مرصاد جعفری به خبرنگار مهر در خصوص تحویل سال ۱۴۰۱ با بیان اینکه از لحاظ نجومی لحظه تحویل سال، زمانی است که مرکز خورشید از دید ناظر زمینی در حرکت ظاهری سالانه خودش از نقطه اعتدال بهاری عبور می‌کند، گفت: امسال این لحظه یکشنبه ۲۹ اسفندماه ساعت ۱۹ و ۳ دقیقه و ۲۶ ثانیه رخ می‌دهد.
کارشناس نجوم با تاکید بر اینکه تقویم ایرانی یکی از دقیق‌ترین تقویم‌های جهان است و علت آن همزمانی شروع سال نو با یک پدیده نجومی است، گفت: در واقع تحویل سال، به نوعی تولد زمین محسوب می‌شود زیرا زمین یک دور کامل طی یکسال به دور ستاره‌اش چرخیده و آماده می‌شود تا چرخشی دیگر را به مدت ۳۶۵ روز آغاز کند.
جعفری افزود: در لحظه اعتدال بهاری طول روز و شب در سرتاسر زمین برابر است و در هر دو نیم کره زمین ۱۲ ساعت روز و ۱۲ ساعت شب خواهد بود.
لحظه سال تحویل؛ عبور ظاهری مرکز خورشید از نقطه اعتدال بهاری
نقطه اعتدال بهاری کجاست؟!
وی افزود: در حقیقت اعتدال بهاری از تلاقی دو دایره وسیع «استوای سماوی» (ادامه استوای زمین در آسمان با مرکزیت ناظر زمینی یا مرکز زمین) و «دایره البروج» (مسیر ظاهری حرکت خورشید در آسمان یا همان صفحه نداری زمین) که با هم زاویه ۲۳ و نیم درجه در آسمان می‌سازند، ایجاد می‌شود.
چرا روز یکم فروردین، فردای سال تحویل است؟
به گفته وی، مبدا سال جدید شمسی، سال تحویل است که همان لحظه عبور ظاهری مرکز خورشید از نقطه اعتدال بهاری است. هر زمان که لحظه سال تحویل بعد از نیمروز (ساعت ۱۲) باشد، فردای آن روز، یکم فروردین و روز اول سال جدید خواهد بود (همانند امسال) و زمانی که لحظه سال تحویل پیش از ظهر باشد (قبل از ساعت ۱۲)، همان روز یکم فروردین خواهد بود.
سال ۱۴۰۱؛ آغاز قرن جدید
جعفری با بیان اینکه عموم مردم به اشتباه، سال گذشته را پایان قرن می‌دانستند، گفت: در واقعیت امسال پایان قرن ۱۴ شمسی است و قرن جدید از اول فروردین ماه ۱۴۰۱ شروع می‌شود.
به گفته کارشناس نجوم، معمولاً شروع سال جدید بر اساس مبدا تقویم است از این رو اولین روز از نخستین قرن، روز جمعه اول فروردین ماه ۱۳۰۱ بوده است و با محاسبه‌ای ساده مشخص می‌شود که آخرین روز قرن چهاردهم، ۲۹ اسفند سال ۱۴۰۰ است و یکم فروردین ۱۴۰۱، نخستین روز قرن ۱۵ شمسی خواهد بود. از این رو اول فروردین مصادف است با آغاز قرن پانزدهم.
وی با اشاره به سایر رویدادهای قابل رصد در فروردین ماه گفت: سحرگاه اول فروردین ماه در افق شرقی سه سیاره مریخ، سیاره زهره و زحل در نزدیکی هم در آسمان قابل رؤیت هستند.