حسن کاظمی‌قمی نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان در گفتگوی مشروح با خبرنگار مهر، در تشریح حوادث اخیر در افغانستان، گفت: پدیده مهاجرت از افغانستان به کشور ما، پدیده جدید و نوظهوری نیست و در فضای بعد از فرار آمریکایی‌ها، شاهد یک موج جدید و رو به افزایش از مهاجرت به ایران بودیم.
مهاجرت مردم افغانستان به ایران از زمان اشغال این کشور توسط شوروی آغاز شد
وی افزود: این واقعیتی است که وجود دارد؛ اما اصل پدیده مهاجرت به ایران سابقه چندین دهه دارد و آغاز این مهاجرت که در سطح وسیعی است، در حقیقت به آن کودتای کمونیستی در افغانستان و ورود اشغالگران ارتش سرخ شوروی برمی‌گردد و از آن زمان مردم افغانستان احساس خطر و ناامنی کردند.
سفیر سابق کشورمان در عراق تصریح کرد: در واقع طی این چند سال (حدود ۴۲ و ۴۳ سال) بخشی از مردم افغانستان مقاومت کردند و یک بخش دیگر وارد کشورمان شدند که در این مدت به عنوان میهمان مورد مهمان‌نوازی ایرانیان قرار گرفتند.
کاظمی قمی با بیان اینکه البته کشور ما در این سال‌ها با این شرایط عادی مواجه نبوده است، اظهار داشت: ما از بدو پیروزی انقلاب و تشکیل نظام جمهوری اسلامی تا امروز با انواع شیطنت‌ها و تهدیدها و توطئه‌ها مواجه بوده‌ایم. کودتا، تروریسم، دفاع مقدس، تحریم‌های اقتصادی، اقدامات تجزیه طلبانه و … یکی از آنها نیز جنگ تحمیلی ۸ ساله بود.
وی تاکید کرد: در کشور ما نزدیک به ۶ تا ۷ میلیون مهاجر وجود دارد که از کشورهای افغانستان و عراق (از زمان تهاجم صدام) در ایران مثل شهروندان ایرانی زندگی می‌کنند، از این رو موضوع مهاجرت بحث جدیدی نیست. براساس سلوک مردم ایران و نظام جمهوری اسلامی ایران، افغانستانی‌ها را به عنوان یک تبعه خارجی که بندگان خدا هستند و مورد ظلم واقع شدند و در یک شرایطی قرار گرفتند که مسیر هجرت را انتخاب کردند نگاه می‌کنیم.
ایران در همه‌ی شرایط سخت از مهاجرین مهمان‌نوازی کرده است
نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان افزود: ایران در عین حال و با وجود همه‌ی شرایط سخت از جمله فشارها، تهدیدات نظامی، جنگ و تحریم‌های اقتصادی از مهاجرین مهمان نوازی کرده است. البته نه در زیر چادر و در کمپ، بلکه مثل شهروند عادی با آنها رفتار کرده است و دانش آموزانشان توانستند درس بخوانند یا از خدمات پزشکی استفاده کنند.
کاظمی قمی گفت: در مسئله اشتغال و شغل نیز آنها در داخل کشور دارای شغل هستند. البته من همین جا بگویم، افغانستانی هایی که برای کار آمده‌اند و در ایران مشغول به کار هستند، درآمدهایشان را هم به کشور خودشان می‌فرستند؛ چون خانواده‌ی آنها در افغانستان هستند؛ در مشاغلی هم مشغول هستند که به نوعی سخت است.
وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی نیز این شرایط را پذیرفته است. حالا اینکه بگوییم این پول را خارج نکند و نتواند خرج خانواده‌ی خود را در داخل افغانستان بدهد، آنها نیز به ایران مهاجرت می‌کنند و این یک واقعیت است.
بیشترین تحصیل‌کردگان افغانستانی در داخل ایران هستند
نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان اضافه کرد: امروز بیشترین تحصیلکرده‌های افغانستانی در داخل ایران هستند و زنان و مردان افغانستانی نخبه‌ی در داخل ایران تحصیل کردند.
کاظمی قمی با اشاره به اشتراکات فرهنگی گسترده بین ایران و افغانستان، گفت: ما یک مشترکات فرهنگی و رابطه کهن تاریخی داریم. البته در ژئوپلتیک این منطقه تغییراتی ایجاد شده است. افغانستان در امتداد حوزه تمدنی ایران است و امروز ژئوپلتیک منطقه‌ای ایران و افغانستان برای اتصال ما به شرق آسیا و اتصال آسیای مرکزی به جنوب، دارای موقعیت‌های ممتازی است.
