خبرگزاری مهر - گروه استانها- سمیه نوری: استان کرمانشاه با ۲ میلیون نفر جمعیت ۳۷۱ کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق دارد که نتیجه این هم مرزی وجود پنج مرز رسمی فعال است.
شهرستان قصرشیرین در غرب کرمانشاه بیش از ۲۷ هزار نفر جمعیت و ۱۸۶ کیلومتر مرز با عراق دارد که در امتداد این مرزها، ۲ مرز رسمی و فعال خسروی و پرویزخان قرار دارد؛ مرز خسروی هم مرز با بخش حکومت مرکزی و مرز پرویزخان هم مرز با اقلیم کردستان عراق است.
بخشی از جایگاه کنونی کرمانشاه در زمینه صادرات به سبب موقعیت ژئوپولتیک استان و هم مرزی همزمان با هر ۲ بخش اقلیم کردستان و دولت مرکزی کشور عراق است و این ظرفیت را می‌توان به نقطه قوتی برای رونق تجارت در استان کرمانشاه تبدیل کرد.
مرز خسروی واقع در مسیر تاریخی «راه ابریشم» در شهرستان قصرشیرین، نزدیکترین نقطه ایران به بغداد پایتخت عراق به عنوان یک پایانه بین‌الملل فعالیتش از سال ۱۳۷۷ آغاز و در سال ۱۳۸۱ با ۷۵ میلیارد ریال اعتبار به بهره برداری رسید.
جایگاه چهارم استان کرمانشاه در صادرات کل کشور و قرار گرفتن بین استان‌های غیر بندری صادر کننده نشان دهنده ظرفیت بالای مرزها در استان کرمانشاه است.
اما آنچه به غیر از صادرات بر ظرفیت‌های مرز خسروی می‌افزاید این است که این مرز از دیرباز مسیر عزیمت زائران ایرانی به عتبات عالیات بوده و اصالت مسیر کربلا متعلق به این مرز است؛ از طرفی نیز مسافت پایتخت عراق با این مرز سبب شد نخستین گروه آزادگان از جنگ ایران و عراق در تاریخ ۲۶ مرداد ماه سال ۱۳۶۹ از طریق مرز خسروی وارد ایران شدند و در تاریخ انقلاب و پیش از آن اتفاقات خاص معنوی و سیاسی در این مرز اتفاق افتاده است.
کوتاهترین مسافت با عتبات عالیات سبب شده این مرز از دیرباز مورد توجه زائران ایرانی برای تردد به کشور عراق قرار گیرد و در همین راستا شیعیان عراقی نیز از دیرباز این مرز را برای ورود به کشور و زیارت امام هشتم انتخاب می‌کردند.
مرز خسروی با حمله داعش به کشور عراق از سال ۹۲ تا چهاردهم شهریورماه ۹۸ برای تردد کاروانی و گروهی زائران عتبات عالیات بسته بود و در ۱۵ شهریور ۱۳۹۸ این مرز بازگشایی شد، در واپسین روزهای اسفند ماه سال ۹۸ با شیوع بیماری کرونا یک بار دیگر مرز خسروی به روی زائران هر ۲ کشور بسته شد.
در حالی که سفرهای عتبات عالیات از سر گرفته شده و بر اساس توافقات قرار است تداوم این سفرهای به صورت زمینی هم محقق شود؛ بازگشایی مرز خسروی یکی از خواسته‌های میلیون‌ها زائری است که قرار است از این مرز چه در ایام اربعین و چه در ایام غیر از این مرز به زیارت مشرف شوند.
مشکلات امنیتی در عراق عامل اصلی عدم بازگشایی مرزهاست
بهمن امیری مقدم استاندار کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص روند پیگیری بازگشایی مرز خسروی، اظهار کرد: مرز خسروی از دیرباز یکی از مرزهای مورد استفاده برای عتبات عالیات بوده است و در حال حاضر برای احیای این مرز مطالباتی از جانب کشور ما صورت گرفته است.
