خبرگزاری مهر – گروه استانها: استان قزوین مملو از ظرفیتها و جاذبههای تاریخی است. قزوین با سبقه ۵۰ سال پایتختی صفویه، پایتخت خوشنویسی ایران نیز شناخته میشود و در کنار تمام ظرفیتهای بالای خود چهارمین حرم اهل بیت در ایران نیز شناخته میشود.
فضای استان قزوین با حضور ۲۴۶ امامزاده متبرک شده و بدون شک وجود این تعداد بقعه متبرکه این استان را از حیث گردشگری مذهبی با استانهای دیگر متفاوت میکند.
این در حالی است که در حالی میتوانیم انتظار حضور گردشگر در این اماکن را داشته باشیم که بسترهای لازم در این حوزه فراهم شده باشد.
امامزاده حسین (ع) نگین پرتلالو در قزوین
بدون شک آستان مقدس امامزاده حسین (ع) را میتوان یکی از مهمترین مراکز گردشگری مذهبی در استان قزوین دانست.
شاهزاده حسین فرزند بلافصل حضرت علی ابن موسیالرضا است که از قرن سوم به بعد به زیارتگاه مردم این دیار تبدیل شده است.
عبدالجلیل قزوینی در قرن ششم از احترام فوقالعاده این دیار به این امامزاده واجبالتعظیم اشاره کرده و عنوان کرده است «اهل قزوین اعم از شیعه و سنی به تقرب به زیارت ابوعبدا… الحسین بن رضا می روند».
اما بنای شکوهمند این امامزاده نیز به خودی خود یک جاذبه گردشگری است. این بنا در حمله مغول و دوره صفوی آسیبهای زیادی دیده اما بارها بازسازی شده است.
آستانه سردر شمالی توسط سعدالسلطنه فرماندار قزوین در زمان ناصرالدین شاه بازسازی شده و نقوش هندسی، تزئینات کاشی هشتی زیبای ورودی، درهای بلند و شش مناره کوچک بر فراز آن، تشخص ویژهای به بنا بخشیده است. صحن بزرگ امامزاده که با ۵۲ ایوانچه گرداگرد بقعه را فراگرفته نمونه اعلای هنر کاشیکاری و معماری دوره قاجار است.
عمارت بقعه که در وسط صحن قرارگرفته، شش گوشه و مزیّن به آئینه کاری با طرح جقّه بتّه و قابسازی هایی بیضوی از گچبری و کاشی کاری نفیس است. دو نگاره دیواری از نقاشان قاجاری در حرم مطهر و کتیبههایی از خوشنویسان آن دوره در چهار رواق کوچک پیرامون حرم خودنمایی میکند.
سقاخانه هشت ضلعی نسبتاً بزرگی نیز در روبروی بقعه قرار دارد که بر شکوه بنا افزوده است. طرح خاص سر در ایوان اصلی و نوع کیفیت تزئینات و فضاهای داخلی بخصوص سقف رسمی بندی فضای داخلی گنبد خانه و تزئینات گچبری همراه با آئینه کاری آن، ارتفاع گرفتن پوش بالایی گنبد با تزئینات کاشی به منظور تظاهر بیشتر بنا از فاصلههای دور، نفاست درها و ضریح و …. از ویژگیهای مهم بقعه شاهزاده حسین (ع) به شمار میرود.
چهارانبیاء مدفن ۴ پیامبر از قوم بنی اسرائیل
اما چهارانبیاء را نیز باید یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری مذهبی در قزوین دانست. این بقعه که در میدان آزادی قزوین و در سمت غربی باغ فرهنگی چهلستون قزوین قرار دارد مدفن ۴ پیامبر از قوم بنی اسرائیل با نام سلام، سهولی، سلوم و القیا است.
گفته میشود آنان پیامبرانی هستند که مژده میلاد مسیح را از اورشلیم به سوی شرق آوردهاند.
از اسناد موقوفات صفویه برمی آید که این مکان در پایان قرن یازدهم هجری زیارتگاهی مورد احترام بوده و باغهایی را بر آن وقف کردهاند.
علاوه بر چهار پیامبر نامبرده، مقبره امامزاده صالح بن حسن مجتبی (ع) را نیز در همین مکان میدانند.
امامزاده اسماعیل
امامزاده اسماعیل (ع) از نوادگان امام جعفر صادق (ع) است که در ابتدای اولین خیابان ایران یعنی خیابان شهدا که در گذشته با نام سپه شناخته میشد دفن است.
بنای بقعه در دو طبقه، شامل فضای اصلی حرم چهار ایوان متصل در طرفین آن و فضای جنبی ایوانها است. حرم گنبدی دارد که روی آن کاشیکاری و زیر آن کاربندی و گچبری است. مدفن اصلی امامزاده در سرداب بقعه در زیر حرم قرا گرفته است.