وی تاکید کرد: وجود همین ۴ میلیون زن و مرد افغانستانی در داخل ایران با توجه به حوزه تمدنی مشترک و هم زبانی، خودش یک سرمایه است.
نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان افزود: به هر حال دانش آموزی که اینجا درس می‌خواند تحت تأثیر فرهنگ ایرانی، اسلامی که سراسر محبت، عشق، برادری و مودت است، قرار می‌گیرد.
ملت افغانستان نجیب و اهل مقاومت هستند
کاظمی‌قمی تصریح کرد: مردم افغانستان نجیب، اهل مقاومت و بیگانه ستیز هستند، اما تحت حکامی قرار گرفتند که این شرایط را برای آنها به‌وجود آورده است و بدتر از همه تحت اشغالگری قرار گرفتند.
وی افزود: آوارگی مردم افغانستان را، اشغالگران به ارمغان گذاشته‌اند. در حقیقت این سیاست‌های اشغالگران و متجاوزان است. لذا اینها باید به یک جایی پناه ببرند؛ اقتصاد که نباشد باید به یک جایی پناه ببرند.
آوارگی مردم افغانستان را، اشغالگران به ارمغان گذاشته‌اند. در حقیقت این سیاست‌های اشغالگران و متجاوزان است. لذا اینها باید به یک جایی پناه ببرند
نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان گفت: من فکر نمی‌کنم هیچ کسی بخواهد وطن خود را رها کند و بخواهد به یک منطقه بیگانه برود، مگر برای تحصیل علم یا کسب درآمد باشد. اما وطن برای هر فرد از هر چیزی مقدس‌تر است.
کاظمی قمی تصریح کرد: آنچه که مردم افغانستان در طول این بیش از ۴ دهه از مردم شریف ایران دیدند، مهمان نوازی بوده است. بزرگانشان نیز همین را می‌گویند. بعضی از بزرگان افغانستانی در دانشگاه‌های ما تدریس می‌کنند.
وی تصریح کرد: اما الان چه اتفاقی افتاده که مسئله ایران هراسی و بالعکس آن یعنی افغان هراسی مطرح شده است؟ این موضوع نشان می‌دهد که این پدیده، پدیده‌ی طبیعی مبتنی بر روابط، فرهنگ و فضای سیاسی و اجتماعی نیست.
نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان افزود: وقتی آمریکا فرار کرد، طالب حاکم شد. این یک واقعیت است. البته مفهوم از حاکم شدن، رسمیت و شناسایی آن نیست. اولین کلامی که رهبری نظام فرمودند این بود که دولت‌ها می آیند و می‌روند، مردم اصل هستند. این یک پیامی روشن است.
کاظمی قمی گفت: عملکرد مردم ایران و نظام جمهوری اسلامی را دیدید، در طول جنگی که ما در تحریم بودیم ۷ میلیون مهاجر در اینجا بودند اما جمهوری اسلامی حاضر نبود در آن فضای سخت یک نفر را بیرون کند. اینها چیزهایی است که دنیا و مردم افغانستان می‌بینند و قضاوت می‌کنند.
آمریکایی‌ها به منافع ملی سایر جوامع بی‌توجه هستند
وی افزود: دشمن در اینجا شکست خورده است. آمریکایی‌ها نه تنها در افغانستان بلکه در کل منطقه شکست خوردند.چرا شکست خوردند؟ به خاطر اینکه به هنجارهای اجتماعی، فرهنگی و منافع ملی جوامع بی توجه هستند. به جای منافع ملی این کشور، آنچه می‌بینند خودشان هستند.
طرح آمریکایی‌ها در افغانستان شکست خورده
نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان تصریح کرد: امروز آمریکایی‌ها می‌بینند که تعاملات بین دو کشور با همه آن چالش‌های امنیتی که در افغانستان وجود دارد، به سمت جلو حرکت می‌کند، پس این را باید به هم بزنند. البته من اعتقادم این است که با توجه به شرایط منطقه، طرح آمریکایی شکست خورده است.
رژیم‌صهیونیستی دیگر در داخل سرزمین‌های اشغالی امان ندارد
کاظمی قمی افزود: امروز در یمن بر اثر پیروزی‌های مقاومت، آتش‌بس برقرار شده است؛ شما می‌بینید در داخل سرزمین‌های اشغالی، در فلسطین، رژیم صهیونیستی امان ندارد، اینها توفیق است.
وی گفت: دشمن به دنبال ایجاد تنش و بحران بین دو ملت است. بیشترین فضا را نیز در فضای مجازی ایجاد کردند. بر اساس آن چیزی که ما رصد کردیم، از اعضای گروهک شرور منافقین در آلبانی تا مجموعه‌هایی در آمریکا از کشورهای ارتجاعی تأمین مالی می‌شوند از این رو شروع به ایجاد چنین فضایی کردند.
