به گزارش خبرنگار مهر ناصر ایرانی نویسنده ایرانی که در آبان ۹۷ درگذشت از جمله نویسندگانی بود که بعد از دهه هفتاد تا آخر عمر در عزلت و گوشهگیری بود. او مترجم و نمایشنامه نویس بود که کتابهای زیادی هم خلق کرد. هدایت الله بهبودی نویسنده و پژوهشگر انقلاب این روزها در ایام نوروز نامههای تاریخی از نویسندگان سرشناس را در صفحه شخصی خود منتشر میکند. او قبلاً نامه مرحوم نادر ابراهیمی بعد از سالها منتشر کرد (اینجا بخوانید) و حالا نامهای از ناصر ایرانی خطاب به خودش. بهبودی این نامهها را بواسطه حضورش در حوزه هنری دریافت میکرده است و پاسخ هم میداده. نکته جالب درباره این دونامه گله مندی هر دو نویسنده از مدیریت وقت حوزه هنری بوده است یکی از اصلیترین جریانهای مدیریت فرهنگی کشور هم باشد. گلایه ایرانی از بیتوجهی به وی بابت آثاری از خودش است که درباره امام و انقلاب نوشته شده است و خب به دلایل ناگفته به آن بی توجهی شده است.
متن این نامه به شرح ذیل است:
به نام آفریننده لوح و قلم
دوست ارجمندم جناب آقای هدایت الله بهبودی
سلام علیکم
از شما بسیار ممنونم که این فرصت را فراهم آوردید که با حاج آقا زم دیدار کنم و از نفس ایشان قوت قلب بگیرم. ساعتهای مبارکی بود آن نزدیک به دو ساعت و نیمی که در خدمت حاج آقا زم و شما بودم. خاطره شیرینش را هرگز فراموش نمیکنم.
و اما این غبنی است از برای من که حتی جنابعالی که سرپرست دفتر ادبیات انقلاب اسلامی هستید «اینک خورشید» را که احتمالاً نخستین داستان تمثیلی در باب انقلاب اسلامی و حضرت امام خمینی است ندیده اید و نخوانده اید. یک دلیلش شاید این است که ناشر محترم، با آن که هر سه مدیر عامل محترمش به من و اینک خورشید لطف داشتند و دارند، گرفتارتر از آن بود که این کتاب را بیش از آن که چاپ کرد (به فواصل چاپ و تیراژ توجه فرمائید) چاپ و منتشر و تبلیغ کند.
دلیل دیگرش هم این است که هیچ کس_ نه مخالفان انقلاب و نه دوستداران اهل قلم انقلاب و نه مسئولان نهادهای فرهنگی جمهوری اسلامی_ نمیپسندیده اند که من قلمم را وقف موضوعهای مربوط به انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در برابر تهاجم ددمنشانه عراق به سرزمین عزیزمان کنم (عذر مخالفان انقلاب که موجه است ولی توجه فرمائید که، از جمله، نزدیک به ده سال است که رمان «عروج» تجدید چاپ نشده است و همین داستان اینک خورشید تا چه حد ناشناس و گمنام باقی است، حال آن که شاید حق داشت که تیراژش به چند صد هزار نسخه برسد).
به هر حال با کمال احترام یک نسخه از اینک خورشید را به حضور شما تقدیم میکنم به این امید که آن را بخوانید، و البته اگر حتی در حد یکی دو کلمه هم که شده نظرتان را در باب آن به من بفرمائید بسیار خوشحالم میکنید.
ولی چون «سه منظومه» به دلیل سرشت رمانی اش در مظان این اتهام است که نوعی مخالفت ادبی با انقلاب اسلامی تلقی شود (هم نظرها و داوریهای روشنفکران مخالف انقلاب را به رساترین وجهی تصویر و بیان کرده، و هم به رفتارهای بسیار ناموجه و تأسف انگیزی که برخی از مدیران درجه سه و پایینتر جمهوری اسلامی با مردم و روشنفکران کرده اند انتقادهای شدید کرده) حال آن که اینک خورشید به دلیل سرشت تمثیلی اش به نویسنده امکان داده که احساسات و عقیده شخصی اش را در باره انقلاب اسلامی و رهبر بزرگوار آن به روشنی بیان کند و ضمن بیان تمثیلی_ تصویری دو اصل بازگشت به خود و شهادت، شخصیت امام را (در چهره «پیر») در برابر شخصیت و منش و کردار روشنفکران (در چهره «استاد») قرار دهد و به این ترتیب درخشندگی آن یک را در مقایسه با کم سویی این یک نمایش دهد.
قصد مهمترم از تقدیم نسخهای از اینک خورشید به شما آن است که اگر به این نتیجه رسیدید که این داستان همان احساسات و اعتقادی را بیان میکند که من مدعی آنم، دو پیشنهاد مطرح میکنم:
۱. من امتیاز چاپ و نشر اینک خورشید را از انتشارات سروش پس بگیرم (آقای شعردوست و همکارانشان به من لطف دارند و من به ایشان ارادت، و امیدوارم با درخواستم مخالفت نکنند) و به حوزه هنری واگذار کنم و آن گاه اینک خورشید با قطع مناسبتری (قطع فعلی برای این داستان که خطاب آن به همگان است نامناسب است و چنین جلوه میدهد که داستان خطاب به کودکان و نوجوانان نوشته شده) و در سطح وسیعتری انتشار یابد تا همگان آگاه شوند که احساسات و عقیده شخص ناصر ایرانی در باره انقلاب اسلامی و رهبر بزرگ آن چه بود و هنوز هم _ علی رغم انتقادهای شدیدی که نسبت به سیاستهای فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی و سیاسی جمهوری اسلامی دارد_ چه هست و ان شاالله تا پایان زندگی اش هم چه خواهد بود.
بدانید که اینک خورشید بیانیه هنری من در باره انقلاب اسلامی و رهبر عزیز آن است.
۲. سالهای درازی است که آرزومندم بر اساس اینک خورشید فیلمی تمثیلی بسازم یا در ساختنش شرکت فعال داشته باشم. سالهای درازی است که در باب ساختار زیباشناختی آن فیلم اندیشیده ام (ترکیبی از نقاشی_فیلم زنده یا ترکیبی از سایه_ فیلم زنده) و بعید نمی دانم بشود فیلم جذاب تأثیر گذاری بر اساس این داستان ساخت و پیامهای انقلاب اسلامی و نقش تاریخی و یاد و خاطره رهبر بزرگ آن را به زبان تمثیل به جهان ابلاغ کرد و زنده نگه داشت.
پیشنهاد میکنم حوزه هنری، اگر اینک خورشید را بیان عاشقانهای از انقلاب اسلامی و رهبر عزیز آن تشخیص داد، به تولید آن فیلم به مدیریت خود من بپردازد. ناگفته روشن است که اگر با هر دو پیشنهاد موافقت کردید مرا بسیار شاد و ممنون میفرمایید، اگر با یکی از دو پیشنهاد موافقت کردید بر من منت گذاشته اید، و اگر با هیچ کدام آنها موافقت نفرمایید یقین دارم که از سر مهربانی و تفاهم دو پیشنهاد را بررسی و رد کردهاید، و در هر حال از شما متشکرم.
با احترام
ناصر ایرانی
۷۶/۶/۱۵