حمید رضا نعیمی داور سومین جشنواره استانی تئاتر ماه «وتار» کردستان در حاشیه برگزاری این رویداد هنری در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: بسیار خوشحالم که تئاتر کردستان همچنان زنده است و هنرمندان کردستانی دغدغه فرهنگی خود را حفظ کرده اند و با تمام سختی‌های پیش رو ناامید نشده‌اند.
وی رسالت تشکل‌ها و مسئولین فرهنگی همچون حوزه هنری را بسترسازی شرایط فعالیت‌های هنری عنوان کرد و افزود: می دانم که فراهم سازی این بسترها چه کار سختی است اما مدیران و مسئولان آمده اند که کار سخت بکنند و اگر پذیرش مسئولیت کار آسانی بود هرکسی می‌توانست مسئول شود.
نعیمی ادامه داد: در کنار تلاش مسئولین، کار تئاتر آدم‌هایی می‌خواهد که بسیار سخت‌کوش و سخت‌جان باشند که از نارسایی‌ها و تمام مشکلاتی که وجود دارد نترسند وکارخود را به درستی انجام دهند.
این مدرس هنرهایی نمایشی تصریح کرد: اینکه جشنواره تئاتر «وتار» از جشنواره نمایشنامه نویسی که سال‌ها پیش این افتخار را داشته ام که در آن حضور داشته باشم به بخش صحنه و اجرا رسیده است اقدام ارزشمندی است اما امیدوارم که همچنان بخش نمایشنامه به دلیل اهمیت آن به صورت جدی دنبال شود.
وی در خصوص این جشنواره و دیگر جشنواره‌های برگزار شده هنرهای نمایشی اظهار کرد: مثل همیشه مشکل اصلی نمایش‌های ارائه شده به حوزه متن بر می‌گردد.
نعیمی افزود: ما در عرصه هنرهای نمایشی، بازیگران درخشانی داریم در سطح استان و کشور، کارگردانان و طراحان بسیار خلاقی داریم اما در حوزه متن بسیار مشکل داریم و این جمله تکراری است و اینقدر تکراری که هر کجا می‌رویم می‌گوئیم ما در حوزه سینما و تئاتر مشکل نمایشنامه و مشکل فیلمنامه داریم.
نعیمی در ادامه سخنان خود گفت: متأسفانه به دلیل تعیین خط مش‌های غیر استاندارد و گاهاً غیر کارشناسی، محدودیت‌هایی برای نویسندگان ایجاد کرده ایم که نتوانسته ایم از درام نویسان بسیار توانمندی که داریم استفاده کنیم.
این نمایشنامه نویس خاطرنشان کرد: یک نویسنده یعنی کسی که دارای دیدگاه است، مؤلف است و اتفاقاً از زاویه دید خودش نسبت به یک موضوع که می‌تواند یک نارسایی اجتماعی، روانی، سیاسی و یا اقتصادی باشد را ببیند و سپس با نگاه و ادبیات خود و فرمی که در اثر دارد آن را به ما بدهد و ما از طریق جهان متن به جهان اجرا برسیم.
وی تأکید گرد: باید به نویسنده‌ها پر و بال داده شود و به آنها اجازه بدهیم که راحت بنویسند و از تعریف چارچوب‌هایی که نویسنده را خسته کرده و نتوانند و نخواهند که بنویسند به شدت پرهیز کنیم.
وی اجرای متون تکراری در بسیاری از جشنواره‌ها را ناشی از همین موضوع دانست و گفت: هرچند درام و نمایشنامه از نوشته‌هایی است که مدام باید تکرار شود اما این خاصیت و ویژگی نمایشنامه است.
نعیمی افزود: فیلمنامه یک بار نوشته می‌شود و یک بار ساخته می‌شود اما نمایشنامه یک بار نوشته می‌شود و ممکن است صد بار اجرا بشود اما اگر به نویسندگان در قالب قوانین مشخص و استاندار آزادی بدهیم شاهد آثاری نو با موضوعات روز خواهیم بود.
وی استان کردستان را سرشار از داستان‌ها و موضوعات بومی و تاریخی عنوان کرد و گفت: وقتی با این پتانسیل غنی از میان قصه‌ها، تاریخ، شخصیت‌ها و مفاخر ملی خودمان تئاتر نسازیم در حق نسل جدید که در مورد آنها اطلاع ندارند به نظر من به هنر تئاتر و نسل جدید و آینده جفا کرده ایم.
وی با اشاره به موضوع کولبری به عنوان یک مسئله ملی که حاصل توجه هنرمندان به آن بوده است گفت: در کنار این موضوع که همچون یک زخم بر دل و جان همه ما نشسته ده‌ها مورد دیگر وجود دارد که می‌توان در موردشان نوشت همچون مسئله طلاق، بیکاری، اختلافات خانوادگی و بسیاری موضوعات دیگر که الان در جامعه کردنشین ما یک مسئله است و باید راجع به آنها حرف بزنیم.
نعیمی ادامه داد: در هیچ کجای قانون اشاره نشده است که ما نباید نمایشنامه سیاسی بنویسیم و کار سیاسی بکنیم و این اشکال دارد بلکه یک سری ضوابط را مشخص کرده اند که بر اساس آن ضوابط می‌توانیم کار سیاسی بکنیم. همین الان اگر شما نمایشنامه مکبث یا نمایشنامه ریچارد سوم شکسپیر را اجرا بکنید یک نمایشنامه سیاسی را روی صحنه برده اید بنابراین کار سیاسی کردن و نمایشنامه سیاسی را کار کردن بر اساس ضوابط تعریف شده هیچ مشکلی ندارد.
