خبرگزاری مهر؛ گروه مجله: «تا زمانی که بچه‌ای ندارید، سفرهای‌تان را بروید!» جمله‌ای که احتمالاً از چند نفر شنیده باشید. شاید بعضی‌ها در این تصور باشند و شما را با این جملات راهنمایی کنند، اما در واقعیت چیزی متفاوت را می‌بینید. هر اتفاقی را می‌توان دلچسب رقم زد به شرطی که مدیریت‌ش کنید. سفر با کودکان نیز می‌تواند به خاطره‌انگیزترین سفرهای شما مبدل شود، به‌شرطی که بتوانید نکاتی را رعایت کنید.
توصیه ما این است که سفر با کودکان‌تان را دست کم نگیرید، آن‌هم به چند دلیل: اول این‌که طبع کودکان به‌گونه‌ای است که در زمان کمی با محیط سازش می‌کنند و با شرایط جدید مطابق می‌شوند. از طرفی وقتی با کودکان سفر می‌کنید، افراد محلی در مواجهه با شما گرم‌تر جلو می‌آیند. حضور کودک در جمع شما به مخاطب احساس امنیت می‌دهد و این نکته برای میزبان بسیار حائز اهمیت است. بالاخص در زمانی که سفر شما به مقصدی غریب و دور از فرهنگ و زبان‌تان باشد، این مهم پررنگ‌تر رخ می‌نماید. حضور کودکان کمک می‌کند این شکاف کمتر به چشم بیاید. سوم آن‌که کودک با حضور در سفر و درگیری با چالش‌های تلخ و شیرین، درس‌های مهمی از زندگی می‌آموزد که هیچ کلاس و مدرسه‌ای آن را نمی‌تواند به او انتقال دهد. سفر برای کودک آموزش‌های بسیار مفیدی دارد.
گام اول: برنامه‌ریزی
برای این‌که در دوران مسافرت از حضور کودکان بهترین استفاده را ببرید و خودتان هم خوش باشید و خستگی اذیت‌تان نکند، در اولین گام سفر تا آخرین قدم‌ها، باید حضور کودک را به‌عنوان یک جزء با اهمیت در نظر بگیرید. ابعاد مختلف سفر را در ذهن داشته باشید و برای برنامه‌ریزی کودک را سهیم بدانید. مقصد سفر، وسیله مسافرت، محل اسکان، هم‌سفر، تغذیه و…
در انتخاب مقصد نکاتی را دقت کنید. مثلاً اگر در فصل گرم سال مسافر هستید، ترجیحاً مناطق گرمسیری را انتخاب نکنید و در فصول سرد هم مناطق سرد را. هر چند محل اسکان شما مجهز به وسایل گرمایشی و سرمایشی باشد اما چون کودک در همه حال و بالاخص در مسافرت، علاقمند به کشف دنیای جدید است، نباید توقع داشت که در فضایی بسته و محیطی سرپوشیده راضی بماند و خوشحال باشد. با انتخاب منطقه گرم در فصل گرما، باید حواس‌تان به وجود حشرات موذی و آزار دهنده هم باشد. پس از پوشاندن لباس‌هایی که بدن کودک در معرض نیش حشرات می‌باشد، خودداری کنید.
همچنین انتخاب محیطی برای سرگرمی کودک بسیار مورد توجه است. مثلاً کودکان در نزدیکی دریا، هم با شن و ماسه خوب سرگرم می‌شوند و هم آب دریا را دوست دارند و همچنین از صدف‌هایی که در آنجا جمع می‌کنند تا مدت‌ها می‌تواند استفاده و با آن‌ها بازی کند. انتخاب مقصدی این‌چنین هم برای کودک دلپذیر است و هم برای باقی اعضای خانواده می‌تواند مطلوب باشد.
