خبرگزاری مهر؛ گروه استانها- مریم محقق فداه: یکی از مشکلاتی که برخی خانوادههای دارای فرزند نوجوان با آن درگیر هستند عدم تمایل فرزند آنها برای حضور در محافل خانوادگی و جمع خویشاوندان است.
برای ریشهیابی این مشکل، باید به نشانهها و علائم بلوغ که شامل تغییرات خلق و خو، سبک فکر و زندگی است اشاره کرد که در هر نوجوان بسته به شرایط جسمی، روحی، محیطی و سبک تربیتی، میزان و شدت متفاوتی دارد.
یکی از نشانههای بلوغ، فرو رفتن در «غار تنهایی» است و نوجوان به دلیل افسردگی دوران نوجوانی که ریشه در تغییرات هورمونی دارد گاهاً دچار تغییر جهان بینی شده و در این چالش درونی از مکانیسمهای دفاعی که اغلب به صورت ناآگاهانه است استفاده کرده و اقدام به قطع مراوده با اقوام میکند اما چنین رویکری را در مقابل دوستان خود اتخاذ نمیکند.
اما برخورد والدین در مواجهه با این چالش متفاوت است یعنی برخی تسلیم و برخی مقابله میکنند که هر دو راهکار به نوبه خود صدمه زننده به سلامت روان نوجوان خواهد بود.
پس اگر روزی با موجودی بلاتکلیف، کمی ژولیده، کم طاقت و عصبی با ظاهری شبیه به انسان با گوشها و بینی بزرگ، چانه کمی ناهنجار، صورت و پیشانی تیره، صدای بم و دستانی بلندتر از حد طبیعی یک انسان روبرو شدید نگران نشوید یک نوجوان در مقابل شماست که در حال گذر از کودکی به بزرگسالی است و این تحول عظیم به غیر از تغییرات ظاهری، شخصیت وی را نیز تغییر میدهد. این کودک قد بلند که در مقابل شماست یک موجود رها شده در برزخ به سمت دنیای بزرگسالی است که بی پناه و درمانده برای کشف دنیای بزرگسالان در بین انبوهی از اطلاعات ناشناخته، دست و پا میزند پس به او فرصت دهید و با آرامش بیشتری رفتار کنید.
سوالی که بسیاری از والدین به دنبال آن هستند این است که در برابر این نوجوان چه باید کرد؟
1. با فرزند خود وارد مکالمه شفاف، منطقی و آرام شوید و علل حضور در جمعهای خانوادگی را برایش با صبوری توضیح دهید. ممکن است نوجوان استدلالهای شما را نپذیرد و بگوید «چرا باید در جمعهای باشم که علاقه ندارم» و «میخواهم تنها باشم»؛ در این جا باید تشریح کنید که انسان به ذات، اجتماعی خلق شده است و هر فردی در گروه، مفاهیم اصلی روابط اجتماعی از قبیل برخورد و رعایت مصالح دیگران ،تحمل افکار و عقاید مختلف را به صورت عملی فرا میگیرد و این مفاهیم در گروه همسالان و دوستان خاص خود نوجوان محقق نخواهد شد زیرا گروههای همسالان، بر اساس یکسری نیازهای مشخص و خرده فرهنگهای خاص به وجود آمدهاند و تنوع عقاید و افکار در این گروهها وجود ندارد و باعث میشود فرد در تعاملات و نحوه مواجهه با چالشهای زندگی، تک بعدی رفتار کند؛ در ادامه برای نوجوان خود شرح دهید که نگاه از روی عقل و منطق به روابط خویشاوندی و رسیدن به این تفکر که به این روابط نیازی ندارد صحیح نیست برای اینکه خویشاوندان و اقوام، سرمایههای عاطفی و اجتماعی ما هستند و با ورود خود خواسته به پیله تنهایی و انزوا، سلامت روان خود را در معرض تهدید جدی قرار داده و در آیندهای نزدیک با احساس پوچی، افسردگی، طردشدگی و عدم تأیید مواجه خواهیم شد.
۲. راهکارهای زیر که برای تمام سنین و تمامی افرادی که قطع صله رحم کرده اند میتواند توصیه شود:
- در هفته یک روز را به احوالپرسی و گپ و گفت کوتاه با یک یا دو نفر از خویشاوندان نزدیک خود اختصاص دهید.
- در حد توان در مراسمها و مهمانیهای خانوادگی شرکت کنید.
- از مقابله به مثل و ورود به چالش در مهمانیهای خانوادگی و مخالفت با هر نظری که گفته میشود پرهیز کنید.
- به هیچ عنوان به گذشته روابط فامیلی فکر نکنید و به دنبال یادآوری سو تفاهمهای گذشته نباشید.
۳. به فرزند خود بگویید که بر اساس بررسیهای علمی، مؤلفههای سلامت مانند عمر طولانی، شادی، بهبود بیماریهای حاد و برگشت به سطح سلامت قبلی در سایه صله رحم امکانپذیر بوده و حفظ روابط خویشاوندی در این موضوع بسیار مؤثر است.
کارشناس ارشد روانشناسی