وی افزود: از طرف استان کرمانشاه این پیشنهاد داده شده و تلاش‌هایی نیز صورت گرفته تا ۲ مرز خسروی و سومار برای تردد زائران عتبات عالیات به صورت رفت و برگشت بازگشایی شود.
استاندار استان کرمانشاه با بیان اینکه عراق برای بازگشایی مرزها مخالفتی اعلام نکرده است، تصریح کرد: با توجه به پیگیری‌های انجام شده برای بازگشایی مرزها، کشور عراق تاکنون اعلام مخالفتی نداشته و این احتمال وجود دارد که هرچه زودتر این ۲ مرز باز گشایی شوند که در همین راستا به همه دستگاه‌های اجرایی در اربعین دستورات لازم ابلاغ شده است.
امیری مقدم بیان کرد: یکی از مشکلات موجود در کشور عراق تأمین امنیت کامل در مرزها است که بر اساس رایزنی‌هایی که صورت گرفته قرار شده در صورت فراهم آمدن امکانات از حشد الشعبی نیز به عنوان یک مسیر ایمن برای عبور زائران استفاده شود.
وی در خصوص مسیری‌های پیشنهادی برای رفت و برگشت زائران عتبات عالیات، خاطر نشان کرد: پس انجام توافقات و فراهم شدن شرایط در صورت اعلام بازگشایی مرز خسروی برای تردد زوار بدون شک کشش بسیاری از زائران به سمت این مرز خواهد بود؛ زیرا هم زیرساخت‌های بهتری برای تردد در شهرستان قصرشیرین فراهم است و هم شرایط جاده‌ای مناسب‌تری داشته که مسیر کوتاه‌تر نسبت به سایر مرزهای همجوار نقطه برجسته این مرز با سایر مرزها است.
امیری مقدم خاطرنشان کرد: در نظر داریم در ایام اربعین با توجه به احتمال برقراری زیارت به صورت زمینی ازدحام جمعیت برای مسیر رفت از مرز خسروی و در مسیر بازگشت از طریق مرز سومار به داخل کشور هدایت شوند.
استاندار استان کرمانشاه تاکید کرد: تمام موضوعات در سطح کشوری مطرح و در جلسات ستاد اربعین کشور اعلام شده و به عنوان مصوبات قابل اجرا ذکر شده است که طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده امیدواریم اولین مرحله از اقدامات بازگشایی مرز را در روزهای ابتدایی سال ۱۴۰۱ انجام گیرد.
رایزنی‌های وزارت خارجه کشور و مسئولان محلی با عراق برای بازگشایی مرزهای کرمانشاه
حسین خوش اقبال معاون سیاسی امنیتی و اجتماعی استاندار کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: به دنبال بررسی‌های انجام شده و ورود استاندار کرمانشاه به بحث بازگشایی رسمی مرزهای خسروی و سومار پیگیری‌های لازم انجام شده که در صورت امکان و فراهم شدن شرایط در هر ۲ کشور شاهد حضور زوار اباعبدالله‌الحسین (ع) در این دو مرز باشیم.
وی با اشاره به اینکه زیر ساخت‌های لازم در شهرستان قصرشیرین در حال آماده شدن است، افزود: در استان کرمانشاه تا حد زیادی کارهای مربوط به آماده سازی آغاز شده و در این راستا کمیته‌هایی برای فراهم کردن امکانات تشکیل شده و فرمانداری شهرستان قصرشیرین نیز آمادگی لازم را دارد تا به محض اعلام آمادگی از سوی کشور عراق برای بازگشایی مرز اقدام کند.
معاون سیاسی امنیتی و اجتماعی استاندار کرمانشاه تصریح کرد: برای اخذ توافق عراق بر بازگشایی مرز از دو مقطع پیگیر هستیم، یکی از طریق وزارت‌های خارجه و دیگری از طریق ارتباط مسئولین محلی رایزنی‌های لازم انجام گرفته و امیدواریم بتوانیم موانع و مشکلات را با همکاری هر دو کشور برطرف کنیم و زمینه حضور زائران را فراهم کنیم.
