خبرگزاری مهر، گروه استانها - محمد حسین عابدی: مناسب سازی شهرها برای زندگی معلولان مدت‌ها است که در دست فراموشی سپرده شده است سال‌ها فعالان حوزه بهزیستی و توان بخشی به دنبال تحقق این موضوع بودند اما کمترین همراهی با آنها از سوی دستگاه‌های اجرایی و خدماتی نشد تا به گفته مسئولان انجمن‌های وابسته به معلولان ۲۱ شهر استان سمنان به شهرهایی دشوار برای زندگی معلولان تبدیل شوند.
شرایط در برخی شهرها مانند شاهرود، دامغان و سمنان که حتی برای افراد توانمند هم دشوار است پیاده روهایی که اصلاً همسطح نیستند مغازه‌هایی که حتی پیاده روی مقابل شأن را هم تغییر داده‌اند و هر مدلی که می‌خواهند سطح ایجاد کرده‌اند تقاطع‌هایی که اصلاً معلوم نیست خودروها از کجا می‌آیند و گردش به راست‌هایی که در عین قرمز بودن چراغ تردد، کار هر لحظه‌ای خودروها است پس یک معلول باید چطور در این شهرها زندگی کند؟ در شهرهای این استان حتی خودروها در هنگام چراغ قرمز به چپ هم می‌پیچند!!
شهرهایی که زندگی در آنها دشوار است
یک فعال حقوق معلولان با بیان اینکه با ارتباطی که با انجمن‌ها و ان جی اوهای شهرهای استان سمنان داریم متوجه شده‌ایم که هیچکدام از شهرهای ما مناسب معلولان نیستند، گفت: این مشکل در شهرهای کوچک ما مانند امیرآباد، میامی، دیباج و… حتی بدتر هم است زیرا شهرداری‌ها آنقدر اعتباراتی ندارند که بتوانند مثلاً پیاده راه‌ها را همسطح کنند و این دشواری‌های زندگی معلولان را بیشتر هم کرده است.
مصطفی یحیایی با بیان اینکه سطوح خیابان‌ها و معابر ما مملو از موانع هستند که برای ما نیز دشواری‌هایی پدید می‌آورند چه برسد به معلولان، بیان کرد: عجیب‌تر اینجا است که کارگروه متناسب سازی که باید ماهانه جلسه تشکیل دهد در استان سمنان اگر اشتباه نکنم از ابتدای سال یک بار و در شهرستان‌ها نهایتاً دو بار تشکیل جلسه داده باشد.
مشکلات ۱۳ هزار معلول استان سمنان
مدیرکل بهزیستی استان سمنان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن تأیید مشکلات معلولان و با بیان اینکه ۱۳ هزار و ۲۶۵ نفر معلول در استان و در سازمان بهزیستی پرونده دارند، گفت: ما در استان پرونده نزدیک به چهار هزار و ۸۰۰ معلول را فقط در بخش معلولیت حرکتی و جسمی ثبت کرده‌ایم همچنین در این استان یک هزار و ۶۹۶ نفر معلول بینایی شامل نابینا و کم بینا داریم که نیاز است معابر و در کل سطح رفاه زندگی اجتماعی آنان بهبود پیدا کند.
علیرضا ایزد پور با بیان اینکه دو هزار و ۹۲۱ نفر معلول ذهنی که بعضاً با معلولیت‌های بسیار شدید روبرو هستند و یک هزار و ۷۰۳ نفر معلول شنوایی در کنار یک هزار و ۵۳۲ نفر معلول اعصاب و روان در استان سمنان شناسایی شده‌اند، تاکید داشت: بسیاری از این افراد به خصوص معلولان جسمی حرکتی و همچنین نابینایان ما کار می‌کنند مانند ما زندگی می‌کنند و درآمد دارند اما همیشه با مشکل تردد تا محل کار، دانشگاه، خانه و تأمین مایحتاج شأن روبرو هستند.
وی با بیان اینکه خدماتی مانند دسترس پذیری و مناسب سازی محیط زندگی و خودرو برای افراد دارای معلولیت توسط بهزیستی استان سمنان انجام می‌شود و برای مثال در نیم سال نخست ۱۴۰۰ توانسته‌ایم شاهد ارائه خدمات به ۱۵۶ نفر در استان باشیم اما به شدت نیاز است که خیران در این زمینه ورود کنند، افزود: ۲۴ دفتر امور مراکز توانبخشی روزانه و توان پزشکی نیز در استان برای معلولان خدمات ارائه می‌کند اما نیاز است که دستگاه‌های اجرایی و خدماتی بیشتر به مقوله مناسب سازی زندگی این افراد دقت داشته باشند.
