خبرگزاری مهر – گروه استانها: در سال ۱۳۸۷ ساخت سه واحد پالایشگاهی در شهرستان‌های خاتم، میبد و ابرکوه به تصویب رسید که به دلیل مشکلات زیرساختی ساخت و نبود سرمایه گذار و تحریم‌ها ساخت این واحدها در شهرستان‌های خاتم و میبد منتفی شد و در دولت یازدهم و دوازدهم مورد پیگیری قرار نگرفت.
تنها واحد پالایشگاهی مورد پیگیری استان در شهرستان ابرکوه است که مراحلی از آن طی شده و در حال حاضر در انتظار دریافت مجوزهای زیست محیطی است و دولت توسط شرکت‌های زیرمجموعه به فروش سهام این کارخانه پرداخت، مسئله‌ای که با استقبال گسترده مردم مواجه شد و سهام این کارخانه را خریداری کردند.
اما این طرح همان سال به دلایل مختلف متوقف شد. عدم شفاف سازی مسئولان، جلوگیری از ورود سرمایه گذار خارجی به کشور و اختلافات شرکت‌های سرمایه گذار سبب شد تا کار همچنان نیمه تمام بماند.
قرار بود این واحد در زمینی به مساحت ۱۰۰ هکتار و با هزینه‌ای بیش از هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان راه اندازی شود و با پیگیری مسئولان استان و شهرستان، سرانجام مجوز این کارخانه توسط وزیر نفت صادر شد.
پیگیری ساخت پالایشگاه ابرکوه
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری یزد درباره ساخت واحدهای پالایشگاهی در استان به خبرنگار مهر گفت: در سال ۱۳۸۷ ساخت سه واحد پالایشگاهی در شهرستان‌های خاتم، میبد و ابرکوه به تصویب رسید که ساخت این واحدها در شهرستان‌های میبد و خاتم متنفی اما در شهرستان ابرکوه دنبال شد.
سیدمسعود عظیمی ادامه داد: واحد پالایشگاهی شهرستان ابرکوه واحد تبدیل گاز مایع به میعانات نفتی است که طی این مرحله آب تولید می‌شود و واحدی پاک، کارآفرین و استراتژیک است که آلودگی به همراه ندارد.
وی اظهار داشت: در هر حال نگرانی بابت وضعیت آلایندگی آن وجود ندارد زیرا یکی از تولیدات این واحد پالایشگاهی، آب است.
تولید آب در این واحد و عدم نیاز آبی جدید
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری یزد درباره نیاز آبی واحدهای پالایشگاهی و کمبود آب در استان تاکید کرد: با توجه به اینکه عنوان شد تولید این واحد پالایشگاهی آب است، نگرانی از تأمین آب وجود ندارد زیرا نیازی به آب ندارد.
وی افزود: اداره کل محیط زیست استان پاسخ استعلام را داده و پاسخ سازمان محیط زیست کشور هم به این استعلام مثبت بوده و قرار است با مدیریت شهرستان با انتخاب پیمانکار آغاز شود.
حمایت سازمان صمت برای رفع موانع تولید
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان یزد نیز درباره راه اندازی واحد پالایشگاهی ابرکوه به خبرنگار مهر گفت: مجوز فعالیت این واحد از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت صادر شده و خوراک آن را نیز تأمین خواهیم کرد و در مسیر هر گاه مشکلی پیش آید در قالب کارگروه‌های مختلف نسبت به رفع آن اقدام خواهد شد.
محمدرضا علمدار یزدی درباره آغاز به کار واحد نیز بیان کرد: با توجه به مجوز صادر شده دارنده پروانه فعالیت مجاز است که نسبت به ایجاد واحد اقدام کند و سرمایه مورد نیاز را نیز تأمین کند که گاهی شاهد تأمین این سرمایه از محل سرمایه‌های خرد مردمی هستیم.
وی ادامه داد: سازمان صمت از هیچ حمایتی در روند فعالیت این واحد دریغ نخواهد کرد و در کنار استانداری به عنوان واحد نظارتی و حاکمیتی عمل کرده و نسبت به رفع موانع تولید اقدام خواهد کرد.