خوش اقبال در خصوص تأمین امنیت در ۲ کشور، بیان کرد: در مرزهای خسروی و سومار از لحاظ تأمین امنیت مشکلی وجود نداشته و مرزهای ایران همیشه جز امن‌ترین مرزها هستند و در مرزهای عراقی هم با توجه به فعالیت‌های خالصانه شهید سردار قاسم سلیمانی برای تأمین امنیت با کمک نیروهای حشد الشعبی و مردم بسیجی کارهای ارزشمندی انجام شده و با تدابیری که شکل گرفته احتمالاً در مرزهای عراق هم مشکلی از لحاظ امنیت به شکل حاد وجود نداشته باشد و قطعاً از طریق نیروهای برون مرزی و نیروهای امنیتی مسیر تردد زوار زیر نظر گرفته خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر تنها منتظر اعلام آمادگی عراق برای بازگشایی مرزهای خسروی و سومار هستیم.
مرادعلی تاتار فرماندار شهرستان قصرشیرین در گفتگو با خبر نگار مهر با اشاره به وضعیت کنونی مرز خسروی، اظهار کرد: در حال حاضر زیر ساخت‌های اولیه برای تردد مسافرین از طریق مرز خسروی آماده بوده اما باید منتظر ایجاد هماهنگی‌ها بین نمایندگان حج و زیارت کشور ایران با نمایندگان حج و زیارت کشور عراق بود.
وی افزود: تا زمان پذیرش مسئولین عراقی برای بازگشایی مرز قولی بابت بازگشایی به طور صد درصدی داده نخواهد شد اما در صورت بازگشایی مرز خسروی می‌توان گفت که هر روز تردد زائر از این مرز را در آینده خواهیم داشت.
هوشنگ پروانی از هتلداران قصرشیرینی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: تا قبل از حمله داعش به عراق تردد از مرز خسروی انجام می‌گرفت و با توجه به اینکه ساعات فعالیت مرزها ساعات مشخصی بود زائران در قصرشیرین توقف داشتند.
وی ادامه داد: پس از حضور داعش در عراق و توقف کامل تردد از مرز خسروی توجه به زیرساخت‌ها نیز از بین رفت تا اینکه زلزله سال ۹۶ هتلداران و مسافرخانه داران شخصی را زمین زد.
این هتلدار قصرشیرینی تصریح کرد: بازگشایی مجدد مرز خسروی می‌تواند رونق را به شهر زلزله زده قصرشیرین بازگرداند.
بازگشایی مرز خسروی عاملی برای همبستگی و تحکم امنیت در منطقه
سید جواد حسینی کیا عضو مجمع نمایندگان استان کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: مرز خسروی دروازه استان کرمانشاه به سمت عتبات عالیات، نزدیکترین مرز به سمت عراق و همچنین قدیمی‌ترین مرز استان کرمانشاه به عراق است.
وی ادامه داد: تمام تلاش خود را در راستای بازگشایی این مرز به کار گرفته و طبق مذاکرات انجام شده دیدگاه کشور عراق به این موضوع نیز تا کنون مثبت بوده و تنها منتظر اعلام نهایی از جانب مسئولان عراقی برای بازگشایی مرز خسروی هستیم.
وی افزود: تاکنون مسئله بازگشایی مرز خسروی با وزارت خارجه کشور ایران و مسئولان مربوطه انجام گرفته که امیدواریم با موافقت عراق هرچه سریع‌تر این مرز باز شود چرا که علاوه بر تأثیرگذاری بر ظرفیت‌های اقتصادی شهرستان قصرشیرین باعث ایجاد همبستگی و امنیت در منطقه نیز خواهد شد.
عضو مجمع نمایندگان استان کرمانشاه تصریح کرد: در سنوات گذشته تا کنون برای بازگشایی مرز خسروی جلساتی انجام گرفته و طی چندین سفر با تعدادی از اعضای کمیسیون امنیت ملی به کشور عراق سفر کردیم تا در خصوص رفع موانع مذاکراتی انجام شود که به دلیل ناامنی‌های حاکم در منطقه دیاله بازگشایی این مرز به تعویق افتاده است اما در صورت بازگشایی بهترین و مطمئن‌ترین راه برای مسافرت به عتبات عالیات همین مرز خواهد بود.
