خبرگزاری مهر - گروه استانها- مریم ساحلی: نان فانتزی از سال‌ها پیش به سفره مردم راه یافته است و فراهم بودن امکان بهره‌مندی و دسترسی آسان مردم به آن حقی است که نباید نادیده گرفته شود، اما متأسفانه اهالی گیلان از بهمن ماه امسال شاهد افزایش چشمگیر بهای این نوع نان بوده‌اند.
بی شک افزایش افسار گسیخته تورم به ویژه در سال‌های اخیر سبب عادی شدن گرانی‌های روزافزون در نظر مردم شده است اما بیش از دوبرابر شدن قیمت نان فانتزی این روزها آنها را با یک علامت سوال بزرگ مواجه کرد.
افزایش ۲۰۰ درصدی قیمت هر کیسه آرد
«حسین صدیق نژاد» یکی از نانوایان انزلی با اشاره به افزایش زیاد بهای نان فانتزی در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: من به پخت نان سنتی مشغولم اما به عنوان یک شهروند گاهی خریدار و مصرف کننده نان فانتزی هستم و مانند دیگران از افزایش زیاد قیمت نان حجیم گله‌مندم.
وی با بیان اینکه ۲ نوع آرد یارانه‌ای بین نانوایان کشور توزیع می‌شود، یادآور شد: پخت نان‌های بربری، لواش، سنگک و تافتون به وسیله هر دو نوع از آردهای مذکور صورت می‌گیرد اما برای پخت نان حجیم (فانتزی) فقط از آرد نوع ۲ استفاده می‌شود.
این شهروند افزود: متأسفانه مسئولان متولی آرد و نان گیلان پس از سفر ریاست جمهوری به این استان در تصمیمی، اختصاص آرد نوع دو به نان فانتزی را لغو کرده و بدین ترتیب قیمت آرد نان حجیم برای نانوایان این حوزه با بیش از ۲۰۰ درصد افزایش از کیسه‌ای ۶۰ هزار تومان به حدود ۲۰۰ هزار تومان رسید.
وی با بیان اینکه همین امر افزایش قیمت غیرمتعارف نان را به دنبال داشته و موجب گله و شکایت نانوایان و مصرف کنندگان شده است، ادامه داد: واقعیت این است که مردم نان ساندویچی ۱۰۰ گرمی را که قبلاً ۶۰۰ تومان می‌خریدند، هم اکنون باید در نانوایی ۱,۵۰۰ تومان و در سوپرمارکت‌ها ۲,۵۰۰ تومان تهیه کنند. این در حالی است که در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ همانند سال‌های قبل برای گندم دلار ۴۲۰۰ تومانی در نظر گرفته شده است.
صدیق نژاد تصریح کرد: بررسی‌هایی که داشتم نشان می‌دهد نانوایان نقاط دیگری از کشور نظیر تهران برای پخت نان حجیم از آرد نوع ۲ کیسه‌ای با قیمت ۷۰ هزار تومان برخوردارند، حال سوال اینجاست که چرا مردم گیلان از این خدمات دولت محروم هستند؟
نان یا شیرینی؟
«حسین مقراضی» رئیس اتحادیه نانوایان نان حجیم و نیمه حجیم شهرستان رشت و توابع درباره چگونگی افزایش قیمت نان فانتزی در گیلان به خبرنگار مهر گفت: قرار بوده در سال ۹۸ این افزایش قیمت اجرایی شود.
مقراضی با بیان اینکه مصوبه‌ای مبنی بر اینکه اگر در واحدی صنفی برای محصولات تولیدی نان، مواد افزودنی شکر کاربرد داشته باشد، اختصاص دادن آرد یارانه‌ای نوع ۲ به آن ممنوع است در این سال به استان ابلاغ شد، ادامه داد: در همان سال رسته شغلی شیرمال‌پزها که زیر مجموعه این اتحادیه هستند از چرخه دریافت آرد یارانه‌ای خارج و محروم شدند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه مقرر شد در مصوبات آتی تصمیمات متحده به اتحادیه ابلاغ و اجرایی شود، اظهار کرد: با توجه به تفاوت قیمت بالای آرد دولتی با بازار آزاد که بیش از ۲۰۰ هزار تومان است، متصدیان واحدهای صنفی این اتحادیه ناخواسته با جرم‌های مشهود در مراجع قضائی و جرم ناشناخته برای متصدی واحد صنفی روبرو می‌شدند که نتیجه اش پرونده‌های مفتوحی است که همچنان در شعبات بازپرسی دادگاه عمومی و کیفری در جریان است.
