموران با مردمی که به سیاست‌های شاه انتقاد می‌کردند چطور بود؟
یک خفقان شدید اسرائیلی و مغولی در کشور حاکم بود و مردم حتی حق نداشتند به فرماندار، بخشدار و حتی مأموران کوچک نظام انتقاد کنند.
به طور مثال در سال ۱۳۵۱ یکی از روستاییان به بخشدار گرگان اعتراض کرد و به واسطه این انتقاد، مأموران ساواک برای او پرونده امنیتی تشکیل دادند و نمونه‌ای در همان سال ۱۳۵۱ مربوط به یک راننده تاکسی است که در تاکسی خود در حضور مسافرش از گرانی‌ها انتقاد کرده بود و برای او هم به همین واسطه پرونده امنیتی تشکیل می‌دهند.
*چند مورد از اوج جنایاتی که مأموران شهربانی و ساواک در منطقه مرتکب شدند را بگویید؟
مأموران سفاک رژیم حتی به زن باردار هم رحم نکردند و شکمش را دریده و جنین را خارج کردند مأموران ساواک جنایات بزرگی در منطقه مرتکب شدند، در ۲۰ بهمن ۵۷، شاه دوستان با حمایت عوامل رژیم با چوب و چماق و اسلحه منازل مردم را غارت کردند، به حمام زنانه حمله‌ور شده و حرمت‌شکنی کردند و حتی به زن باردار هم رحم نکردند و شکمش را دریده و جنینش را بیرون کشیدند.
در ۱۹ بهمن ۵۷ مأموران شهربانی تعداد ۷۰ مغازه را آتش زده و کسب و کار ملت را نابود کردند.
مأموران سفاک شاه، «غلامرضا اسدی» معلم مبارزه بندرگزی را به شهادت رساندند و وقتی مردم روستای گز در مراسم بزرگداشت این شهید بزرگوار به سیاست‌های شاه معترض شدند به آنها حمله‌ور شده و ۱۰ نفر از مردم را شهید کردند و این تنها چند نمونه از جنایات وحشیانه آن هاست.
علاوه بر این دو طول حکومت ۵۷ ساله پهلوی هزاران نفر از مردم گرگان و دشت توسط مأموران رژیم بازداشت، شکنجه و تبعید شدند و اراضی کشاورزی مردم منطقه غارت شد.
*چند نمونه از روزهای تاریخ سازی که توسط مردم گلستان رقم خورد را نام ببرید؟
راهپیمایی چند ده هزار نفری مردم در روزهای اول و دوم آبان ۱۳۵۸، واقعه حماسی پنجم آذر گرگان، واقعه تاریخی ۱۲ دی گالیکش و شهادت غلامرضا اسدی در ۱۳ دی ۵۷ و شهادت مردم در روستای گز در ۱۶ دی ۵۷، تحصن بازاریان گرگان و انتقام سخت مردم از مأموران شهربانی در ۲۱ بهمن ۵۷، چند نمونه از روزهای تاریخ ساز و پر افتخار مردم شهیدپرور استان گلستان است.
*در مورد بزرگترین واقعه حماسی استان گلستان (پنج آذر) توضیح دهید؟
در روز پنجم آذر ۵۷ که بزرگترین واقعه تاریخی گلستان است، تعداد ۳۰ تا ۵۰ هزار نفر از مردم برای دفاع از حرم امام رضا (ع) در اما مزاده عبدالله گرگان تجمع کردند اما مأموران ژاندارمری و شهربانی مردم را به خاک و خون کشیدند و ۱۴ نفر از هم‌وطنان ما را شهید و بیش از ۲۰۰ نفر را به‌شدت مجروح کردند.
به دنبال این واقعه از ۱۱ محرم ۵۷ جلسات مساجد تبدیل به محافل سیاسی شد به طوری که تمام نوحه‌ها و دسته‌های عزاداری رنگ و بوی سیاسی گرفت و مردم گلستان سیاسی‌ترین محرم تاریخ ایران را در سال ۵۷ در کشور رقم زدند.
*در مورد تحصن‌هایی که در گرگان اتفاق افتاد توضیح دهید؟
در تاریخ نهم بهمن ۵۷ بود که عوامل رژیم و طرف‌داران آن به مغازه‌های مردم حمله کردند و با دزدی و آتش کشیدن مغازه‌ها در دل مردم ترس ایجاد کردند، به همین دلیل بازاریان روزها مغازه‌ها را می‌بستند و از ۶ عصر تا ۶ صبح مغازه‌های خود را باز می‌کردند.
در همان روزها یک تحصن بزرگ ۲۰ هزار نفری مردم گرگان مقابل بیمارستان پنج آذر داشتند و خواستار محاکمه رئیس شهربانی، فرماندار و افسران خونخوار ساواک شدند.
*در واقعه دوازدهم دی گالیکش چه اتفاقی افتاد؟
در روز ۱۲ دی ۵۷ عده‌ای از شاه دوستان با تحریک عوامل رژیم به شهر گالیکش حمله‌ور شدند اما مردم گنبد به کمک مردم گالیکش آمدند و در مقابل چماق‌داران ایستادند و اجازه ندادند آنها به شهر وارد شوند، اما هنگامی که مردم گنبد سوار بر ماشین‌های خود شدند تا به شهرشان برگردند، مأموران ژاندارمری خودروهای مردم را به گلوله بستند و تعداد هفت نفر از مردم گنبد را شهید و ۵۰ نفر را زخمی کردند و ۵ آذر دومی را خلق کردند.
*از روز پیروزی انقلاب و شادی مردم در روزهای آغازین انقلاب بگویید؟
در روز ۲۱ بهمن ماه مردم گرگان به شهربانی گرگان حمله کردند، تعداد ۱۶ نفر از پاسبان‌های شهربانی را در انتقام به شهادت رساندن مردم و به آتش کشیدن کسب و کار ملت به قتل رساندند و با این کار خود تیر خلاص را به پیکر نظام شاهی وارد کردند.
در واقع انقلاب اسلامی در گرگان در روز بیست و یکم بهمن ماه و یک روز جلوتر از کل کشور به پیروزی رسید و این امر اتفاق نادری در کل مبارزات مردم ایران است.