به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، داوود ادیب با اشاره به شعار سال ۱۴۰۱ به نام «تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرینی» گفت: نقش آفرینان اصلی تحقق شعار سال ۱۴۰۱ تمامی ارکان نظام و جامعه مدنی مرتبط با آن هستند که زنجیره وار به هم متصل اند. این دقیقاً چیزی است که امروزه در جوامع توسعه یافته با عناوینی همچون قالب مارپیچ ۵ گانه نام برده می‌شود.
وی ادامه داد: در این قالب ما شاهد همگرایی دولت، صنعت، دانشگاه، جامعه مدنی و محیط زیست هستیم و به عبارتی ساختار تولید علم در این جوامع بر اکولوژی اجتماعی قرار گرفته و یک هم افزایی میان اقتصاد، جامعه و مردم‌سالاری وجود دارد. بدیهی است که در این رویکرد، در رکن دولت نیازمند یک دولت قدرتمند، حامی و دلسوز و در بعد صنعت، نیازمند صنعت نوآورانه، خلاق محور و مبتنی بر اصول دانش بنیان هستیم. در همین حال در ساختار دانشگاه، نیازمند دانشگاهی تقاضا محور، در محور جامعه نیازمند یک جامعه مبتنی بر سرمایه اجتماعی و نهایتاً در بعد محیط زیست نیازمند یک محیط زیست پایدار برای تحقق نقش آفرینی در راستای شعار سال و اهداف مرتبط با آن خواهیم بود.
ادیب با اشاره به نام‌گذاری های انجام شده در سال‌های گذشته از جمله «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل»، «اقتصاد مقاومتی – تولید و اشتغال»، «حمایت از کالای ایرانی»، «رونق تولید» و «جهش تولید» و هم چنین «تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین» تأکید کرد: متأسفانه به رغم دغدغه‌های به حق و به جای حاکمیت، عملکرد مناسبی را در تحقق شعارها نداشته‌ایم و این موضوع توسط دشمنان ما به خوبی مورد توجه قرارگرفته است. کشورهای مغرض، این موضوع را به خوبی کرده‌اند که یکی از اصلی ترین راه‌های نفوذ، حذف سرمایه‌های اجتماعی است.
وی ادامه داد: چنانچه می‌بینیم برخی از کشورها در جدیدترین اقدامات خود در جهت جذب نیروهای متخصص ما، ویزای طلایی بلندمدت را تصویب کرده‌اند و این ویزا را به دو صورت ۵ ساله و ۱۰ ساله صادر می‌کنند و به دانشجویان نخبه، سرمایه‌گذاران و کارآفرینان اجازه اقامت در کشورشان را می‌دهند. به نظر می‌رسد این اقدامات همزمان با مطرح شدن طرح صیانت از حقوق کاربران شدت یافته و تصادفی نیست و ممکن است که اهداف خاصی مد نظر برخی از کشورها باشد که با یک برنامه ریزی فریبنده و به ظاهر جذاب دنبال می‌شود.
سرمایه اجتماعی دارایی نامشهود است
ادیب با بیان اینکه در چنین شرایطی باید با دقت عمل کنیم، بیان کرد: با خروج هر نخبه از کشور، حجم بسیار زیادی از سرمایه‌های دانشی کشورمان که در ده‌ها سال با صرف هزینه‌های زیادی به دست آمده است، از کشور خارج می‌شود. بدیهی است نباید طرح‌های کارشناسی نشده‌ای را در کشور مطرح کنیم که موجب سوءاستفاده دشمنان شود. از اتفاقاتی که بعد از مطرح کردن طرح صیانت و فرار نخبگان صورت پذیرفت چنین استنباط می‌شود که به جهت ناپختگی این طرح و یا مطرح شدن بی موقع آن، با دشمنان‌مان در خروج نخبگان و متخصصان کشور همراهی کرده‌ایم و در صورت ادامه این روند، نه تنها توسعه اشتغال آفرینی در کشور صورت نمی‌پذیرد، بلکه در شاخص‌های مرتبط با کسب و کار و اشتغال آفرینی نیز سیر نزولی خواهیم داشت.