رئیس اتحادیه نانوایان نان حجیم و نیمه حجیم رشت و توابع با بیان اینکه تلاش شد با دانش و آگاهی اندک در مباحث حقوقی و کیفری زیر مجموعه این اتحادیه با مراجع ذیصلاح روبرو نشوند، افزود: در همین راستا درخواست آزاد سازی و ابطال آرد دولتی این صنف را از کارگروه آرد و نان استان تقاضا کردیم.
وی ادامه داد: بدین ترتیب طی استعلام اداره غله شهرستان رشت از اداره غله تهران این درخواست مورد موافقت قرار گرفت و بر مبنای وظایف محوله پیشنهاد قیمت جدید نان و ارائه آنالیز آن را تقدیم مقامات کردم که با اکثریت آرا تصمیم اعضای کارگروه مبنی بر تغییر آرد یارانه‌ای نوع ۲ به نوع ۳ مقرر و ابلاغ شد.
سو استفاده از یارانه‌ها
مقراضی اضافه کرد: دولت به ازای اختصاص هر ماه حداقل ۲۰۰ گونی آرد به هر واحد صنفی، در واقع ماهیانه بیش از ۴۰ میلیون تومان سوبسید به متصدی آن واحد صنفی نانوایی می‌پرداخت که در این بین بعضی افراد سود جو با استفاده از رانت فقط به دنبال اخذ پروانه کسب با سودای دریافت سهمیه آرد بودند.
وی با بیان اینکه هر کسی که از رانت بیشتری برخوردار بود، می‌توانست از سهمیه آرد بیشتری بهره مند شود، افزود: عده‌ای از نانوایان در این بین کاملاً مفقود بودند، چرا که نانوای اصیل فکرش تنها تولید نان بوده و به هیچیک از این موارد توجه‌ای ندارد با اجرای این مصوبه نانوایان اصلی باقی و افراد سودجو حذف می‌شوند.
مقراضی همچنین با اشاره به اینکه دولت تا کنون از این موضوع که موجب تضییع بیت المال و ایجاد رانت بوده، بسیار متضرر شده است، تأکید کرد: تا زمانی که آرد نوع یک و دو و سه و چهار و غیره وجود دارد مواردی نظیر رانت نیز وجود دارد و تنها راه فرار از بحران تک نرخی کردن قیمت آرد است.
وی درباره وضعیت افزایش بهای نان حجیم در دیگر استان‌های کشور اظهار بی اطلاعی کرد.
تغییر نوع آرد با مصوبه استانی
«رضا غلاملونیا» کارشناس سازمان جهاد کشاورزی گیلان درباره افزایش نرخ نان حجیم به خبرنگار مهر گفت: این افزایش بها به دو علت رخ داده است.
وی با بیان اینکه آردی که به نانوایان حجیم پز اختصاص می‌یافت از نوع یارانه‌ای دو بود که هم اکنون به آرد یارانه‌ای ۳ یعنی صنف و صنعت تغییر یافته است، ادامه داد: همین تغییر نوع سبب افزایش قیمت شده است.
غلاملونیا اضافه کرد: نان حجیم امسال با توجه به بالا رفتن سایر هزینه‌های تولیدکنندگان نان، هیچ گونه افزایش قیمتی نداشته از این رو به دنبال افزایش قیمت نان سنتی در گیلان، پس از انجام بررسی‌های کارشناسی در کارگروه‌های فرعی افزایش قیمت نان حجیم لحاظ شد.
وی با بیان اینکه تغییر نوع آرد نانوایان نان حجیم با مصوبه استانی انجام شده است، یادآور شد: تغییر نوع آرد یارانه‌ای ۲ به یارانه ۳ صنف و صنعت بر اساس دستورالعمل‌های کشوری مبنی بر تعلق نگرفتن آرد یارانه‌ای به شیرینی و محصولات غیر نانی انجام شده و این کار در برخی استانها اجرایی و در برخی استانها نیز در حال انجام است.
اجرای دستورالعمل‌ها
واقعیت این است که یارانه اختصاص یافته برای نان نباید صرف پخت و عرضه شیرینی شود و البته اجرای این امر مستلزم قانون‌مداری تولیدکنندگان نان حجیم و نظارت دقیق بر عملکرد آنها از سوی متولیان ذی‌ربط است نه اینکه مردم از نان حجیم با قیمت مناسب برخوردار نباشند و بیشتر از پیش زیر بار سنگین گرانی‌ها کمر خم کنند. بی‌تردید مردم با رواج رانت و سوءاستفاده در هیچ عرصه‌ای موافق نیستند و سالیان زیادی زخم ناسور این گونه سودجویی‌ها را بر پیکر نحیف معیشت خویش و اقتصاد کشور در سطح کلان، شاهد بوده‌اند اما باید پذیرفت که حذف یارانه‌ها و خالی کردن سفره مردم از هر نوع نان، راه حل مناسبی برای اصلاح نواقص متعدد موجود نیست.