در حق نویسندگان و نمایشنامه نویسان ایرانی جفا می‌شود
وی با اظهار امیدواری نسبت به فعالیت هنرمندان با موضوعات مختلف افزود: من فکر می‌کنم در حق نویسنده ایرانی به طور کلی داریم جفا می‌کنیم و این تنها مختص به نویسنده کردستانی نیست در سطح کشور با این مشکل مواجه هستیم.
این نویسنده و کارگردان تئاتر ادامه داد: ما الان یک موضوعی را داریم در تهران دنبال می‌کنیم که دلیل صدور این همه مجوز برای نمایشنامه‌های خارجی جهت اجرا چیست؟
وی گفت: متأسفانه دوستانی که مسئولیت دارند و در شورای نظارت، نمایشنامه‌های ایرانی را خیلی بی رحمانه رد می‌کنند. یعنی یک نمایشنامه با نویسنده ایرانی کنار می‌رود و یک نمایشنامه تند و صریح اما با نویسنده خارجی و ترجمه شده به راحتی اجازه اجرا پیدا می‌کند و همین باعث شده است که نمایشنامه نویسان کشورمان در حوزه نوشتن پیشرفت لازم را پیدا نکنند.
نعیمی از حوزه هنری کردستان درخواست کرد که در دبیرخانه این جشنواره یک بانک نمایشنامه تأسیس کند و همزمان شروع به خرید کتاب‌های منتشر شده در حوزه تئاتر و نمایشنامه‌های تألیفی و اقتباسی در حوزه تئاتر کند و حتی نمایشنامه‌های چاپ نشده نویسندگان را گردآوری و سپس با اجازه نویسنده این منابع را در اختیار کارگردانان و متقاضیان حضور در جشنواره قرار دهد.
وی در خصوص حضور جوانان در عرصه کارگردانی نیز گفت: بالاخره باید از یک جایی شروع کرد و این ترس فرو بریزد و شک ندارم جوانانی که جسارت ورود به یک جشنواره را پیدا می‌کنند نباید توقع کسب جایزه هم داشته باشند و از نگرفتن جایزه ناراحت بشوند و همچنین اگر هم جایزه‌ای را کسب کنند نباید مغرور شده و همه چیز را تمام شده بدانند.
وی جشنواره‌ها را یک فرصت برای جمع شدن اهالی تئاتر دور هم و کسب دانش و تجربه عنوان کرد و ادامه داد: جایزه تا یک روز بعد از جشنواره در ذهن است و بعد از جایزه دیگر کسی به آن فکر نمی‌کند چون در کشور ما جوایز بی ارزش هستند در حالی که در کشورهای دیگر اینگونه نیست. کسی که اسکار می‌گیرد جایزه کن را می‌برد تازه یک اعتباری را به دست آورده است که بیشتر دیده می‌شود و بازار کار ایجاد می‌شود. اما در اینجا جوایز اینقدر بی ارزش هستند که وقتی شما بالاترین جایزه را هم گرفتید هیچ تأثیری در زندگی هنرمند ندارد و متأسفانه نه کار هنرمند و نه شغل هنرمند را تضمین می‌کند.
تئاتر به معنای سخت کار کردن و جنگیدن برای رسیدن به آرامش است
وی تئاتر کار کردن را به معنای سخت کار کردن دانست و گفت: اگر این فرصت به جوانان داده شده که در این عرصه حضور یابند باید قدر آن را بدانند چون در هیچ کجای دنیا این فرصت به شما داده نمی‌شود که صرفاً با داشتن یک مدرک و علاقه وارد عرصه تئاتر بشوید ابتدا باید عضویت شما در سندیکای مربوطه به ثبت برسد و خودت را ثابت کنی و سپس بر اساس پشتوانه این سندیکا به صورت مرحله‌ای پا به عرصه تئاتر بگذارید.
وی ادامه داد: متأسفانه الان در مملکت ما حساب و کتابی وجود ندارد هرکسی می‌تواند نویسنده بشود، هرکسی می‌تواند کارگردان بشود، هر کسی می‌تواند بازیگر بشود، هر آموزشگاهی به خودش اجازه می‌دهد هنرجو بپذیرد و هنرجو تربیت بکند، بدون مشخص بودن استاد و شرح درس و خیلی مسائل دیگر، لذا جوانان از این فرصت باید بهترین استفاده را بکنند.
نعیمی افزود: در زمان ما در دهه ۷۰ تنها جایی که می‌توانستیم تئاتر کار کنیم جشنواره‌ها بود. سالنی در تهران نبود تئاتر شهر یک نمایش داشت. سنگلج تئاتر اجرا نمی‌شد. سالن وحدت کاملاً تعطیل بود و ما عملاً مانده بودیم برای کار کردن اما الان بهترین فرصت برای جوانان فراهم شده تا کسب تجربه و دانش کنند.
داور جشنواره «وتار» خطاب به مسئولین استان کردستان گفت: هنرمندان کردستانی، هنرمندانی درد کشیده هستند که با فداکاری برای ترویج فرهنگ و هنر از خودشان و زندگیشان می‌گذرند لذا از مسئولین این استان خواهشمندم زمینه هرچه بیشتر کار و فعالیت را برای هنرمندان این دیار فراهم کنند.
نعیمی هنرمندان را سفیران فرهنگی مسئولین و دولت عنوان کرد و گفت: اگر می‌خواهیم مردم از لحاظ فرهنگی رشد کنند باید هنر در تمامی بخش‌ها فعال باشد و برگزاری اینچنین رویدادهایی یک غنیمت است.