خرم‌آباد- نوروز در میان اقوام مختلف آداب‌ و رسوم متفاوتی دارد، معنای آن‌ها استقبال از سالی دیگر و آماده شدن برای کار و تلاشی دوباره است، لرستان نیز در عید باستانی نوروز حال و هوای خاصی دارد.

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: مردم لرستان با رسوم خاصی به استقبال نوروز رفته و با آوردن این عید باشکوه به خانه‌های خود برای آن آداب خاص دیگری را برپا می‌کنند.

زنان لرستانی در ایام پایان سال به‌خصوص در هفته پایانی مانده به نوروز اقدام به خانه‌تکانی (گردیله) می‌کنند، «گردیله» به معنای گردگیری است و در آن دختران و بانوان هر خانه با کمک همسایگان فرش‌ها و سایر وسایل را تمیز کرده و خانه را سامانی دوباره می‌بخشند.

همچنین در این روزها زنان خانواده به نیت تندرستی هر یک از افراد خانه دانه‌های خوراکی (دانه گندم، کنجد، جو، عدس، ماش و…) را در ظرفی خیس می‌کنند تا جوانه‌زده و سبز شوند که از آن به نام سبزه عید یاد می‌شود.

همچنین تدارک میوه و شیرینی عید به‌مانند سایر نقاط کشور در لرستان نیز در این ایام انجام می‌شود، البته درگذشته‌های نه‌چندان دور نان و شیرینی‌های محلی زینت‌بخش سفره‌های پذیرایی مردم مهمان‌نواز لرستان بود که امروز دیگر خبری از آن شیرینی‌های خوشمزه نیست.

پنج‌شنبه یا در لفظ دیگر جمعه آخر سال نیز که به‌نوعی در استان‌های دیگر برگزار می‌شود در لرستان نیز با آئین ویژه‌ای برگزار می‌شود، اما لرستانی‌ها به‌جز این مراسم آئین دیگری را برای مردگان خود برپا می‌کنند که «شو الفه» (شب الفه) نام دارد.

عصر یک روز پیش از شب عید را در لرستان «الفه» می‌گویند که در این شب نیز مراسمی مانند شب جمعه آخر سال در سراسر استان برگزار می‌شود و مردم با توزیع خرما، شیرینی یا غذای گرم محلی برای مردگان خود طلب فاتحه می‌کنند.

و اما نوروز با تحویل سال در لرستان رنگ دیگری به خود می‌گیرد، در لرستان به‌جز عید دیدنی‌های معمول مردم روز اول نوروز را به سرکشی بزرگان، فامیل، همسایگان و آشنایان می‌رود که این «سرکشی» مقوله‌ای جدا از عید دیدنی‌های معمول است.

باز کردن قرآن و قرائت آیاتی چند از کلام الهی که معمولاً توسط بزرگ خانواده خوانده می‌شود نوروز را متبرک به وحی نورانی الهی کرده و نویدبخش تحولی معنوی در آستانه تحول طبیعت است.

عیدی‌های لرستانی‌ها از دیرباز زبانزد خاص و عام بوده است، درگذشته تخم‌مرغ‌های رنگ‌شده، قند و شیرینی محلی و سکه‌های مخصوص عیدی به‌عنوان عیدانه به کودکان و نوجوانان فامیل داده می‌شده است، ولی امروز دیگر خبری از آن سکه‌های گوشه‌دار قشنگی که زینت‌بخش جلیقه‌های مادربزرگ‌های فامیل بود نیست و تنها اسکناس‌های شق‌ورق لای قرآن به‌عنوان عیدی متبرک پدربزرگ‌ها به کودکان داده می‌شود.

روزهای عید همه برای لرستانی‌ها دیدنی و پرشور است، اما سیزده‌بدر و گردش فامیلی حال و هوای دیگری در لرستان دارد.

مردم از همان ابتدای روز با گذاشتن سبزه ابتدای سال روی ماشین‌هایشان سبزه سفره هفت‌سین را به دامان سبز طبیعت برده و در پایان سیزده‌بدر آن را کنار جوی‌های آب و رودخانه‌ها در قلب سبزرنگ آفرینش جا می‌گذارند.

البته از بازی‌های محلی لرستانی‌ها که در ایام نوروز و سیزده‌بدر در میان جوانان و کودکان این استان هوادار زیادی دارند نمی‌توان سخنی نگفت.

«دال پلو»، «هراز گونی»، «چال پشکلی»، «کلاو رونگی»، «جفت یا تیک»، «جفتو» و «قاچون» از بازی‌های به‌قول‌معروف دوستدار طبیعت‌اند که در لرستان کودکان و نوجوانان با ابزارهای بسیار ساده در روز سیزده‌بدر به آن می‌پردازند.

اگر طالب دیدار سرزمین تاریخی، باستانی، سرسبز، مهد آبشارها، سرزمین تالاب‌ها و پل‌های تاریخی، اشترانکوه سرافراز، گهر نگین فیروزه رنگ لرستان، قلعه قد کشیده در «فلک الافلاک» بودیم یادمان باشد لرستان جایگاه صنایع‌دستی زیبایی چون گلیم، جاجیم، ظروف ورشو، نمد گیوه، ظروف مشبک و قلم‌زنی‌های ظریف و زیبایی است که تحفه مردم این دیار برای ایرانیان متمدن و هنردوست خواهد بود.