رئیس هیأت مدیره اتحادیه صادرکنندگان صنعت مخابرات ایران انتظاراتی را در این باره مطرح کرد و گفت: جدای از تبعات و بحث‌های امنیتی که با فرار نخبگان می‌تواند به وجود آید و بسیار مهم است و همچنین اینکه چه پیامدهایی را در بحث اشتغال زایی برای کشور تجربه خواهیم کرد، انتظار بر این است با توجه به چشم انداز توسعه‌ای وزارت ارتباطات، این وزارت خانه رویکردی فعالانه برای عدم تصویب مصوبات هیجانی همچون «طرح صیانت از حقوق کاربران» داشته باشد.
وی تاکید کرد: آشکار است که در صورت عدم اتخاذ جهت گیری مناسب و شفاف از سوی وزارت ارتباطات به عنوان متولی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و یا عدم توجه به کسب و کارهای مبتنی بر شبکه‌های مجازی، حتی با وجودی که اکثر مردم کشور موافق جلوگیری از بی بند و باری و نابسامانی‌های شبکه‌های مجازی هستند و قانون گذاری در حوزه‌های حکمرانی را جز بدیهیات حکومت و از ارکان و اصول پدافندی می‌دانند و برایشان مهم است، اما مطرح کردن این گونه طرح‌ها بدون در نظر گرفتن جوانب آن و ناخودی دانستن بخش بزرگی از جامعه، می‌تواند ضرر و زیان غیر قابل جبرانی را در اکوسیستم فناوری اطلاعات و ارتباطات داشته باشد؛ چه در حوزه کسب و کارها و چه در بحث‌های اجتماعی. در این صورت منجر به حذف سرمایه بزرگی از کشور خواهیم شد که آثار و تبعات امنیتی آن نیز به مراتب بیشتر و عمیق‌تر از شرایط موجود خواهد بود.
ادیب با بیان اینکه امروزه سرمایه اجتماعی به عنوان یک دارایی نامشهود، مورد توجه تمامی کشورهای توسعه یافته قرار گرفته است، گفت: تمامی اکتشافات، پیشرفت‌های پزشکی، توسعه و تحول در همه ابعاد زندگی، متأثر و نشأت گرفته از عنصر سرمایه اجتماعی هستند و کشورها و جوامعی که اهمیت این موضوع را درک کرده‌اند، بستر مناسبی برای اندیشمندان و نخبگان خود فراهم آورده و از خروج بی رویه متخصصان خود جلوگیری می‌کنند. البته این گونه به نظر می‌رسد که این جلوگیری‌ها از طریق زور و فشار نبوده و از طریق فراهم کردن بستر رشد و پیشرفت بوده است.
وی بیان کرد: دولتمردان ما نیز باید از طریق بستر سازی و اعتماد به سرمایه اجتماعی کمک کنند تا متخصصین این کشور به جای خروج بی رویه به عنوان مدافعین و سربازان اقتصادی در داخل کشور بمانند و به کشور خود خدمت کنند.
اهم مشکلات شرکت‌های دانش بنیان
رئیس هیأت مدیره اتحادیه صادرکنندگان صنعت مخابرات ایران مشکلات پیش روی اکثر صنایع و به صورت خاص شرکت‌های دانش بنیان را قابل توجه دانست و گفت: اگر بخواهیم اهم مشکلات پیش روی شرکت‌های دانش بنیان را نام ببریم می‌توان به چالش‌های موجود در ارتباط با سازمان تأمین اجتماعی، ادارات مالیاتی، عدم حمایت دولت در خرید محصولات دانش بنیانی، عدم ثبات در به کارگیری نیروهای متخصص و خروج بی رویه نیروهای فناور از کشور، قراردادهای یکطرفه و ظالمانه سازمان‌ها با شرکت‌های دانش بنیان، مقررات پیچیده گمرکی، عدم پذیرش ضمانت نامه‌های صندوق‌های حمایتی در مناقصات و قراردادها، عدم پرداخت مطالبات شرکت‌ها توسط سازمان‌های دولتی و ده‌ها مورد دیگر اشاره کرد.