یک سوم معابر استان سمنان مناسب هستند
مدیرکل بهزیستی استان سمنان همچنین با بیان اینکه در بهترین حالت ۳۵ درصد معابر برای جامعه هدف مناسب‌سازی شده است، گفت: متأسفانه فقط نیمی از دستگاه‌های اجرایی استان مناسب‌سازی معابر را رعایت کردند که انتظار ما از دستگاه‌های دیگر به مراتب بیشتر است.
ایزد پور با بیان اینکه در شهر مناسب معلولان همه افراد باید از خدمات عمومی بهره‌مند شوند، تصریح کرد: علیرغم تلاش‌های صورت گرفته برای مناسب‌سازی اماکن عمومی شاهد اجرای ناقص و عدم اجرای صحیح آن توسط پیمانکاران هستیم که دستگاه‌های نظارتی و دولتی همچنین قوه قضائیه می‌تواند در ارائه خدمات به جامعه هدف و اجرای قانون حمایت از افراد دارای معلولیت نقش مهم ایفا کند.
وی بابیان اینکه در جشنواره شهید رجایی از یک هزار امتیاز ۵۰ امتیاز به مناسب‌سازی اماکن اختصاص داده‌شده است، افزود: تنها نیمی از دستگاه‌های اجرایی استان سمنان مناسب‌سازی معابر را رعایت کردند علاوه بر معابر مناسب‌سازی منازل مسکونی افراد معلول نیز در دست اقدام قرار دارد و طی ۹ ماهه سال جاری ۲۰۰ مورد منزل افراد تحت حمایت بهزیستی استان مناسب‌سازی شده که این روند تداوم خواهد داشت.
مناسب سازی مد نظر قرار گیرد!
سرپرست معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار سمنان چندی قبل به مناسبت هفته معلول در نشست جامعه توان‌خواهان، نابینایان و ناشنوایان استان اعلام کرد مناسب‌سازی برای معلولان، در قانون پیش‌بینی شده و از وظایف قانونی شهرداری‌ها است که باید به صورت ویژه مدنظر قرار گیرد همچنین مشکلات و موانع مطرح شده توسط نمایندگان جامعه نابینایان، ناشنوایان و معلولان، به طور جدی در سطح ملی و استان پیگیری می‌شود تا به زودی شاهد نتایج خوبی در این زمینه باشیم.
احمد ریواده در آن نشست همچنین با بیان اینکه بهزیستی برای رسیدگی بهتر به امور این عزیزان نیازمند یاری و مساعدت است، اظهار کرد: مطالبه گری در حوزه رسیدگی به مشکلات ناشنوایان، نابینایان و معلولان امری حائز اهمیت است.
صحبت‌های معاون استاندار سمنان عجیب است وی به نحوی صحبت می‌کند که گویا مخاطبانش یعنی جامعه معلولان و توان خواهان مسئولیت اجرای قانون و وظایف شهرداری را دارند و می‌بایست رسالت خودشان را درست انجام می‌دادند. ریواده همچنین بیان می‌کند که مطالبه گری حائز اهمیت است گو اینکه اصلاً حضور نمایندگان در استانداری سمنان خود یک مطالبه گری است و اگر قرار باشد به آن اهمیت داد امروز می‌بایست حداقل یک نشست در این زمینه برگزار می‌شد اما چنین امری صورت نگرفته است و این مشت نمونه خروار از رفتار مسئولان استانی در قبال معلولان محسوب می‌شود.
