خبرگزاری مهر، گروه استانها-فاطمه زیراچی: طی ماه گذشته بار دیگر رعایت نکردن برخی نکات اصولی ایمنی در مرکز تجاری شهر و دردانه بازار بیرجند حادثه آفرید. بار دیگر آتش سوزی در قلب تجاری مرکز استان کانون توجه شد و تیترهای رسانه‌ها را به نام خود تنظیم کرد.
هنوز مدتی از آخرین حادثه آتش سوزی در این بازار نگذشته بود که بار دیگر سهل انگاری و … حادثه‌ای رقم زد که اگر چه خسارت جانی در برنداشت اما می‌تواند حاوی پیام‌ها و هشدارهای بسیار باشد.
گاه برخی کسبه ایمن بودن بازار را بر هم زده و سبب بروز حوادث می‌شوند. استفاده از وسایل غیر استاندارد، مسقف کردن غیر اصولی، تهویه نامناسب و … در کنار غیر هم سطح بودن محل بازار با معابر حاشیه بازار، انبارها و محل‌های کسب قدیمی، معابر تنگ و باریک و… دست به دست هم داده‌اند تا محل کسب و قلب تجاری مرکز استان ایمنی مناسبی نداشته باشد.
ایمنی بازار زیر تیغ
ایمنی بازار بیرجند بارها مورد بحث و گفتگو قرار گرفته و هر بار برای افزایش ایمنی نسخه‌هایی پیچیده شده است اما تا این نسخه‌ها درمانگری کنند انگار راه طولانی در پیش است.
راهی بازار می‌شویم تا این بار ایمنی نبض اقتصادی شهر را از نزدیک زیر ذره بین خبرنگاری قرار دهیم.
بازار مسقف است و طبق گفته‌ها ایمنی آن گرچه طی سال‌های گذشته روند رو به رشد داشته اما هنوز هم از ایمنی بسیار اندکی برخوردار است و کوچک‌ترین حادثه می‌تواند فاجعه‌ای در پی داشته باشد.
در قلب تجاری مرکز استان هر چند نام و نشان از پلاسکو و سازه‌های تجاری غول پیکر و چندین طبقه به چشم نمی‌آید اما سازه‌های قدیمی در بافت قدیم و جدید بازار خود جای تأمل و بحث دارد.
اما آنچه که در این مجموعه تجاری دست به دست هم داده و نبض تپنده مرکز اقتصادی شهر را ناایمن کرده است طبق گفته تجار و کسبه بخشی به خود کسبه بر می‌گردد و توپ برخی ضعف‌ها و کم کاری‌ها هم به سازمان متولی بازار بر می‌گردد.
سرنخ ضعف‌های ایمنی بازار
بسیاری از کسبه برای گرم ساختن فضای محل کسب از تجهیزاتی استفاده می‌کنند که به شدت ایمنی پایینی دارند که یک جرقه کوچک آن می‌تواند فاجعه‌ای بزرگ رقم زند.
آنچه که در بازدید از مرکز مبادلات تجاری و اقتصادی استان به روی کاغذ خبر می‌نشیند و کمتر به چشم می‌آید نکات ایمنی و ایمن بودن فضای بازار است.
بازار قدیم و جدید بیرجند مسقف شده و اگر چه در برخی موارد مانند سرما و گرما و بارندگی‌ها و … کسبه و مشتریان را در امان نگه داشته است اما تهویه و رد و بدل شدن هوا به سختی انجام می‌شود و دید برای شناسایی محل حادثه وجود ندارد.
یکی از کسبه این را به خبرنگار مهر می‌گوید و می‌افزاید: بازار بیرجند ایمنی لازم را ندارند. اگر اتفاقی رخ دهد چندین و چند محل کسب با هم دچار خسارت می‌شوند و جمع شدن کسب‌های متفاوت در یک محل سبب می‌شود تا کار امداد رسانی هم با مشکل مواجه شود.
وی ادامه می‌دهد: سیستم‌های گرمایشی استفاده شده توسط برخی کسبه از ایمنی اندکی برخوردار است و همین سیستم‌های گرمایشی هم سالی یک حادثه را در پی دارند.
او که تمایلی به درج نامش ندارد با اشاره به برخی سیم‌ها و کابل‌های برق آویزان و غیر استاندارد در بیرون و داخل محل کسب می‌گوید: از کپسول آتش نشانی هم خبری نیست و کمتر کسبه درصدد تهیه آن بوده‌اند.