وی ادامه داد: حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و شرکت‌های فناور، توسعه صادرات غیر نفتی، ایجاد زیرساخت‌های حمایتی و حضور قدرتمند در منطقه بخشی از اهداف نام گذاری شده در سال ۱۴۰۱ هستند و در سال جاری و همچنین در سال‌های گذشته، نقش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، صندوق نوآوری و شکوفایی، دفتر توسعه کسب‌وکار بین‌الملل معاونت علمی و فناوری و همچنین وزارت صمت و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان متولی صنعت فاوا در کشور همواره دارای تأثیر به سزایی بوده و خواهد بود.
ادیب افزود: همچنین حمایت‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی همواره نقش قابل توجهی را در رشد و توسعه شرکت‌های دانش بنیان داشته است و این دو مجموعه به صورت خاص، حمایت‌های فراوانی را از شرکت‌های فناور، خلاق و دانش‌بنیان کرده‌اند. با این حال آثار منفی و تبعات مشکلات به وجود آمده در ارتباط با سازمان تأمین اجتماعی، ادارات مالیاتی، قراردادهای یک طرفه و عدم پرداخت مطالبات شرکت‌ها توسط سازمان‌های دولتی آن چنان وسیع است که حمایت‌های انجام پذیرفته از شرکت‌های دانش بنیان را خنثی می‌سازد و باید دولتمردان راهکار جدی برای این بخش از معضلات اتخاذ کنند.
ادیب تحقق شعار سال «تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین» را نیازمند اصلاحات اساسی در رویکردهای گمرکی، مالیاتی، تأمین اجتماعی، روند مناقصات، خریدهای دولتی و قراردادهای یک طرفه دانست و تأکید کرد: انتظار داریم که قوای سه گانه، با اقدامی قاطع و مؤثر یک بار برای همیشه با مشکلات مزمن اساسی حادث شده از سوی سازمان‌های تأمین اجتماعی و ادارات مالیاتی که موجب توقف شرکت‌های دانش بنیان است برخورد کنند.
وی افزود: ادامه روند سازمان تأمین اجتماعی در نحوه محاسبات حق بیمه قراردادهای موصوف سازمان تأمین اجتماعی که با انواع اقدامات غیر منطقی، مانع تراشی‌ها و تفسیر به رأی قوانین و با توجه به قدرت قانونی گسترده بدون حد و بدون نظارتی که به این سازمان داده شده است انجام می‌پذیرد، شرکت‌های دانش بنیان را به سمت تعطیلی هدایت خواهد کرد. همچنین حمایت‌های مالیاتی حذف شده مرتبط با حقوق کارکنان شاغل در شرکت‌های فناور مستقر در پارک‌های علم و فناوری نیز متأسفانه معضلی است که در صورت عدم احیای این معافیت در قالب بند چ ماده ۸ طرح «جهش تولید دانش بنیان» امکان تحقق شعار سال را با مشکل روبرو خواهد ساخت.
رئیس هیأت مدیره اتحادیه صادرکنندگان صنعت مخابرات ایران با اظهار امیدواری نسبت به توجه ویژه رئیس جمهور در رابطه با مشکلاتی که بر سر راه شرکت‌های دانش بنیان وجود دارد، گفت: انشاالله با مرتفع شدن بخشی از این موانع و مشکلات و از جمله مشکلات مرتبط با سازمان تأمین اجتماعی، ادارات مالیاتی، قراردادهای یک طرفه سازمان‌ها با شرکت‌های دانش بنیان، عدم پذیرش ضمانت نامه‌های صندوق‌های حمایتی در مناقصات و قراردادها، عدم پرداخت مطالبات شرکت‌ها توسط سازمان‌های دولتی علیرغم گذشت چند سال از اجرای تعهدات شرکت‌ها، شاهد سرعت بخشی در راستای شعار سال و تحولات مد نظر حاکمیت در مورد صنایع فناور و دانش بنیان کشورمان باشیم.