فوت کوزه‌گری
- در خاطر داشته باشید که ممکن است کودک در مواجهه اولیه با افراد غریبه راحت نباشد و در ساعات اولیه حضور در مقصد، در تعامل با افراد معذب باشد. اگر می‌خواهد به شما بچسبد، بدانید که این کار به او آرامش می‌دهد. بگذارید راحت باشد. باید به کودک زمان بدهید تا با محیط وفق پیدا کند و ترسش برای ارتباط با اطراف بریزد.
- کودک را مجبور به خوردن غذا و خوراکی‌های جدید نکنید. اجازه بدهید که خودش خوردنی‌هایش را انتخاب کند.
- اگر برایتان مقدور است جاهایی را برای اقامت خود انتخاب کنید که در آن امکانات رفاهی برای کودک فراهم باشد. از جمله این امکانات می‌توان به مهد کودک، محوطه بازی و مواردی از این دست اشاره کرد.
- سعی کنید به جای بردن کالسکه از روش‌های دیگری برای جابه‌جایی فرزندتان استفاده کنید. کریِرها و آغوشی‌های نوزاد بسیار راحت هستند و می‌توانند کمک بیشتری به شما کنند.
- فرزندان‌تان را آماده کنید و در مورد مقصد به او توضیح داده و عکس‌های آنجا را نشان‌ش دهید. می‌شود گفت هر کاری که او را به وجد می‌آورد انجام دهید. از کتاب‌هایی که در مورد مقصد نوشته شده، استفاده کنید. اطلاعات جاذبه‌هایی که برای کودکان جذاب است را یادداشت کرده و به برنامه سفرتان اضافه کنید. مکان‌ها و یا حتی غذاهای خاص و ویژه مقصد سفر را به کودک معرفی کنید و او را برای ورود به محیط سفر آشنا کنید.
- از قبل برای غافل‌گیری و شاید بالا بردن هیجان و حال خوب کودک، خوراکی‌ها و یا وسایل هیجان‌انگیز همراه داشته باشید و تا زمان لازم، به کودک نشان‌شان ندهید. مخفی ماندن این‌ها برای غافلگیر کردن او در زمان‌های لازم است.
-عادت خواب کودک را جدی بگیرید. اگر کودک شما عادت به خوابیدن در ساعت خاصی از روز دارد، در ایام سفر حواس‌تان باشد که به‌هم خوردن این عادت ممکن است بدخلقی و عدم سازگاری کودک را به‌همراه داشته باشد.
- برای گذر بهتر زمان در مسیر طی سفر، مخصوصاً در مسافرت با خودرو شخصی، سرگرمی‌های ویژه طراحی کنید و در نظر بگیرید. بازی‌هایی که کودک را مشغول می‌کند و کسل‌کنندگی مسیر را به جذابیت تبدیل می‌کند. مثلاً یک دوربین به دست کودک دهید تا از مناظر جالب عکاسی کند. با این کار توجه او را به جزئیات اطرافش جلب کردید.
- هواپیما و وسایل حمل‌ونقل عمومی می‌توانند کابوس شما در دورانی باشند که کودکان بدون پوشک بوده و در حال یادگیری رفتن به دستشویی هستند. اگر شما پوشک کافی در چمدان خود نداشته باشید، مجبور می‌شوید تا لباس‌های خیس کودکان خود در طول سفر را تحمل کنید!
- فرقی نمی‌کند به کجا سفر می‌کنید، همیشه در کیف خود دستمال‌های مرطوب آنتی باکتریال و لوازم ضدعفونی‌کننده داشته باشید. با لوازم ضدعفونی‌کننده در مکان‌هایی که امکانات شست‌وشوی دست وجود ندارد آلودگی را از کودکان خود دور کنید.
- بهترین راه برای کنترل فرزندان نوجوان در سفر کمک گرفتن از آن‌ها در طول سفر است. هم این‌که خود نوجوان سرگرم می‌شود و هم این‌که کار کودکانِ دیگر را از دوش خودتان کم کرده‌اید. از این‌که می‌بینید فرزند شما دیگر تمام وقت خود را در اینترنت نخواهد گذراند شگفت‌زده خواهید شد.