ایمن سازی غیراصولی
دیگر کسبه بازار هم در گفتگو با مهر می‌گوید: افزایش ضریب ایمنی بازار نیاز به آموزش دارد. برخی کپسول آتش نشانی دارند اما نمی‌دانند چطور با آن کار کنند.
احمدی گفت: حتی برخی کسبه نمی‌دانند چه ضعف‌هایی دارند تا برای افزایش ایمنی در صدد رفع آن برآیند.
وی بیان می‌کند: برخی با همان روش‌های قدیمی اقدام به ایجاد گرما و سرما در محل کسب می‌کنند و برخی بدون توجه به نکات ایمنی رشته سیم‌های برق را جابجا کرده و استفاده می‌کنند.
به گفته وی اگر چه مسقف بودن بازار فوایدی هم دارد که یکی از آن در امان ماندن از سرما و گرما است و سبب کاهش آفتاب سوختگی و یا در امان ماندن از باران و برف است اما اگر حادثه‌ای رخ دهد امکان تهویه وجود ندارد و می‌طلبد تا کسبه برای تهویه مناسب هم فکری کنند.
به گفته وی در هنگام بارندگی از معابر فرعی و مسیرهای ورودی و خروجی بازار حجمی از آب باران به سبب غیر هم سطح بودن بازار با معبر خیابان راهی بازار پی شود و شاهد آب‌گرفتگی معابر فرعی و محل کسب هستیم.
وی ادامه می‌دهد کمتر نام و نشان از شیر آب به چشم می‌آید و اگر آتش سوزی رخ دهد با فاجعه برای مهار آتش روبرو می‌شویم. او به خانه‌های قدیمی و ناایمن پشت بازار که برخی تبدیل به انبار شده‌اند هم اشاره می‌کند و می‌گوید: زیرساخت‌های ایمنی بازار بسیار ضعیف است.
گوشزد ضعف‌ها و بی توجهی کسبه
رئیس سازمان آتش نشانی بیرجند در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به کم و کاست های بسیار برای ایمن بودن بازار بیرجند، ایمنی بازار را بسیار پایین می‌داند و می‌افزاید: محور بسیاری از جلسات و گفتگو ها چه با کسبه و چه با شهرداری ایمن سازی بازار بیرجند بوده است و اگر چه برخی نهادهای متولی مانند آب و برق اقداماتی مانند جمع‌آوری برخی سیم‌های برق آویزان و یا تعبیه شیر آب را انجام داده‌اند اما باز هم برای افزایش ضریب ایمنی نیاز به کار بیشتر است و اقدامات انجام شده جوابگوی معضلات و کمبودها نیست.
به گفته علیرضا حسینی بازید ها چندین بار به صورت رندمی از محل کسب کسبه بازار انجام شده و مواردی که باید رعایت کنند به آن‌ها گوشزد شده است.
وی ادامه می‌دهد: اما متأسفانه تعداد اندکی که آن هم گویا از سر اجبار بوده نکات مربوط به افزایش ایمنی را رعایت کرده‌اند.
وی از ایمنی پایین بازار بیرجند و مسقف کردن غیر استاندارد می‌گوید و می‌افزاید: مسقف کردن غیر استاندارد بازار بیرجند و برخی محل‌های کسب بازار سبب توسعه حریق و کاهش دید برای شناسایی محل حادثه می‌شود.
به گفته وی اخطارهای بسیاری هم در این باره به کسبه داده شده است که متأسفانه کمتر کسی به آن توجه می‌کند.
تهویه نامناسب
رئیس سازمان آتش نشانی بیرجند می‌افزاید: تهویه بسیاری از محل‌های کسب هم نامناسب است و در زمان حادثه دود سیاه و غلیظ ناشی از آتش سوزی فجایعی به بار می‌آورد. همچنین برخی کسبه تجهیزات گرمایشی غیر استانداری دارند که می‌خواهیم آن را بروز رسانی کنند و با سرمایه گذاری اندک از نابودی حجم بسیاری از سرمایه‌ها جلوگیری کنند.
حسینی بیان می‌کند: همچنین شناسایی کانون حریق با مسقف شدن غیر استاندارد محل کسب بسیار سخت شده است و کار امداد رسانی را با وقفه مواجه می‌سازد. بنابراین مسقف کردن شرایطی دارد که باید رعایت شود.