به گزارش خبرنگار مهر، اختتامیه شانزدهمین دوره جشنواره بین المللی شعر فجر با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی امروز چهارشنبه ۴ اسفند از ساعت ۱۸:۳۰ در تالار وحدت برگزار شد.
محمدرضا روزبه، افشین اعلا، ناصر فیض، علیرضا قزوه، عبدالجبار کاکائی، علی محمد مؤدب، سید احمد میرزاده، یوسفعلی میرشکاک، قربان ولیئی اعضای هیئت علمی این جشنوراه را تشکیل می‌دهند.
قربان ولیئی، دبیر علمی شانزدهمین جشنواره شعر فجر و یکی از اعضای هیئت داوران به نمایندگی از این هیئت برای جمع بندی گزارشی از این جشنواره گفت: زبان نامیدن است و نام‌ها گونه وجود ذهنی اند که آدمی را از حقیقت دور می‌کنند؛ شعر هرچند بر بنیاد زبان می‌رویید، تهاجمی سازمان یافته است که با هدف و برای آفرینش زبانی که تقربی احساسی است شناختی را پدید آورد.
وی افزود: شاعران این سرزمین طریقتی شاعرانه برای رسیدن به معرفت هستی به و جود آورده‌اند؛ اما آیا شعر امروز میراث دار وفاداری بوده است یا دوران شکوهمند شعر به پایان رسیده است؟
دبیر علمی شانزدهمین جشنواره شعر فجر گفت: خوشبختانه علی رغم تمام مشکلات اقتصادی هنوز هم کتاب در دست مردم است؛ آنقدر که می‌توان گفت در سرزمینی که بنیاد آن شعر است هیچ گاه این چراغ خاموش نمی‌شود.
وی افزود: جشنواره شعر فجر برای زنده نگه داشتن شعر گام بر می‌دارد و به شانزدهمین دوره خود رسیده است، در جشنواره امسال حدود ۴ هزار کتاب بررسی شد و پس از بررسی کتب در سه بخش شعر بزرگسال با ۲ هزار و ۱۱۰ کتاب در سه گروه کلاسیک با ۹۲۰ اثر شعر نو، شعر محاوره با ۹۱ اثر؛ شعر کودک و نوجوان با ۳۷۶ اثر و در بخش درباره شعر با ۱۴۴ اثر نظرات هیئت داوران به شرح زیر است:
در بخش شعر بزرگسال با گونه همسانی در زبان و فرم و محتوا رو به رو هستیم که با ذات هنر در تعارض است.
در حوزه کودک و نوجوان علاوه بر این مشکل با کاهش کمی آثار به ویژه در گروه نوجوان مواجهه هستیم که اگر به آن توجه نشود در ساحت ابداع و نشر پیامدهایی ناگوار داریم.
در حوزه درباره شعر به رقم چند اثر در عرصه پژوهش چندان غنی نیستم.
امیدواریم که با همت شاعران در سال‌های آینده کارنامه درخشان‌تری در حوزه شعر فجر رقم بخورد.
شعر انقلاب به دلیل ریشه در امتداد سنت پایدار است
یاسر احمدوند، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم گفت: مقام معظم رهبری در پیامی برای درگذشت قیصر امین پور درگذشت این شاعر را برای خود خسارت بار نامیدند و اظهار کردند که مسیر قیصر امین پور برای دستیابی به قله‌های ارجمند شعر به همت شاگردان او باید طی شود.
وی افزود: شعر و ادبیات انقلاب بزرگانی را از دست داده است، بزرگان کم نظیم آفرینندگان هنر و آفرینش گران ادبیات و هنر که نامشان در تاریخ ادبیات این کشور پایدار است.