علمدار یزدی بیان کرد: دارنده جواز فعالیت باید نسبت به انتخاب پیمانکار و شروع کار با فراهم کردن زیرساخت‌های لازم اقدام و شرایط را برای تولید فراهم کند.
تاریخچه GTL ابرکوه
یکی از خبرگزاری‌ها در سال ۹۸ در خبری اعلام کرده بود که طلسم پالایشگاه جی‌تی‌ال ابرکوه شکسته شد. واحد جی. تی. ال ابرکوه، در واقع پالایشگاه نفت و گازی است که دو سال پیش از آغاز عملیات ایجاد آن، سخن به میان آمده اما تاکنون پیشرفتی نداشته است.
سرنوشت طرح مذکور که در زمینی به مساحت ۱۰۰ هکتار پیش‌بینی شده و حتی با تشکیل شرکت تعاونی و فروش سهام برای سرمایه گذاری آن برنامه ریزی شد، همچنان در ابهام است.
در دولت قبل شاهد ورود سرمایه گذار جدید به این پروژه بودیم چرا که مجوز ورود سرمایه‌گذار خارجی از کشور ترکیه مربوط به سال ۹۲ با وجود دو دوره تمدید و تأمین نشدن منابع داخلی، باطل شد.
پالایشگاه GTL ابرکوه با هدف تولید بنزین و گازوئیل از خط لوله ۵۶ اینچ سراسری ایجاد می‌شود. در آخرین نشست مربوط به این پروژه در دولت قبل سرمایه مورد نیاز برای راه‌اندازی GTL بالغ بر ۱,۵۰۰ میلیارد تومان برای تولید روزانه ۱۰ هزار بشکه بنزین و گازوئیل، اعلام شد.
البته در دولت سیزدهم هم جلسه‌ای در این باره تشکیل شد که تلاش‌های خبرنگار مهر برای دریافت جزئیات آن از معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری یزد به نتیجه نرسید.
سرمایه‌گذار جدید با هدف تغییر محصول شرکت GTL و تولید یکی از محصولات حوزه پتروشیمی، وارد میدان شده و اعلام کرده که سرمایه مورد نیاز را تأمین می‌کند و نیاز به ورود سرمایه گذار خارجی نیست.
سرمایه‌های سهامداران پالایشگاه ابرکوه همچنان چشم انتظار
هم‌اکنون بخشی از سرمایه‌های مردم ابرکوه که با هدف خرید سهام شرکت تعاونی جی‌تی‌ال اقدام به این کار کرده‌اند، به نام شرکت تعاونی فراگیر سرو قامت است و شرکت مذکور مالک ۱۵ درصد از سهام پالایشگاه GTL است.
شاید روند ساخت پالایشگاه ابرکوه به درازا کشیده و امیدواریم زودتر به نتیجه برسد اما امید می‌رود که با بهره برداری از این واحد، دیگر آلودگی ناشی از فعالیت واحدهای پالایشگاهی و نفتی گریبانگیر استان آلوده یزد نشود، البته گفته شده که واحد ابرکوه آلودگی ایجاد نمی‌کند.
میبد و خاتم مکان مناسبی برای استقرار پالایشگاه نبود
اما قطعاً به نتیجه نرسیدن مجوز دو پالایشگاه شهرستان‌های میبد و خاتم بسیار امیدوار کننده است زیرا شهرستان میبد در حال حاضر با وجود صنایع آلاینده در زمره شهرهای بسیار آلوده قرار دارد و ایجاد واحد پالایشگاه، خطری جدی برای محیط زیست این شهرستان به حساب می‌آمد.
از سوی دیگر شهرستان خاتم به عنوان قطب کشاورزی استان، هیچ سنخیتی با صنایع پالایشگاهی ندارد و اگر این واحد در خاتم راه اندازی می‌شد چه بسا که آینده کشاورزی این شهرستان هم در معرض تهدید قرار می‌گرفت.
به نظر می‌رسد بهترین فرصت ایجاد صنعت در شهرستان خاتم، ایجاد صنایع فرآوری محصولات کشاورزی است که همواره مورد غفلت واقع شده است.
در مجموع استان یزد هنوز در معرض آلودگی ناشی از فعالیت‌های واحدهای پالایشگاهی و نفتی قرار نگرفته و امیدواریم این اتفاق هرگز رخ ندهد.