خبرگزاری مهر - گروه استانها: تلف شدن حیوانات توسط مردم در اثر مهار و درپی حضور و سرگردانی این حیوانات در سطح شهر و روستا مشاهده می‌شود و مردم برای حفاظت از جان خود نسبت به مهار این حیوانات با روش‌های مختلف و غیراصولی اقدام می‌کنند.
عدم آگاهی از روش‌های مهار در مواجه با حیوانات و به کارگیری روش‌های نامناسب و غیراصولی و عدم توجه مسئولان در چندین سال گذشته موجب تلف شدن گونه‌های نادر بسیاری از حیوانات در جای جای کشور شده است.
استان اردبیل و مازندران پهنه‌هایی غنی از نظر تنوع زیستی و میزبان گونه‌های مختلف حیات وحش هستند و برخورد انسان با حیات وحش در این استانها قصه‌ای دراز دارد و قربانی این برخورد نه چندان دوستانه، حیات وحش است.
انتشار خبر از دست رفتن جان یک قلاده خرس قهوه‌ای در روستای کنازق شهرستان نمین و یک قلاده پلنگ ایرانی در قائم شهر توجه و واکنش بسیاری از طبیعت دوستان را در پی داشت.
بنا به گفته فعالان محیط زیست خرس قهوه‌ای گونه‌ای است که در حالت عادی علاقه‌ای به ایجاد مخاطره برای جان انسان ندارد و در صورت وجود شرایط تحریک‌آمیز پاسخ خود را نشان می‌دهد که دیروز با استقبال ناخوشایند مردم جان خود را از دست داد.
در کنار عکس‌العمل ناقص برخی مسئولان حیات وحش در استانها، نحوه برخورد مردم محلی که نسل‌ها با این گونه‌ها هم‌زیستی کرده اند و باید نوع رفتار با این گونه‌ها را بشناسند، نگران کننده است.
پرسه گرگ در خیابان‌های شهرستان‌ها و حمله و زخمی کردن مردم، سرگردانی و تلف شدن گونه نادر سیاه گوش در خلخال، تلف شدن خرس برای چندمین بار در سطح استان دلایلی کافی برای عدم مدیریت صحیح در محیط زیست و عدم محافظت مناسب از حریم شهرها را نشان می‌دهد و باید دید آیا بار دیگر هم شاهد جنایت تلخ تلف شدن حیوانات خواهیم بود؟
با اینکه بنا به خواست طبیعت دوستان و پیگیری‌های دادستانی حکم بازداشت عاملین این حیوان آزاری‌ها صادر می‌شود اما با نگاه کلی به گذشته چند ماهه استان، مسئولین باید به فکر چاره اندیشی کلی در این مورد باشند و این بار برنامه‌ریزی جامع و کاملی برای مدیریت داشته باشند.
طرفداران محیط زیست، همکاری لازم را با محیط زیست داشته باشند
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اردبیل در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به تلف شدن چندین باره این حیوانات براثر مهار نادرست مردم اظهار کرد: مردم در صورت مشاهده حیات وحش گزارشات خود را از طریق سامانه ۱۵۴۰ ارائه کرده تا محیط‌بانان به سرعت در منطقه حاضر شده و اقدامات پیشگیرانه را انجام دهند.
قاسم پور با بیان اینکه طرفداران محیط زیست در حفاظت و صیانت از حیوانات به ویژه گونه‌های نادر همکاری لازم را با محیط زیست داشته باشند، گفت: چند شب گذشته نیز خبری مبنی بر حضور چندین قلاده گرگ در سطح شهر هشتجین اعلام شده است که با هدف صیانت از جان مردم این منطقه تلاش بر این است تا با همراهی محیط‌بانان جلوی اقدامات ناگوار به ویژه حمله گرگ‌ها گرفته شده و صیانت از این گونه نیز در کنار حفاظت از جان مردم مورد توجه قرار گیرد.
لزوم صبوری مردم در مواجهه با حیوانات وحشی
حامد مصطفایی آگاه، فعال محیط زیست در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با حوادث اخیر تلف شدن حیوانات اظهار کرد: میزان ترسی که یک حیوان درنده از انسان دارد، به مراتب بیشتر از میزان ترس انسان از حیات وحش است، حیوانی که به دلیل کمبود زنجیره غذایی یا گم کردن راهش به سمت خانه‌های روستایی می‌آید؛ با شنیدن اولین داد و بیداد و صدای انسان یا سگ‌ها به دنبال فرار از مهلکه خواهد بود.
وی با بیان اینکه خواهشی که از عموم مردم داریم این بوده که در صورت مواجهه با حیات وحش صبور بوده و مدارا کنند، گفت: در چنین مواقعی دنبال کردن حیوان با خودرو و موتور و یا بیل و کلنگ زدن به سر حیوان نتیجه عکس خواهد داد و بایستی مسیر حیوان را برای فرار باز گذاشت.