امامزاده اباذر و بقعهای از عصر ایلخانی
امام زاده اباذر در روستایی به همین نام و در فاصله بیست کیلومتری شمال شرقی شهرستان قزوین قرار دارد. بنا بر اعتقاد اهالی منطقه این امامزاده از فرزندان امام جعفر صادق (ع) است.
بقعه از سنگهای کوهی ساخته شده و با گنبد دو پوش آجری پوشش داده شده است. ازاره بقعه از کاشی پوشیده شده و بنا بر طرح و پخت آن میتوان این کاشیها را از آثار دوره قاجار دانست. علاوه بر ضریح، در کنج بقعه سنگ قبری به ارتفاع تقریبی چهل سانتی متر به صورت سکو قرار دارد و دارای کتیبه کنده کاری شده ایلخانی است.
بقعه شباهت بسیاری به آثار دوره صفوی دارد و میتوان نتیجه گرفت که بنای اولیه دوره ایلخانی که احتمالاً بسیار زیبا و با شکوه بوده به علت ویرانی و تخریب در دوره صفویه باز سازی شده و کتیبههای آن روی بنای جدید نصب شده است. کاشیکاری گنبد و داخل بقعه نیز در زمان قاجار انجام گرفته است.
امامزاده هفت صندوق
بنای امامزاده هفت صندوق در میان گورستان روستای هفت صندوق شهر ضیا آباد تاکستان قرار دارد بنا مستطیل شکل و دارای حرمی مربع شکل است که در جلوی آن ایوان ورودی به همراه دو فضای کوچک جنبی قرار گرفته است.
نماهای شرقی و غربی بنا هر یک دارای قاب بندی و چهار طاق نماست ضلع شمالی آن سه طاق نما دارد گنبد بنا دو پوش و بدون کاشیکاری و توسط تیرهای چوبی مهار شده است تزئینات بنا در داخل شامل رنگ آمیزی رسمی بندی و در خارج به صورت طرحهای ساده آجر کاری در میان طاق نماها و ورودیهای فضاهای جنبی ایوان است این بنا با توجه به معماری خاص آن به دوره قاجار تعلق دارد.
امامزاده علی شکرناب با بنایی از قرن هشتم هجری
این امامزاده در ۳۰ کیلومتری شمال شرق قزوین و در کنار گورستان قدیمی روستای شکر ناب از توابع آبیک قرار دارد. بنای این امامزاده از آثار قرن هشتم و نهم هجری است.
حمدالله مستوفی مورخ بزرگ در سال ۷۳۰ قمری در باره این امامزاده چنین عنوان میکند که «مشهدی پیدا شده که از فرزندان علی کرم الله وجهه یکی آنجا مدفون است. نامش علی بن عون بن مرتضی علیه السلام و آن مزار را هیبتی عظیم است».
بنای این امامزاده نیز دارای ویژگی تاریخی بسیاری است.
امامزاده علی اصغر زرآباد و درخت خونبار صبح عاشورا
امامزاده “علی اصغربن موسی الکاظم” در ۸۶ کیلومتری شهر قزوین در روستای زرآباد از توابع بخش رودبار الموت قرار دارد که به واسطه درخت خونبار خود، همه ساله عده زیادی در ایام تاسوعا و عاشورا از شهرهای دور و نزدیک و روستاهای منطقه رودبار شهرستان و الموت به زیارت آن میآیند.
در مقابل بنای امامزاده چنار کهنسالی قرار دارد که در منطقه بنام چنار خونبار معروف است و به اعتقاد و شهادت اهالی محل هرساله هنگام اذان صبح عاشورا از شاخههای آن مایع قرمز رنگی مانند خون تراوش میکند.
مراسم عزاداری که در این منطقه برگزار میشود در نوع خود بی نظیر است. این مراسم از صبح روز تاسوعا شروع شده و تا اذان صبح عاشورا ادامه دارد. در شب عاشورا عزاداران حسینی از شب هنگام تا اذان صبح حلقه وار در حیاط امامزاده به سینه زنی و نوحه سرایی که از سرودههای مردم محلی است میپردازند.
این بقاع متبرکه تنها بخشی از دریای عظیم بقاع متبرکه در قزوین است. آستانهای مبارکی همچون احمد و محمود در حصار خروان، امامزاده ولی در ضیا آباد، امامزاده عبدالله و فضل الله فارسجین، امامزاده زبیده خاتون و حلیمه خاتون در قزوین از دیگر امامزادههای قزوین هستند که علاوه بر اینکه برای مردم قزوین دارای احترام ویژه ای هستند، بناهای تاریخی ویژه ای را نیز دارند.
نوروز فرصتی مناسب برای حضور در این بقاع است و بدون شک معرفی درست این ظرفیت عظیم معنوی و گردشگری میتواند فرصتهای زیادی را در نوروز ۱۴۰۱ برای قزوین ایجاد کند.