- موقع بستن بار سفر دقت کنید که چیزی را از قلم نیاندازید به خصوص از وسایل مخصوص فرزندتان. در عین حال تلاش کنید که بارتان را زیاد سنگین نکنید و چیزهای غیرضروری را حذف کنید. بهتر است چند روز قبل از سفر، فهرستی از وسایل مورد نیاز تهیه کنید و تا روز سفر آن را بررسی کنید. ممکن است چیزی از فهرست حذف کنید یا حتی وسیله‌ای به آن بیافزایید.
چه همراه‌مان باشد؟
- لباس اضافی برای کودک در هر حالتی همراه داشته باشید.
- اسباب‌بازی و وسایل سرگرمی همراه ببرید. این وسیله می‌تواند پازل یا کتاب قصه باشد و یا حتی از وسایل مقصد مثل صدف و شن و ماسه. مهم این است که برای سرگرمی فرزندتان حتماً آمادگی داشته باشید.
- محل خواب کودک را شبیه و حتی ترجیحاً با رختخواب خود کودک تدارک ببینید. اگر همراه بردن یک دست رختخوابِ او برایتان اذیت کننده و حجیم است، از ملحفه‌های خودش برای ایجاد حس امنیت در خواب سفر، استفاده کنید.
- اگر کودکتان برای غذا خوردن و یا عادت خاصی از ظرف و ابزار مشخصی استفاده می‌کند، همراه بردن آن وسیله را فراموش نکنید.
- برای کودکان زیر سه سال، این وسایل را از قبل برای زمان پرواز آماده کنید: پوشک (یک عدد به ازای هر یک ساعت پرواز)، دستمال مرطوب، ضدعفونی کننده‌ی دست، پد تعویض، بطری آب، شیرخشک، یک دست لباس تمیز برای نوزاد و غذای حاضری.
در مسیر، با کودک!
هواپیما
یکی از نکاتی که در سفر با هواپیما باید به آن توجه داشت، محدودیت‌هایی است که در هواپیما ممکن است برایتان به وجود آید. معمولاً عوض کردن پوشک بچه و یا شیر دادن به نوزادان در این فضا ممکن است برای برخی از مادران کار سختی باشد. بنابراین سعی کنید برای مسافرت با این وسیله نقلیه مسیرهای نزدیک را انتخاب کنید تا هم شما و هم کودکتان طی مسیر خسته نشوید.
پیشنهاد دیگری که برای راحتی در سفر با هواپیما می‌توان ارائه کرد، خرید یک صندلی اضافی برای نوزاد است. اگر از نظر مالی مشکلی ندارید، توصیه می‌کنیم یک صندلی جداگانه برای او خریداری کنید تا در تمام مدت حضور در هواپیما مجبور نباشید او را در آغوش خود نگهداری کنید.
نکته دیگری که حین سفر با نوزاد در هواپیما باید مورد توجه قرار دهید حفظ امنیت کودک است. گاهی ممکن است در اثر تکانش‌هایی که در هواپیما اتفاق می‌افتد، تعادل خود را از دست داده و نوزاد روی زمین پرت شود. برای جلوگیری از این اتفاق حتماً کمربند ایمنی خود را بسته نگه‌دارید.
اگر قصد دارید مسافت‌های طولانی را با هواپیما طی کنید بهتر است مسیرهایی را انتخاب کنید که شما را مستقیماً به مقصدتان می‌رسانند. معطلی‌هایی که حین تعویض هواپیما برای کودک و مادر وجود دارد خسته‌کننده و آزاردهنده است. تا حد امکان پرواز شبانه رزرو کنید، چون کودکان به اندازه‌ی کافی خسته می‌شوند و هوا هم در حدی تاریک است که بتوانند راحت بخوابند.
با بازی و گشت زدن تا لحظات آخر از کودکتان انرژی بسوزانید. با این کار هم سرش را گرم کرده‌اید و هم به اندازه کافی برای خوابیدن در هواپیما خسته شده است.