فعال محیط زیست ادامه داد: چنانچه امکان فرار یا دور شدن حیوان نیز نبود بایستی با سامانه ۱۵۴۰ تماس گرفته و بدون انجام اقدام خودسرانه، محیط بانان و یگان حفاظت محیط زیست را برای جا به جایی بدون خونریزی حیوانات باخبر کرد.
مصطفایی افزود: انتقام گرفتن از حیوانات هم در منش انسان‌هایی که لقب اشرف مخلوقات را با خود یدک می کشند جایز نیست، اگر یک حیوان درنده ای به هر دلیلی به انسان یا دام حمله می‌کند نه با نیت قبلی بلکه بر اساس غریزه خود است اما اگر انسان بخواهد با همان خشونت واکنش حیوانات را پاسخ دهد، انسانیت و اشرف مخلوقات بودن خودش را لگدمال کرده است.
یگان‌های حفاظت و محیط بانی افزایش یابد
این فعال محیط زیست بیان کرد: افزایش مقر یگان‌های امداد و حفاظت، در اختیار داشتن به اندازه اسلحه‌های بیهوشی و همچنین افزایش آموزش شهروندان و دهیاری‌ها برای تعامل صحیح با حیوانات وحشی از جمله خلاءهای مهم این حوزه است.
مصطفایی افزود: دهیاری‌ها اگر بتوانند این موضوع را در بین روستاییان جا بیاندازند که اجداد ما همیشه در تعامل با حیوانات بودند و این موضوع هیچ گاه به تقابل خصمانه تبدیل نشده است؛ قسمت مهمی از موضوع حل خواهد شد.
وی ادامه داد: حیوانات نیز جزو از کره زمین بوده و ما انسان‌ها مالک آن نیستیم، اینکه چشمانمان را به روی حق حیات و زندگی آزادانه جانداران ببندیم و با چشم خودخواهانه همه چیز را برای آدمیزاد بخواهیم؛ نهایت بی اخلاقی و نا انصافی است.
فعال محیط زیست گفت: در همه کشورهایی که دارای طبیعت هستند؛ حیات وحش خواه ناخواه به محیط انسانی نزدیک می‌شود اما در چنین مواقعی با مهر و عطوفت با آنها برخورد می‌شود و امیدواریم در نقطه به نقطه کشورمان نیز همین اخلاق سبز زیست محیطی گسترده شود.
واکنش‌های مردم در هنگام مواجه با حیات وحش مناسب نبوده است
مسئولین محیط زیست کشور نیز در مواجهه با خبر تلف شدن دو قلاده حیوان در اردبیل عکس العملی مبنی بر عدم عملکرد مناسب مردم نشان دادند که در این رابطه معاون جانشین یگان حفاظت محیط زیست گفت: واکنش‌های مردم در هنگام مواجه با حیات وحش مناسب نبوده است، مردم قائم شهر با ایجاد سر و صدا سبب پرخاشگری گونه شدند و مردم اردبیل نیز به‌طور مستقیم به گونه آسیب زدند.
منوچهر فلاحی با بیان اینکه موردی که در این دو اتفاق مشترک است، ناآگاهی مردم است، گفت: آگاهی‌رسانی در این زمینه نیاز به عزم ملی دارد و مردم ما نیز اگر آموزش لازم را ببینند این موارد را رعایت می‌کنند و رسانه‌های ملی نقش بسزایی در آگاه بخشی مردم می‌تواند داشته باشد.
وی با اشاره به برگزاری آموزش‌های محیط بانی در ما در کلیه مناطق افزود: با اینکه با وقوع چنین حوادثی ما سعی می‌کنیم که بخش بیشتری از وقت خود را برای آموزش قرار دهیم اما رفتارها و عدم اطلاع رسانی به موقع مردم سبب می‌شود که حتی نیروها نتوانند وظیفه خود را انجام دهند.
براساس آمارهای منتشر شده محیط زیست تعداد خرس‌ها در سال‌های اخیر با کاهش جدی مواجه شده و عامل انسانی بیشترین نقش را در تلفات آن داشته است و با تلف شدن خرس قهوه‌ای در نمین، نشان داد انسان‌ها اطلاعات چندانی از نحوه تعامل با حیات وحش ندارند و بیش از گذشته لزوم تقویت امکانات زنده گیری گونه‌های وحشی و آموزش جوامع محلی درباره نحوه مواجهه با حیات وحش احساس می‌شود.
امید می‌رود با همت و درایت مسئولین وقت و با فراهم کردن امکانات و آموزش‌های لازم و ضروری دیگر شاهد تلف شدن گونه‌های جانوری نباشیم.