خبرگزاری مهر - گروه جامعه؛ در تقویم ایران نهم اردیبهشت ماه مصادف با روز ملی شوراها نامگذاری شده است و در قانون اساسی کشور نیز در رابطه با شوراها و نقشی که آنها در جامعه و کشور ایفا می‌کنند صحبت شده است.
همچنین در دین اسلام نیز در رابطه با شوراها صحبت شده است خداوند در آیه ۱۵۹ سوره آل عمران آیه ۳۸ سوره شورا آیه ۲۳۳ سوره بقره به شوراها اشاره کرده است.
امام خمینی (ره) نیز از ابتدای انقلاب اسلامی طی دستوراتی متعدد نسبت به شوراها تاکید داشته‌اند و فصل هفتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به طور کامل در رابطه با شوراها صحبت کرده و چندین اصل مختلف را به وظایف نحوه انتخابات و فعالیت شوراها اختصاص داده است.
بر اساس اصل صدم قانون اساسی برای پیشبرد سریع برنامه های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی از طریق همکاری مردم با توجه به مقتضیات محلی، اداره امور هر روستا، بخش، شهر، شهرستان یا استان با نظارت شورایی به نام شورای ده، بخش، شهر، شهرستان یا استان صورت می‌گیرد که اعضای آن را مردم همان محل انتخاب می‌کنند.
پس از تصویب قانون اساسی و برای اولین بار در روز هفتم اسفند ماه سال ۱۳۷۷ اولین دوره انتخابات سراسری شوراهای اسلامی کشور برگزار شد که در نتیجه آن ۱۸۵ هزار نفر از منتخبین مردم برای اداره امور شهرها و روستاها انتخاب شدند.
از سال ۱۳۷۷ تا کنون شش دوره انتخابات شوراها برگزار شده است و اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستاها موظف هستند تا در یک دوره چهار ساله وظایف خود را در راستای قانون انجام دهند.
مطابق قانون شوراهای شهر و شوراهای روستاها دارای وظایف متعددی است که از مهمترین وظایف شوراهای شهر می‌توان به انتخاب شهردار و نظارت بر عملکرد او، تصویب بودجه شهر قانونگذاری اشاره کرد.
همچنین اعضای شورای اسلامی روستاها نیز موظف به انتخاب دهیار، پیگیری طرح‌های عمرانی روستا و نظارت بر حسن اجرای تصمیم‌های شورای اسلامی روستا هستند.
به موجب اصل یکصد و دوم قانون اساسی، شورای عالی استان‌ها که نمایندگان آن همگی منتخب مردم در شوراهای اسلامی شهرها و روستاها هستند گرد یکدیگر می‌آیند و در جهت انجام وظایف خود طرح‌هایی را تهیه کرده و به تناسب امر به دولت و مجلس ارائه می‌کنند و این طرح‌ها پس از بررسی و طی مراحل مختلف تبدیل به قانون شده و به دستگاه‌های مربوطه ابلاغ می‌شود.
بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی که از دل مردم برخاسته شبکه شوراهاست
پرویز سروری رئیس شورای عالی استان‌ها با اشاره به روز ملی شوراها ضمن گرامی‌داشت روز ملی شوراها گفت: شاکله اصلی نظام مردم پایه جمهوری اسلامی ایران بر تبلور شوراها شکل گرفته و از پایین‌ترین سطح جامعه تا بالاترین سطح، نمایندگان مردم تصمیم سازی و تصمیم‌گیری می‌کنند و بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی که از دل مردم برخاسته شبکه شوراهاست.
رئیس شورای عالی استان‌ها اظهار کرد: به دنبال این هستیم شکلی را که تا امروز در شورای عالی استان‌ها وجود داشته تغییر دهیم زیرا شورای عالی استان‌ها به عنوان شورای فرادست نیازمند تحولی جدی است.
سروری به تحول در شورای عالی استان‌ها اشاره کرد و گفت: این تحول از بالا تا پایین‌ترین سطح شوراها باید شکل گیرد با این نگاه تشریفاتی که به شورای عالی استان‌ها وجود دارد نمی‌توان هدف قانون گذار را محقق کرد.
سروری با بیان اینکه باید این نگاه را تغییر داد و رویکردها تغییر یابد تا عملکردهای کارا، مؤثر و در جهت حل معضلات مردم باشد، تصریح کرد: معتقدیم همه هسته‌های شورایی در کشور در اولین اقدام باید نظام مسائل، مشکلات و مطالبات مردم را احصا کنند و مبتنی بر اولویت بندی باید از طریق شوراها کارنامه ارائه شود.