آمریکایی‌ها در عراق با راه‌اندازی جریانات جوکرها به دنبال ایجاد یک فضاهایی در پشت مطالبات به حق مردم بودند که البته آن هم توفیق پیدا نکردند
نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان تصریح کرد: این موضوع نه مورد باور مردم افغانستان و نه مورد باور مردم ایران است. مشابه این را هم ما در عراق دیدیم. در عراق دیدید که با راه‌اندازی جریانات جوکرها به دنبال ایجاد یک فضاهایی در پشت مطالبات به حق مردم بودند که البته آن هم توفیق پیدا نکردند.
کاظمی‌قمی تاکید کرد: در نتیجه امروز، طرح دشمن ایجاد یک شکاف و تشنج در روابط دو ملت است که اولاً آن را تبدیل به بحران و درگیری بین دو ملت کنند. تنش دوم را نیز بین نظام و این جریان حاکم در افغانستان طراحی کردند. امروز در افغانستان با بحران اقتصادی و امنیتی مواجه هستیم. به محض آنکه آمریکایی‌ها فرار کردند داعش ظهور و گسترش پیدا می‌کند لذا ایجاد یک تنش بین ایران با هیئت حاکمه یعنی در حقیقت گسترش تروریسم!
اراده ایران برای کمک به افغانستان، برای شکوفا کردن این کشور است. افغانستان هر چه شکوفاتر شود و همکاری‌ها توسعه پیدا کند، هر دو کشور نفع می بریم
وی افزود: اگر بحران در افغانستان زیاد شد، سیل مهاجرت نیز افزایش پیدا می‌کند. اقتصاد رو به وخامت می‌رود، مواد مخدر نیز بیشتر خواهد شد. در بحران و در فقر، تروریسم بیشتر جان می‌گیرد. آن چیزی که مهم است این است که اراده جمهوری اسلامی برای کمک به افغانستان، برای شکوفا کردن این کشور است. افغانستان هر چه شکوفاتر شود و همکاری‌ها توسعه پیدا کند، هر دو کشور نفع می بریم. زیرا اگر امنیت در افغانستان برقرار شد، سیل مهاجرت نیز کاهش خواهد یافت. افغانستان قوی با تروریسم می جنگد، افغانستان قوی با اشغالگر می جنگد.
نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان در پاسخ به سوالی در خصوص آخرین وضعیت گفتگوهای بین‌الافغانی، گفت: ما راه کمک و کلید ثبات و امنیت پایدار و دائمی در افغانستان را در شکل گیری یک حکومت فراگیر دیده‌ایم. این مداخله‌گری هم نیست. این از سر خیرخواهی و تجربه است. یکی از راه‌هایی که افغانستان رابه سمت ثبات و امنیت و شکوفایی و پیشرفت می‌برد ایجاد یک نظامی است که همگان آن را قبول کنند که بتواند در برابر این بحران‌ها مقاومت کند.
کاظمی قمی افزود: زیاده خواهی اشغالگر، تروریسم، بحران امنیتی و چالش‌های اقتصادی باید به سمت توسعه، رشد و بالندگی حرکت کند. اینکه جمهوری اسلامی می‌گوید اگر چنین دولتی شکل بگیرد می‌تواند در برابر این پدیده‌ها مقاومت کند، این از سر تجربه و خیرخواهی است. بر این اساس ما مطرح کردیم، آنها نیز استقبال کردند.
طالبان به دنبال برگزاری لویه‌جرگه است
وی تصریح کرد: الان یک بخشی از گفتگوها در کابل دنبال می‌شود و یک بحثی هم برای تشکیل اجلاس لویه جرگه مطرح می‌شود. لویه جرگه یک ساختار سنتی در افغانستان به معنی تجمیع ریش سفیدان برای حل یک بحرانی که مثلاً از مسیر عادی حل نمی‌شود، است. الان طالبان دارد این را مطرح می‌کند گفتگوهایی نیز با اطراف انجام می‌دهند که رهبران سیاسی برای گفتگو به کابل برگردند و در امان هستند. امیدواریم این موضوع عملیاتی شود و به حل بحران افغانستان کمک کند.
طالبان به دنبال برگزاری لویه جرگه است و امیدواریم این موضوع عملیاتی شود و به حل بحران افغانستان کمک کند
وی تصریح کرد: انشاالله شاهد این باشیم که افغانستان در حوزه امنیت، اقتصاد و علمی به ثبات برسد و این باعث شود که مهاجرین به کشور و سرزمین خودشان برگردند و ما هم کمک می‌کنیم.