خبرگزاری مهر، گروه استانها: شعار سال از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی تولید دانش بنیان و اشتغال‌زا نامگذاری شد تا تلنگری به مسئولان کشور و بالتبع استان سمنان باشد برای اینکه سهم مناسبی از اقتصاد را برای این نوع شرکت‌های عمدتاً نوپا در نظر بگیرند تا بتوانیم از مزیت‌های آنها بهره مند شویم.
شرکت‌های دانش بنیان فعال در استان سمنان اما به واسطه عدم حمایت‌های کافی، عدم وجود یک برنامه‌ریزی جامع و کامل، فقدان خط مشی و در نتیجه عدم رشد کیفی و کمی منطبق بر نیازهای استان و عدم اعتماد کافی به آنان از سوی مسئولان ارشد تصمیم ساز، در محاق قرار دارند.
مشکل فروش خدمات و تولیدات
یک فعال در حوزه شرکت‌های دانش بنیان در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به اینکه بازار فروش محصولات و خدمات مهمترین مشکل شرکت‌های دانش بنیان در کنار نقدینگی، عدم حمایت دولتی‌ها، فقدان مکان مناسب و… است، گفت: بسیاری از شرکت‌های دانش بنیان استان تولیدات و خدماتی دارند که برایشان مشتری وجود ندارد.
محسن محمد نژاد با بیان اینکه دولتی‌ها و بخش خصوصی استان سمنان حتی برای تأمین نیازهایشان به تهران و دیگر شهرهای کشور مراجعه می‌کنند اما بعضاً حاضر نیستند که از دانش بنیان‌های فعال در استان کمک بگیرند، ابراز داشت: این موضوع برای مثال در بخش بتن‌های استحکامی ساختمان، شرکت‌های برنامه نویسی، ساخت اپلیکیشن و… دیده می‌شود.
وی با اشاره به اینکه فقدان بازار سبب بروز مشکلات متعدد برای شرکت‌های دانش بنیان شده است، افزود: درست است که پارک علم و فناوری و دانشگاه‌ها امکان استقرار شرکت‌ها را دارند و حتی از صندوق توسعه فناوری ریاست جمهوری وام هم به دانش‌بنیان‌ها تعلق می‌گیرد اما بدون فروش و چرخه مالی چطور می‌توان ادامه حیات داد به هر روی دانش‌بنیان‌ها هم یک بنگاه اقتصادی هستند.
تدوین سند جامع دانش‌بنیان‌ها
استاندار سمنان به خبرنگار مهر می‌گوید: در نخستین گام سند استانی توسعه شرکت‌های دانش بنیان تدوین شده است.
سید محمدرضا هاشمی گفت: باید برش شهرستانی از سند استانی توسعه دانش‌بنیان‌ها نیز پدید بیاید تا بتوانیم به صورت جزئی‌تر مزیت شناسی شرکت‌های دانش بنیان را داشته باشیم لیکن قرار است در نخستین فرصت از ۷۰ شرکت دانش بنیان دعوت شود تا مشکلات و موانع کارهایشان بیان و در راستای رفع آنها اقدام شود.
وی با بیان اینکه افزایش تولید و کمک به صنایع مادر از جمله بخش‌هایی است که شرکت‌های دانش بنیان در آن می‌توانند به خوبی به مجموعه مدیریتی استان کمک کنند، گفت: استان سمنان استانی معدنی، صنعتی، کشاورزی و گردشگری است و لذا همه مدیران کل استان به خصوص دستگاه‌هایی که در این چهار مورد ذی‌صلاح هستند را موظف کرده‌ایم تا در هر اداره کل یک ستاد تحقق شعار سال درست کنند تا برای طرح در جلسات اصلی ستاد استانی حمایت از شرکت‌های دانش بنیان مسائل قابل عرضه‌ای داشته باشند.
اولویت‌هایی که برای دانش‌بنیان‌ها در نظر داریم
استاندار سمنان همچنین با بیان اینکه یکی از اقداماتی که برای دانش‌بنیان‌ها در دستور کار داریم مقوله بروکراسی است، گفت: اعتقاد ما بر این است که شرکت‌های دانش بنیان نباید معطل بروکراسی اداری شوند لذا امور مرتبط با این شرکت‌ها به صورت ویژه بررسی خواهد شد از سوی دیگر دستگاه‌ها را ملزم کرده‌ایم که برای رفع موانع پیش پای دانش‌بنیان‌ها تلاش و نتایج کارهایی که می‌کنند را در نشست‌های ستاد تحقق شعار سال مطرح سازند.