موضوعاتی مطالبه ملی است و مطالبات ملی را باید در دستور کار قرار دهیم
وی تصریح کرد: نظام شورایی باید در درون خود دچار تغییر و تحول و جوشش و جنبش اجتماعی شود و به همین دلیل مشارکت دادن نظام شورایی یکی از اهداف اصلی است و با نگاه جمع سپاری تلاش کنیم برای حل هر معضل کل نظام شورایی را مشارکت دهیم و به گونه‌ای حرکت کنیم تا از این استعداد عظیم استفاده حداکثری شود؛ موضوعاتی مطالبه ملی است و مطالبات ملی را باید در دستور کار قرار دهیم.
شوراهای اسلامی شهر و روستا یکی از نعمت‌های جمهوری اسلامی هستند
علیرضا احمدی رئیس سابق شورای عالی استان‌ها در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به جایگاه شوراها در قرآن و روایات اهل بیت (علیهم السلام) اظهار کرد: در آیات قرآن و روایات درباره اهمیت شور و مشورت در جامعه اسلامی تاکید شده است و برای پیش برد اهداف نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران باید از ظرفیت شوراها به عنوان یک مجلس محلی بهره ببریم.
وی با بیان اینکه تاکید حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری همواره بر این اساس است که اداره امور کشور باید توسط خود مردم صورت پذیرد گفت: انتخابات‌هایی که در کشور انجام می‌شود به معنای آن است که مردم خودشان مسئولیت اداره کشور را از خرد و کلان بر عهده گرفته اند و شوراهای اسلامی شهر و روستا یکی از نعمت‌های جمهوری اسلامی هستند.
احمدی با تأکید بر اینکه حضور نخبگان در شوراهای اسلامی شهر و روستا منجر به پیشرفت می‌شود گفت: حضور نخبگان و عملکرد آنها منجر به توسعه یک شهر یا روستا می‌شود.
هرچه عملکرد اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا مثبت‌تر و نقش آفرینی بیشتری داشته باشند رونق و توسعه شهرها نیز به مراتب بیشتر می‌شود
رئیس سابق شورای عالی استان‌ها ادامه داد: هرچه عملکرد اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا مثبت‌تر و نقش آفرینی بیشتری داشته باشند رونق و توسعه شهرها نیز به مراتب بیشتر می‌شود.
وی با بیان اینکه اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا وظایف سنگینی را برعهده دارند تصریح کرد: انتخاب شهردار، تصویب طرح‌ها و لوایح شهرداری و تصویب برنامه و بودجه شهر برعهده اعضای شوراهای اسلامی شهر است و بر همین اساس رونق یک شهر به عملکرد اعضا وابسته است.
وی با بیان اینکه قانون شوراها نیازمند اصلاحاتی است گفت: در قانون شوراها چیزی کم گذاشته نشده است اما نواقصی هم در آن وجود دارد که نیازمند اصلاح است.
شورای شهر مردمی‌ترین نهاد است
سید محمد آقامیری عضو شورای شهر تهران در گفت و گو با خبرنگار مهر، با اشاره به شورای شهر اظهار کرد: شورای شهر مردمی‌ترین نهاد است و از اعضای آن از دل مردم انتخاب می‌شوند.
وی ادامه داد: مردم می‌توانند هر اتفاقی که در شهر رخ می‌دهد را نظارت کنند زیرا تمامی اقدامات شهروندان و شورای شهر به یکدیگر گره خورده است و شورا در جهت هم افزایی با دستگاه‌های مختلف و در جهت خدمت رسانی بهتر به مردم فعالیت می‌کند.
شورای شهر حرف اول مباحث اجرایی را در پایتخت می‌زند و سکاندار اقدامات و فعالیت‌هایی است که در شهر رخ می‌دهد
عضو شورای شهر تهران با اشاره به عملکرد شورایاران گفت: هرچه تخصص در شوراها بیشتر باشد ثمره آن برای شهروندان بیشتر است.
آقا میری تصریح کرد: شورای شهر حرف اول مباحث اجرایی را در پایتخت می‌زند و سکاندار اقدامات و فعالیت‌هایی است که در شهر رخ می‌دهد.
کارنامه شوراهای شهر تهران درخشان است
مهدی عباسی عضو شورای شهر تهران در گفت و گو با خبرنگار مهر درباره قوانین و تکالیف مربوط به شوراها گفت: نگاه قانون به شوراها اینگونه است که مردم بتوانند در جزئی‌ترین موضوعات تصمیم‌گیری کنند.
وی ادامه داد: بخش اعظمی از قوانین که توسط شوراهای شهر به تصویب می‌رسند مورد نیاز مردم بوده اند و از نظر من دوره‌های مختلف شورای شهر تهران عملکرد و کارنامه خوبی را از خود به جای گذاشته اند.
شوراها نقش پررنگ در اداره شهرها و روستاها دارند و قوانینی که توسط اعضای شوراها به تصویب می‌رسد منجر به توسعه شهرها و رضایت شهروندان می‌شود به گفته اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا وظیفه آنها حل مشکلات شهروندان و توسعه شهرها است و شهروندان نیز برای انتخاب نمایندگان خود باید دقت نظر داشته باشند و از آنها مطالبه گری کنند.