به گزارش خبرنگار مهر به نقل از ساینس دیلی، این مطالعه نشان داد که چاقی مادر باعث تغییرات مولکولی در قلب جنین میشود و بیان ژنهای مرتبط با متابولیسم مواد مغذی را تغییر میدهد، که خطر ابتلاء به مشکلات قلبی را در فرزندان در سنین بالاتر به شدت افزایش میدهد.
این اولین مطالعهای است که نشان میدهد قلب توسط مواد مغذی دریافت شده در زندگی جنینی برنامه ریزی میشود. تغییرات در بیان ژنها نحوه متابولیسم طبیعی کربوهیدراتها و چربیها را در قلب تغییر میدهد. آنها ارجحیت تغذیهای قلب را بیشتر به سمت چربی برده و از قند دور میکنند. در نتیجه، قلب جنین موشهای ماده چاق بزرگتر، با وزن بیشتر، و دیوارههای ضخیمتر بوده و علائم التهاب وجود دارند. این شرایط به انقباض کارآمد قلب و پمپاژ خون در اطراف بدن آسیب میرساند.
محققان دانشگاه کلرادو، در این مطالعه از یک مدل موش استفاده کردند که فیزیولوژی مادر و انتقال مواد مغذی جفتی انسان را در زنان چاق تکرار میکند. موشهای ماده با رژیم غذایی حاوی چربی بالا همراه با یک نوشیدنی شیرین تغذیه شدند که معادل مصرف منظم یک همبرگر، چیپس و یک نوشیدنی گازدار (۱۵۰۰ کیلو کالری) توسط انسان است. موشهای ماده تا زمانی که چاق شدند از این رژیم غذایی استفاده کردند و حدود ۲۵ درصد به وزن اولیه بدن شأن اضافه شد. ۵۰ موش ماده نیز با رژیم غذایی کنترل، تغذیه شدند.
بچه موشها در رحم و همچنین پس از تولد در ۳، ۶، ۹ و ۲۴ ماهگی با استفاده از تکنیکهای تصویربرداری، از جمله اکوکاردیوگرافی و توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) مورد مطالعه قرار گرفتند. محققان ژنها، پروتئینها و میتوکندری فرزندان را تجزیه و تحلیل کردند.
تغییرات در متابولیسم قلبی بچهها به شدت به جنسیت بستگی دارد. بیان ۸۴۱ ژن در قلب جنینهای ماده و ۷۶۴ ژن در جنینهای نر تغییر یافت، اما کمتر از ۱۰ درصد ژنها معمولاً در هر دو جنسیت تغییر کردند. جالب این است که اگرچه فرزندان نر و ماده مادران چاق دارای اختلال در عملکرد قلبی بودند، اما تفاوتهایی بین جنسها وجود داشت. موشهای نر از ابتدا دچار اختلال شدند، در حالی که عملکرد قلب مادهها با افزایش سن به تدریج بدتر شد.
تفاوت جنسیتی در اختلالات پایدار سلامت و عملکرد قلب و عروق میتواند به دلیل استروژن باشد. میزان بالاتر این هورمون در زنان جوان ممکن است از سلامت قلبی عروقی محافظت کند، با کاهش سطح استروژن با افزایش سن زنان، این محافظت کاهش مییابد.
دکتر «اوون ووگان»، سرپرست تیم تحقیق، میگوید: «تحقیق ما مکانیسمی را نشان میدهد که چاقی مادر را با بیماری قلبی متابولیک در نسل بعدی مرتبط میکند. این مسئله مهم است زیرا چاقی به سرعت در جمعیت انسانی در حال افزایش است و تقریباً یک سوم زنان در سنین باروری را تحت تأثیر قرار میدهد. تحقیقات راه را برای درمانهایی هموار میکند که میتواند در اوایل زندگی برای جلوگیری از بیماریهای قلبی متابولیک در سنین بالاتر، که برای خدمات بهداشتی پرهزینه است و کیفیت زندگی بسیاری از افراد را تحت تأثیر قرار میدهد، استفاده شود. به عنوان مثال، ما میتوانیم توصیههای مناسبتری در مورد تغذیه به مادران یا کودکان بر اساس شاخص توده بدنی یا جنسیت آنها ارائه دهیم، یا داروهای جدیدی تولید کنند که متابولیسم را در قلب جنین هدف قرار دهد.»
موشها بارداری کوتاهتر، فرزندان بیشتر و رژیمهای غذایی متفاوت با انسانها دارند، بنابراین مطالعات بیشتری در داوطلبان انسانی برای تعمیم یافتهها به سلامت زنان مورد نیاز است.