هاشمی با بیان اینکه سه اولویت نیز برای دانش‌بنیان‌ها در نظر گرفته‌ایم که نخستین آنها تسهیلات، دوم واگذاری پروژه‌های بخش خصوصی و سوم تأمین اقلام مورد نیاز استان از این شرکت‌ها است، ابراز کرد: تسهیلگری در زمینه واگذاری پروژه‌های بخش خصوصی به شرکت‌های دانش بنیان، ورود صنایع بزرگ و دانشگاه‌ها به حوزه دانش بنیان‌ها و کمک از نیروهای بومی توانمند از دیگر تأکیدات ما در ستاد رفع موانع دانش بنیان‌های استانداری سمنان است.
وی با بیان اینکه اعتقاد داریم دانش‌بنیان‌ها یکی از راهکارهای اشتغال‌زایی در استان سمنان هستند، افزود: از جمله اولویت‌هایی که برای رفع موانع بخش دانش بنیان در استان در نظر گرفته شده مقوله پرداخت تسهیلات بانکی است همچنین الزام استفاده از تولیدات و رفع نیازهای دولتی‌ها از این شرکت‌ها از دیگر اقداماتی است که با هدف کمک به دانش‌بنیان‌ها و حمایت از آنها در دستور کار قرار دارد.
تسهیلات به تنهایی فایده‌ای ندارد
یک کارشناس اقتصادی اما در گفتگو با خبرنگار مهر، لازمه مدیریت حمایت محور در حوزه دانش‌بنیان‌ها را نگاه چند بعدی به مشکلات دانست و گفت: ما باید دانش‌بنیان‌ها و شعار سال را مانند یک نردبان ببینیم که چندین پله دارد و در این نردبان ارائه تسهیلات و یا حتی استقرار در پارک‌های علم و فناوری پله‌های سوم و چهارم هستند که عملاً تا زمانی که ما پله‌های اول و دوم را نسازیم پله‌های بعدی برای ما فایده‌ای نخواهند داشت.
سیدرضا طباطبایی با بیان رویه وام محور کنونی که مسئولان درباره آن صحبت می‌کنند، افزود: این رویه پنج سال است که در بخش صنعت و معدن در حال اجرا است و امتحان خود را پس داده و مشخص شده که تنها با وام نمی‌توان تولید را رونق داد اما متأسفانه دولت طبق معمول برداشت نادرستی از حرف‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی داشته و تنها حمایت را مالی می‌بیند، اگر حمایت مالی فایده داشت امروز یک واحد مشکل دار در استان نباید می‌داشتیم زیرا در سال گذشته بیش از ۸۵۰ واحد تولیدی استان توانستند وام رونق تولید بگیرند.
وی افزود: ما ابتدا باید ببینیم که وضعیت موجود چیست؟ چه تعداد شرکت دانش بنیان داریم؟ این شرکت‌های دانش بنیان چه نیازی از شهرستان محل استقرار، چه نیازی از استان سمنان، چه نیازی از کشور و… را تأمین می‌کنند. این شرکت‌ها چه مشکلاتی دارند، راهکار رفع مشکلات آنها چیست. چطور باید این شرکت‌ها را برحسب نیاز استان منطبق کرد.
فقدان مزیت سنجی درست
این کارشناس اقتصادی ابراز کرد: دولتی‌ها همه اینها را رها کرده و یکباره می‌خواهند به همه وام بدهند تا به واحدهای دانش بنیان مشکل دار استان سمنان یک پسوند دیگر اضافه شود و تبدیل به واحدهای دانش بنیان فعال بدهکار به بانک بدل شوند دقیقاً همان بلایی که بر سر صنعت استان سمنان آمد تا جایی که امروز حتی مسئولان استان سمنان از ارائه آمار واحدهای بدهکار به بانک طفره می‌روند.
طباطبایی افزود: فقدان مزیت سنجی و نیازسنجی از مهمترین موانع حرکت دانش‌بنیان‌ها است. ما اول دانش‌بنیان‌ها را به صورت فله‌ای و بدون نیازسنجی توسعه داده‌ایم و حالا برای تولیدات و خدماتشان بازار نداریم، برای مثال اعلام نکرده‌ایم که هر دانش بنیانی که بخواهد در استان فعالیت کند باید یک نیاز از استان را پوشش دهد مثلاً برای سرمازدگی کشاورزی کاری کند، برای صنایع فرآوری معادن اقدام کند و… هر شرکتی که آمده مجوز گرفته و کار می‌کند در نتیجه آنقدر محصولات و خدمات ایجاد شده که هیچ نیازی از استان سمنان را تأمین نمی‌کند.