پیش‌بینی تردد بیش از یک میلیون زائر در مرز خسروی
نصرت‌الله مرادی دبیر ستاد اربعین استان کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: طبق برنامه‌ریزی و هدف گذاری‌هایی که در ستاد اربعین استان کرمانشاه با تأکیدات استاندار کرمانشاه انجام گرفته است برای اعزام بیش از یک میلیون نفر در مرزهای استان برنامه‌ریزی صورت گرفته که پس از هدف گذاری اولین گام برای تحقق این امر انجام مذاکرات و هماهنگی با کشور عراق است که تا کنون چندین جلسه توسط وزارت خارجه کشور و سفارت ایران در عراق در این راستا صورت گرفته است.
وی با بیان اینکه در مرز خسروی ظرفیت‌های قابل اتکایی وجود دارد، افزود: در شهرهای مرزی استان کرمانشاه به ویژه قصرشیرین ظرفیت‌ها و امکانات خوبی وجود دارد اما نیازمند به روزرسانی به صورت جدی است.
مرادی ادامه داد: به روزرسانی زیرساخت‌ها و امکانات در دستور کار ستاد اربعین استان قرار گرفته و برای دستیابی به این امر صرفاً بر روی امکانات داخلی استان اکتفا نشده و سه الی چهار استان کشور به عنوان استان‌های معین کرمانشاه معرفی شده‌اند که وظیفه دارند امکانات و ظرفیت‌های خود را برای برگزاری باشکوه‌تر اربعین در اختیار کرمانشاه بگذارند.
دبیر ستاد اربعین استان کرمانشاه تصریح کرد: در صورت مطلوب شدن شرایط برای بازگشایی مرزها طبق تحلیل‌های انجام شده پیش‌بینی می‌شود که امسال بیش از چهار میلیون نفر زائر عتبات عالیات در کشور خواهیم داشت که استان کرمانشاه برای عبور بیش از یک میلیون نفر از مرزهای خود هدف‌گذاری انجام داده و می‌تواند این تعداد از زائر را به سمت کشور عراق راهی کند.
امیر محمدیانی شهروند کرمانشاهی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: قسمت شده و حدوداً ۱۰ سالی هست که در ایام اربعین به کربلای معلی مشرف می‌شوم.
وی افزود: در گذشته نیز چند باری قسمت شده و به زیارت عتبات رفته‌ام، که پیشتر از مسیر مرز خسروی تردد می‌کردیم اما با ورود داعش به مرزهای شرقی کشور عراق این تردد از مرز مهران انجام می‌گرفت.
مسیر تردد راحت‌تر و کوتاه‌تر مرز خسروی نسبت به سایر مرزها
محمدیانی با مقایسه مرز مهران و خسروی برای تردد به عتبات عالیات گفت: مرز خسروی در داخل کشور فاصله کوتاه‌تری نسبت به مرز مهران با شهرهای مرکزی کشور و حتی کرمانشاه دارد و زیرساخت‌هایی که از دیرباز در مرز خسروی فراهم شده به سایر مرزهای کشور برتری دارد از این رو در سال ۹۸ که برای ایام اربعین مرز خسروی بازگشایی شد از این مرز برای زیارت اربعین عازم کربلا شدیم.
این زائر کرمانشاهی ادامه داد: بازگشایی مرز خسروی و یا حتی سومار خبر خوشی برای همه زائران اربعین خواهد بود و قطعاً بیشترین زوار این مرز را برای تردد انتخاب خواهند کرد.
وی با گلایه از اینکه در سال ۹۸ خدمت رسانی در مرز خسروی در شأن زائران نبوده است، گفت: امیدواریم در صورتی که مرز خسروی مجدد بازگشایی شود از همین الان اقدامات لازم برای خدمت رسانی شایسته به زوار انجام گیرد.