فاصله تا مناسب سازی
دیگر فعال بخش معلولان که خود بخش روابط عمومی خیریه‌ای را نیز می‌گرداند در گفتگو با خبرنگار مهر، مناسب سازی معابر فقط به رفع موانع و صاف کردن پیاده روها محدود نمی‌شود بلکه فاکتورهای بسیاری دارد که از جمله آنها می‌توان به نور شدید یا بر عکس نور اندک، آلودگی‌های صوتی و نوری به خصوص برای سالمندان و کم بینایان، موانع فیزیکی برای ویلچرها و… اشاره کرد حتی استقرار یک تابلوی پرنور تبلیغاتی گاهی یک مانع برای معلول محسوب می‌شود اما اصلاً کسی در استان سمنان حتی در سطح مسئولان و تصمیم سازان ما هم نمی‌دانند که چنین مواردی هم در زندگی یک معلول می‌تواند مخل باشد چه برسد به مردم عادی؛
الهه نوری با بیان اینکه در مناسب سازی البته فقط مقصود معلولان نیستند بلکه سالمندان هم مد نظر قرار دارند، بیان کرد: به جرأت می‌توان گفت حتی ۱۰ درصد از ادارات ما در استان سمنان هم رمپ مخصوص بالا رفتن افراد معلول و سالمند را ندارد و این فاجعه است چرا که جمعیت استان روز به روز رو به سالمندی می‌گذارد و در آینده خیلی خیلی نزدیک به مشکل برخواهیم خورد. از سوی دیگر درک درستی از شرایط استاندارد زندگی برای یک معلول وجود ندارد و این باعث شده که مثلاً در شهر سمنان حتی یک امکان تردد عمومی برای معلولان وجود نداشته باشند در حالی که این قشر مانند ما کار کرده و حقوق می‌گیرند و توان پرداخت هر روز کرایه آژانس را ندارند.
وی با بیان اینکه فاصله ما تا مناسب سازی بسیار است و دلیل آن هم این است که ما اهمیتی به معلولان نمی‌دهیم، افزود: چند بار شده که از یک معلول دعوت شود در جلسات شهرداری‌ها و شورای ترافیک و مناسب سازی و… حضور پیدا کند؟ چند بار شده که یک معلول درک شود که با چه دشواری‌هایی روبرو است؟ لذا تا زمانی که این نوع نگاه در استان وجود دارد هرگز به شهرهای مناسب زندگی معلولان نمی‌رسیم.
معلولان باید درک شوند
این فعال بخش معلولان با بیان اینکه معلولان تا درک نشوند نمی‌توان برایشان کاری کرد، گفت: وقتی درکی از معلولیت وجود ندارد می‌شود شهری مانند شاهرود که میلیون‌ها تومان صرف موزائیک های زرد رنگ شیار دار معلولان شد اما همگی اشتباه نصب شدند اولاً این موزائیک ها باید در ۳۰ سانتی متری دیوار نصب شوند که معلول بتواند هر چند قم یک بار دیوار را لمس کند اما از آنجا که ملاک را زیبایی و قرینه قرار داده‌اند و یک نفر متخصص هم نبوده که این نکته را گوشزد کند این موزائیک ها همگی ۵۰ تا یک متر از دیوار فاصله دارند ثانیاً وقتی به هر تقاطعی می‌رسند قطع می‌شوند پیاده رو چون از خیابان بلند تر است یک پله ایجاد می‌کند دوباره آن سمت پیاده رو ادامه پیدا می‌کند! اینها یعنی اقداماتی که همان بهتر است هرگز انجام نشوند.
نوری می‌افزاید: به این دلیل می‌گویم که این قبیل کارها اصلاً انجام نشوند که فردا روز مسئولان در باد همین طرح‌های اشتباه و غلط نخوابند و فکر نکنند که کارهایی را برای معلولان انجام داده و نیازی نیست که باز هم به این کارها ادامه بدهند متأسفانه اگر مسئولیت در شهرهای ما با مسئولیت پذیری همراه بود امروز باید تمام این موزائیک های ویژه معلولان در شاهرود و دیگر نقاط استان کنده می‌شد و دوباره فرش می‌شد چرا که همه شأن اشتباه نصب شده‌اند و این یعنی درکی درباره معلولیت در استان وجود ندارد که هیچ حتی یک نفر هم پیدا نشده که نظر یک کارشناس و یک معلول را درباره آن حتی بشنود!
در نهایت باید دید که سرنوشت شهرهای استان سمنان و ماجرای بهسازی و متناسب سازی معابر برای معلولان به کجا می‌رسد در آخرین آمارها بهزیستی اعلام کرد که در بهترین حالت ۳۵ درصد از معابر استان بهسازی شده‌اند که البته با توضیحات معلولان و همچنین افرادی که در این زمینه فعالیت دارند مشخص است آن ۳۵ درصد هم بیشتر از روی رفع تکلیف و به بدترین شکل انجام پذیرفته تا نشان دهد توان کارشناسی درستی در این استان برای ساماندهی امور ویژه معلولان وجود ندارد.