تأثیر تغییر فشار بر روی نوزاد: زمانی که هواپیما از روی باند بلند می‌شود فشار هوا تغییر کرده و این باعث وارد آمدن فشار به گوش میانی نوزاد شما خواهد شد. در این شرایط اگر شما نیز دقت نکرده باشید به احتمال زیاد نوزادتان دچار گوش درد می‌شود. بنابراین حین سفر با نوزاد در هواپیما و زمانی که هواپیما قصد آغاز پرواز را دارد بهتر است به او شیر دهید؛ این عمل باعث کاهش فشار بر گوش میانی می‌شود.
نکته مهم دیگر بردن وسایل مورد نیاز تان به داخل هواپیماست. یک کیف کوچک و جمع و جور انتخاب کرده و کلیه وسایل مورد نیاز کودک از جمله پوشک، اسباب بازی، دستمال مرطوب، شیشه شیر و… را داخل آن قرار دهید. بهتر است چندین دست لباس نوزاد نیز داخل این کیف قرار دهید؛ شاید در ادامه سفر مجبور شوید لباس کودک را تعویض کنید.
قطار
سفر با نوزاد با قطار از جمله راحت‌ترین راه‌هایی است که می‌توانید انتخاب کنید. البته برای آن‌که راحتی سفر شما افزایش یابد، بهتر است نکاتی که در ادامه عنوان می‌کنیم را رعایت کنید.
می‌توانید کودک را کنار پنجره بنشانید و با توجه به مسیری که پیش رو دارید بخواهید تعداد تابلوها یا درختانی را که می‌بینند و برای شما بشمارند و در پایان به آن‌ها جایزه‌ای دهید.
به همراه داشتن پوشک یکی از نکات اصلی و مهم در سفر با قطار است. سفر با قطار از دیگر روش‌ها زمان‌برتر بوده و اگر قطار شما به دلایل مختلف در رسیدن به مقصد تأخیر داشته باشد ممکن است برایتان دردسرهایی ایجاد شود. پس حتی بیش از نیاز کودک سعی کنید پوشک برداشته و به داخل قطار ببرید. سعی کنید علاوه بر پوشک، لباس برای نوزاد نیز بردارید تا در حین سفر اگر مجبور شدید چند بار لباس‌های فرزندتان را تعویض کنید مشکلی نداشته باشید.
ماشین شخصی
در صورت مسافرت با ماشین شخصی، خوب است بدانید که اگر کودک شما در سنی قرار دارد که می‌تواند بر روی صندلی‌های مخصوص کودکان بنشیند حتماً برای او یک صندلی مخصوص تهیه کنید. در این صورت به راحتی او را بر روی صندلی قرار داده و بدین ترتیب مراقبت کردن از کودک راحت تر خواهد شد.
یکی دیگر از مسائل مهم در سفر با نوزاد با ماشین شخصی، قرار دادن تمام وسایل مورد نیازتان در جایی است که در دسترس‌تان باشد. یک ساک کوچک برای این مورد در نظر گرفته و تمامی وسایلی که او نیاز دارد را در آن قرار دهید و بر روی صندلی عقب بگذارید.
سعی کنید مسیری که قرار است طی کنید را از قبل مشخص کرده و از جاده‌هایی به سمت مقصد خود حرکت کنید که امکانات رفاهی مانند رستوران، پمپ بنزین و غیره وجود داشته باشد. وقتی یک نوزاد به همراه خود دارید باید تمام مسائل و حواشی که ممکن است در طی سفر با نوزاد برایتان پیش آید را مورد توجه قرار دهید.
نکته کاربردی در این نوع از سفر این است که تا زمانی که کودکتان لذت می‌برد ماشین را متوقف نکنید. به محض نیاز به دستشویی و یا گرسنگی، غر زدن‌ها شروع می‌شود. برای تعویض فضا سفر را متوقف کنید تا هم او استراحت کند و هم شما.