نقش به سزای بازگشایی مرز خسروی در اقتصاد مردم کرمانشاه
بهزاد باباخانی معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار استان کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در بحث بازگشایی مرز خسروی و سومار علاوه بر معنوی سازی فضای استان و تأثیر گذاری بر بعد معنوی آن منطقه در حوزه اقتصادی نیز یکی از مهم‌ترین مسئله در بازگشایی مرز خسروی برای تردد زائران فراهم شدن بستری برای گردشگری‌های معنوی (زیارتی- مذهبی) است که در اقتصاد شهرهای مرزی استان تأثیر به سزایی دارد.
وی افزود: شهرستان قصر شیرین ظرفیت‌های بسیار خوب و بالایی از نظر مسافر پذیری دارد که با رونق تردد مسافرین در مرز خسروی کمک بسیار زیادی به پیشرفت صنعت و خدمات‌رسانی های مربوط زائران خواهد کرد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار استان کرمانشاه با اشاره به اینکه در صورت بازگشایی مرز خسروی در طول سال تردد زائران قطع نمی‌شود، تصریح کرد: با بازگشایی مرز خسروی و تردد بالای زائران در تمام طول سال در حوزه خدمات‌رسانی‌ها اشتغالزایی بالایی را برای ساکنین این شهرستان به همراه خواهد داشت و به تدریج عامل توسعه قصرشیرین و حتی کل استان کرمانشاه خواهد بود.
باباخانی بیان کرد: در حال حاضر هتل‌ها و اماکن مسافرپذیری در شهرستان قصرشیرین برپا هستند که امسال برای بهبود کیفیت و افرایش زیرساخت‌ها با توجه به میزانی که نیاز داشته باشند اعتبارات و تسهیلاتی به منظور بازسازی، نوسازی و تکمیل در نظر گرفته شده است.
مرز خسروی در اولویت اول برای تردد و اعزام زائران عتبات عالیات
شهریار حیدری نماینده مردم گیلانغرب، سرپل ذهاب و قصرشیرین و نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به پیگیری‌هایی که از مسئولین و وزرای خارجه برای بازگشایی مرزهای زمینی کرمانشاه داشته است، اظهار کرد: طی جلساتی که در ماه گذشته با مسئولان عراقی در خصوص باز گشایی مرزهای زمینی ایران به ویژه مرزهای کرمانشاه داشتیم به تفاهم‌هایی منجر شد که پس از بررسی‌های لازم از سمت مسئولان عراقی می‌توان برای باز گشایی هرچه سریع‌تر مرزها برای تردد زائران امیدوار بود.
وی افزود: تمام مسئولان کشوری و وزیر خارجه ایران معتقدند که مرز خسروی یکی از بهترین مرزها با ظرفیت‌های بالایی که دارد می‌تواند مناسب‌ترین مسیر برای تردد زائران و مسافران برای کشور عراق باشد و به همین جهت از جانب نمایندگان کرمانشاه هم در دیدار با مقامات عراقی و هم به طور مستمر در مجلس در حال پیگیری است.
نماینده مردم گیلانغرب، سرپل ذهاب و قصرشیرین با بیان اینکه علت محدودیت‌ها از سمت عراق وجود شرایط کرونایی و تلاش برای امنیت بوده است، تصریح کرد: در صورت تأمین امنیت و فراهم آمدن شرایط برای رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی با رایزنی‌های صورت گرفته با کشور عراقی مقرر است که در ایام عید نوروز تعدادی از مردم ایران که برای زیارت عتبات عالیات از مرزهای زمینی به سمت کشور عراق هدایت می‌شوند طبق درخواست‌ها و اعلام آمادگی‌های ما اولویت اول برای تردد با مرز خسروی به عنوان یک مرز بین‌المللی باشد.
به گزارش خبرنگار مهر زائران اربعینی و مردم مرزنشین قصرشیرین چشم انتظارند تا با روی کار آمدن دولت سیزدهم و همت مسئولان با توجه ویژه به مرزهای خسروی و سومار از طریق مذاکرات و کمک به تأمین امنیت در کشور عراق، شاهد بازگشایی این مرز برای اربعین ۱۴۰۱ باشند.