خبرگزاری مهر؛ گروه مجله: دسامبر سال ۱۹۹۳ وقتی سازمان ملل متحد داشت تصمیم میگرفت روز ۳ مه هر سال را به عنوان «روز جهانی آزادی مطبوعات» نامگذاری کند، شاید کسی فکرش را نمیکرد که سالها بعد درست در همان روزهایی که با این عنوان نامگذاری شده، همچنان خبرنگارها در گوشههایی از دنیا امنیت جانی نداشته باشند.
سیزدهم اردیبهشتماه مصادف بود با «روز جهانی آزادی مطبوعات»، روزی که به روال هر سال، توجه نهادهای مختلف در دنیا به خبرنگاران و روزنامهنگاران جلب میشود و سعی میکنند به ظاهر هم که شده، رواداری خود را با این قشر نشان دهند. روزی که خبرنگاران در سراسر دنیا تقدیر میشوند و مسئولان کشورهای مختلف پشت تریبون میروند و ادعا میکنند که حامی آنها هستند.
معمولاً هر ساله نهادهایی هم از گوشه و کنار دنیا در این روز صدایشان بلند میشود و از آزادی نداشتن خبرنگاران در فلان کشور یا منطقه حرف میزنند و از وضعیت نامناسب کاری و امنیتی خبرنگاران در آن کشور یا منطقه شکایت میکنند. اما جالب است بدانید هر ساله بیشترین آمار ضرب و جرح خبرنگاران در قدس اشغالی اتفاق میافتد و کمترین اعتراض نهادهای بین المللی هم در روز جهانی آزادی مطبوعات سهم خبرنگاران بیت المقدس میشود.
امسال که بیت المقدس از اواسط ماه رمضان روزهای پر التهابی را به خود میدید، مثل همیشه خبرنگاران رسانههای مختلف هم در صحنه حاضر شدند و از قضا این آتش ادامهدار شد تا روزی که به عنوان «آزادی مطبوعات» نامگذاری شده است. همان روزی که خبرنگاران در تمام دنیا به ظاهر هم که شده قدر میبینند و تقدیر میشوند. در همین روزها اما خبرنگاران بیت المقدس روزهای سختی را پشت سر گذاشتند. روزهایی که کمترین نصیبشان از آن، شکسته شدن دوربین و لنز و سر و دستهایشان بود!
دوربین علی یاسین گواه است که در این روزها، از شروع التهابها در قدس تا روز آزادی مطبوعات، چه بر خبرنگاران مقیم فلسطین گذشته است. علی یاسین، عکاس خبری، طی همین روزها در قدس مورد حمله نظامیان اشغالگر قرار گرفته است. یاسین که برای پوشش خبری اتفاقات مسجدالاقصی به پیرامون این مسجد رفته بود هدف گلولههای فلزی و پلاستیکی و سلاحهای صوتی اشغالگران قرار گرفت و راهی بیمارستان شد.
این عکاس خبری ماجرا را اینطور روایت کرده است: در اولین لحظات هجوم نظامیان به مسجدالاقصی، به منطقهای غیرنظامی و حفاظت نشده در حومه موزه اسلامی رفتیم اما ناگهان بدون هشدار قبلی مورد هدف اسلحههای صوتی و گلولههای فلزی با پوشش پلاستیکی قرار گرفتیم. دستهایمان را بردیم بالا و با تمام وجودمان فریاد زدیم که «ما خبرنگاریم!» اما بی فایده بود.
یکی دیگر از خبرنگاران آسیبدیده طی روزهای گذشته بیت المقدس، رامی الخطیب، عکاس و کارمند اداره اوقاف اسلامی قدس است. فرق رامی الخطیب با دیگر خبرنگارانی که در قدس آسیب دیدهاند این است که او کارمند رسمی یک اداره در قدس است و از آنجایی که ادارات قدس زیر نظر مستقیم اشغالگران فعالیت میکنند، امنیت جانی کارمندان این ادارات نیز به طور مستقیم به عهده نظامیان اشغالگر است.
الخطیب روایت میکند که در روزهای التهاب قدس، راهی مسجدالاقصی شده تا به وظیفهاش به عنوان عکاس اداره اوقاف اسلامی عمل کند. در راه گروهی از نظامیان جلوی راهش را میگیرند و اسم و مشخصاتش را از او میپرسند. الخطیب در خلال روایتش تأکید میکند که تمام آن سربازهایی که نام و نشانش را از او میپرسیدند، کاملاً او را میشناختند و میدانستند کیست، کجا کار میکند و الان برای چه کاری سمت مسجد میرود. اما این سوال و جوابها بی فایده بود و ناگهان گروه نظامیان با باتوم و سلاح سرد به رامی الخطیب حمله میکنند و او را مورد ضرب و شتم قرار میدهند. طوری که چندی بعد، این عکاس خبری با سر و دست شکسته توسط آمبولانس به بیمارستان منتقل میشود.
مواردی از این دست که در فلسطین اشغالی اتفاق میافتد، جدا از پویشهای دستگیری جمعی است که توسط اشغالگران انجام میشود. اشغالگران قدس هر از گاهی در پویشهایی هماهنگ جمعی از اهالی فلسطین از جمله خبرنگاران را بازداشت میکنند.
برای مثال، کریستین ریناوی، خبرنگاری تلویزیونی قدس میگوید که در طی سالهای فعالیت خبریاش، ۹ بار توسط نیروهای اشغالگر دستگیر شده است که در بعضی از این موارد حتی دلیل دستگیری برای خودش هم نامعلوم بوده است!
البته باز هم فعالیت اشغالگران علیه خبرنگاران به ضرب و شتم و دستگیری ختم نمیشود. آنها میتوانند در برابر دوربین و قلم خبرنگاران از سلاحهای کشندهتری مثل راکت هم استفاده کنند. به عنوان نمونهای نه چندان دور از این اتفاق میتوان به موشکباران برج خبرنگاران در غزه اشاره کرد.
ساختمانی که دفتر بیشتر رسانههای دنیا که در غزه دفتر دارند، در آن واقع شده است. در جریان درگیری سال گذشته غزه و سرزمینهای اشغالی، صهیونیستها دو ساعت بعد از هشدار به ساکنان این ساختمان که رسانههای بزرگ دنیا در آن دفتر داشتند، آن را با موشک مورد هدف قرار داده و تخریب کرد.