تاریخ انتشار: ۱۰ فروردین ۱۴۰۱ - ۱۲:۵۴

اجرای بسیاری از پروژه های عمرانی مستلزم انجام عملیات گودبرداری تا عمق مشخص در داخل زمین می باشد. مسئله ای که در این مورد بعضاً مورد بی توجهی قرار می گیرد.

به گزارش بازرگانی خبرگزاری مهر، اجرای بسیاری از پروژه‌های عمرانی مستلزم انجام عملیات گودبرداری تا عمق مشخص در داخل زمین می‌باشد. مسئله‌ای که در این مورد بعضاً مورد بی توجهی قرار می‌گیرد مسئله پایدارسازی دیواره‌های گود می‌باشد. نیلینگ و انکراژ، مهارمتقابل (استرات) از متداول‌ترین روش‌ها در این زمینه می‌باشد.در این مقاله به هریک از این روش‌ها به اختصار پرداخته می‌شود.

روش‌های نیلینگ و انکراژ از مقرون به صرفه ترین و مؤثر ترین روش‌ها در زمینه پایدارسازی دیواره‌های گود و تسلیح خاک به صورت برجا می‌باشد. روش اجرای نیلینگ و انکراژ شباهت زیادی به یکدیگر دارد. در هر یک از روش‌ها، ابتدا گمانه‌هایی با عمق و قطر مشخص با زاویه ۱۰ الی ۱۵ درجه نسبت به افق در داخل دیواره گود حفر می‌شود. فاصله گمانه‌ها از یکدیگر در طول دیواره، بسته به مشخصات خاک منطقه و عمق گود می‌تواند متفاوت باشد. در روش نیلینگ پس از حفاری گمانه، آرماتورهایی با قطر ۲۸ تا ۴۰ میلی متر در مرکز گمانه قرار گرفته و سپس دوغاب سیمان تحت یک فشار مشخص در طول گمانه تزریق می‌شود. در روش انکراژ شرایط کمی متفاوت بوده و به جای استفاده از میلگرد از استرند کابل متشکل از ۳ تا ۶ رشته فولادی پر مقاومت (حدود ۱۸۶۰ مگاپاسکال) به عنوان عضو تسلیح استفاده می‌شود. علاوه براین، برخلاف روش نیلینگ که عملیات تزریق در تمام طول گمانه صورت می‌گیرد، در انکراژ تنها بخش پایانی گمانه تزریق صورت می‌گیرد و بخشی از طول گمانه به صورت تزریق نشده باقی می‌ماند. طول ناحیه تزریق نیز در طراحی مشخص می‌شود. پس از گیرش سیمان، فرآیند پیش تنیده کردن میلگردها به کمک دستگاه در داخل گود انجام می‌شود. پیش تنیده کردن انکر ها سبب می‌شود تا قدرت مقابله با نیروی رانشی زمین به مقدار قابل توجهی افزایش یابد. در پایان در هر دو روش نصب مش فولادی و بتن پاشی (شاتکریت) روی سطح دیواره صورت می‌گیرد. یکی دیگر از مهمترین تفاوت‌های روش نیلینگ با روش انکراژ نحوه عملکرد آنها در مقابله با ریزش دیواره است. روش نیلینگ به صورت مقاوم در خاک عمل نموده و عضو تسلیح پس از وقوع تغییرشکل در خاک تحت کشش قرار می‌گیرد حال آنکه در روش انکراژ عضو تسلیح از ابتدا پیش تنیده شده و تحت کشش قرار دارد. این امر سبب شده است تا در پروژه‌های حساس در برابر تغییر شکل، استفاده از انکراژ ارجحیت داشته باشد.