احمدوند گفت: این جشنواره و تلاش‌هایی از این دست برای پیمودن راه این بزرگان و استمرار این حرکت فرهنگی باید مؤثر باشد بنابراین هر تلاشی در جهت تقویت ادبیات متعالی که ریشه در فرهنگ غنی این سرزمین است باید انجام شود.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: در زمان انقلاب سه گفتمان در کشور وجود داشت یک گفتمان لیبرال دموکرات بود که با نگاه به آزادی بود، گفتمان سوسیالیستی و مارکسیستی نگاه دیگری بود که با توجه به خلق و کارگر و از این دست واژگان در جریان بود و جریان دیگری ایدئولوژی بود که برخورد آنها با یکدیگر در تاریخ ادبیات وجود دارد.
وی افزود: جریان ادبی که به تدریج غلبه پیدا کرد جریان مردمی بود که در امتداد سنت ادبی کشور بود و با مضامین دینی و ظلم ستیزی ماندگار شد که با شروع جنگ تحمیلی در منظر هنرمندان قرار گرفت و عرصه بروز اشعار فاخر شد؛ شعر انقلاب و ادبیات انقلاب به دلیل پیوستگی مردمی و ریشه در امتداد سنت ادبی ایران پایدار است.
احمدوند گفت: ادبیات انقلاب، ادبیات جنگ نیست بلکه ادبیات جهاد است آنچه که با جهاد و به خصوص جهاد نفس گره بخورد ماندگار است؛ ادبیات انقلاب اسلامی جهادگران با نفس بودند و آفرینندگان جهان بدون دیو و اهریمن بودند.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: در این جشنواره تلاش شد آثار با توجه کامل مورد ارزیابی قرار گیرد؛ با تأکیدات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی امیدواریم شتاب بیشتری در حوزه ادبیات داستانی و شعر داشته باشیم و اثر عمومی و اجتماعی در حوزه ادبیات ایجاد شود البته وزارت فرهنگ و ارشاد نیز باید حضور فعالی در ادبیات داشته باشد.
منتخبان بخش شعر کودک و نوجوان جشنواره شعر فجر
هیئت داوران بخش شعر کودک و نوجوان و درباره شعر عبارتند از: حمید هنرجو، محمود اکرامی فر، محمدرضا پریدخت، سید علی میرافضلی
محمد اله یاری فومنی، علی رمضانی، قربان ولیعی و نمایندگان شعر کودک و نوجوان در این بخش از مراسم از منتخبان بخش شعر کودک و نوجوان تقدیر کردند.
مهدی مردانی نویسنده کتاب «سکوت به زبان مادری» به عنوان تنها برگزیده بخش کودک و نوجوان اعلام شد.
در بخش نامزدهای بخش درباره شعر از سجاد آیدن لو نویسنده کتاب «آذربایجان و شاهنامه» و همچنین از وحید عیدگاه طرقبه ای تقدیر شد.
برگزیدگان بخش بین المللی شانزدهمین جشنواره شعر فجر
قربان ولیعی، علیرضا قزوه، و علی رمضانی با حضور در این بخش از منتخبان بخش بین الملل تقدیر کردند که در هفت دوره ابتدایی جشنواره این بخش به بررسی آثار ایرانی پرداخته بود اما از دوره هشتم به آثار بین المللی پرداخت و در شانزدهمین دوره نیز آثاری از هند افغانستان و تاجیکستان به مرحله نهایی رسیدند.
برگزیدگان این بخش به شرح زیر است:
عسکر رحیم نویسنده کتاب «آهنگ باد و باران» از کشور تاجیکستان
«ثما محشر» سروده محمد شریف سعیدی از افغانستان
«شیراز هند» سروده مهدی باقرخان از هند
در این بخش از مراسم علیرضا قزوه، شاعر با اشاره به اینکه شعر ما مانند موشک‌هایمان نقطه زن است و از همه هفت هنرها در جشنواره فجر شعر جلوتر است و این دهه انقلاب دهه کارهای بزرگ و سرودن حماسه‌های بلند از سوی شاعران است به شعرخوانی پرداخت.
در بخش بعدی این مراسم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، یاسر احمدوند و قربان ولیعی از سال‌ها فعالیت علی انسانی نویسنده کتاب «رخصت» که سروده‌هایی در حوزه ورزش زورخانه ای است تجلیل کردند همچنین این کتاب به عنوان اثر برگزیده در بخش شعر بزرگسال معرفی شد و نشان درجه یک هنری نیز به علی انسانی اعطا شد.