وی با بیان اینکه باید کاری صورت داد تا این توسعه فله‌ای متوقف شود، گفت: بعد از این باید ظرفیت سنجی، احصا ی مشکلات شامل نقدینگی، بازار، مکان کار، تسهیلات، حمایت‌ها و… به صورت پکیج دیده شود وگرنه در غیر این صورت دانش‌بنیان‌ها چطور می‌خواهند وام‌هایی که دولت قرار است بدهد را پس دهند؟
عدم تمکین از مشوق‌ها
دولت البته برای رفع موانع کار دانش بنیان‌ها اقداماتی را هم صورت داده که واقعاً مفید هستند و در این زمینه قوانین خوبی هم داریم اما آنطور که معاون استاندار سمنان می‌گوید برخی از این مشوق‌ها در استان مورد توجه قرار نمی‌گیرند ابوطالب جلالی به خبرنگار مهر، می‌گوید: ظرفیت‌های خوب قانونی برای حمایت از فعالیت دانش‌بنیان‌ها در استان ایجاد شده است اما بعضاً با عدم تمکین برخی دستگاه‌ها برای مشوق و معافیت‌ها روبرو هستیم.
جلالی با بیان اینکه در سال جاری سعی می‌کنیم این موضوعات را نیز در برنامه داشته باشیم تا بتوانیم مشکلات شرکت‌های دانش بنیان را کاهش دهیم، ابراز می‌کند: مشکل مالی و نقدینگی از جمله مهمترین موضوعات شرکت‌های دانش بنیان در استان سمنان است لذا سعی داریم تا از طریق تسهیلات در سال جاری این منابع مورد نیاز را در اختیار شرکت‌های دانش بنیان قرار دهیم.
با بیان اینکه بازار فروش کالا و خدمات از دیگر نیازهای شرکت‌های دانش بنیان در استان سمنان است، گفت: ترغیب بخش دولتی و غیر دولتی که بتوانند مشتری خدمات و تولیدات دانش‌بنیان‌ها باشند از دیگر اقداماتی است که برای تأمین بازار مورد نیاز شرکت‌های فناور در شهرستان شاهرود طی امسال می‌بایست صورت گیرد که البته در دستور کار قرار دارد.
سهم مهم دانش‌بنیان‌ها در اقتصاد استان سمنان
در نهایت باید گفت دولت می‌بایست نگاه چند بعدی به دانش‌بنیان‌ها داشته باشد یعنی آنان در وهله اول اعتماد کرده و سهمی را برای توسعه اقتصادی استان سمنان برایشان قائل شود زیرا بعضاً دیده می‌شود که این شرکت‌ها به واسطه جوان بودن، مورد اقبال دولتی‌ها نیستند در ثانی باید مشکلات دانش‌بنیان‌ها در همه ابعاد دیده شود و ثالثاً در استان سمنان شاهد یک نقشه راه مبتنی بر نیازهای استان برای توسعه دانش‌بنیان‌ها در نظر بگیریم تا شاید موفق شویم بخشی از نیازهای استان را از طریق این شرکت‌های مستعد تأمین کنیم.
نباید فراموش کرد که دولت در سال جاری برای استان سمنان رشد ۸.۶ درصدی را در نظر گرفته که باید به آن برسیم از یک سو کشاورزی ما سال‌ها است که در گرو خشکسالی و سرمازدگی زیان ده شده تا جایی که تولید ۱۱۰ هزار تنی گندم ما در ابتدای دهه ۸۰ به ۴۳ هزار تن در سال گذشته کاهش یافته و از سوی دیگر دامداری ما نیز با این وضعیت خوراک دام شرایط بهتری ندارد.
همچنین وضعیت معادن ما هم تعریفی ندارد زیرا در پنج سال اخیر نتوانسته‌ایم شاهد تحول خاصی در زمینه سرمایه گذاری معدنی و فرآوری بخش معدن در استان باشیم در نتیجه به نظر می‌رسد یکی از راه‌های باقی مانده برای رسیدن به این رشد مد نظر دولت، دانش بنیان‌ها باشد حال باید دید که دولت در این زمینه چه عملکردی را از خود بروز خواهد داد.