پایدارسازی گود به روش نیلینگ و انکراژ

یکی از عواملی که پیمانکاران را از استفاده از نیلینگ و انکراژ منع می‌کند عدم کسب اجازه از ساکنین ساختمان‌های مجاور گود است. یکی دیگر از روش‌های رایج در پایدارسازی گود، روش مهارمتقابل (استرات) می‌باشد که به کسب اجازه از همسایگان نیازی ندارد. در روش مهار متقابل ابتدا جهت قرار گیری عضو قائم، چاه‌ها حفاری می‌شود. پس از این مرحله عضو قائم در داخل چاه قرار گرفته و ریشه آن بتن ریزی می‌شود. ریشه شمع فلزی حدود ۲۰ درصد عمق گود بوده و قطر چاه‌ها حدود ۸۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر می‌باشد. در ادامه خاک به صورت مرحله برداشته شده و اعضای افقی با استفاده از مقاطع زوج نیمرخ، لوله و … اجرا می‌شود. اتصال اعضای افقی به اعضای قائم با استفاده از ورق‌های فولادی انجام می‌گیرد. جهت جلوگیری از ریزش‌های موضعی، بین اعضای عمودی از الوارهای چوبی یا شبکه فولادی (مش) و بتن پاشی (شاتکریت) استفاده می‌شود. جهت کاهش طول مؤثر اعضای افقی، می‌توان از کش (عضوی عمود بر عضو افقی) استفاده کرد. استفاده از کش، از کمانش اعضای افقی جلوگیری می‌کند. از مهمترین مزایای استفاده از مهارمتقابل می‌توان به کنترل تغییر شکل دیواره‌های گود به نحوی مطلوب، عدم وابستگی این روش به مشخصات خاک، همخوانی با انواع روش‌های زهکشی و امکان بازیافت مصالح مصرفی در اعضای افقی اشاره نمود.

پایدارسازی دیواره گود با استفاده از روش مهار متقابل

یکی دیگر از مسائل به روز در مهندسی ژئوتکنیک، بهسازی خاک‌های مسئله دار در پروژه‌های مختلف است. روش‌های مختلفی در این زمینه وجود دارد اما روشی که در این مقاله بررسی می‌شود، استفاده از شمع‌هایی با قطر حداکثر ۳۰ سانتی متر، موسوم به ریز شمع یا میکروپایل در داخل خاک است. اجرای ریز شمع‌ها از سه مرحله کلی لوله کوبی یا حفاری و لوله گذاری، تزریق و تسلیح تشکیل می‌شود. برای اجرای میکروپایل ها دو روش وجود دارد. روش مدرن در این زمینه استفاده از میکروپایل های خود حفار و خود تزریق می‌باشد. اما در روش مرسوم، ابتدا شمع‌ها به وسیله کوبش و یا حفاری در داخل خاک قرار می‌گیرد. کوبش شمع خود به دلیل اصطکاکی که جداره شمع با خاک دارد و نیز تأثیری که بر فشار تزریق دوغاب می‌گذارد، سبب ارتقا عملکرد میکروپایل می‌شود. در مرحله بعدی نوبت به تزریق دوغاب می‌رسد. در این مرحله ابتدا مخلوط دوغاب تزریق با نسبت آب به سیمان ۵/۰ تا ۵/۱ در میکسر اولیه ساخته شده و سپس جهت نگهداری به میکسر دوم منتقل می‌شود. درادامه دوغاب به داخل شیلنگ‌هایی به نام پکر که به جداره میکروپایل چسبیده است پمپ می‌شود. چسبیدن پکر به جداره میکروپایل تا حد قابل قبولی از خروج دوغاب در حین تزریق جلوگیری می‌نماید. درصورت اجرای ریزشمع به عنوان عضو باربر، پیش از گیرش سیمان، از میلگرد، جهت تسلیح در داخل لوله میکروپایل استفاده می‌شود. در پایان ورق سر میکروپایل (فلنج) نصب شده و به میلگرد تسلیح جوش داده می‌شود. میکروپایل ها کاربردهای گوناگونی دارند. از مهمترین آنها می‌توان به استفاده از آنها به عنوان عضو باربر در ساختمان‌ها، استفاده از آنها در جهت ترمیم پی ساختمان‌های قدیمی، بهسازی خاک و بهبود مشخصات فیزیکی آن و نیز مقابله با پدیده روانگرایی اشاره نمود.

بهسازی خاک با استفاده از میکروپایل

" این مطلب یک خبر آگهی بوده و خبرگزاری مهر در محتوای آن هیچ نظری ندارد"