ادبیات فارسی هویت ملی ماست
اسماعیلی وزیر فرهنگ ارشاد اسلامی گفت: ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مقوله شعر به گونه دیگری توجه می‌کنیم. در همه حوزه‌های فرهنگی و هنری وظیفه ترویج و گسترش را بر عهده داریم اما حوزه شعر و ادبیات داستان متفاوتی دارد چراکه ادبیات فارسی یکی از مهمترین مسائل هویت ملی ما ایرانیان است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: در همین تاریخ پر فراز و نشیب ایران بعد از گذشت سه قرن از ورود اسلام عزیز مردم ایران در عین حالی که آمدند و با جان و دل اسلام را پذیرفتند، شکل مدنی و تمدنی به آموزه‌های اسلامی با دانش و تجربه و فرهیختگی ایرانیان به دوره درخشش تمدن اسلامی منجر شد و در عین حال زبان فارسی به عنوان زبان ایرانی احیا شد.
وی گفت: در اشعار ماندگار شاهنامه فردوسی این بازیابی به صورت کامل‌تری اتفاق افتاد و ایرانیان در عین تدین و پایبندی به اسلام و علاقه مندی به مکتب اهل بیت شعر و زبان ادبیات را به زبان فارسی برگزیدند و ترویج کردند، بزرگان بسیاری در قرن پنجم تا هفتم و تا به امروز درخشیدند.
اسماعیلی افزود: در همین دوره دولت صفوی که شاید اولین بار بود که یک دولت به نام ایران شکل گرفت علی رغم اینکه این دولت برخواسته از سرزمین قهرمان آذربایجان بود اما زبان رسمی آن فارسی بود بنابراین زبان فارسی به عنوان یک مؤلفه مهم در هویت ما ایرانیان نقش پررنگی دارد و آنچه که این نقش را پررنگ کرده است بیان زبان فارسی به همراه شعر است که از موهبت‌های ادبیات است. شعرای ما فلاسفه بزرگی بودند؛ امام عظیم الشان ما اشعار بلند را در قله حکمت و فلسفه و تفضیل دارند که با زبان شیوایی شروع به سرودن اشعار بلند کردند.
وی افزود: آمیختگی شعر و ادبیات با همه جهاد برتری ما نشان می‌دهد که جایگاه این موضوع در قوام هویت ملی ما بسیار مهم است ما نیز یکی از وظایف جدی که داریم ترویج این معناست البته کسی فکر نکند وقتی از زبان فارسی صحبت می‌کنیم بی توجهی به گویش‌های دیگر است بلکه همه این زبان‌ها گویش‌های ایران است اما زبان فارسی یک مؤلفه مشترک است
در بخش بعدی این مراسم محمد علی مجاهدی طی حکمی از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان دبیر دائمی دبیرخانه شعر آئینی انتخاب شد.
برگزیدگان بخش شعر بزرگسال در جشنواره شعر فجر
هیئت داوران در این بخش سعید بیابانکی، علی داوودی، محمد مهدی سیار، حمیدرضا شکاری، قادر طراوت پور، میلاد عرفانپور و محمد سعید میرزایی بودند
محمد علی مؤدب و علی رمضانی در این بخش از منتخبان بخش شعر بزرگسال تقدیر کردند.
در بخش شعر نو کتاب «سفر به خیر ناخدا» سروده رحمت حقی پور
و در بخش شعر بزرگسال در گروه محاوره و ترانه مهدی نوقبانی سراینده کتاب «رد زنجیرهای باز شده»
همچنین در بخش شعر بزرگسال گروه کلاسیک برگزیدگان مشترک سراینده اثر «آنی ماه» از انتشارات سوره مهر نوشته عالیه محرابی و علیرضا رجب علی زاده کاشانی سراینده «عید در تبعید» از انتشارات سوره مهر به عنوان برگزیده اعلام شدند.